Για τους αυξανόμενους κινδύνους για τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού σπάνιων γαιών και άλλων κρίσιμων ορυκτών έκανε λόγο τη Δευτέρα η Goldman Sachs, τονίζοντας την κυριαρχία της Κίνας στον τομέα της εξόρυξης και της διύλισης και περιγράφοντας τις προκλήσεις για τις χώρες που επιδιώκουν να δημιουργήσουν ανεξάρτητες αλυσίδες εφοδιασμού.
Το Reuters σημείωσε πως το Πεκίνο επέκτεινε τους περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών στις 9 Οκτωβρίου, προσθέτοντας πέντε νέα στοιχεία και επιπλέον έλεγχο για τους χρήστες ημιαγωγών ενόψει της αναμενόμενης συνάντησης του Κινέζου ηγέτη, Σι Τζιπίνγκ, με τον Αμερικανό πρόεδρο, Ντόναλντ Τραμπ.
Η επιρροή της Κίνας
Ο επενδυτικός οίκος ανέφερε ότι η Κίνα ελέγχει το 69% της παγκόσμιας εξόρυξης σπάνιων γαιών, το 92% της εξευγενιστικής βιομηχανίας και το 98% της κατασκευής μαγνητών.
Τα στοιχεία σπάνιων γαιών (REE) έχουν καταστεί σημείο καμπής στη γεωπολιτική, καθώς είναι κρίσιμα για τις βιομηχανίες υψηλής τεχνολογίας και απαραίτητα σε χρήσεις που κυμαίνονται από μπαταρίες έως τσιπ υπολογιστών, Τεχνητή Νοημοσύνη και αμυντικό εξοπλισμό.
Ενώ η αγορά σπάνιων γαιών εκτιμήθηκε σε 6 δισεκατομμύρια δολάρια πέρυσι (μόλις ένα κλάσμα του μεγέθους της αγοράς χαλκού, η οποία είναι 33 φορές μεγαλύτερη) η Goldman προειδοποίησε ότι μια διαταραχή της τάξης του 10% σε βιομηχανίες που εξαρτώνται από τα REEs θα μπορούσε να οδηγήσει σε απώλεια οικονομικής παραγωγής ύψους 150 δισεκατομμυρίων δολαρίων, εκτός από τις πληθωριστικές πιέσεις που τροφοδοτούνται από τις ελλείψεις.
Το ρίσκο για τις εξαγωγές
Η Goldman Sachs επισήμανε το σαμάριο, τον γραφίτη, το λουτέτιο και το τερβίου ως ιδιαίτερα ευάλωτα σε περιορισμούς εξαγωγών.
Το σαμάριο, που χρησιμοποιείται σε ανθεκτικούς στη θερμότητα μαγνήτες σαμαρίου-κοβαλτίου, είναι βασικό για την αεροδιαστημική και την άμυνα. Οι διαταραχές στην προμήθεια του ευρέως χρησιμοποιούμενου λουτετίου και τερβίου ενέχουν επίσης κινδύνους απώλειας ΑΕΠ.
Η τράπεζα υπογράμμισε τα ελαφρά σπάνια γήινα στοιχεία, όπως το δημήτριο και το λανθάνιο, ως μελλοντικούς στόχους για περιορισμούς, δεδομένου ότι η Κίνα έχει κυρίαρχο ρόλο στη διύλιση και την εξόρυξη.
Δυτικές εταιρείες όπως η Lynas Rare Earths και η Solvay θα μπορούσαν να μετριάσουν την έλλειψη, πρόσθεσε, αλλά η εξάρτηση από την Κίνα παραμένει σημαντική.
Κίνδυνοι στις αλυσίδες εφοδιασμού
Οι χώρες αγωνίζονται να δημιουργήσουν ανεξάρτητες αλυσίδες εφοδιασμού REE και μαγνητών, αλλά η Goldman Sachs εντόπισε εμπόδια που κυμαίνονται από τη γεωλογική σπανιότητα έως την τεχνολογική πολυπλοκότητα και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις.
Ανέφερε ότι τα βαριά στοιχεία σπάνιων γαιών είναι ιδιαίτερα σπάνια εκτός Κίνας και Μιανμάρ, με τα περισσότερα γνωστά κοιτάσματα να είναι μικρά, χαμηλής ποιότητας ή ραδιενεργά, ενώ η ανάπτυξη νέων ορυχείων απαιτεί οκτώ έως δέκα χρόνια.
Η εξευγενισμός των REE απαιτεί προηγμένη τεχνογνωσία και υποδομές, με την κατασκευή να διαρκεί συνήθως πέντε χρόνια, ανέφερε η τράπεζα.
Επιπλέον, η παραγωγή μαγνητών εκτός Κίνας, αν και επεκτείνεται στις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και τη Γερμανία, αντιμετωπίζει περιορισμούς λόγω του ελέγχου της Κίνας σε κρίσιμες πρώτες ύλες όπως το σαμάριο.
Η Goldman Sachs πρότεινε τις μετοχές ως τρόπο για τους επενδυτές να διαχειριστούν τους κινδύνους διαταραχής των σπάνιων γαιών, αναφέροντας τις Iluka Resources, Lynas Rare Earths και MP Materials Corp ως βασικούς παίκτες.
Η τράπεζα προέβλεψε έλλειμμα στην προσφορά οξειδίου νεοδυμίου-πρασεοδυμίου (NdPrO), που είναι κρίσιμο για την κατασκευή μαγνητών.
Η Goldman Sachs προειδοποίησε ότι εμπορεύματα όπως το κοβάλτιο, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο αντιμετωπίζουν αυξανόμενους κινδύνους διαταραχής της προσφοράς λόγω γεωπολιτικών εντάσεων.
