Στη δεύτερη επέτειο της σφαγής της 7ης Οκτωβρίου ο ισραηλινός στρατός θα προωθείται στην Πόλη της Γάζας προς πλήρη ανάληψη του ελέγχου, εκρίζωση και αφοπλισμό της Χαμάς πριν παραδοθεί ο θύλακας σε αραβική διοίκηση στη βάση του σχεδίου που υπογράφει ο Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Διχασμός στο εσωτερικό του Ισραήλ, φόβοι για την τύχη των ομήρων και διεθνείς αντιδράσεις για την επικείμενη κλιμάκωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Κινούμενη σε αντίθετη κατεύθυνση με τις εισηγήσεις του στρατεύματος, η κυβέρνηση Νετανιάχου εξουσιοδότησε κατόπιν μαραθώνιας συνεδρίασης το σχέδιο κατάληψης, κρίνοντας ότι εναλλακτικές κινήσεις τη δεδομένη στιγμή, όπως η περικύκλωση της Πόλης Γάζας και κομβικών σημείων για να πιεστεί η Χαμάς να επιστρέψει στη διαπραγμάτευση, δεν θα αποδώσουν και δεν θα επιτύχουν ούτε την ήττα της Χαμάς, ούτε την απελευθέρωση των ομήρων.
Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου προτάσσει ότι μία ευρύτερη επιχείρηση θα διασφαλίσει την ασφάλεια της χώρας, θα απομακρύνει τη Χαμάς από την εξουσία, θα επιτρέψει την επιστροφή των ομήρων και θα ανοίξει τον δρόμο για τη σταδιακή παράδοση της πολιτικής διοίκησης σε «αραβικές δυνάμεις» εφόσον πλέον η Γάζα δεν θα αποτελεί απειλή για το Κράτος του Ισραήλ.
Το υπουργικό συμβούλιο υιοθέτησε πέντε βασικές αρχές για τον τερματισμό του πολέμου: τον αφοπλισμό της Χαμάς, την επιστροφή όλων των ομήρων -ζωντανών και νεκρών -, την αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας, την εγκαθίδρυση ισραηλινού ελέγχου ασφαλείας στον θύλακα και τη δημιουργία μιας πολιτικής διοίκησης που δεν θα ανήκει ούτε στη Χαμάς ούτε στην Παλαιστινιακή Αρχή.
Η απόφαση επικεντρώνεται αρχικά στην κατάληψη της Πόλης της Γάζας και όχι ολόκληρου του θύλακα. Η πρώτη φάση της επιχείρησης, που αναμένεται να διαρκέσει έως πέντε μήνες, περιλαμβάνει την εκκένωση της Πόλης της Γάζας - όπου κατοικούν περίπου 800.000 Παλαιστίνιοι - και την αύξηση της διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας αλλά εκτός των ζωνών μαχών, ώστε να ενθαρρυνθεί η απομάκρυνση των αμάχων. Ως συμβολική ημερομηνία-ορόσημο για την έναρξη της φάσης αυτής έχει τεθεί η 7η Οκτωβρίου 2025.
Σήμερα, ο ισραηλινός στρατός ελέγχει περίπου το 75% της Γάζας, ενώ σύμφωνα με τον ΟΗΕ, πάνω από το 86% του εδάφους βρίσκεται είτε εντός στρατιωτικής ζώνης είτε υπό εντολή εκκένωσης. Η κύρια περιοχή εκτός ελέγχου είναι μια παράκτια λωρίδα από την Πόλη της Γάζας μέχρι τη Χαν Γιουνίς. Σ’ αυτήν έχουν συγκεντρωθεί εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένοι σε σκηνές και πρόχειρα καταλύματα. Το σχέδιο προβλέπει τη δημιουργία καταυλισμών για τη φιλοξενία τους, πριν ακολουθήσει πολιορκία και χερσαία επιχείρηση στην πόλη.
Η απόφαση ελήφθη παρά τις ενστάσεις του αρχηγού Γενικού Επιτελείου Εγιάλ Ζαμίρ, ο οποίος τόνισε τον κίνδυνο για τους 50 εναπομείναντες ομήρους - εκ των οποίων οι 20 εκτιμάται ότι είναι ζωντανοί -, την ήδη μεγάλη καταπόνηση των στρατιωτικών δυνάμεων και τον κίνδυνο επιδείνωσης και της οξείας ανθρωπιστικής κρίσης στον θύλακα.
Ο Ζαμίρ εισηγήθηκε μια πιο περιορισμένη επιχείρηση, που θα επικεντρωνόταν στην περικύκλωση της Πόλης της Γάζας, όμως η πρόταση απορρίφθηκε ως ανεπαρκής. Αφότου ο κύβος ερρίφθη, ο υποστράτηγος Εγιάλ Ζαμίρ, δήλωσε ότι οι IDF θα υλοποιήσουν το σχέδιο «με τον καλύτερο δυνατό τρόπο», σύμφωνα με τα ισραηλινά μέσα.
Αίγυπτος και Κατάρ, εν τω μεταξύ, συνεχίζουν να προσπαθούν να διαμορφώσουν ένα νέο πλαίσιο διαπραγματεύσεων, που θα περιλαμβάνει την απελευθέρωση όλων των ομήρων - ζωντανών και νεκρών - με αντάλλαγμα τον τερματισμό του πολέμου και την αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων.
Η διεθνής αντίδραση στο ισραηλινό σχέδιο κατάληψης υπήρξε έντονη. Επικρίνοντας τις προθέσεις του Ισραήλ και υπό την πίεση των κεντροαριστερών κυβερνητικών εταίρων του, ο Φρίντριχ Μερτς ανακοίνωσε χθες ότι η Γερμανία αναστέλλει όλες τις εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη Γάζα, εκφράζοντας αμφιβολίες για το αν η κλιμάκωση θα επιτύχει τους στόχους του Ισραήλ. Ο Γερμανός καγκελάριος επανέλαβε ότι η απελευθέρωση των ομήρων και η κατάπαυση του πυρός είναι προτεραιότητες.
Στη Βρετανία, ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ χαρακτήρισε την απόφαση «λανθασμένη» και προειδοποίησε ότι θα φέρει μόνο περισσότερη αιματοχυσία. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Αντόνιο Κόστα, και η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κάλεσαν το Ισραήλ να αναθεωρήσει το σχέδιό του, καλώντας ταυτόχρονα στην άμεση απελευθέρωση των ομήρων και απρόσκοπτη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας. Η Σαουδική Αραβία και η Ιορδανία αντέδρασαν εξίσου, η Κίνα εξέφρασε «σοβαρές ανησυχίες» και ζήτησε τον τερματισμό των «επικίνδυνων ενεργειών», ενώ η Τουρκία κάλεσε τη διεθνή κοινότητα να αποτρέψει την εφαρμογή του σχεδίου, με τον υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν να μεταβαίνει σήμερα στην Αίγυπτο με το βλέμμα στη Γάζα.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς ξεκαθάρισε ότι η Ουάσινγκτον δεν σκοπεύει να αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος μετά τις πρόσφατες διακηρύξεις εκ μέρους Γαλλίας, Καναδά και Βρετανίας, επαναλαμβάνοντας ότι οι βασικοί στόχοι είναι η εξάλειψη της Χαμάς ως απειλής και η αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.
Η ανακοίνωση του σχεδίου πυροδότησε μαζικές διαδηλώσεις στο Ισραήλ, καθώς οικογένειες ομήρων και αντιπολίτευση φοβούνται ότι η κλιμάκωση θα οδηγήσει στον θάνατο περισσότερων ομήρων και στρατιωτών. Ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ χαρακτήρισε την απόφαση «καταστροφή που θα φέρει πολλές ακόμη», κατηγορώντας την ακροδεξιά πτέρυγα της κυβέρνησης ότι σύρει τον Νετανιάχου ακριβώς στις επιλογές που ήθελε η Χαμάς.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Maariv, η επικρατούσα εκτίμηση είναι ότι «οι περισσότεροι, αν όχι όλοι, οι ζωντανοί όμηροι θα πεθάνουν» σε μια εκτεταμένη επίθεση. Η Χαμάς από πλευράς της προειδοποίησε ότι η κατάληψη της Πόλης της Γάζας θα ισοδυναμούσε με «θυσία» των ομήρων.
Η ισραηλινή ηγεσία αναφέρει ότι η Χαμάς δεν ενδιαφέρεται προς το παρόν για διαπραγματεύσεις, θεωρώντας ότι η οργάνωση αισθάνεται ενισχυμένη - άποψη που φαίνεται να συμμερίζεται και η κυβέρνηση Τραμπ, η οποία δεν έχει εκφράσει αντίθεση στα σχέδια του Ισραήλ. Παρά τη σαφή δήλωση προθέσεων, Ισραηλινοί αναλυτές δεν αποκλείουν πάντως το ενδεχόμενο η απειλή πλήρους κατάληψης να λειτουργεί ως διαπραγματευτικό χαρτί για να εξαναγκαστεί η Χαμάς σε παραχωρήσεις. Η κλίμακα της επιχείρησης απαιτεί εβδομάδες προετοιμασίας και επιστράτευσης, γεγονός που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο να ανασταλεί ή να περιοριστεί πριν την υλοποίηση.
Όσο για την επόμενη ημέρα, εφόσον τελικά προχωρήσει η επιχείρηση, δεν έχει υπεισέλθει ο Ισραηλινός πρωθυπουργός σε λεπτομέρειες για τις πιθανές χώρες που θα μπορούσαν να αναλάβουν την πολιτική διοίκηση, πέραν του ότι ξεκαθαρίζει σαφώς ότι δεν θα υπάρξει κανένας ρόλος για τη Χαμάς - αλλά ούτε για την εδρεύουσα στη Δυτική Όχθη Παλαιστινιακή Αρχή.
Η προοπτική παράδοσης της διοίκησης σε αραβικές δυνάμεις θα μπορούσε να καταστεί δύσκολη κατά ορισμένες αναλύσεις, καθώς οι περισσότερες αραβικές χώρες θα ήθελαν να εμπλακούν μόνο με πρόσκληση της Παλαιστινιακής Αρχής.
