Η ρωσική στρατιωτική εισβολή στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο 2022 δεν πτόησε τους καλλιτέχνες. Έναν μήνα μετά, τον Μάρτιο 2022, οι καλλιτέχνες της Εθνικής Όπερας της Οδησσού ερμήνευσαν στην κεντρική πλατεία της ουκρανικής πόλης, απόσπασμα από την όπερα «Ναμπούκο» του Τζουζέπε Βέρντι, ως μορφή αντίστασης στην εισβολή, ζητώντας τη βοήθεια της Δύσης.
Η επιλογή εκείνου του οπερατικού έργου είχε τη δική της σημασία, καθότι αποτελεί μια ιστορία αγάπης και αντίστασης που εκτυλίσσεται στην Ιερουσαλήμ, η οποία έχει κατακτηθεί από το βασιλιά της Βαβυλώνας, Ναβουχοδονόσορα. Το έργο, επίσης, περιλαμβάνει το χορωδιακό «Va, pensiero» («Πέτα σκέψη»), που αποτελεί το θρήνο των Εβραίων σκλάβων για την «όμορφη και χαμένη πατρίδα» τους. Ομοίως και οι καλλιτέχνες της Εθνικής Όπερας της Οδησσού, τότε, θρηνούσαν για την εισβολή του Ρώσου προέδρου στη δική τους πατρίδα και αιτούνταν παγκόσμια ειρήνη, αποδεικνύοντάς μας ότι «όπλο» τους είναι η μουσική και η διάδοσή της υπερέχει της διάρκειας του πολέμου.
Επανήλθαμε στο παραπάνω γεγονός με αφορμή την παράσταση κλασικού μπαλέτου σε δύο πράξεις «Ζιζέλ» (1841) του Αντόλφ Αντάμ (μουσική), που παρουσιάζει στις 14 Σεπτεμβρίου 2025, στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού, το Μπαλέτο και η Ορχήστρα της Εθνικής Όπερας της Οδησσού (ανοικοδόμηση κτιρίου 1809), σε πλήρη σύνθεση με 120 συντελεστές, στο πλαίσιο της παγκόσμιας περιοδείας τους. Η πεμπτουσία του ρομαντισμού –όπως έχει χαρακτηρισθεί η «Ζιζέλ»– έρχεται σε αντίστοιξη με τον πόλεμο. Ενώ, το γεγονός ότι παρουσιάζεται από καλλιτέχνες των οποίων η χώρα εξακολουθεί να βομβαρδίζεται, είναι μία υπενθύμιση του ψυχικού αποθέματος σε δύναμη, του βαλσάμου που τους προσφέρει η τέχνη, της αποστολής τους ως καλλιτέχνες αλλά και της λειτουργίας της Όπερας της Οδησσού όσο και εάν η χώρα περικλείεται εχθρικά.
Παρά τον πόλεμο που μετρά περισσότερα από τρία χρόνια και ανεξαρτήτως της έκβασης των συνομιλών για το τι μέλλει γενέσθαι γεωπολιτικά ανάμεσα σε Ουκρανία και Ρωσία, η περιοδεία της «Ζιζέλ» από το ιστορικό μπαλέτο ενέχει και μία μορφή δήλωσης ότι η τέχνη δεν πτοείται.
Στιγμιότυπο από παρουσίαση του μπαλέτου «Ζιζέλ»
Αναφορικά με την υπόθεση, η Ζιζέλ είναι μια χωριατοπούλα από την περιοχή του Ρήνου, ερωτευμένη με τον Άλμπρεχτ, χωρίς να γνωρίζει ότι είναι δούκας και αρραβωνιασμένος με την κόρη του δούκα του Κούρλαντ. Ο Άλμπρεχτ ανταποκρίνεται στον έρωτα της Ζιζέλ, αλλά εκείνη σύντομα μαθαίνει για τον αρραβώνα του· μην αντέχοντας το βάρος της αποκάλυψης, χάνει τα λογικά της και πεθαίνει. Αργότερα, όταν ο Άλμπρεχτ επισκέπτεται τον τάφο της και ζητεί μετανιωμένος συγχώρεση, παγιδεύεται από τα πνεύματα των προδομένων από την αγάπη γυναικών, ώσπου σώζεται και συγχωρείται από τη Ζιζέλ.
Στιγμιότυπο από παρουσίαση του μπαλέτου «Ζιζέλ»
Πρόκειται για ένα από τα αγαπημένα μπαλέτα στην ιστορία του χορού και ένα από τα πλέον δημοφιλή έργα με συναισθηματικές διακυμάνσεις, ιδανικά χορογραφικά ανοίγματα και με υψηλές απαιτήσεις τεχνικής από τους χορευτές. Αποθεώνει την άδολη αγάπη και θρηνεί τις απελπισμένες από τον έρωτα καρδιές.
Πρεμιέρα
Ως ένα από τα πιο ολοκληρωμένα και σύνθετα έργα, το μπαλέτο «Ζιζέλ» πρωτοπαρουσιάστηκε το 1841, στη Γαλλία, βασισμένο σε κείμενο του ποιητή Θεόφιλου Γκοτιέ σε συνεργασία με τον δραματουργό Βερνέιγ ντε Σεν Ζορζ, πάνω σε ιδέα του Χάινε, αλλά είδε την πλήρη του άνθιση με τον Μαριούς Πετιπά, που ξαναδούλεψε τη χορογραφία και ανέθεσε τον πρώτο ρόλο στην Άννα Πάβλοβα, η οποία με το έργο αυτό περιόδευσε σε ολόκληρο τον κόσμο και πέρασε στην ιστορία. Από τότε μεγάλες χορεύτριες, όπως οι Αλίσια Μάρκοβα, Κάρλα Φράτσι, Σάλι Γκίλμουρ, κ.ά., έχουν ερμηνεύσει το ρόλο που γοητεύει πάντα με τον λυρισμό και την ευαισθησία του, καθώς είναι ο ρόλος που θέλει να χορέψει κάθε μπαλαρίνα.
Στιγμιότυπο από παρουσίαση του μπαλέτου «Ζιζέλ»
«Ζιζέλ» στο Ηρώδειο στις 14 Σεπτεμβρίου (21:00) με τους κορυφαίους σολίστ, το Corps de Ballet και την Ορχήστρα του Μπαλέτου της Εθνικής Όπερας της Οδησσού. Διεύθυνση ορχήστρας: Ίγκορ Τσερνέτσκι. Οι τιμές των εισιτηρίων κυμαίνονται μεταξύ 20 και 110 ευρώ.
Κεντρική φωτ.: Στιγμιότυπο από παρουσίαση του μπαλέτου «Ζιζέλ»
