«Σου δόθηκε η επιλογή ανάμεσα στον πόλεμο και την ατίμωση. Επέλεξες την ατίμωση και θα έχεις πόλεμο». Με αυτή τη φράση, ο Ουίνστον Τσόρτσιλ προειδοποίησε το 1938 τον Νέβιλ Τσάμπερλεϊν, ο οποίος επιδίωξε «ειρήνη με τον Χίτλερ» παραδίδοντας τμήματα της Τσεχοσλοβακίας μέσω της Συμφωνίας του Μονάχου. Η ιστορία έδειξε ότι ο κατευνασμός δεν φέρνει ειρήνη· φέρνει μεγαλύτερο πόλεμο.
Το σχέδιο των 28 σημείων για την ειρήνη στην Ουκρανία, το οποίο διέρρευσε, κινείται στην ίδια επικίνδυνη λογική. Παρουσιάζεται ως «ειρηνευτική λύση», αλλά στην ουσία αποτελεί στρατηγική ατίμωσης: ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη, σταθερότητα χωρίς ελευθερία, ασφάλεια χωρίς εγγυήσεις. Και όπως το 1938, έτσι και σήμερα μια τέτοια συμφωνία δεν θα αποτρέψει τον πόλεμο — θα τον υποθάλψει.
Στον πυρήνα της πρότασης βρίσκεται η παραχώρηση όλων των ανατολικών επαρχιών της Ουκρανίας στη Ρωσία, ακόμη και εκείνων που ο ουκρανικός στρατός υπερασπίζεται με τεράστιο κόστος. Προβλέπει τη μείωση του ουκρανικού στρατού, τον αποκλεισμό από το ΝΑΤΟ και την αναγνώριση της ρωσικής γλώσσας ως επίσημης. Πρόκειται για θεσμοθετημένη υποταγή μιας ευρωπαϊκής χώρας σε αναθεωρητική δύναμη.
Μια τέτοια «ειρήνη» είναι εκ προοιμίου μη βιώσιμη.
Η ουκρανική κοινωνία, τραυματισμένη από τη βαρβαρότητα της εισβολής, δεν θα αποδεχτεί την επιβολή μιας ατιμωτικής λύσης. Αν επιβληθεί δια της βίας, η μαζική φυγή πληθυσμού θα αποδεκατίσει την οικονομία και θα μετατρέψει την Ουκρανία σε χώρα-κέλυφος. Η Ρωσία, από την άλλη, δεν διαθέτει δημογραφικούς ή οικονομικούς πόρους για να σταθεροποιήσει την περιοχή· η δήθεν ειρήνη θα γεννήσει νέα αστάθεια.
Ακόμη σοβαρότερη είναι η γεωπολιτική διάσταση. Αν η Μόσχα νομιμοποιήσει την απόσπαση ουκρανικών εδαφών μέσω ενός αμερικανικού σχεδίου, θα θεωρήσει ότι δικαιώθηκε στρατηγικά. Μόλις ανασυνταχθεί, θα επιχειρήσει ανάλογες κινήσεις στη Μολδαβία, στις Βαλτικές χώρες — ίσως και πέραν αυτών. Η Ευρώπη το γνωρίζει: γι’ αυτό και ξυπνά από τον λήθαργο της πασιφιστικής αμνησίας, προετοιμαζόμενη για δεκαετίες αυξημένων αμυντικών δαπανών εις βάρος του κράτους πρόνοιας.
Για τις ΗΠΑ, το σχέδιο αυτό αποτελεί διπλή αυτοϋπονόμευση. Πλήττει την αξιοπιστία τους ως εγγυητή της διεθνούς ασφάλειας και ωθεί την Ευρώπη προς μια αργή αλλά σταθερή ανεξαρτητοποίηση. Μια Ευρώπη που εξοπλίζεται και νιώθει προδομένη δεν θα παραμείνει δεδομένος σύμμαχος· θα επιδιώξει νέα γεωπολιτική ισορροπία μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου. Με αυτόν τον τρόπο, ο βασικός στόχος των ΗΠΑ — η ανάσχεση της Κίνας — θα αποδυναμωθεί καθοριστικά.
Τα σχέδια Τραμπ, επομένως, για ειρήνη πάση θυσία δεν οδηγούν στην ειρήνη· οδηγούν σε μια νέα εκδοχή του Μονάχου. Μια ειρήνη της ατίμωσης, η οποία ιστορικά δεν απέτρεψε ποτέ τον πόλεμο· αντίθετα, τον έκανε αναπόφευκτο.
📬🖊️ Επιστολές αναγνωστών
Τραμπ — Ζοράν Μαμντάνι
Καλησπέρα,
Αναμενόμενος ήταν αυτός ο «ξαφνικός έρωτας» (Τραμπ – δημάρχου Νέας Υόρκης). Το ίδιο είχε συμβεί και όταν ο τότε Πρωθυπουργός Τσίπρας επισκέφθηκε τον Τραμπ στην πρώτη του θητεία. Οι «διαφορές» τους είναι σε επίπεδο προπαγάνδας και ρητορικής: δύο όψεις του αυτού νομίσματος, του χυδαίου, αμοραλιστικού λαϊκισμού που ταυτίζει ακροδεξιά και αριστερά σε όλο τον κόσμο. Αμφότερες χορηγούμενες από τους εχθρούς του δυτικού πολιτισμού και της δημοκρατίας. Χαίρονται και συνεργάζονται βρώμικα, ακριβώς διότι το ένα άκρο αντλεί λόγο ύπαρξης από το άλλο. Η αντεπίθεση της Δύσης και των αξιών της θα είναι η συντριβή και των δύο άκρων και η επιστροφή σε κεντρώες, μετριοπαθείς πολιτικές προσωπικότητες και επιλογές.
Γι’ αυτό και πιστεύω ότι ο Κυριάκος δεν βιάζεται να επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο. Κάνει δουλειά με άλλους παράγοντες — με τη Γκίλφοϊλ και υπουργούς του Τραμπ — και το προτιμά. Ειλικρινά, νομίζω ότι πλέον δεν έχει κανένα νόημα το τι λέει ο Τραμπ για οποιονδήποτε ηγέτη: φαφλατάς και αλαζόνας, μπορεί να σε εξυμνήσει και μετά να στη φέρει ή το αντίστροφο. Θα κάνουμε υπομονή μέχρι να του στείλουν μήνυμα οι ίδιοι οι πολίτες που τον ψήφισαν. Και αυτό σημαίνει υπομονή έναν χρόνο, μέχρι τον επόμενο Νοέμβρη και τις ενδιάμεσες εκλογές.
Πάντως, ο Κυριάκος χθες, από το φόρουμ της Σιγκαπούρης, αντιτάχθηκε ευθαρσώς σε σημεία του αμερικανικού σχεδίου «ειρήνευσης» για την Ουκρανία. Αυτό σημαίνει ότι κυοφορείται ευρωπαϊκή αντεπίθεση, όπως και την προηγούμενη φορά που είχαμε «μια από τα ίδια». Κάτι σαν «ημέρα της μαρμότας» έχει καταντήσει το θέμα.
https://edition.cnn.com/2025/11/21/politics/takeaways-zohran-mamdani-trump-oval-office-new-york
Ρ.Α.
