Η Παγκόσμια Ημέρα Διαβήτη, που εορτάζεται κάθε χρόνο στις 14 Νοεμβρίου, αποτελεί μια σημαντική ευκαιρία για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με μία από τις πιο διαδεδομένες χρόνιες παθήσεις. Ο διαβήτης επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, όμως η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση μπορούν να κάνουν τη διαφορά.
Με στόχο την έγκυρη ενημέρωση και την ενίσχυση της πρόληψης, η Ιατρός Βιοπαθολόγος και Επιστημονικά Υπεύθυνη του Βιοπαθολογικού Εργαστηρίου της Κοσμοϊατρικής, κυρία Τσώνου Δήμητρα μας ενημερώνει για το Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2, τις μορφές του, τα αίτια, τα συμπτώματα και, φυσικά, τους τρόπους πρόληψης.
Συνέντευξη στη Σοφία Κωστάρα
Ποιες είναι οι βασικές μορφές του διαβήτη και σε ποιες ηλικίες εμφανίζεται η καθεμία;
Ο σακχαρώδης διαβήτης διακρίνεται κυρίως σε δύο βασικές μορφές:
Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 1
- Εμφανίζεται συνήθως στην παιδική ή εφηβική ηλικία, αν και μπορεί να παρουσιαστεί και σε ενήλικες.
- Οφείλεται σε αυτοάνοση καταστροφή των κυττάρων του παγκρέατος που παράγουν ινσουλίνη.
- Οι ασθενείς χρειάζονται εφ’ όρου ζωής χορήγηση ινσουλίνης.
Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2
- Είναι η πιο συχνή μορφή διαβήτη (περίπου 90–95% των περιπτώσεων).
- Συνήθως εμφανίζεται σε ενήλικες άνω των 40–45 ετών, αλλά τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ολοένα και συχνότερα σε νεότερους ανθρώπους και ακόμη και σε παιδιά, λόγω παχυσαρκίας και καθιστικής ζωής.
Κύρια αίτια του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2:
- Συνδυασμός γενετικής προδιάθεσης και τρόπου ζωής, όπως η παχυσαρκία, η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας και η κακή διατροφή.
- Αυτοί οι παράγοντες οδηγούν σε αντίσταση στην ινσουλίνη και τελικά σε μειωμένη παραγωγή ινσουλίνης από το πάγκρεας.
Υπάρχουν σιωπηλά συμπτώματα που οι περισσότεροι αγνοούν;
Στα αρχικά στάδια, ο σακχαρώδη διαβήτης τύπου 2 μπορεί να εξελίσσεται σιωπηλά, χωρίς εμφανή συμπτώματα. Ωστόσο, ορισμένες ενδείξεις μπορεί να προειδοποιήσουν:
- Πολυουρία (συχνή ούρηση)
- Πολυδιψία (έντονη δίψα)
- Πολυφαγία (αυξημένη όρεξη)
- Κόπωση και υπνηλία
- Ανεξήγητη απώλεια ή αύξηση βάρους
Αν παρατηρούνται περισσότερα από ένα από αυτά τα συμπτώματα, είναι σημαντικό να γίνει ιατρικός έλεγχος.
Ποιοι είναι οι κύριοι παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2;
Οι βασικότεροι παράγοντες κινδύνου είναι:
- Η παχυσαρκία
- Η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας
- Το κάπνισμα
- Η ανθυγιεινή διατροφή
- Η αυξημένη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια
Η αλλαγή αυτών των παραγόντων μπορεί να μειώσει δραστικά την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου.
Πώς μπορούμε να προλάβουμε τον σακχαρώδη διαβήτη και να διατηρήσουμε καλή υγεία;
Η πρόληψη του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 είναι απολύτως εφικτή και στηρίζεται σε απλές, καθημερινές συνήθειες:
- Υιοθέτηση της Μεσογειακής διατροφής
- Διατήρηση φυσιολογικού βάρους
- Τακτική σωματική άσκηση (τουλάχιστον 30 λεπτά, 5 φορές την εβδομάδα)
- Διακοπή του καπνίσματος
- Περιορισμός επεξεργασμένων τροφίμων και ζάχαρης
Μικρές αλλαγές στη διατροφή και την κίνηση μπορούν να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην υγεία και την πρόληψη του διαβήτη.
Ποιες εξετάσεις συνιστώνται για την ανίχνευση του σακχαρώδη διαβήτη και ποιοι πρέπει να ελέγχονται τακτικά;
Η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 γίνεται με εργαστηριακές εξετάσεις αίματος, όπως:
- Μέτρηση γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c)
- Μέτρηση γλυκόζης νηστείας
- Δοκιμασία ανοχής γλυκόζης
- Δοκιμασία ανοχής ινσουλίνης
Ποιοι πρέπει να ελέγχονται προληπτικά:
- Όλα τα άτομα άνω των 45 ετών
- Υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα οποιασδήποτε ηλικίας
- Γυναίκες με ιστορικό διαβήτη κύησης
- Άτομα με προδιαβήτη, που πρέπει να ελέγχονται κάθε χρόνο
Η Μεσογειακή διατροφή, η μείωση επεξεργασμένων τροφίμων και η συστηματική άσκηση αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της σωστής αντιμετώπισης.
Τι θα συμβουλεύατε σε κάποιον που δεν έχει διαγνωστεί αλλά ανήκει σε ομάδα υψηλού κινδύνου;
Η πρόληψη ξεκινά πολύ πριν την εμφάνιση της νόσου.
Ο υγιεινός τρόπος ζωής αποτελεί θεμέλιο λίθο τόσο για την πρόληψη όσο και για τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2.
Η ισορροπημένη διατροφή, η τακτική άσκηση και η αποφυγή επιβαρυντικών συνηθειών (όπως το κάπνισμα ή η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης) βελτιώνουν τον έλεγχο του σακχάρου, μειώνουν τις επιπλοκές και ενισχύουν την ποιότητα ζωής.
Ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2 μπορεί να αποφευχθεί.
Με ενημέρωση, πρόληψη και σωστές επιλογές στην καθημερινότητα, μπορούμε να μειώσουμε σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης ή επιδείνωσης της νόσου και να διατηρήσουμε μια ζωή γεμάτη υγεία, ισορροπία και ευεξία.
Τα διαπιστευμένα από τον Ε.ΣΥ.Δ. Βιοπαθολογικά Εργαστήρια της Κοσμοϊατρικής διενεργούν με αξιοπιστία και ακρίβεια όλα το φάσμα των εξετάσεων που αφορούν τόσο στην πρόληψη όσο και στην παρακολούθηση των συμπτωμάτων του Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2.
Ευχαριστούμε θερμά την κ. Τσώνου Δήμητρα, Ιατρό Βιοπαθολόγο και Επιστημονικά Υπεύθυνη του Βιοπαθολογικού Εργαστηρίου Κοσμοϊατρικής για τις πολύτιμες πληροφορίες.
