Μεταδίδουν τις πολεμικές συγκρούσεις από μία εμπόλεμη ζώνη έχοντας εμποτίζει τα μάτια και κάθε ίνα της ύπαρξής τους με τη φρικαλεότητα του πολέμου. Έχοντας ζήσει από πρώτο χέρι αυτή την ωμότητα, καλούνται να αφηγηθούν την ακατανόητη φύση του πολέμου καθότι ο πόλεμος υποκινούμενος από πρόσωπα διακατεχόμενα –μεταξύ άλλων– από επεκτατική πολιτική μην λαμβάνοντας υπόψη την ανθρώπινη υπόσταση. Γι’ αυτό και οι πολεμικοί ανταποκριτές, όσο κι εάν μεταδίδουν, δεν έχουν τη δύναμη να αποτρέψουν έναν νέο πόλεμο – παρά μόνο να κοινωνήσουν στον κόσμο ότι η φρίκη είναι απόρροια ανθρώπινων αποφάσεων όπως και ότι «τους ανθρώπους, αυτούς και μόνο πρέπει να φοβάσαι».
Η παραπάνω είναι μία από τις φράσεις που συγκράτησα από τους «Πολεμικές ανταποκριτές» που εκτύλιξε επί της σκηνής της Πειραιώς 260 (Χώρος Β), στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, ο Χρήστος Θάνος (σκηνοθεσία, μουσική). Ευρισκόμενοι σε ένα περιβάλλον άχρονο με διάσπαρτα στο χώρο ξύλινα δοκάρια διαφόρων μεγεθών και μια γούρνα στο βάθος με νερό, οι «Πολεμικοί ανταποκριτές» του Χρήστου Θάνου, ξεπρόβαλαν σαν χαλάσματα της πιο αποτρόπαιης ιστορικής μνήμης για να αφηγηθούν τη φρίκη που βίωσαν, με οδηγό τον εκκωφαντικό παλμό του χρόνου που κυλά αδιάκοπα ως ο μέγας παρατηρητής.
Από την παράσταση «Πολεμικοί ανταποκριτές». @Χρήστος Συμεωνίδης, πηγή φωτ.: Facebook/ Athens Epidaurus Festival
Οι σταθεροί και επαναλαμβανόμενοι χτύποι μετρονόμου από κοινού με τις συγκεχυμένες ομιλίες τονίζουν την ασφυκτική κατάσταση στην οποία βυθίζεται η ανθρώπινη ύπαρξη σε περίοδο πολέμου. Αλλά, πότε δεν υπάρχει πόλεμος στην υφήλιο, αν μάλιστα αναλογιστούμε τις διαφορετικές μορφές του; Το αίσθημα της δίνης ενισχύεται περαιτέρω με τον ήχο του μετρονόμου, θέατρο και μουσική συνυπάρχουν επί σκηνής οργανικά, χωρίς να είναι διακριτά τα μεταξύ τους όρια.
Η μικρή γούρνα με το νερό στο μέσον της σκηνής –και αυτή για την οποία μάχονται, στην παράσταση, ο Πορφυρός και ο Κυανός Στρατός– ξεπροβάλει ως η ζωή ανάμεσα στο άχρονο περιβάλλον. Είναι επίσης μία σταθερά σε κάθε παρελθούσα εποχή –υπήρχε νερό– και αγαθό που τείνει να εκλείπει στα χρόνια που έρχονται. Κι αν οι πόλεμοι στο μέλλον διεξαχθούν για το νερό, τι γίνεται με τους καρπούς της γης; Οι ηθοποιοί τραγουδούν συντονισμένα κάθε φορά που ακουμπούν ένα πορτοκάλι – η φύση μας ενώνει και είναι αυτή η οποία επίσης καταστρέφεται στον πόλεμο.
Από την παράσταση «Πολεμικοί ανταποκριτές». @Χρήστος Συμεωνίδης, πηγή φωτ.: Facebook/ Athens Epidaurus Festival
Σε μία περίοδο κατά την οποία ο πόλεμος αποτελεί βασικό συστατικό της καθημερινότητάς μας, οι «Πολεμικοί ανταποκριτές» θέτουν ερωτήματα όπως τι είναι αυτό που διαφοροποιεί τον πόλεμο ανάμεσα σε δύο αγέλες ζώων και ανάμεσα σε δύο λαούς, ποια τα κίνητρα που οδηγούν τον άνθρωπο στον πόλεμο, γιατί να καταφεύγει σε αυτήν την επιλογή, όταν, σε αντίθεση με τα ζώα, η επιβίωσή του μπορεί να εξασφαλιστεί χωρίς την άσκηση βίας, κατά πόσο η πληροφορία που λαμβάνουμε για ένα γεγονός είναι ακριβής ως προς αυτό, ποιοι είναι οι παράγοντες που μεσολαβούν μεταξύ γεγονότος και πληροφορίας και πώς διαμορφώνουν την τελική καταγραφή που πιθανώς να αποτελέσει προϊόν ιστορικής μνήμης.
Από την παράσταση «Πολεμικοί ανταποκριτές». @Χρήστος Συμεωνίδης, πηγή φωτ.: Facebook/ Athens Epidaurus Festival
Η αλήθεια δυσεύρετη αλλά το θέατρο καταθέτει τη δική της με λόγια: «οι σύμμαχοι δεν βοηθούν κανέναν από φιλανθρωπία παρά μόνο από συμφέρον», «εναποθέτοντάς τα όλα σε τύχη και συμμάχους θα χάσεις τα πάντα», «ο πόλεμος ήταν όλα όσα δεν καταλαβαίναμε», «δεν γνωρίζουμε από ποιους παίρνουμε διαταγές», «ο άνθρωπος επινοεί και κατασκευάζει όπλα από πάντα και δια πάντα». Σε όλα αυτά, σε έναν κόσμο έμπλεο από συγκρούσεις, η ανθρωπότητα «υπάρχει, έτσι απλά» καθώς αδυνατεί να αναμετρηθεί με την αδηφάγα φύση του πολέμου.
Με τους «Πολεμικούς ανταποκριτές» ο Χρήστος Θάνος και –σε ευρύτερο επίπεδο– το θέατρο, εκπέμπει «SOS» για το παρόν και το μέλλον. Άλλωστε, «ο άνθρωπος απαντά και σε κινδύνους και σε απειλές που θα έρθουν στο μέλλον».
Από την παράσταση «Πολεμικοί ανταποκριτές». @Χρήστος Συμεωνίδης, πηγή φωτ.: Facebook/ Athens Epidaurus Festival
Τη σκηνοθεσία και τη μουσική υπογράφει ο Χρήστος Θάνος, ο οποίος φέρει επίσης τη δραματουργική σύνθεση από κοινού με την Ηρώ Μπέζου. Παίζουν οι Sophie Lies, Ηρώ Μπέζου, Φοίβος Ριμένας, Πηνελόπη Σκαλκώτου, Φώτης Στρατηγός, Μαρία Χάνου και Αποστόλης Ψυχράμης. Ζωντανή ερμηνεία της μουσικής από τους Παναγιώτη Γκίκα, Στέφανο Δουβίτσα και Χρήστο Θάνο.
Η σκηνογραφία - ενδυματολογία είναι της Μαρίας Καραθάνου, τους φωτισμούς σχεδίασε ο Κωνσταντίνος Μπεθάνης, τον ήχο ο Μάνος Γεωργακόπουλος. Την κινησιολογία επιμελήθηκε η Λία Χαμηλοθώρη, βοηθός σκηνοθέτη η Βάσια Ζορμπαλή, στην οργάνωση παραγωγής η Κορίνα Βασιλειάδου.
Κεντρική φωτ.: Από την παράσταση «Πολεμικοί ανταποκριτές» @Χρήστος Συμεωνίδης, πηγή φωτ.: Facebook/ Athens Epidaurus Festival