«Είμαστε πολύ κοντά σε συμφωνία για τη Γάζα», ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος, λίγες ώρες προτού ο Ντόναλντ Τραμπ συναντηθεί με τον Μπενιαμίν Νετανιάχου στον Λευκό Οίκο, το απόγευμα της Δευτέρας.
Ο Λευκός Οίκος εξέφρασε την ελπίδα για συμφωνία των δύο πλευρών, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ θα έχει συνομιλίες με το Κατάρ, που είναι στις χώρες που έχουν ρόλο διαμεσολαβητή.
Πάντως, σύμφωνα με το Axios, ο Νετανιάχου καλείται να απαντήσει στο δίλημμα αν θα αποδεχθεί το σχέδιο για τον τερματισμό του πολέμου ή αν θα διακινδυνεύσει μια δημόσια ρήξη με τις ΗΠΑ.
«Οι Άραβες έχουν συμφωνήσει σε αυτό το σχέδιο περίπου στο 100%. Τώρα περιμένουμε τον πρόεδρο να κάνει τα μαγικά του στον Νετανιάχου», δήλωσε στο Axios σύμβουλος του Τραμπ.
Σημειώνεται ότι ο Τραμπ και ο Νετανιάχου θα συναντηθούν στις 11:35 π.μ. ώρα Ουάσινγκτον (18:35 ώρα Ελλάδος), σύμφωνα με το πρόγραμμα του προέδρου, και θα δώσουν συνέντευξη Τύπου στις 1:15 μ.μ (20:15 ώρα Ελλάδος).
Σύμφωνα με το Bloomberg, η συνάντηση - η τέταρτη μεταξύ των δύο συμμάχων από την ανάληψη των καθηκόντων του Τραμπ τον Ιανουάριο - έρχεται μετά την κοινοποίηση από τον Αμερικανό πρόεδρο μιας πρότασης 21 σημείων με στόχο τον τερματισμό της σύγκρουσης στη Γάζα σε άλλους περιφερειακούς ηγέτες στη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα.
Οι ισχυρισμοί του Τραμπ δεν επιβεβαιώνονται πάντα, και τόσο το Ισραήλ όσο και η Χαμάς δηλώνουν ότι πρέπει να μελετήσουν το σχέδιο. Την Παρασκευή, ένας ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου σε Αμερικανούς συντάκτες ότι το Ισραήλ θα σχολιάσει το σχέδιο μόνο μετά τη συνάντηση της Δευτέρας. Η Χαμάς δήλωσε ότι δεν έχει δει ακόμα το σχέδιο.
Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Στιβ Γουίτκοφ, είχε περίπου δίωρη συνάντηση με τον Νετανιάχου στο ξενοδοχείο του την Κυριακή, κατά την οποία προσπάθησε να τον πείσει να συναινέσει, παρά τις αντιρρήσεις του Ισραηλινού πρωθυπουργού για τους όρους της πρότασης σχετικά με τον αφοπλισμό της Χαμάς και τον ρόλο της Παλαιστινιακής Αρχής στη μεταπολεμική Γάζα, σύμφωνα με πηγή που μίλησε στους Times of Israel.
«Έχουμε μια πραγματική ευκαιρία για μεγαλεία στη Μέση Ανατολή», δήλωσε ο Τραμπ στον λογαριασμό του στο Truth Social την Κυριακή. «Όλοι είναι έτοιμοι για κάτι ξεχωριστό, για πρώτη φορά στην ιστορία. Θα το πετύχουμε», είπε.
Τι προβλέπει το σχέδιο
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η πρόταση Τραμπ στοχεύει όχι μόνο στον τερματισμό των στρατιωτικών επιχειρήσεων αλλά και στη δημιουργία ενός μεταπολεμικού μηχανισμού διακυβέρνησης στη Γάζα, καθώς και στην απελευθέρωση των περίπου 48 ομήρων που κρατούνται από στον παλαιστινιακό θύλακα, εκ των οποίων περίπου 20 πιστεύεται ότι είναι ζωντανοί.
Η πρόταση περιλαμβάνει επίσης τη συγκρότηση μιας προσωρινής διοίκησης τεχνοκρατών υπό διεθνή εποπτεία, που θα αναλάβει την καθημερινή λειτουργία της Λωρίδας και θα διαχειριστεί την ανοικοδόμηση, ώστε οι πόροι να φτάνουν πραγματικά στους κατοίκους και να μην τροφοδοτούν ισλαμιστικούς οργανισμούς.
Κεντρικό στοιχείο του σχεδίου είναι η καταστροφή των στρατιωτικών υποδομών της Χαμάς, από δίκτυα τούνελ μέχρι αποθήκες όπλων, και η θέσπιση μηχανισμών που θα αποτρέπουν την ανασυγκρότησή τους. Χωρίς ένα τέτοιο βήμα, όπως τονίζει η ισραηλινή ηγεσία, κάθε συμφωνία θα είναι εύθραυστη και προσωρινή. Η αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων προβλέπεται να γίνει σταδιακά, υπό την επίβλεψη διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης, ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλεια του Ισραήλ και να αποφευχθούν κενά που θα μπορούσαν να εκμεταλλευτούν οι ισλαμιστές.
Το σχέδιο συνοδεύεται από οικονομικά κίνητρα, όπως ειδική ζώνη χαμηλών δασμών και στοχευμένες επενδύσεις, με στόχο να δοθεί μακροπρόθεσμη προοπτική στους κατοίκους της Γάζας.
Οι πέντε προϋποθέσεις του Ισραήλ
Ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος ενημέρωσε τους Αμερικανούς δημοσιογράφους ότι υπάρχουν πέντε βασικές προϋποθέσεις για τον τερματισμό του πολέμου από την πλευρά του Ισραήλ:
- ο πλήρης αφοπλισμός της Χαμάς,
- η επιστροφή όλων των ομήρων,
- η αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας,
- η διατήρηση του ελέγχου ασφαλείας από το Ισραήλ και
- η δημιουργία νέας διοίκησης που να μην προέρχεται ούτε από τη Χαμάς ούτε από την Παλαιστινιακή Αρχή (η οποία κυβερνά τμήματα της Δυτικής Όχθης).
Ποιες οι κόκκινες γραμμές
Ο υπουργός Οικονομικών του Ισραήλ, Μπεζαλέλ Σμότριτς ζήτησε σήμερα ο ισραηλινός στρατός να διατηρήσει μια «απόλυτη ελευθερία δράσης» στη Γάζα ακόμα και στην περίπτωση κατάπαυσης του πυρός, πριν από τη συνάντηση.
Σε μήνυμά του που αναρτήθηκε στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης X, ο Μπεζαλέλ Σμότριτς, ο υπουργός Οικονομικών και ηγέτης του κόμματος Θρησκευτικός Σιωνισμός εκθέτει μια σειρά «κόκκινων γραμμών» που λέει ότι μετέφερε στον πρωθυπουργό.
Ο Σμότριχ επανέλαβε τους τελευταίους μήνες την αντίθεσή του σε μια συμφωνία, ακόμη και έμμεση, με την τρομοκρατική οργάνωση, της οποίας η άνευ προηγουμένου επίθεση κατά του Ισραήλ πυροδότησε τον πόλεμο στις 7 Οκτωβρίου του 2023.
Σήμερα έκρινε ότι ο ισραηλινός στρατός θα πρέπει να διατηρήσει «απόλυτη ελευθερία δράσης στο σύνολο της Λωρίδας της Γάζας».
Επίσης, αντιτίθεται σε μια επιστροφή της Παλαιστινιακής Αρχής στον παλαιστινιακό θύλακα, όπως προτείνουν παράγοντες της διεθνούς κοινότητας για τη μεταπολεμική περίοδο στη Γάζα. Ενώ αντιτίθεται ακόμη και σε ενδεχόμενη ανάμειξη του Κατάρ, μεσολαβήτριας χώρας και συμμάχου των ΗΠΑ, στη μελλοντική διαχείριση του παλαιστινιακού θύλακα.
Η συνάντηση Τραμπ–Νετανιάχου αναμένεται να φέρει τροποποιήσεις και συμβιβασμούς, αλλά για το Ισραήλ η ουσία είναι αδιαπραγμάτευτη: χωρίς επιστροφή όλων των ομήρων και χωρίς αφοπλισμό της Χαμάς δεν μπορεί να υπάρξει βιώσιμη κατάπαυση του πυρός. Θα δεχτεί όμως η Χαμάς να παραδώσει πραγματικά τα όπλα και να εγκαταλείψει τον στρατιωτικό της ρόλο ή θα μείνουμε και πάλι με μια συμφωνία μόνο στα χαρτιά;
