Η χώρα έχει δυναμικά τελευταία στον χάρτη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) με τα συστήματα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας να μπαίνουν και αυτά στο προσκήνιο, ανοίγοντας έναν νέο κύκλο επενδύσεων που υπόσχεται να αλλάξει το ενεργειακό τοπίο της χώρας.
Δεκάδες μεγάλα έργα σε αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα βρίσκονται σε φάση υλοποίησης ή σχεδιασμού, συνολικής ισχύος που ξεπερνά τα 5 GW. Παράλληλα, η ανάπτυξη μονάδων αποθήκευσης, κυρίως μέσω συσσωρευτών μεγάλης κλίμακας (batteries), στοχεύει στη σταθεροποίηση του δικτύου και την ενίσχυση της αυτονομίας της χώρας.
Ένα από τα μεγαλύτερα projects αφορά το συνδυασμό ηλιακών πάρκων με συστήματα αποθήκευσης στην Πελοπόννησο, με επενδύσεις που ξεπερνούν τα 200 εκατ. ευρώ και δυνατότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας για περίπου 150.000 νοικοκυριά. Στην Κρήτη, μεγάλα αιολικά πάρκα συνδυάζονται με υβριδικές μονάδες αποθήκευσης, σχεδιασμένες να μειώσουν την εξάρτηση από συμβατικά καύσιμα και να υποστηρίξουν τη σταθερότητα του νησιωτικού δικτύου.
Οι ειδικοί σημειώνουν ότι τα έργα αυτά δεν αποτελούν μόνο επένδυση στην πράσινη ενέργεια, αλλά και σημαντική ευκαιρία για την ελληνική οικονομία, με δημιουργία χιλιάδων θέσεων εργασίας σε τεχνικό και επιστημονικό επίπεδο. Ταυτόχρονα, η Ελλάδα εντάσσεται σε ένα ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο ενεργειακής μετάβασης, στοχεύοντας να καλύψει μεγάλο μέρος των αναγκών της από ΑΠΕ έως το 2030.
Ωστόσο, οι προκλήσεις δεν λείπουν. Οι διαδικασίες αδειοδότησης παραμένουν πολύπλοκες, ενώ η τοπική κοινωνία ζητά μεγαλύτερη συμμετοχή και διαφάνεια στη λήψη αποφάσεων. Παράλληλα, η τεχνολογία αποθήκευσης, αν και εξελίσσεται ταχύτατα, απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό για την οικονομική βιωσιμότητα των έργων.
Με την κυβέρνηση να προωθεί κίνητρα για επενδύσεις και την Ευρωπαϊκή Ένωση να στηρίζει χρηματοδοτικά τα μεγάλα projects, η Ελλάδα δείχνει έτοιμη να μετατραπεί σε κόμβο καθαρής ενέργειας στην περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. Όπως αναφέρουν οι αναλυτές, η επιτυχία αυτών των mega projects θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την πορεία της χώρας προς την ενεργειακή ανεξαρτησία και την πράσινη ανάπτυξη.
Τα mega projects
Όλοι οι μεγάλοι «ισχυροί» της ενέργειας έχουν επενδύσει στον κλάδο των ΑΠΕ ενώ «φλερτάρουν» και με αυτόν της αποθήκευσης. ΔΕΗ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, AKTOR, MOTOR OIL, METLEN, έχουν αναπτύξει mega projects στις εναλλακτικές πηγές με μια σειρά νέων να είναι στα σκαριά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο πράσινος μετασχηματισμός της Δυτικής Μακεδονίας με νέα έργα ΑΠΕ από τη ΔΕΗ.
Με γοργούς ρυθμούς προχωρούν και οι εργασίες της «Θερμοηλεκτρική Κομοτηνής», μίας νέας πρότυπης μονάδας ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο ισχύος 877 MW. Πρόκειται για μια επένδυση που φτάνει τα 375 εκατ. ευρώ. Μέτοχοι της εταιρείας είναι από κοινού, με ποσοστό 50% η καθεμία, η Motor Oil και η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ.
Στο Αμύνταιο Φλώρινας θα λειτουργήσει η πρώτη μονάδα παραγωγής ανανεώσιμου υδρογόνου, «North project 1» από τη Hellenic Hydrogen, της ιδρυθείσας το 2023 κοινοπραξίας της Motor Oil και της ΔΕΗ, η οποία αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2027.
Πράσινη επέλαση στις ΑΠΕ ετοιμάζει και ο AKTOR, ανεβάζοντας στροφές στην επέκταση του πράσινου χαρτοφυλακίου του. Στο τελευταίο πράσινο επενδυτικό του deal, ο όμιλος ολοκλήρωσε την εξαγορά του 51% των μετοχών της εταιρείας SUN FORCE ONE από την εταιρεία GREENLINE, συμφερόντων των οικογενειών Μητσιολίδη και Μποζατζίδη, η οποία θα διατηρήσει ποσοστό 49% και θα συνεργαστεί στρατηγικά με τον Όμιλο στην ανάπτυξη έργων ΑΠΕ. Ο AKTOR επιδιώκει την ολοκλήρωση και άλλων εξαγορών στον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας μέχρι το τέλος του 2025, με σκοπό τη δημιουργία χαρτοφυλακίου ισχύος 500 MW. Έως το τέλος του 2025 θα λειτουργούν 350 MW φωτοβολταϊκών.
Γκάζι πατάει και η Metlen στον τομέα της αποθήκευσης προχωρώντας σε σημαντικές διεθνείς συμφωνίες, με το deal της εταιρείας στη Χιλή για δεκαπενταετές Συμβόλαιο Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (PPA) και την πώληση «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας που θα παράγεται από τέσσερα φωτοβολταϊκά πάρκα του χαρτοφυλακίου της να ξεχωρίζει.
Έργο αποθήκευσης CO2 στον Πρίνο
Κομβικής σημασίας είναι και το πρωτοποριακό έργο αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα στον Πρίνο Καβάλας, της Energean. Tο project της Energean, για αποθήκευση CO2 στον Πρίνο, έχει ήδη ενταχθεί στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος (Projects of Common Interest – PCI), ενώ θα είναι ένα από τα πρώτα στη Μεσόγειο. Συνολικά, στον ευρωπαϊκό Νότο μόνο τρία τέτοια σχέδια (Πρίνος, Ραβένα, Πυρηναία) βρίσκονται σε εξέλιξη ενώ το διεθνές ενδιαφέρον για την αποθήκευση στην περιοχή του Πρίνου είναι έντονο και «προέρχεται» όχι μόνο από ελληνικές επιχειρήσεις, αλλά και από Βουλγαρία, Ιταλία και Κροατία.
