Στα δάση των βουνών του Πηλίου, οι αρχαίοι Έλληνες πίστευαν ότι κατοικούσαν πλάσματα περίεργα. Πλάσματα άγρια, με σώματα αλόγων και κορμούς ανθρώπων, τα οποία περιπλανιούνταν ελεύθερα τρομάζοντας τον κόσμο, σκορπίζοντας τον πανικό σε όσους άτυχους έμελλε να βρεθούν ή να χαθούν στην θεσσαλική γη.
Αυτά τα πλάσματα, ήταν οι Κένταυροι. Οι περισσότεροι των Κενταύρων ήταν πολύ άγριοι, ενίοτε κανίβαλοι και συνέχεια προκαλούσαν αναστάτωση στους ανθρώπους. Η Κενταυρομαχία, μυθικό γεγονός που αποτελεί συνηθισμένο διακοσμητικό θέμα σε πολλές τέχνες, ήταν μια μεγάλη μάχη ανάμεσα στο αιολικό φύλο των Λαπιθών και των Κενταύρων.
Είχαν επιτεθεί σε πολλούς ήρωες, όπως τον Ηρακλή και τον Πηλέα και ήταν όλοι τους μέθυσοι και λάγνοι. Άρπαζαν τις συζύγους και τις κόρες των ανθρώπων και Νύμφες των δασών, που σύχναζαν στα ίδια μέρη με εκείνους. Υπήρχαν, βέβαια, και κάποιοι που ξεχώριζαν ανάμεσά τους. Κάποιοι, που δεν τους χαρακτήριζε αυτή η απόλυτα ζωώδης φύση.
Χρόνια πριν την επικράτηση των Ολύμπιων θεών, ο αρχηγός των Τιτάνων, ο Κρόνος παραστράτησε. Για να μην τον καταλάβει η σύζυγός του, η Ρέα, μεταμορφώθηκε σε άλογο και ενώθηκε με την Ωκεανίδα Φιλύρα (ο Δίας ακόμα κι αν σκότωσε τελικά τον πατέρα του, έμοιασε πιο πολύ σε αυτόν…).
Από αυτήν την ένωση, γεννήθηκε ο Κένταυρος Χείρων. Ο Χείρων ήταν πολύ διαφορετικός από τους άλλους Κενταύρους. Γεννήθηκε ήμερος και έμεινε γνωστός σε όλους ως σοφός, φρόνιμος, φιλάνθρωπος, πάντα βοηθητικός και ευσπλαχνικός, δίκαιος και πάνω απ’ όλα, ήταν ένας πολύ καλός δάσκαλος. Ο μόνος αθάνατος ανάμεσα στους ομοίους του.
Είχε πάρα πολλούς μαθητές στην ζωή του και βοήθησε αρκετούς σε ανάγκη, χωρίς να ζητήσει ποτέ αντάλλαγμα. Όταν ο Πηλέας, πατέρας του ξακουστού ομηρικού ήρωα Αχιλλέα, κινδύνευε από τους Κένταυρους, ο Χείρων τον βοήθησε να σωθεί. Έπειτα, ανέθρεψε τον ίδιο τον Αχιλλέα, τον οποίο πήρε στην σπηλιά του στο Πήλιο, το λεγόμενο «Χειρώνιον άντρο». Γενικά δίδασκε μουσική, την τέχνη του πολέμου και του κυνηγιού, ιατρική, χειρουργική και ηθική.
Μετά από τον Αχιλλέα, ανέλαβε και άλλες γνωστές προσωπικότητες της ελληνικής μυθολογίας και ήρωες οι οποίοι θα έμεναν για πάντα χαραγμένοι στην ιστορία για τα κατορθώματά τους. Ανέθρεψε τον Ακταίωνα και του έμαθε να κυνηγά. Πριν τον καταραστεί η Άρτεμις και τον μεταμορφώσει σε ελάφι, επειδή την είδε την ώρα που λουζόταν…
Ο Χείρωνας ήταν αυτός που δίδαξε στον Ασκληπιό και μετά στους δύο γιους του, τον Ποδαλείριο και τον Μαχάονα, την ιατρική. Την ιατρική επίσης δίδαξε και στον Ιάσονα, τον αρχηγό της Αργοναυτικής εκστρατείας, όταν είχε αναλάβει την ανατροφή του.
Από τον ίδιο επίσης πέρασαν ο γιος του Θησέα και της Αμαζόνας Ιππολύτης, ο Ιππόλυτος, ο εγγονός του Αιόλου, ο Κέφαλος, ο σύζυγος της Αταλάντης, ο Μελανίων, ο διάσημος μάντης Αμφιάραος, ο Κάστορας και ο Πολυδεύκης (οι Διόσκουροι), αδέλφια της Ωραίας Ελένης και της Κλυταιμνήστρας, ο μυθικός βασιλιάς της Πύλου, ο Νέστορας, ο βασιλιάς της Σαλαμίνας και πατέρας του ομηρικού ήρωα Αίαντα, ο Τελαμώνας και ο Θησέας.
Την τέχνη του πολέμου δίδαξε επίσης στον βασιλιά της Ιθάκης, τον Οδυσσέα και τον βασιλιά του Άργους, τον Διομήδη, οι οποίοι έπαιξαν πολύ σημαντικό ρόλο στον Τρωικό πόλεμο, καθώς και σε δύο από τους πολλούς μνηστήρες της Ωραίας Ελένης, τον Μενεσθέα και τον Πρωτεσίλαο. Ακόμα και ο Ολύμπιος Απόλλωνας είχε κάνει μαθήματα μουσικής με τον Χείρωνα.
Είχε μια γεμάτη ζωή και ως αγαθό και τίμιο πλάσμα, με αρχές και σεβασμό, αντίθετα με τους υπόλοιπους Κενταύρους, μπόρεσε να παντρευτεί. Γυναίκα του έγινε μια Νύμφη ή ίσως θνητή, η Χαρικλώ. Μαζί της απέκτησε δύο παιδιά, τον Κάριστο και την Ωκυρόη. Γόνοι του ίσως ήταν και ο Αρισταίος, η Ενδηίδα και η Ίππη.
Είχε, όμως, έναν ξαφνικό και απρόσμενο θάνατο. Αλλά πώς πεθαίνει κάποιος αθάνατος; Κατά τη διάρκεια μιας διένεξης μεταξύ του Ηρακλή και των Κενταύρων, ο ήρωας έριξε ένα από τα δηλητηριασμένα του βέλη εναντίον τους. Το βέλος, όμως, αντί να πάει σε κάποιον από τους επιτιθέμενους, κατέληξε στον άτυχο Χείρωνα.
Ο Ηρακλής, μαθητής του κι αυτός, προσπάθησε απεγνωσμένα να τον βοηθήσει, αλλά όσο κι αν προσπάθησαν, τόσο αυτός όσο και ο ίδιος ο Χείρωνας, δεν κατάφεραν να γιατρέψουν το τραύμα του. Η δηλητηριασμένη πληγή, βασάνιζε ανελέητα τον αθάνατο Κένταυρο, ο οποίος ζήτησε τελικά από τους θεούς να τον κάνουν θνητό, για να μπορέσει να ηρεμήσει.
Μετά τον θάνατό του, ο Χείρωνας μεταφέρθηκε στον ουρανό και έγινε ένας από τους πολλούς αστερισμούς του. Μια θέση τιμητική, για ένα μυθικό πλάσμα το οποίο διαφοροποιήθηκε από το είδος του και άφησε το στίγμα του, ως σεβαστός και αγαπητός δάσκαλος.
Βιβλιογραφία:
