Το Σάββατο, στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, οι άνθρωποι του Κύριλλου Σαρρή θα μιλήσουν γι’ αυτόν, έναν χρόνο μετά τον θάνατό του. Ο Σαρρής, μέσα από τα γραπτά και το έργο του, μας άφησε έναν τρόπο να σκέφτεσαι την τέχνη. Το παράδειγμά του ως καλλιτέχνη και θεωρητικού αξεχώριστα, βρήκε γόνιμο έδαφος στο χαρτί ως κείμενο και αισθητικό εργαλείο με επιμέλειες, επεξηγηματικά κείμενα και εικαστικές διαμορφώσεις βιβλίων (artist books).
Σε συνεργασία με την «Άγρα» του Πετσόπουλου, ο Σαρρής επιμελήθηκε βιβλία, δημοσίευσε δοκίμια για την τέχνη, μιλούσε σε φοιτητές και η εκθεσιακή του δράση, εκτός από την Ελλάδα και την Κύπρο, βγήκε σε Γαλλία και Γερμανία. Η εμμονή με την καταγραφή και την αρχειοθέτηση διατρέχει το έργο του, που μοιάζει το ίδιο με αρχείο. Από την παρθενική του έκθεση με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Σημειώσεις» (Νέες Μορφές, 1986) υπάρχει μια σταθερή διέπουσα: «Ο λόγος για τον οποίο επέλεξα τα βιβλία καλλιτεχνών (artist books) ως κύριο πυλώνα της τέχνης μου είναι για να μπορεί ο θεατής να αισθανθεί οικειότητα με το έργο, να το πιάσει, να το δει και να το περιεργαστεί σε κοντινή απόσταση. Αυτή είναι η κύρια πηγή της έμπνευσής μου», θα πει σε συνέντευξή του.
Γεννημένος στη Λευκωσία το 1950, ο Κύριλλος Σαρρής μαθήτευσε δίπλα στους ζωγράφους Αδαμάντιο Διαμαντή, Τηλέμαχο Κάνθο και Λευτέρη Οικονόμου, ενώ τον συνέδεε φιλία με τον πρόωρα χαμένο δημιουργό Χριστόφορο Σάββα. Ο Σάββας είχε συνθέσει έργα, που δεν ήταν απλώς εμπνευσμένα από ποιήματα του Θεοκλή Κουγιάλη. Τον είχε βάλει να γράψει τα ποιήματά του με σινική μελάνη σε χαρτιά, πάνω στα οποία κατόπιν ο ίδιος ζωγράφισε. «Τα έργα αυτά είχαν παρουσιαστεί σε έκθεση και εγώ είχα συγκλονιστεί», ομολογεί ο Σαρρής.
Στο έργο του Σάββα μπορεί κανείς να εντοπίσει τον σπόρο για την κατοπινή πορεία του Σαρρή. Οι εγχώριοι δημιουργοί αλλά και οι δάσκαλοι της ιστορίας της τέχνης του οφείλουν πολλά καθώς φώτισε το έργο και την προσωπικότητα του Μαρσέλ Ντυσάν με κείμενα και με την έκθεση – magmum opus που επιμελήθηκε στην γκαλερί της Ελευθερίας Τσέλιου τον χειμώνα του 2024, λίγους μήνες πριν τον θάνατό του (περισσότερα για την έκθεση εδώ).
Ο Σαρρής πίστευε ότι ο Ντυσάν μαζί με τον Τζέιμς Τζόις αποτελούν τους δύο πυλώνες των αλλαγών που έγιναν στην τέχνη τον περασμένο αιώνα, στο πλαίσιο της νεωτερικότητας. «Με τον Πικάσο καταργήθηκε η αναγεννησιακή προοπτική, όμως τον Ντυσάν τον ενδιέφερε να σπρώξει τα πράγματα πέρα από την κατάργηση της ζωγραφικής σύμβασης και να θέσει την τέχνη στην υπηρεσία του μυαλού, όπως έλεγε ο ίδιος» (συνέντευξη στην Ξένια Γεωργιάδου, Καθημερινή).
Δεινός σκακιστής ο Μαρσέλ Ντυσάν συμμετείχε σε Σκακιστικές Ουμπιάδες με την εθνική ομάδα της Γαλλίας
Παρότι σπούδασε Ιατρική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ακολουθώντας την οικογενειακή παράδοση και εργάστηκε ως γιατρός ογκολόγος στην Αθήνα, στάθηκε ο δικός μας «ιατροφιλόσοφος», μία ιδιαίτερη παρουσία στον χώρο της σύγχρονης σκέψης που έθεσε το έργο - ερώτημα για την έκβαση του σημερινού πολιτισμού, για το αν όπως λέει ο ίδιος, η σημερινή εποχή θα βρει λόγο ή θα οδηγηθεί σε τέλμα.
Για την προσωπικότητα και το έργο του μιλάνε οι: Θανάσης Αποστόλου, Θοδωρής Βασιλόπουλος, Νίκος Δασκαλοθανάσης, Ντένης Ζαχαρόπουλος, Διονύσης Καψάλης, Πασχάλης Κιτρομηλίδης, Γιώργος Κοροπούλης, Σάββας Μιχαήλ, Μαρία Παναγίδου, Νίκη Παπασπύρου, Σταύρος Πετσόπουλος, Νατάσα Ρούτσια, Ρούλα Σαρρή, Κωστής Τριανταφύλλου, Ελευθερία Τσέλιου, Γιώργος Χαρβαλιάς
Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων - Αμφιθέατρο "Αντώνης Τρίτσης" Ακαδημίας 50, Σάββατο 8 Νοεμβρίου 2025, 12:00.
Δείτε τον Κύριλλο Σαρρή να συζητά με τον Ντένη Ζαχαρόπουλο στο Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης το 2011, με συντονίστρια τη Νίκη Παπασπύρου.
