11ος χρόνος
ημέρα 3708η
ημέρα 3708η
Πέμπτη ,
25 Δεκεμβρίου 2025
25 Δεκεμβρίου 2025
Μπάμπης Παπαδημητρίου
Μπάμπης Παπαδημητρίου
Δημοσιογράφος και βουλευτής Β3 Αθηνών (ΝΔ)
author_profile
author_firstname
Μπάμπης
author_lastname
Παπαδημητρίου
Aγρότες χωρίς GPS
Κανένας αγρότης δεν χρειάζεται Google Maps για να πάει στα χωράφια του. Κανείς κτηνοτρόφος δεν χρειάζεται GPS για να μη χαθεί στους ορεινούς βοσκοτόπους. Δυστυχώς όμως ούτε η σκουριασμένη πυξίδα της κομματοκρατίας λειτουργεί στις σημερινές συνθήκες υψηλού ανταγωνισμού. Χρειάζονται εργαλεία καλιμπραρισμένα στις σημερινές περίπλοκες διαδρομές της αγροδιατροφικής παραγωγής. Οι αγροτικές κινητοποιήσεις έπεσαν στη διπλή «παγίδα» της αυθόρμητης αγάπης των αστών και στους μονολιθικούς, πλην όμως κομματικών καθοδηγητών.
Βουλησιαρχική αισιοδοξία
Οι προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), για τη μεσοπρόθεσμη πορεία της οικονομίας, παραμένουν αισιόδοξες. Αυτό είναι καλό νέο, αφού η κεντρική τράπεζα έχει μακρά παράδοση στα πλέον συγκρατημένα σενάρια εξέλιξης των βασικών οικονομικών μεγεθών. Στη χθεσινή Ενδιάμεση Εκθεση Νομισματικής Πολιτικής για το 2025 η πρόβλεψη των αναμενομένων μεταβολών του πραγματικού Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) για τα τέσσερα έτη μέχρι το 2028 αναφέρει ρυθμό ανόδου κατά 2,1% επί τρία έτη 2% το τέταρτο ως άνω έτος. Μία μικρή διόρθωση, προς τα κάτω για τη διετία 2024-2025.
Χρειάζεται ένα πραγματικό «θαύμα»
Η επιμονή -μιλάμε για εθισμό- του Τσίπρα στη βολική ερμηνεία των στατιστικών δεδομένων είναι παλαιά. Γενικότερα άλλωστε οι «αριστεροί» έχουν μια αποκλίνουσα σχέση με το περιεχόμενο και την ερμηνεία των αριθμών της καπιταλιστικής οικονομίας. Στο εγωπαθές αφήγημα πέντε δεκαετιών ασχολίας του Τσίπρα με τα πολιτικά (ο ίδιος ορίζει έτος έναρξης το 1987, λέγοντας «η ενασχόλησή μου με τις συλλογικές διαδικασίες ξεκίνησε σχετικά ενωρίς», Ιθάκη σελ. 33), οι αναφορές του σε σκληρά στοιχεία της στατιστικής είναι πάντοτε κατά πως βολεύουν το «αφήγημα» εκάστης περιόδου.
Σοβαρά θέματα κάτω από το ραντάρ
Όταν πριν πέντε χρόνια, καταμεσής της πανδημικής κρίσης, παρουσιάστηκε το τελικό σχέδιο της Έκθεσης Πισσαρίδη ο νομπελίστας οικονομολόγος είπε ότι «κεντρικός στόχος είναι ο εκσυγχρονισμός της χώρας που θα έχει ως αποτέλεσμα τη συστηματική αύξηση του κατά κεφαλήν πραγματικού εισοδήματος, ώστε αυτό να συγκλίνει σταδιακά με τον μέσο όρο της ΕΕ». Ο καθηγητής Νίκος Βέττας, γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, είχε προσθέσει ότι τα μέτρα/προτάσεις «ενισχύουν και την κοινωνική συνοχή και ιδίως τα πιο αδύναμα νοικοκυριά - αυτό ισχύει και για τμήματα του πληθυσμού που σήμερα βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, όπως οι νέοι και οι γυναίκες».
Καλές -αλλά δειλές- ιδέες στο Στεγαστικό
Συνέπεσε η ανακοίνωση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέτρων για την αντιμετώπιση της πανευρωπαϊκής στεγαστικής κρίσης με όσα είπε ο πρωθυπουργός στη συζήτηση του Προϋπολογισμού. Έχει και αυτή η σύμπτωση τον συμβολισμό της. Είναι, άλλωστε, κοινά τα περισσότερα προβλήματα, πλην ενός: τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη διαθέτουν πολιτική στέγης, ενώ εμείς δεν είχαμε ποτέ! Η Επιτροπή, μέσω του αρμόδιου επιτρόπου σημειώνει πως οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν στην Ένωση κατά 60% στη δεκαετία που πέρασε. Στην Ελλάδα η αύξηση που καταγράφηκε βρίσκεται στο ίδιο περίπου επίπεδο: 56%.
Ώρα να γυρίσουν στα χωράφια τους
Υπό κανονικές συνθήκες, οι αγρότες οφείλουν να άρουν τον αποκλεισμό των πόλεων. Όλοι έχουμε καταλάβει τα βασικά τους προβλήματα. Όλοι έχουμε καταλάβει πως όταν ζητούν τα χρήματά «τους», στην πραγματικότητα ζητούν να τους μεταβιβαστούν εδώ και τώρα τα δικά μας χρήματα. Δεν έχουμε αντίρρηση, αλλά δεν πρέπει ο λογαριασμός να μεγαλώνει περισσότερο επειδή κάποιοι αγρότες έχουν υποκύψει στις κομματικές γραμμές. Υπάρχει, προφανώς, και η άλλη όψη του νομίσματος. Δουλειά της κυβέρνησης είναι να γνωρίζει τα προβλήματα κάθε οικονομικού τομέα, κάθε ιδιαίτερο ζήτημα κάθε προϊόντος.
Απογοήτευση με την Εξεταστική. Μια ακόμη...
Πόσοι εξαπάτησαν τον ΟΠΕΚΕΠΕ, δηλαδή το Κράτος, δηλαδή την ΕΕ; Και ποια είναι τα ποσά που καταχράστηκαν οι απατεώνες; Τι δεν λειτουργούσε αποτελεσματικά στον «πολύτιμο» αυτόν οργανισμό και μπορούσαν να τον ξαφρίζουν, εύκολα από ότι φαίνεται, οι απατεώνες; Γιατί δεν ήταν καλή η τεχνική «λύση» και ποια θα είναι η επόμενη «τεχνική» λύση που θα χρησιμοποιηθεί ώστε να κλείσουν τα παράθυρα της εξαπάτησης; Εμείς οι απλοί αστοί δεν νοούμε από όλα αυτά τα περίπλοκα και καλά στημένα παίγνια με τα κονδύλια της ΚΑΠ. Θέλουμε όμως να μάθουμε τι δεν πήγε καλά. Αν δεν το μάθουμε εμείς, θα σημαίνει πως δεν το γνωρίζουν ούτε εκείνοι που έχουν την ευθύνη.
Αγρότες στην παγίδα «αιτημάτων»
Υποθέτω ότι υπάρχουν χιλιάδες επιχειρηματίες που θα ήθελαν να ικανοποιηθούν και οι δικές τους απαιτήσεις, αφού δεν διαφέρουν με πολλές από εκείνες που έβαλαν στο χαρτί οι καθοδηγητές των αγροτικών κινητοποιήσεων στα μπλόκα. Ποιος βιοτέχνης/επιχειρηματίας δεν θα ήθελε, για παράδειγμα, να πουλά τα προϊόντα του σε «κατώτερες εγγυημένες τιμές που να καλύπτουν το κόστος παραγωγής και να αφήνουν βιώσιμο εισόδημα.
And the winner is… Kyriakos P
Αξίζουν προσωπικά συγχαρητήρια στον Κυριάκο Πιερρακάκη, που αναδείχθηκε στον κατάλληλο άνθρωπο, την κατάλληλη στιγμή, στον κατάλληλο τόπο, και κατάφερε να εκλεγεί ομοφώνως από τους ομολόγους του υπουργούς Οικονομικών, επικεφαλής του ιδιαίτερης σημασίας άτυπου όσο και σοβαρού οργάνου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Eurogroup. Ωραίοι είναι και οι συμβολισμοί, ότι δηλαδή η Ελλάδα κατακτά αυτή την κομβική θέση, δέκα χρόνια μετά τη σχεδόν έξοδό της από το ευρώ, κατόπιν του τραγικού δημοψηφίσματος το 2015.
Η σταθερή, πλέον, δομή των φόρων
Η Δανία είχε, το 2024 μεταξύ των 38 κρατών του ΟΟΣΑ, τον υψηλότερο δείκτη φόρων επί του ΑΕΠ: 45,2%. Τον χαμηλότερο είχε το Μεξικό: 18,3%. Η Ελλάδα είναι μεταξύ των υψηλότερων, στο 39,8%. Οι σούπερ καπιταλιστικές ΗΠΑ βρίσκονται στο 25,6% συμπεριλαμβανομένων όσων φόρων εισπράττονται σε επίπεδο Πολιτείας, Δήμου ή ακόμη και άλλων μορφών αυτοδιοίκησης. Το γνωρίζαμε ότι το κράτος είναι η μεγαλύτερη «επιχείρηση» της χώρας, όπως κάθε δυτικής χώρας.
Να μιλάνε οι πρώην;
Ακόμη και το ερώτημα είναι άτοπο. Αν σε κάτι αξίζει η Δημοκρατία είναι για το απόλυτο δικαίωμα έκφρασης γνώμης, το οποίο άλλωστε ασκούμε σ’ αυτή τη χώρα με βουλιμία. Ακόμη και ακατάσχετοι μύδροι ενδύονται τη συγκεκριμένη ελευθερία. Απαιτούν μάλιστα το προνόμιο να το κάνουν εκείνοι δίχως κανείς να μπορεί να αξιολογήσει, τα όσα λέγουν. Εκείνοι που πρώτοι έχουν καθήκον να ομιλούν, όποτε το κρίνουν απαραίτητο, είναι οι «πρώην». Όσοι δηλαδή υπηρέτησαν από διάφορες δημόσιες θέσεις τον τόπο.
Ευρωπαϊκή διπλωπία Τράμπ
Όχι, ο πρόεδρος Τραμπ δεν σκέφτεται τον κόσμο χωρίς την Ευρώπη. Σίγουρα όμως βλέπει μια άλλη Ευρώπη από εκείνη που βλέπουν οι κάτοικοί της. Υποτιμά την Ενωμένη Ευρώπη, σίγουρα, κι ας είναι αυτή το μείζον «συν-δημιούργημα» του αμερικανικού μεταπολεμικού στάτους κβο. Λογικό ίσως, επειδή υπο-εκτιμά τον ρωσικό κίνδυνο, τον οποίο αντιμετωπίζει ως απλή απώλεια αυτοπεποίθησης εκ μέρους της Ευρώπης, που έχει ως αποτέλεσμα «πολλοί Ευρωπαίοι να βλέπουν τη Ρωσία ως υπαρξιακή απειλή».
09/12/2025 • 00:00
• Μ. Παπαδημητρίου
Καλύτερα μεν, χειρότερα δε...
Το τρίτο τρίμηνο εκάστου έτους ήταν μια καλή περίοδος, εδώ και καιρό, για την ελληνική οικονομία. Στήριξε προφανώς και ο τουρισμός. Πράγματι, το φετινό καλοκαιρινό τρίμηνο είναι το καλύτερο των δέκα τελευταίων ετών, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής για την πορεία του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος (ΑΕΠ). Ήταν αναμενόμενο αλλά η επιβεβαίωση είναι πάντοτε ενισχυτική των προσδοκιών και επιπλέον βοηθά να πάμε παρακάτω, σε κάτι ακόμη καλύτερο. Υπό προϋποθέσεις, προφανώς.
Το «αλάνθαστο εγώ» Τσίπρα
Η αφήγησή του είναι γεμάτη λάθη. Λάθη για την αντικειμενική κατάσταση που θα παραλάμβανε. Για τα στοιχεία της οικονομίας. Για τους συνομιλητές αρχηγούς κρατών όταν αναρριχήθηκε στην πρωθυπουργία. Για τον ρόλο των συνεργατών των Ευρωπαίων αρχηγών κρατών της εποχής. Για τους θεσμούς της Ευρωζώνης εκείνη τη στιγμή. Για τις ικανότητες των «δικών του» ανθρώπων που τοποθέτησε σε καίριες θέσεις. Για τις εκτιμήσεις και τις λειτουργίες των αγορών.
Πρόβλημα διαφορικού πληθωρισμού
Τα στοιχεία του πληθωρισμού δείχνουν ότι η ακρίβεια δεν πρόκειται να υποχωρήσει αλλά, αντιθέτως, ενισχύεται. Και αυτό συμβαίνει ενόσω ο πληθωρισμός, ως νομισματικό φαινόμενο, βρίσκεται, πλέον, υπό έλεγχο. Αυτό όμως δεν λέει κάτι χειροπιαστό για το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις.Αυτό δείχνει η εξέλιξη του μέσου ρυθμού των τελευταίων δώδεκα μηνών (δηλαδή η τάση εξέλιξης του δείκτη και όχι η στιγμιαία σύγκριση με τον ίδιο περυσινό μήνα) που βρίσκεται στο +0,8 της εκατοστιαίας μονάδας.
Κόστος εργασίας: Το κρίσιμο μέγεθος
Το 2026 ανοίγει μια νέα μεγάλη διαπραγμάτευση, κρίσιμη για τον κόσμο της εργασίας, κυρίως της μισθωτής. Το κόστος της εργασίας στον επιχειρηματικό τομέα θα επαναπροσδιοριστεί για τα επόμενα, αρκετά, χρόνια. Προφανώς, ανοδικά. Η διαδικασία θα ανοίξει με το νέο νομοθετικό πλαίσιο που προβλέπει η Κοινωνική Συμφωνία, όπως την επικύρωσε στη χθεσινή του συνεδρίαση το Υπουργικό Συμβούλιο. Οι νέες συλλογικές συμβάσεις αμοιβών και άλλων παροχών θα επηρεάσουν άμεσα έναν δείκτη κρίσιμο.
Φιλελεύθερη συμφωνία σοσιαλδημοκρατικών ιδεών
Είναι από τα σπάνια γεγονότα, που μπορούν να αλλάξουν τη χώρα. Και είναι η καλύτερη «σφραγίδα» ότι η οικονομία πάει και μπροστά και καλύτερα. Ο λόγος για την Κοινωνική Συμφωνία που υπέγραψαν οι εκπρόσωποι εργαζομένων και εργοδοτών, υπό την αιγίδα της υπουργού Εργασίας Νίκης Κεραμέως, μέσω της οποίας θα ανασχεδιαστεί το πλαίσιο των Συμβάσεων Εργασίας. Τρεις αποδείξεις για τη σημασία του εγχειρήματος. Μία είναι πως χρειάστηκαν πολλοί μήνες διαβουλεύσεων, οι οποίες έγιναν μάλιστα σε κλίμα εμπιστευτικότητας.
Χάθηκε μια εικοσαετία ανόδου
Από τη χθεσινή ενημέρωση βασικών στατιστικών στοιχείων της Eurostat, κάποιοι πήραν τα «κακά» νέα και άλλοι τα «καλά» νεότερα. Λογικό. Ισχύουν άλλωστε και τα δύο. Πράγματι, όταν συγκρίνει κανείς το κατά κεφαλήν εθνικό εισόδημα του 2024 με εκείνο του 2004 το αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό: στη διάρκεια της εικοσαετίας καταγράφηκε μείωση κατά 5,1%. Απογοητευτικό! Εξίσου αληθές είναι όμως ότι η ίδια σύγκριση για τα έξι τελευταία χρόνια, είναι πολύ ενθαρρυντική: σε μια εξαετία (2019-2024) είχαμε άνοδο κατά 22,4%.
Απροετοίμαστη γεωργία
Ένα δοξάρι έγχορδου μπορεί να κοστίσει μεταξύ 30 ευρώ το φθηνό μέχρι 400 ευρώ για κόντρα μπάσο και βεβαίως πολύ ακριβότερα για τα πολύ καλύτερα. Ο καλλιτέχνης που συχνά θα το χρησιμοποιήσει σε ολόκληρη τη ζωή του θέλει να είναι φτιαγμένο από ειδικό βραζιλιάνικο ξύλο, τον γνωστό εν Ελλάδι «βραζιλιάνο». Σε άλλες χώρες το λένε πιο απλά «βραζιλιάνικο ξύλο» ή πιο επιστημονικά «περναμπούκο». Η διεθνής κοινότητα των μουσικών έχει πανικοβληθεί από την προοπτική να απαγορεύσει η Βραζιλία τη συγκομιδή και εξαγωγή του πολύτιμου αυτού ξύλου, που μεγαλώνει μόνον στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου.
Η Ευρώπη ντύνεται στο χακί...
«Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι η πρώτη δημοσκόπηση που καταγράφει την αντίθεση του ελληνικού λαού στην αποστολή όπλων στην Ουκρανία, αφού τα ίδια στοιχεία - με κάποιες διαβαθμίσεις - έχουν δώσει και δημοσκοπήσεις ελληνικών εταιρειών. Το γεγονός ότι αυτές τις δημοσκοπήσεις τις τρώει η αφάνεια κάθε άλλο παρά δύσκολο είναι να ερμηνευτεί...» Τα ανωτέρω απόσπασμα είναι από τον Ριζοσπάστη της «18 Οχτώβρη 2022». Αφορμή μια πανευρωπαϊκή δημοσκόπηση της εφημερίδας "The Guardian" από την οποία η εφημερίδα του ΚΚΕ εξήγαγε ένα «χρήσιμο» συμπέρασμα.
Ο κ. Πιερρακάκης παραμένει δέσμιος
Να ευχηθούμε στον Κυριάκο Πιερρακάκη, να καταλάβει την προεδρία του Eurogroup, θέση τη σημασία της οποίας μάθαμε κι εμείς όταν θήτευσε σε αυτήν ο Ολλανδός σοσιαλιστής Ντάισελμπλουμ, στους δύσκολους καιρούς 2013-2018. Η πρόταση έτυχε ήδη ευμενούς υποδοχής από τον διεθνή Τύπο, ο οποίος αναγνωρίζει πως η Ελλάδα έχει κάνει σπουδαία δουλειά για να επιστρέψει στον σωστό δρόμο. Αν το επιτύχει, δεν πρέπει να ξεχάσει να πει ένα ευχαριστώ στους προκατόχους του, που έκαναν πολλά για να επιστρέψει η χώρα στον υπεύθυνο δρόμο των ισορροπημένων προϋπολογισμών.
Είμαι υπερβολικά απαισιόδοξος;
Καλός και σπουδαίος φίλος, του οποίου τη γνώμη εκτιμώ πάντοτε, με επέκρινε για το χθεσινό σημείωμά μου, με την άνεση της ανοικτής συζήτησης, λέγοντας: «Διαφωνώ με την τόση απαισιοδοξία σου». Τον ευχαριστώ! Είναι αλήθεια πως με την αλλαγή του 2019 και ειδικά μετά το 2022, υπήρξα σταθερά αισιόδοξος για την πορεία των πραγμάτων στην οικονομία. Συχνά απαντώ, ακόμη σήμερα, σε όσους μου κάνουν την τιμή να ζητούν τη γνώμη μου: στη «βάση» πάμε καλά, προβλήματα έχουμε με το «εποικοδόμημα», που θα έλεγαν και οι παραδοσιακοί μαρξιστές.
Κίνδυνος καθίζησης το εκλογικό 2027
Οι εξαμηνιαίες προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν, και αυτή τη φορά, πολύ καλές για την ελληνική οικονομία. Ας δούμε τη σύνοψη: «Η οικονομία της Ελλάδας αναμένεται να συνεχίσει να αναπτύσσεται με ισχυρό ρυθμό, με προβλεπόμενη επέκταση κατά 2,1% το 2025 και 2,2% το 2026, οδηγούμενη από τη σταθερότητα της κατανάλωσης και των επενδύσεων που υποστηρίζονται από τα κονδύλια της ΕΕ. Η αύξηση του ΑΕΠ αναμένεται να μετριαστεί στο 1,7% το 2027 καθώς το RRF (Ταμείο Ανάκαμψης) πλησιάζει στην ολοκλήρωσή του».
