Ως μια μεγάλη γιορτή για το ντοκιμαντέρ, τη συνύπαρξη και τα δέκα χρόνια «ζωής» του, σήκωσε την Κυριακή αυλαία το επετειακό, 10ο Beyond Borders Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλορίζου, με τιμώμενη χώρα την Ελλάδα. Περισσότεροι από 700 προσκεκλημένοι και επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, κάτοικοι του νησιού και καλεσμένοι από τον παγκόσμιο χώρο του κινηματογράφου, βρέθηκαν την Κυριακή το βράδυ στην κατάμεστη πλατεία Ηρώου, όπου και έλαβε χώρα η τελετή έναρξης, με εναρκτήρια ταινία το ντοκιμαντέρ των Andreas Hartmann & Arata Mori, «Johatsu-Into thin air» (Ιαπωνία- Γερμανία 2024) που εξετάζει το φαινόμενο των ανθρώπων που χάνονται από προσώπου γης.
Από την τελετή έναρξης δεν θα απουσίαζε μία αναδρομή στη 10ετή πορεία του Beyond Borders: το Φεστιβάλ ξεκίνησε πριν από μία δεκαετία ως ένα όνειρο, για να φτάσει σήμερα να συγκαταλέγεται, σύμφωνα με τη FIPRESCI (Παγκόσμια Ομοσπονδία Κριτικών Κινηματογράφου), ανάμεσα στα τρία ποιοτικότερα φεστιβάλ παγκοσμίως, μετά τη Βενετία και το Λοκάρνο. «Κατάγομαι από ένα μικρό νησί απέναντι από την Πόλη, την Αντιγόνη. Ίσως γι’ αυτό από παιδί με απασχολούσαν έντονα αξίες όπως η δικαιοσύνη, η αλληλεγγύη, η ανθρωπιά, αλλά και η αλήθεια», υπογράμμισε η Καλλιτεχνική Διευθύντρια και Ιδρύτρια του Φεστιβάλ, Ειρήνη Σαρίογλου, προσθέτοντας ότι «το Beyond Borders στοχεύει σε ακόμα μεγαλύτερη ανάπτυξη, ύστερα και από τη φετινή υποβολή-ρεκόρ 907 ταινιών».
Κατά τη διάρκεια του χαιρετισμού της, προβλήθηκε η εμβληματική ταινία μικρού μήκους των Αδελφών Μανάκια (1905), με πρωταγωνίστριες γυναίκες-υφάντριες, την πρώτη κινηματογραφική καταγραφή που έγινε ποτέ στα Βαλκάνια. «Όπως εκείνες ύφαιναν με τα χέρια τους το παρόν τους, έτσι και οι σύγχρονοι δημιουργοί ντοκιμαντέρ υφαίνουν με εικόνες και ήχο το πολύπτυχο της δικής μας πραγματικότητας», κατέληξε η καλλιτεχνική διευθύντρια.
Υπενθυμίζεται ότι φέτος εκτός από την τιμώμενη χώρα Ελλάδα και τα δύο τιμώμενα ΜΜΕ, τιμώμενο φεστιβάλ είναι το GrecDoc Φεστιβάλ ελληνικού ντοκιμαντέρ στο Παρίσι, ενώ Τιμώμενο ακαδημαϊκό ίδρυμα η École Alsacienne (Παρίσι).
Στην έναρξη έγινε μνεία και στις Κριτικές Επιτροπές του φετινού φεστιβάλ. Την Κριτική Επιτροπή του Κυρίως Διαγωνιστικού τμήματος απαρτίζουν οι Τάσος Μπουλμέτης-Πρόεδρος (σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός), Claudia Bucher (commissioning editor, ARTE G.E.I.E), Ευγενία Γιαννούρη (Αν. Καθηγήτρια Sorbonne Nouvelle), Jobst Knigge (σκηνοθέτης) και Μαρία Λούκα (ντοκιμαντερίστρια, σεναριογράφος και δημοσιογράφος). Στην Κριτική Επιτροπή του Διαγωνιστικού Τμήματος μicro συμμετέχουν οι Michaela Kolster-Πρόεδρος (δημοσιογράφος και διευθύντρια προγράμματος του ZDF/PHOENIX), Bruce Clark (συγγραφέας και δημοσιογράφος), Άλεξ Σάκαλης (συγγραφέας και δημοσιογράφος), Gilles Perrin (καθηγητής γαλλικής λογοτεχνίας και κινηματογράφου), και Βασίλης Λουλές (σκηνοθέτης). Στην Επιτροπή FIPRESCI συμμετέχουν οι κριτικοί κινηματογράφου Jan Storø, Έλλη Μαστόρου και Νικόλαος Αλέτρας.
«Εξατμιζόμενοι άνθρωποι»
Σχετικά με την εναρκτήρια ταινία, η υπόθεση έχει ως εξής: κάθε χρόνο, χιλιάδες άνθρωποι εξαφανίζονται χωρίς ίχνος στην Ιαπωνία. Γνωστοί ως Johatsu, ή «οι εξατμισμένοι», εγκαταλείπουν τη ζωή τους για διάφορους λόγους - προβληματικές σχέσεις, αυξανόμενα χρέη ή απειλές από τη μαφία. Κάποιοι λαμβάνουν βοήθεια από τις λεγόμενες εταιρείες «νυχτερινής μετακόμισης», που βοηθούν τους ανθρώπους να εξαφανιστούν και να ξεκινήσουν μια νέα ζωή αλλού. Ρίχνοντας μια προσωπική ματιά στο ζήτημα, η ταινία παρουσιάζει τις εσωτερικές συγκρούσεις και τις προσπάθειες συμφιλίωσης μεταξύ αυτών που εξαφανίστηκαν και αυτών που έμειναν πίσω.
Πηγή φωτ.: Beyond Borders
Μετά από την προβολή της ταινίας, η Χρυσή Παπαγιαννούλη (τραγούδι), ο Νίκος Πλιός (κιθάρα, τραγούδι) και ο Τάσος Γιαννούσης (μπουζούκι, τραγούδι, καλλιτεχνική επιμέλεια) παρουσίασαν, ειδικά για την 10η επετειακή έκδοση του Beyond Borders, μια μουσική ανθολογία με αξέχαστες δημιουργίες των σπουδαιότερων Ελλήνων συνθετών: Μίκη Θεοδωράκη, Μάνου Χατζιδάκι, Μάνου Λοΐζου, Σταύρου Κουγιουμτζή, Βασίλη Τσιτσάνη, Μάρκου Βαμβακάρη κ.ά. Αγαπημένα τραγούδια-σταθμοί παρουσιάστηκαν με δύναμη και φρέσκια ματιά, σε μια βραδιά γεμάτη μουσική, μνήμη και συναίσθημα.
Το φεστιβάλ ξεκινά από τη Δευτέρα 25 Αυγούστου κανονικά με τα διαγωνιστικά του τμήματα και τις ειδικές προβολές στο Πανόραμα, με πρεμιέρες απ’ όλον τον κόσμο, με masterclasses καταξιωμένων κινηματογραφιστών, με το Φόρουμ Συμπαραγωγών που ήδη αποδίδει καρπούς, το Audiovisual Pitching Lab, το Critics’ Corner, και ειδικές συναντήσεις για το ντοκιμαντέρ, τη νέα πρωτοβουλία Beyond Borders Podcast Series, το Δίκτυο Κινηματογραφικών Σχολών με σπουδαστές να εμπλέκονται σε πολλές δράσεις του φεστιβάλ, με μουσικές βραδιές, βιβλιοπαρουσιάσεις, εκθέσεις, προβολές, παιχνίδια και εργαστήρια για παιδιά και όχι μόνο.
Πηγή φωτ.: Beyond Borders
Στρατηγικός Εταίρος του Beyond Borders είναι η ΔΕΗ, η κορυφαία εταιρεία ενέργειας στη Νοτιοανατολική Ευρώπη που στηρίζει ενεργά τις τέχνες και τον πολιτισμό. Ως αναπόσπαστο κομμάτι του κοινωνικού και οικονομικού ιστού της χώρας, η ΔΕΗ ενισχύει τον διάλογο με τον πολιτισμό και την τέχνη, υποστηρίζοντας όλους και όσα μας οδηγούν στο μέλλον, ένα μέλλον καλύτερο για όλους, όπου τον πρώτο λόγο έχει ο πολιτισμός.