Η Τουρκία και η Βρετανία θα μείνουν εκτός του αμυντικού προγράμματος SAFE (Security Action for Europe) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς στις 30 Νοεμβρίου λήγει η προθεσμία για την κατάθεση των εθνικών σχεδίων των 19 κρατών-μελών που έχουν υποβάλει αίτημα για να λάβουν δάνεια από το νέο χρηματοδοτικό εργαλείο της Κομισιόν, ύψους 150 δισ. ευρώ.
Οι αναφορές για την Τουρκία και το casus belli της Ελλάδας
Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν για θέματα Άμυνας, Τόμας Ρενιέρ, ανέφερε την Παρασκευή πως η Νότια Κορέα και η Τουρκία έχουν ζητήσει επίσημα συμμετοχή, αλλά δεν θα προλάβουν την προθεσμία και το αίτημά τους βρίσκεται ακόμη υπό εξέταση από την Επιτροπή.
Όπως είπε ο κ. Ρενιέ, «Η Νότια Κορέα και η Τουρκία έχουν πράγματι υποβάλει επίσημο αίτημα μπορώ να επιβεβαιώσω ότι αυτές οι δύο χώρες δεν θα προλάβουν την προθεσμία της Κυριακής, και η Επιτροπή εξακολουθεί να εξετάζει τα αιτήματά τους».
Υπενθυμίζεται πως η απόφαση της Κομισιόν έρχεται παρά τις πιέσεις που άσκησε η Γερμανία για ένταξη της Τουρκίας στο SAFE, όπως φάνηκε και από τη συνάντηση που είχαν την Παρασκευή στο Βερολίνο οι ΥΠΕΞ των δύο χωρών, Γιόχαν Βάντεφουλ και Χακάν Φιντάν.
Το σενάριο συμμετοχής της Άγκυρας στο SAFE (Security Action for Europe) προκαλεί αντιδράσεις σε Αθήνα και Λευκωσία, δεδομένου ότι υπάρχει casus belli κατά της Ελλάδας αλλά και συνεχιζόμενη, εδώ και 51 χρόνια, κατοχή τμήματος της Κύπρου.
Το «άκυρο» στη Βρετανία
Εκτός του SAFE θα μείνει και η Βρετανία, καθώς την Παρασκευή το Λονδίνο ανακοίνωσε και επίσημα πως ι δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί συμφωνία.
«Ενώ είναι απογοητευτικό ότι δεν μπορέσαμε να ολοκληρώσουμε τις συζητήσεις για τη συμμετοχή του Ηνωμένου Βασιλείου στον πρώτο γύρο του SAFE, η αμυντική βιομηχανία του ΗΒ εξακολουθεί να μπορεί να συμμετάσχει σε προγράμματα μέσω του SAFE με όρους τρίτης χώρας», δήλωσε ο Νικ Τόμας-Σίμοντς, ο Βρετανός υπουργός για τις Σχέσεις με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Οι διαπραγματεύσεις διεξήχθησαν με καλή πίστη αλλά η θέση μας ήταν πάντοτε ξεκάθαρη: θα υπογράψουμε συμφωνίες που θα είναι μόνο προς το εθνικό συμφέρον και [θα] αξίζουν τα λεφτά τους».
Βάσει των όρων του προγράμματος, τα συμβόλαια δημοσίων συμβάσεων πρέπει να διασφαλίζουν ότι όχι περισσότερο από το 35% του κόστους των συστατικών στοιχείων προέρχεται εκτός της ΕΕ ή άλλων χωρών που συμμετέχουν όπως η Ουκρανία.
Ποια είναι τα επόμενα βήματα;
Σύμφωνα με την Κομισιόν το πρόγραμμα SAFE είναι επείγον, με προθεσμία στις 30 Νοεμβρίου για τα σχέδια των κρατών μελών, τα οποία η Επιτροπή θα αξιολογήσει τον Δεκέμβριο και, μετά την έγκριση του Συμβουλίου, θα γίνει η πρώτη εκταμίευση έως 15% για να ξεκινήσουν τα έργα.
Όπως υπογραμμίζει ο κ. Ρενιέρ, «το πρόγραμμα SAFE είναι ένα επείγον εργαλείο, οπότε πρέπει να κινηθούμε γρήγορα, υπάρχει η προθεσμία που είναι στις 30 Νοεμβρίου, θα λάβουμε τα σχέδια από τα κράτη μέλη και η Επιτροπή θα τα αξιολογήσει γρήγορα γιατί θέλουμε να προχωρήσουμε, δίνουμε στον εαυτό μας τον Δεκέμβριο για να τα εξετάσουμε, και η Επιτροπή πιθανώς θα έχει ολοκληρώσει τη δουλειά της για αυτά τα σχέδια μέχρι το τέλος του έτους, αυτό όμως πηγαίνει στο Συμβούλιο, το οποίο πρέπει επίσης να εγκρίνει τις αξιολογήσεις πριν μπορέσουμε να εκταμιεύσουμε ένα αρχικό ποσό μέχρι 15%, ώστε τα κράτη μέλη να μπορέσουν να προχωρήσουν και να υλοποιήσουν αυτά τα έργα».
