Χωρίς αμφιβολία, η μεγαλύτερη απογοήτευση του τελευταίου διμήνου στην ελληνική χρηματιστηριακή αγορά είναι αυτή της μετοχής του ομίλου Metlen.
Από τις 13 Αυγούστου, όταν κατέγραψε την ιστορικά υψηλή τιμή των 57 Ευρώ, έχει διαγράψει μία έντονα πτωτική πορεία. Κοιτάζοντας το χρηματιστηριακό της διάγραμμα βλέπουμε πως, ξεκινώντας από τη συνεδρίαση της 13ης Αυγούστου, οι ανοδικές συνεδριάσεις είναι μόνο 18, εκ των οποίων μόνο τρεις με άνοδο μεγαλύτερη του 1%.
Οι πτωτικές είναι 30, με τις 18 να είναι μεγαλύτερες του -1%. Το κλείσιμο της χθεσινής συνεδρίασης, στα 41,90 Ευρώ, τη βρίσκει πεσμένη κατά 25,71% από το υψηλότερο κλείσιμο των 56,40 Ευρώ την 12η Αυγούστου, τη στιγμή που η πτώση του Γενικού Δείκτη από εκείνες τις μέρες είναι 6,51%
Εδώ πρέπει να σημειώσουμε πως η μετοχή είχε κινηθεί έντονα ανοδικά εν όψει της εισαγωγής της στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου και της ένταξής της στον βασικό δείκτη FTSE 100 του ίδιου χρηματιστηρίου. Ακόμα όμως και αν «διαγράψουμε» αυτή την άνοδο, βρίσκεται αρκετά κάτω και από τα επίπεδα που βρισκόταν πριν ξεκινήσει η άνοδος ενόψει Λονδίνου.
Πηγαίνοντας και λίγο πιο πίσω, είναι κάτω και από τα 43 Ευρώ της 28ης Μαρτίου, λίγο πριν ξεσπάσει η μίνι κρίση λόγω των δασμών Τραμπ, την ίδια στιγμή που ο Γενικός Δείκτης ήταν στις 1.735,68 μονάδες. Όπως και να το κοιτάξουμε, η επίδοση της μετοχής από τα μέσα του Αυγούστου είναι απογοητευτική και, για ένα μεγάλο μέρος του επενδυτικού κοινού, δύσκολα εξηγήσιμη.
Με τις τιμές στόχους των εκθέσεων των αναλυτών να έχουν ξεπεράσει τα 65 Ευρώ και τις πληροφορίες του οικονομικού Τύπου να μιλούν για αναμενόμενο ισχυρό κύμα αγορών λόγω της ένταξης της μετοχής στον δείκτη FTSE 100 του Λονδίνου, η πορεία της μετοχής έχει προκαλέσει ένα είδος σοκ στους επενδυτές, ειδικά τους ιδιώτες.
Ψάχνοντας τις πιθανές εξηγήσεις αυτής της μη αναμενόμενης συμπεριφοράς, μία από τις πιο δημοφιλείς είναι αυτή της απόδοσης της «ευθύνης» για την πτώση σε διαχειριστές κεφαλαίων που προχώρησαν σε short selling στη μετοχή. Σύμφωνα με τους οπαδούς αυτής της θεωρίας, οι διαχειριστές που δανείστηκαν μετοχές για να τις πουλήσουν προσδοκώντας πως θα τις αγοράσουν πιο χαμηλά από το σημείο που τις πούλησαν είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για τη μεγάλη πτώση της μετοχής.
Η αλήθεια είναι πως από τα δημοσιευμένα στοιχεία προκύπτει ότι περίπου 1.930.000 μετοχές, κοντά στο 1,35% του συνόλου των μετοχών της επιχείρησης, έχουν πουληθεί με αυτόν τον τρόπο. Παρά το γεγονός πως για τα διεθνή δεδομένα το συγκεκριμένο ποσοστό θεωρείται μάλλον μικρό, όπως μας επισήμανε αμέσως η επισκόπηση AI της μηχανής αναζήτησης της Google, δεν αμφιβάλλουμε πως αυτές οι πωλήσεις έχουν παίξει κάποιον ρόλο στην πτώση της μετοχής.
Όχι, μόνο γιατί είναι λογικό οι αυξημένες πωλήσεις να ρίχνουν την τιμή αλλά και γιατί πολλοί άλλοι επενδυτές σίγουρα πούλησαν και αυτοί βλέποντας τις κινήσεις των short sellers.
Είναι όμως οι πωλήσεις των short sellers η αιτία της πτώσης; Η διεθνής εμπειρία σε παρόμοιες περιπτώσεις διδάσκει πως αυτό δεν ισχύει. Μπορεί οι πωλήσεις short να επιτείνουν την πτώση αλλά δεν είναι η γενεσιουργός αιτία. Μελετώντας όσα επίσημα στοιχεία έχουμε στη διάθεσή μας και λαμβάνοντας υπόψη μας και τα διάφορα δημοσιεύματα του Τύπου, μπορούμε να κάνουμε κάποιες λογικές υποθέσεις.
Μπορούμε να υποθέσουμε με σχετική σιγουριά τι ήταν αυτά που ώθησαν τους short sellers και όσους άλλους επενδυτές, θεσμικούς κυρίως, να προχωρήσουν σε μεγάλες πωλήσεις, δημιουργώντας ένα πτωτικό κύμα το οποίο βάρυνε πολύ το κλίμα για την μετοχή.
Δεν έχουμε αμφιβολία πως κάποιοι εξ αυτών έχουν πάρει αυτές τις θέσεις εκτιμώντας πως στις αρχές του Νοεμβρίου θα ανακοινωθεί η έξοδος της μετοχής από τον δείκτη MSCI Greece, στον οποίο συμμετέχει εδώ και χρόνια. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, οι οποίες έχουν εμφανιστεί τις τελευταίες μέρες και στον οικονομικό Τύπο, η έξοδος αυτή θα είναι αναγκαστική λόγω της εισόδου της μετοχής και στο Λονδίνο.
Αν καταλαβαίνουμε καλά, αυτή η εξέλιξη δεν πρέπει να θεωρείται σίγουρη, φαίνεται όμως πως η σχετική φημολογία έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην εκδήλωση σημαντικών πωλήσεων, όχι μόνο από short sellers, αλλά και από επενδυτές που εκτιμούν πως όταν γίνουν οι σχετικές ανακοινώσεις θα εκδηλωθούν αναγκαστικές πωλήσεις από τους θεσμικούς επενδυτές που έχουν χαρτοφυλάκια που ακολουθούν τον παραπάνω δείκτη.
Όπως είπαμε παραπάνω, κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος για το τι θα γίνει με τον δείκτη MSCE Greece. Είμαστε όμως βέβαιοι πως η ξαφνική ανακοίνωση της εταιρείας περί σημαντικών εκτάκτων ζημιών ύψους άνω των 100 εκατομμυρίων Ευρώ λόγω προβλημάτων που εμφανίστηκαν σε ένα ενεργειακό project που εκτελεί η επιχείρηση στο Ηνωμένο Βασίλειο έβλαψε σημαντικά την μετοχή.
Παρά το ότι η διοίκηση δήλωσε κατηγορηματικά πως το πρόβλημα έχει αντιμετωπιστεί και δεν πρόκειται να υπάρξει περαιτέρω επιβάρυνση των οικονομικών αποτελεσμάτων, στην αγορά δημιουργήθηκε η εντύπωση πως υπήρξε μία καθυστέρηση στην ενημέρωση των επενδυτών σχετικά με αυτό το πρόβλημα.
Όπως είναι γνωστό, όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, αρκετοί θεσμικοί επενδυτές προχωρούν σε πωλήσεις εκφράζοντας έτσι την αποδοκιμασία τους και στέλνοντας ταυτόχρονα ένα αυστηρό μήνυμα προς την επιχείρηση.
Κάτι που επίσης είναι βέβαιο πως έχει παίξει ρόλο είναι και η διάψευση ορισμένων πολύ αισιόδοξων εκτιμήσεων για τις αγορές που θα έπρεπε να κάνουν οι διεθνείς θεσμικοί επενδυτές λόγω της εισόδου της μετοχής στον δείκτη FTSE – 100. Όπως μπορούμε να συμπεράνουμε από τα γεγονότα, η μετοχή είχε μάλλον «φουσκώσει» από αγορές επενδυτών που πίστευαν πως η είσοδος σε αυτόν τον δείκτη θα ανέβαζε ακόμα περισσότερο τη μετοχή. Η διάψευση των προσδοκιών μάλλον οδήγησε πολλούς από αυτούς σε μείωση των θέσεων τους στη μετοχή.
Την κατάσταση δεν βοήθησαν και οι πωλήσεις μετοχών από ανώτατα διοικητικά στελέχη της εταιρείας, καθώς έγιναν αφού η μετοχή είχε ήδη σημειώσει σημαντική πτώση και δημιούργησαν αρκετά κακή εντύπωση, τη στιγμή που το επενδυτικό κοινό προσπαθούσε να καταλάβει τι συμβαίνει στη μετοχή της εταιρείας.
Το κλίμα επιβαρύνθηκε ακόμα περισσότερο από φήμες, οι οποίες διαψεύσθηκαν, περί πρόθεσης αποχώρησης από την διοίκηση της εταιρείας του βασικού μετόχου και διευθύνοντος συμβούλου κ. Ευάγγελου Μυτιληναίου. Παρά το γεγονός πως οι φήμες δεν ήταν καθόλου πειστικές, έκαναν και αυτές την ζημιά τους, καθώς όσο πιο αρνητική είναι η διάθεση τόσο πιο εύκολο είναι να γίνουν πιστευτά διάφορα παράξενα σενάρια.
Δεν είναι λοιπόν οι short sellers και οι πωλήσεις που έκαναν η αιτία της πτώσης της μετοχής. Η ενεργοποίησή τους ήταν αποτέλεσμα γεγονότων και εκτιμήσεων που τους έκαναν να πιστέψουν πως η μετοχή θα ακολουθούσε αρνητική πορεία. Μπορεί η πτώση της μετοχής να μην ήταν τόσο μεγάλη αν δεν είχαν εμφανιστεί οι short sellers; Καθόλου απίθανο αλλά η πτώση θα υπήρχε ούτως ή άλλως. Κανείς short seller δεν αποφασίζει να πάρει το ρίσκο μίας τέτοιας κίνησης αν δεν υπάρχει κάποιο αρνητικό υπόβαθρο που να κάνει πιο πιθανή την πτώση μίας μετοχής.
Το τι θα γίνει από εδώ και πέρα δεν μπορούμε φυσικά να το προβλέψουμε. Δεν αποκλείεται καθόλου να έχουμε δει το μεγαλύτερο μέρος της ζημιάς στην μετοχή αλλά δεν έχουμε καμία ιδέα για το πότε θα ορθοποδήσει η μετοχή και οι επενδυτές θα θυμηθούν και πάλι τις εκθέσεις των χρηματιστηριακών αναλυτών που έχουν στόχους σημαντικά ανώτερους της τωρινής τιμής. Όπως λέμε συχνά, η απάντηση θα μας δοθεί από την χρηματιστηριακή μας οθόνη.