Με αφορμή την εκστρατεία της BAT HELLAS «Προϊόντα νικοτίνης και αλκοόλ χωρίς ταυτότητα; Δεν παίζει!», η Κατερίνα Σιπητάνου, Διευθύντρια Εταιρικών Υποθέσεων και Επικοινωνίας BAT HELLAS Ελλάδα, Μάλτα, Κύπρος, Ισραήλ μιλάει στο Liberal για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που φέρνει η πρόσφατη νομοθεσία του Υπουργείου Υγείας σχετικά με την προστασία των ανηλίκων. Αναλύει τον στόχο της σταδιακής μείωσης των καπνιστών στο 5%, τη συμβολή της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης στον έλεγχο της ηλικίας, αλλά και το όραμα της BAT για ένα «καλύτερο αύριο» χωρίς τον καπνό του τσιγάρου.
Συνέντευξη στη Μαρία Γεωργιάδου
Ποια είναι η συνεργασία σας με το Υπουργείο Υγείας για την εκστρατεία «Προϊόντα νικοτίνης και αλκοόλ χωρίς ταυτότητα; Δεν παίζει!»;
Να ξεκινήσουμε από τη σημαντική εξέλιξη που σημειώθηκε στην ελληνική αγορά που είναι ο νέος νόμος του Υπουργείου Υγείας για την προστασία των ανηλίκων από τη νικοτίνη και το αλκοόλ. Αυτό είναι κατά τη δική μας άποψη ένα τεράστιο βήμα για την Ελλάδα, γιατί είναι ένα κομμάτι προοδευτικής νομοθεσίας που πραγματικά παίρνει μέτρα για να προστατευτούν οι ανήλικοι.
Για εμάς στην BAT είναι απολύτως ξεκάθαρο πως ούτε ένας ανήλικος δεν πρέπει να έχει στο χέρι του τσιγάρο ή προϊόν νικοτίνης. Είναι απολύτως ξεκάθαρο ότι σε κανένα σημείο πώλησης δεν πρέπει να παρεκκλίνουμε από οποιοδήποτε τέτοιο κανόνα και χαιρόμαστε πάρα πολύ που έχει αυστηροποιηθεί το πλαίσιο και οι ποινές και λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα. Παράλληλα, είναι σημαντικός ο ρόλος της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης για να κατανοήσει ο κόσμος το νέο θεσμικό πλαίσιο, αλλά και να μάθει να το τηρεί.
Πιστεύω ότι είναι μια αλλαγή κουλτούρας αυτό που συμβαίνει. Είμαστε ένας λαός συνηθισμένος λίγο στο να παρεκκλίνουμε από τους κανόνες. Καλωσορίζουμε την πρωτοβουλία και νομίζω ότι είναι ένα πρώτο βήμα για να πετύχουμε μια σταδιακή αλλαγή, όπου η αλλαγή είναι ο στόχος του 5%. Να μειωθούν οι καπνιστές στην χώρα στο 5%, σε συμφωνία με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όπως πολύ σύντομα θα επιτευχθεί στη Σουηδία.
Ποιο είναι το δικό σας κομμάτι στον στόχο του 5%;
Με αφορμή τον νόμο, είχαμε ήδη σχεδιάσει ένα πρώτο πλαίσιο δικής μας στρατηγικής για το πως θα βοηθήσουμε τη χώρα να πετύχει αυτόν τον στόχο σταδιακά και με γνώμονα τον σκοπό του Ομίλου της ΒΑΤ να δημιουργήσει ένα καλύτερο αύριο χωρίς τον καπνό τους τσιγάρου. Έτσι, με αφορμή, όπως προανέφερα, την ψήφιση του νόμου αποφασίσαμε να υλοποιήσουμε μια αρκετά εκτεταμένη εκστρατεία ενημέρωσης του κοινού, για την απαγόρευση της πώλησης προϊόντων νικοτίνης και αλκοόλ σε ανηλίκους.
Δίπλα σε αυτήν την εκστρατεία ξεκινήσαμε και μια μεγάλη πρωτοβουλία, η οποία έχει στόχο να ενισχύσει το τεχνολογικό πλαίσιο, που μπορεί να λειτουργήσει επικουρικά στον έλεγχο της ταυτότητας.
Τι ακριβώς είναι αυτή η πρωτοβουλία;
Η πρωτοβουλία αυτή στηρίζεται στην χρήση της τεχνολογίας και της τεχνητής νοημοσύνης. Η ελληνική πολιτεία έχει ήδη πρωτοπορήσει στο κομμάτι της ψηφιοποίησης των ταυτοτήτων και της ανάπτυξης του Kids Wallet. Το θέμα είναι πώς - με κάποια επιπλέον εργαλεία μπορούμε να θωρακίσουμε λίγο καλύτερα - όλο αυτό το πλαίσιο, ανεξαρτήτως των συνθηκών.
Σε κάποιες περιοχές μπορεί να υπάρξει η περίσταση του να μην υπάρχει καλή συνδεσιμότητα στο σημείο πώλησης, συνθήκη που δυσχεραίνει ίσως τη δυνατότητα ελέγχου. Ή το να μην έχει ένας άνθρωπος το κινητό ή την φυσική του ταυτότητα μαζί ή απλά να είναι ένας επισκέπτης από άλλη χώρα, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες. Εκεί πιστεύουμε ότι μπορεί να βοηθήσει η Τεχνητή Νοημοσύνη. Η λύση αυτή δοκιμάζεται ήδη σε χώρες της Ευρώπης και την εφαρμόζουμε στην Ελλάδα στο E-commerce, δηλαδή στα ψηφιακά μας καταστήματα. Στα φυσικά σημεία πώλησης, η λειτουργία είναι απλή καθώς στο σημείο που γίνεται η συναλλαγή εφαρμόζεται έλεγχος ενηλικότητας μέσω AI, δηλαδή γίνεται ένα σκανάρισμα του προσώπου που επιβεβαιώνει ότι ο αγοραστής είναι πάνω από 18 χρονών.
Πώς διασφαλίζεται η προστασία των προσωπικών δεδομένων των καταναλωτών όταν γίνεται χρήση βιομετρικών στοιχείων, όπως η αναγνώριση προσώπου;
Δεν καταγράφεται ή αποθηκεύεται κάτι. Πρόκειται για μια απλή σάρωση που επιβεβαιώνει ότι τα χαρακτηριστικά του προσώπου είναι ενηλίκου και όχι παιδιού.
Μέσα στον επόμενο μήνα θα ξεκινήσουμε την εφαρμογή της λύσης αυτής πιλοτικά σε 100 φυσικά σημεία λιανικής. Ο στόχος είναι να δούμε στην πράξη πως δουλεύει αυτό στην ελληνική αγορά και να αντλήσουμε γνώση και στοιχεία τα οποία σκοπεύουμε να μοιραστούμε με την Πολιτεία.
Ετοιμάζετε κάτι άλλο σε αυτό το πλαίσιο;
Παράλληλα με αυτό έχουμε ξεκινήσει να δουλεύουμε μια ψηφιακή εφαρμογή που θα μπορεί να διατίθεται δωρεάν. Έχουμε στόχο να είναι πιστοποιημένη, ώστε να υπάρχει η σφραγίδα ότι λειτουργεί σωστά και ότι το σκανάρισμα γίνεται με άρτιο τεχνικά τρόπο και άρα το αποτέλεσμα του ελέγχου ενηλικότητας είναι ασφαλές. Αυτό είναι ένα project λίγο πιο μακροπρόθεσμο, καθώς απαιτείται χρόνος για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη της εφαρμογής. Οπωσδήποτε θα είναι μια καλή λύση όταν ολοκληρωθεί και θα έχουν βγει και τα στοιχεία του πιλοτικού.
Σε άλλες χώρες όπως το Βέλγιο και η Ολλανδία αξιοποιούνται ήδη αντίστοιχες λύσεις ΑΙ και μάλιστα χωρίς νομοθετική πρωτοβουλία. Είναι ένα μέτρο αποδεκτό από τον κόσμο.
Η ενημέρωση στα σχολεία πιστεύετε ότι θα βοηθούσε;
Υπάρχει ένα κενό στο εκπαιδευτικό κομμάτι και θεωρώ ότι θα ήταν χρήσιμο να το δούμε σε σχέση με τους δασκάλους, ώστε να έχουν την πληροφόρηση και να την περάσουν στα παιδιά δείχνοντας τους έρευνες και στοιχεία. Μια τέτοια πρωτοβουλία θα είναι στρατηγικής σημασίας προσθήκη σε μια συνολική εθνική εκστρατεία κατά του καπνίσματος.
Το καλύτερο αύριο πως το οραματίζεστε;
Ο βασικός στόχος είναι να ακολουθήσουμε παραδείγματα χωρών όπως η Σουηδία και γι’ αυτό χρειάζεται να έχουμε μια λειτουργική αγορά. Είναι αδύνατον να εξαφανίσουμε τους καπνιστές αυτού του κόσμου, γι’ αυτό είναι σημαντικό να υπάρχουν εναλλακτικές λιγότερο βλαπτικές από το τσιγάρο βάσει ερευνών και της σωστής επιστημονικής τεκμηρίωσης. Ξέρουμε ότι το κάπνισμα συνδέεται με τον καρκίνο του πνεύμονα. Το ζωντανό παράδειγμα της Σουηδίας δείχνει ότι η μείωση του καπνίσματος έχει μειώσει τα περιστατικά θανάτων από τον καρκίνο του πνεύμονα, κατά 60%.
Το καλύτερο αύριο είναι μια πιο υγιής κοινωνία ακόμα και αν αυτό σημαίνει ότι η νικοτίνη θα παραμείνει στην εικόνα, αλλά με έναν τρόπο που στην ουσία θα αποτελεί την εναλλακτική στο κάπνισμα, ώστε να είναι λιγότερη βλαπτική. Ο άνθρωπος που δεν μπορεί να κόψει το κάπνισμα είναι καλό να έχει στη διάθεση του εργαλεία για να προστατέψει όσο το δυνατόν καλύτερα την υγεία του.
Το Omni φιλοδοξεί να αποτελέσει έναν ανοιχτό κόμβο επιστημονικού διαλόγου. Πόσο εύκολα πιστεύετε ότι μπορεί να γίνει αποδεκτή μια τέτοια πρωτοβουλία από τις ελληνικές αρχές και την επιστημονική κοινότητα;
Ουσιαστικά το Omni είναι μια πλατφόρμα η οποία έχει δημιουργηθεί για να μπορέσουμε να κάνουμε την επιστήμη λίγο πιο προσιτή σε όλους τους ενδιαφερόμενους, είτε είναι πολιτικά πρόσωπα, είτε είναι επιστήμονες, είτε οι καπνιστές ή γενικότερα το κοινό που θέλει να ενημερωθεί για τα εναλλακτικά στο κάπνισμα προϊόντα. Πρόκειται για μια πλατφόρμα που συνοψίζει διάφορες μελέτες της εταιρείας, αλλά και ανεξάρτητες γύρω από αυτές τις κατηγορίες και είναι ένα κάλεσμα ανοιχτού διαλόγου. Είναι μια βάση που εξελίσσεται συνέχεια, καθώς εξελίσσονται και οι έρευνες.
Στόχος είναι να προκαλέσει διάλογο, γιατί χωρίς διάλογο δεν θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε μια πολιτική που θα είναι πράγματι αποδοτική.
