Η εκρηκτική άνοδος της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, που τροφοδοτείται από την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης και τον εξηλεκτρισμό της βιομηχανίας, οδηγεί κυβερνήσεις, επενδυτές και εταιρείες να ξαναδούν με νέο μάτι την πυρηνική ενέργεια.
Σύμφωνα με έρευνα της Morgan Stanley, η παγκόσμια πυρηνική ισχύς μπορεί να αυξηθεί στα 586 γιγαβάτ έως το 2050 — 53% υψηλότερη πρόβλεψη σε σχέση με πέρυσι. Αυτό μεταφράζεται σε επενδύσεις ύψους 2,2 τρισ. δολαρίων σε όλη την αλυσίδα αξίας της πυρηνικής ενέργειας, από την εξόρυξη ουρανίου έως την κατασκευή αντιδραστήρων.
Πυρηνική «αναγέννηση» με παγκόσμια στήριξη
Η τάση αυτή δεν ήρθε σαν κεραυνός εν αιθρία. Στη σύνοδο COP28, 22 χώρες δεσμεύτηκαν να τριπλασιάσουν την πυρηνική τους ισχύ μέχρι το 2050, ενώ η Κίνα συνεχίζει να επενδύει σε νέο στόλο αντιδραστήρων, η Ιαπωνία επανεκκινεί μονάδες, και η Ευρώπη προχωρά σε παρατάσεις ζωής υφιστάμενων σταθμών.
«Η διπλή πρόκληση της απανθρακοποίησης και της ενεργειακής ασφάλειας κάνει την πυρηνική αναγέννηση ένα παγκόσμιο επενδυτικό αφήγημα», δηλώνει ο Tim Chan, επικεφαλής έρευνας βιωσιμότητας στην Ασία για τη Morgan Stanley.
Οι γιγαντιαίες υποδομές δεδομένων της τεχνητής νοημοσύνης χρειάζονται τεράστια και σταθερή ισχύ. Στο βραχυπρόθεσμο μέλλον, το φυσικό αέριο παραμένει η πιο άμεση λύση.
Όμως, όπως σημειώνει ο Stephen Byrd, επικεφαλής βιώσιμης έρευνας στη Morgan Stanley, «οι τεχνολογικές εταιρείες είναι διατεθειμένες να πληρώσουν περισσότερα για να μεταβούν στην πυρηνική ενέργεια ως πιο καθαρή, μακροπρόθεσμη επιλογή».
Από τις τράπεζες μέχρι τα «πράσινα» ομόλογα
Παράλληλα, το χρηματοπιστωτικό περιβάλλον γίνεται πιο φιλικό προς την πυρηνική ενέργεια. Μόνο το 2,3% των κεφαλαίων υπό διαχείριση παγκοσμίως εφαρμόζει πλέον πολιτικές αποκλεισμού της.
Αναπτυξιακές τράπεζες όπως η Παγκόσμια Τράπεζα ή η Ασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης εγκαταλείπουν παλαιούς περιορισμούς στη χρηματοδότηση πυρηνικών έργων, ενώ η Ε.Ε., η Κίνα και η Ιαπωνία εντάσσουν την πυρηνική ενέργεια στα πλαίσια των πράσινων χρηματοδοτήσεων.
Κίνα μπροστά, Ευρώπη διστακτική
Η παγκόσμια πυρηνική ισχύς ανήλθε σε 398 GW τον Ιούλιο του 2025, με εκτιμήσεις ότι μπορεί να ξεπεράσει τα 860 GW ως το 2050. Η Κίνα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή, με το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο νέων έργων, και στοχεύει να καταστεί ηγέτιδα δύναμη στην πυρηνική ενέργεια έως το 2030.
Στις ΗΠΑ, παρότι παραμένουν ο μεγαλύτερος παραγωγός πυρηνικής ενέργειας, δεν έχει υλοποιηθεί νέο μεγάλο έργο εδώ και 15 χρόνια.
Ο Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε πρόσφατα εκτελεστικές εντολές για τετραπλασιασμό της ισχύος έως το 2050. Στην Ευρώπη, η ανάπτυξη περιορίζεται κυρίως σε χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης, ενώ οι μεγάλες δυνάμεις της Δύσης προχωρούν πιο προσεκτικά.
Οι νέες ευκαιρίες για Κορέα και Ιαπωνία
Οι γεωπολιτικές πιέσεις περιορίζουν την προοπτική Κίνας και Ρωσίας στην εξαγωγή πυρηνικής τεχνολογίας, ανοίγοντας χώρο για τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία.
Η Κορέα έχει ήδη ισχυρό αποτύπωμα στις εξαγωγές πυρηνικού εξοπλισμού, ενώ η Ιαπωνία με το νέο στρατηγικό της σχέδιο επιστρέφει δυναμικά στο παγκόσμιο παιχνίδι.
