Στιγμιότυπο από την ταινία «Arcadia». Πηγή φωτ.: Facebook/ Arcadia Movie
Το «Arcadia» βάζει πλώρη για τα Όσκαρ
Στιγμιότυπο από την ταινία «Arcadia». Πηγή φωτ.: Facebook/ Arcadia Movie

Το «Arcadia» βάζει πλώρη για τα Όσκαρ

Τιμημένη με τα Βραβεία «Ίρις» της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου στις κατηγορίες καλύτερης ταινίας μυθοπλασίας, καλύτερης σκηνοθεσίας και καλύτερου σεναρίου και έχοντας σημειώσει διεθνή φεστιβαλική πορεία αποσπώντας επίσης σημαντικές διακρίσεις, η «art house» ταινία «Arcadia» του Γιώργη Ζώη επελέγη ως επίσημη υποψηφιότητα της Ελλάδας για να διαγωνιστεί για το Βραβείο OSCAR Διεθνούς Ταινίας Μεγάλου Μήκους, στο πλαίσιο της 98ης διοργάνωσης της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου (Academy of Motion Picture Arts and Sciences). 

«Πρόκειται για μια ταινία άρτια, η οποία φέρει διακριτό στίγμα, χωρίς να υστερεί ως προς την παράμετρο της ελληνικότητας. Εκπροσωπεί τον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο και απολαμβάνει διεθνή ορατότητα, λόγω της συμμετοχής της σε σημαντικά διεθνή φεστιβάλ», είναι το σκεπτικό της 11μελούς Επιτροπής η οποία επέλεξε κατά πλειοψηφία  την ταινία του Γιώργου Ζώη. Την γνωμοδότηση της Επιτροπής έκανε αποδεκτή ο υφυπουργός Πολιτισμού, Ιάσων Φωτήλας, και εξέδωσε τη σχετική απόφαση. 

Πηγή φωτ.: Facebook/ Arcadia Movie

Όπως είχαμε αναφέρει στο σημείωμά μας Στη γη του «Arcadia», η κινηματογραφική αφήγηση συν-πλέκει το ρεαλιστικό με το μη ρεαλιστικό στοιχείο σε μία ιστορία αγάπης με νουάρ χαρακτηριστικά. Εκκινεί με τους βασικούς ήρωες να καταφθάνουν σε τοπικό νοσοκομείο τουριστικού θερέτρου για την αναγνώριση σορού κατόπιν τροχαίου ατυχήματος. Αμφότεροι αλλά και κατά μόνας συνδέουν τα κομμάτια της ζωής που χάθηκε, ερχόμενοι αντιμέτωποι με αλήθειες που αγνοούνταν. 

Η καθυστερημένη αποδοχή της αλήθειας αποτυπώνεται στην ταινία από κοινού με την παραδοχή ότι καθείς έχει το δικό του μονοπάτι να διασχίσει και τα βήματά του συνάδουν με τις επιλογές του. Με την τελευταία παρατήρηση –περί βηματισμού ως επιλογών– θα μπορούσαν να ιδωθούν τα ζεύγη παπουτσιών που βλέπουμε στην ταινία, με χαρακτηριστικότερη την τελευταία σκηνή, όπου ο Γιάννης (Βαγγέλης Μουρίκης) τείνει να ξεφεύγει από το παρελθόν του επιλέγοντας ένα ζευγάρι παπούτσια σε στυλ εντελώς διαφορετικό από εκείνο που του επέλεγε η γυναίκα του, Κατερίνα (Αγγελική Παπούλια). 

Γυρισμένη στη Νέα Μάκρη, τον Μαραθώνα και τον Σχοινιά, η ταινία θέτει ερωτήματα όπως πώς ζουν μέσα μας οι άνθρωποι που έχουν φύγει από τη ζωή και πώς άλυτες καταστάσεις μπορούν να αποδεσμευτούν έπειτα από την απώλεια ενός προσώπου. Ο βηματισμός είναι διαφορετικός πριν από την απώλεια και μετά αυτής, η αίσθηση που άφησε το άγγιγμα του προσώπου επάνω στο δέρμα μας επίσης νωπή ομοίως με την αίσθηση της συν-παρουσίας του. Δύο κόσμοι παράλληλοι που συν-πλέκονται για να απαλυνθεί το τραύμα, ενώ τα χαρακτηριστικά των ηρώων είναι μη φανερά καλώντας το κοινό να τους αφουγκραστεί.

Αν η πραγματικότητα συνίσταται από την πολλαπλότητα των αληθειών τότε η αλήθεια δεν είναι μία και όμοια, αλλά απαιτούνται πολλές και διαφορετικές μεταξύ τους οπτικές γωνίες παρατήρησης για να εξαχθεί ένα συμπέρασμα. Η συνειδητοποίηση επέρχεται στο τέλος της ταινίας παρότι το χειμερινό σκηνικό υποθάλπει μία διαιώνιση του αδιεξόδου. Το «άσε με να φύγω» που ακούγεται τραγουδιστά, σαν μοιρολόγι, επιφέρει λύτρωση για τους δύο ήρωες.

Όσο για τον τίτλο της ταινίας – «Arcadia» – είναι το όνομα παραθαλάσσιου μπαρ της περιοχής, όπου η Κατερίνα συναντά μία συντροφιά μη αναμενόμενων συνοδοιπόρων.

Υπενθυμίζεται ότι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινίας «Arcadia» του Γιώργου Ζώη, είχε κάνει παγκόσμια πρεμιέρα στο επίσημο διαγωνιστικό τμήμα Encounters του 74ου Φεστιβάλ Βερολίνου (Berlinale 2024). Απέσπασε το βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ του Σαράγιεβο, βραβείο FIPRESCI σε ταινία του Διεθνούς Διαγωνιστικού και Βραβείο Ιδρύματος Ιωάννου Φ. Κωστοπούλου στο 65ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (Νοέμβριος 2024).

Εκτός από τους Βαγγέλη Μουρίκη και Αγγελική Παπούλια, στην ταινία παίζουν οι ηθοποιοί Έλενα Τοπαλίδου, Νικόλας Παπαγιάννης, Βαγγέλης Ευαγγελινός, καθώς και μια σειρά από άλλους καταξιωμένους ηθοποιούς της μεγάλης οθόνης. Σχετικά με τους υπόλοιπους συντελεστές, το σενάριο συνυπογράφουν ο Γιώργος Ζώης και η Κωνσταντίνα Κοτζαμάνη, η φωτογραφία είναι του Κωνσταντίνου Κουκουλιού GSC, η μουσική του Petar Dundakov, το μοντάζ υπογράφει ο Γιάννης Χαλκιαδάκης, τα σκηνικά φέρουν την υπογραφή της Ελένας Βαρδαβά, ενώ τα κοστούμια είναι της Βασιλείας Ροζάνα.

Η ταινία, που αποτελεί ελληνοβουλγαρική συμπαραγωγή, υπογράφεται από την Αντιγόνη Ρώτα και τον Στέλιο Κοτιώνη για την Foss Productions, τη Μαρία Δρανδάκη για την Homemade Films  και τη Veselka Kιryakova για την Red Carpet. Υλοποιήθηκε με την υποστήριξη των Eurimages - Council of Europe, Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, Bulgarian National Film Center, Onassis Culture, Flux και του Εθνικού Κέντρου Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας – ΕΚΟΜΕ στην Ελλάδα.

Ο σκηνοθέτης Γιώργος Ζώης. Πηγή φωτ.: Ίδρυμα Ωνάση/ onassis.org/el/people/yorgos-zois

Όσο για τον σκηνοθέτη Γιώργο Ζώη, οι ταινίες έχουν επιλεγεί στα σημαντικότερα φεστιβάλ (Κάννες, Βενετία, Μπερλινάλε, Ρότερνταμ, Τελλουράιντ, Παλμ Σπρινγκς κ.α.) και έχει αναγνωριστεί με πολλαπλά βραβεία παγκοσμίως, και στην Ελλάδα με τα βραβεία πρωτοεμφανιζόμενης ταινίας μεγάλου μήκους για το «Interruption» και καλύτερης ταινίας μικρού μήκους από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου. Επίσης, έχει διακριθεί με υποψηφιότητες της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

Πίσω στην Επιτροπή που γνωμοδότησε για την υποψηφιότητα του «Arcadia»: τα μέλη της διορίζονται από το υπουργείο Πολιτισμού κατόπιν υπόδειξής τους από τους κινηματογραφικούς φορείς. Μετά την έκδοση της απόφασης, το ΥΠΠΟ μεριμνά για την έγκαιρη ολοκλήρωση των διαδικασιών εκπροσώπησης της Ελλάδας στην 98η διοργάνωση των βραβείων OSCAR, σύμφωνα με τους κανονισμούς της Ακαδημίας Κινηματογράφου των ΗΠΑ.

Κεντρική φωτ.: Στιγμιότυπο από την ταινία «Arcadia». Πηγή φωτ.: Facebook/ Arcadia Movie