Το ποδόσφαιρο και πάλι στα... μαχαίρια

Το ποδόσφαιρο και πάλι στα... μαχαίρια

Η UEFA το είχε έτοιμο το πλάνο της σε συνεργασία με την ECA, τον Σύνδεσμο των Ευρωπαϊκών Συλλόγων, από την περασμένη Παρασκευή. Από την σεζόν 2024-25 το Champions League θα αποτελούταν από 36 ομάδες, με 100 περισσότερα ματς στο σύνολό του (225 από 125), θα τους έδινε και τουλάχιστον δύο θέσεις για τις «ιστορικές» ομάδες που δεν θα εξασφάλιζαν την συμμετοχή τους από το πρωτάθλημα της χώρας τους. Εκανε πίσω και στο να έχουν τα κλαμπ λόγο στην πώληση των οπτικοακουστικών δικαιωμάτων και την επιλογή των χορηγών. Θα το έφερνε στο Εκτελεστικό Συμβούλιο που θα γίνει σήμερα και έπειτα θα το παρουσίαζε και στο αυριανό Κογκρέσο του οργανισμού.

Ξαφνικά, όμως, πάλι εχθροπραξίες: 12 ομάδες ανακοίνωσαν πως φτιάχνουν την ευρωπαϊκή Super League. Η Ρεάλ Μαδρίτης, η Μπαρτσελόνα, η Ατλέτικο Μαδρίτης, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η Μάντσεστερ Σίτι, η Λίβερπουλ, η Τσέλσι, η Αρσεναλ, η Τότεναμ, η Γιουβέντους, η Μίλαν και η Ιντερ. Η Μπάγερν Μονάχου και οι υπόλοιπες γερμανικές το απέρριψαν. Οπως και η Παρί Σεν Ζερμέν με τις υπόλοιπες γαλλικές. Τώρα, η UEFA και ο πρόεδρός της Αλεκσάντερ Τσέφεριν ακόμη και να συνεχίσουν με το πρόγραμμά τους δεν θα έχει μεγάλη σημασία.

H δημιουργία της Super League

Η Super League ανακοίνωσε και τη δημιουργία της. Οι 12 ομάδες που προαναφέραμε υπογράφουν και θέλουν να προσθέσουν τρεις ακόμη. Θα καλούν άλλες πέντε με δικά τους κριτήρια, ώστε η διοργάνωση ν' αποτελείται από 20 κλαμπ. Εξήγησαν και το φορμάτ: οι 20 θ' αρχίζουν τον Αύγουστο χωρισμένες σε δύο ομίλους των δέκα, δηλαδή 18 αγωνιστικές για κάθε μια (εννιά ματς εντός έδρας, άλλα τόσα εκτός), με τις τρεις πρώτες κάθε γκρουπ να περνούν απευθείας στα προημιτελικά. Αυτές που θα τερματίσουν στις θέσεις 4-5 των ομίλων θα παίξουν μπαράζ μεταξύ τους. Προημιτελική και ημιτελική φάση θα είναι διπλά παιχνίδια. Τα ματς όλα θα είναι μεσοβδόμαδα, οπότε δεν φεύγουν από τις λίγκες τους. Πρώτος πρόεδρος είναι ο Φλορεντίνο Πέρεθ της Ρεάλ Μαδρίτης. Στο πλάι του ως αντιπρόεδροι ο Τζο Γκλέιζερ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και ο Αντρέα Ανιέλι της Γιουβέντους. Κάλεσε και σε διάολογο την UEFA, αλλά και τη FIFA για το καλό του αθλήματος. Η Ιδέα τους είναι ν' αρχίσουν όσο το δυνατόν ταχύτερα, ακόμη και την σεζόν 2022-23.

Υπάρχει, όμως, αναφορά και στο οικονομικό σκέλος. Το πόσο θα βοηθήσει το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο με τη χρηματοδότησή του που μπορεί να φτάσει ως και τα 10 δισεκατομμύρια ευρώ στην πρώτη φάση του κύκλου που οι ομάδες είναι αφοσιωμένες στο πρότζεκτ. Βέβαια, είναι αφελές να σκεφτεί κανείς πως ενδιαφέρονται για το καλό του ποδοσφαίρου και όχι για τα χρήματα, Σ' αυτό που μένουν οι ομάδες εκτός Super League είναι η μια και έξω καταβολή 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ στα ιδρυτικά μέλη για να βελτιώσουν τις υποδομές τους. «Κλειδί», λένε. Η Ρεάλ Μαδρίτης αυτομάτως θα ξεπλήρωνε σχεδόν τα μισά από τα σχεδόν 700 εκατομμύρια που έχει πάρει σε δάνεια για το νέο «Σαντιάγο Μπερναμπέου». Η Μπαρτσελόνα θα είχε μια βάση για να βάλει μπροστά την ανακατασκευή του «Καμπ Νόου» που θα ξεπεράσει το ένα δισεκατομμυριο, ενώ έχει χρέη 1,2 δισεκατομμύρια. Η Ιντερ και η Μίλαν θα κάλυπταν το 70% του κόστους του νέου «Τζουζέπε Μεάτσα»  Η Γιουβέντους επίσης βρίσκεται σε δύσκολη οικονομική κατάσταση. Η Αρσεναλ θα μπορούσε να ξεπληρώσει τα χρήματα που οφείλει ακόμη για την κατασκευή του «Emirates» και η Τότεναμ να μειώσει το χρέος της για το δικό της γήπεδο, όπως και η Ατλέτικο Μαδρίτης. Η Τσέλσι και η Λίβερπουλ θα αντιμετωπίσουν διαφορετικά τη βελτίωση των γηπέδων τους και η Γιουνάιτεντ με την Σίτι τη βελτίωση των δικών τους εγκαταστάσεων. Επιπλέον, συμφώνησαν να έχουν «ταβάνι» στα έξοδα. Ενα είδος salary cap, αλλά χωρίς να το ονομάζουν έτσι.

Τί γίνεται από εδώ και πέρα;

Στη δημιουργία του νέου πλάνου της UEFA έπαιξαν σημαντικό ρόλο ο Αντρέα Ανιέλι, ως πρόεδρος της Γιουβέντους και της ECA, ο εκτελεστικός αντιπρόεδρος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Εντ Γούντγουορντ, κι ο CEO της Μίλαν, Ιβάν Γκαζίδης. Η κίνησή των «μεγάλων» να δημιουργήσουν την ευρωπαϊκή Super League ώρες προτού παρουσιαστεί η πρόταση της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας δείχνει το πόσο αποφασισμένες είναι αυτές οι ομάδες να πάρουν τα χρήματα που τους προσφέρονται και να δημιουργήσουν κάτι δικό τους, απαλλαγμένο από την UEFA που ρυθμίζει και τους κανόνες του παιχνιδιού και των διοργανώσεων, αλλά και την αγορά. Το ποδόσφαιρο θα οδηγηθεί σε μετωπική σύγκρουση, αν κάποια πλευρά δεν κάνει πίσω. Η UEFΑ είναι εκείνη που συνήθως υποχωρεί. Αυτή τη φορά παρουσιάζεται αποφασισμένη να αμυνθεί των θέσεών της. Για την ώρα, η πρώτη απόφασή της φέρεται να είναι να κινηθεί νομικά εναντίον αυτών των συλλόγων. Και δεν είναι ξεκάθαρο το ποιος θα κέρδιζε σε μια τέτοια μονομαχία. Υπάρχουν αποφάσεις που δίνουν ελπίδες και στις δύο μεριές. H Super League, από τη μεριά της ενημέρωσε ήδη την UEFA και τη FIFA πως έχει ήδη προετοιμαστεί και θα απαντήσει σε περίπτωση που οι οργανισμοί τιμωρήσουν τις ομάδες. Με την αξία της UEFA να έχει μειωθεί μέσα σε μια νύχτα, η ιταλική εφημερίδα Gazzetta dello Sport, αποκάλυψε πως η Συνομοσπονδία θα ζητήσει 50 με 60 δισ. από την Super League και δεν αποκλείεται να στραφεί εναντίον και παραγόντων

Τα άλλα ερωτήματα που προκύπτουν είναι το αν και για πόσο καιρό η UEFA θα συνεχίσει να διοργανώνει πετυχημένα τουρνουά χωρίς τις «μεγάλες», αν εκείνες θα μπορέσουν να συνεργαστούν εύρυθμα μακριά από το ρυθμιστικό περιβάλλον της Συνομοσπονδίας μια και οι συμφωνίες κυρίων στο ποδόσφαιρο κρατούν λίγο και τέλος, αν «πιάσει» για πόσο καιρό θα αντιστέκονται οι γερμανικές και οι γαλλικές ομάδες. Να σημειώσουμε πως στα ημιτελικά του Champions League (27-28/4) και του Europa League (29/4) συμμετέχουν πέντε από αυτές τις ομάδες. Η Ρεάλ Μαδρίτης, η Τσέλσι, η Μάντσεστερ Σίτι, η Αρσεναλ και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

Το ως εδώ και μη παρέκει

Κάποιες από τις μικρότερες ομάδες, μέλη της ECA, είχαν αποδεχθεί την ήττα τους και πως το Champions League θα ευνοούσε τους μεγάλους. Η UEFA έκανε πίσω στα περισσότερα αιτήματά τους. Βλέποντάς το αυτό οι «μεγάλες» συνέχισαν να πιέζουν για μεγαλύτερο έλεγχο. Την Παρασκευή υπήρχαν κάποιες τελευταίες συζητήσεις των παραγόντων της με τη Ρεάλ Μαδρίτης, τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και τη Μίλαν για την εμπορευματοποίηση του νέου Champions League. Εκεί φαίνεται πως όλα... στράβωσαν. Η UEFA τράβηξε κόκκινη γραμμή και οι 12 ομάδες αποφάσισαν να βγάλουν προς τα έξω τη δημιουργία της Super League. «Αρκετά», έγραψαν στην κοινή ανακοίνωσή τους η UEFA, η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Αγγλίας, η Premier League, η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Ισπανίας, η LaLiga, η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Ιταλίας και η Lega Serie A. Μέχρι και η κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον εναντιώθηκε, ενώ πάγια εναντίον μιας κλειστής λίγκας είναι και η Ευρωπαϊκή Ενωση, όπως και η FIFA.

Στην ίδια ανακοίνωση η UEFA απειλεί τις ομάδες με αποκλεισμό από όλες τις διοργανώσεις και υπενθυμίζει στους ποδοσφαιριστές τους πώς δεν θα έχουν το δικαίωμα να παίξουν με τις Εθνικές ομάδες των χωρών τους σε οποιαδήποτε διοργάνωση της FIFA, όπως είχε πει η Παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία πριν μερικούς μήνες. «Θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα μέτρα που μας είναι διαθέσιμα για να σταματήσουμε αυτή την κυνική προσπάθεια», λέει η UEFA. Βέβαια, κι αυτό έχει το δικό του ενδιαφέρον, η FIFA έβγαλε ανακοίνωση τα ξημερώματα και ενώ καλεί κι αυτή σε διάλογο δεν αναφέρθηκε στην παλιά της απειλή για τιμωρία των παικτών. Αλλαξε κάτι; Μήπως τελικά ο πρόεδρος της, Τζάνι Ινφαντίνο, το γνώριζε; Διότι το κύριο μέλημά του ήταν να προστατεύσει το νέο Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων με 24 ομάδες από όλο τον κόσμο (οι οχτώ ευρωπαϊκές) για το οποίο έχει βρει χρηματοδότηση 12 δισεκατομμύρια δολάρια.

Οι προδοσίες

Τα μέλη της ECA νιώθουν, πλέον, προδομένα από τον Αντρέα Ανιέλι. Πολλές από αυτές τις ομάδες χρησιμοποίησαν την επιρροή τους ή υιοθέτησαν μια πιο light στάση προκειμένου να περάσει το πλάνο που εκείνος είχε προτείνει. Εμειναν με ανοιχτό το στόμα βλέποντας τη Γιουβέντους να είναι μεταξύ των 12. Μάλιστα, ο Ανιέλι σε κάθε συνέντευξή του το τελευταίο διάστημα παρουσιαζόταν εναντίον της Super League και φέρεται να το είχε μεταφέρει αυτό και στην τρίωρη συνάντησή του με τον πρόεδρο της Ρεάλ Μαδρίτης, Φλορεντίνο Πέρεθ, στο Τορίνο. Ο Πέρεθ είναι ο ιδεολόγος της Super League, μιας διοργάνωσης που σύμφωνα με τα οικονομικά στοιχεία που έχουν διαρρεύσει θα αποφέρει στα ιδρυτικά μέλη της ως και 350 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο καθώς έχουν εξασφαλίσει χρηματοδότηση από τη JP Morgan που κυμαίνεται από τα τέσσερα ως τα έξι δισεκατομμύρια. Aυτή είναι και η μεγάλη διαφορά με την UEFA. Την περασμένη σεζόν, η Μπάγερν Μονάχου που κατέκτησε το Champions League πήρε περί τα 130 εκατομμύρια ευρώ σε χρηματικά έπαθλα.

Η ECA, πάντως, χθες έβγαλε ανακοίνωση που λέει πως στηρίζει τις αλλαγές που προτείνει η UEFA! Aυτό προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερο κομφούζιο όσον αφορά στην στάση που κρατά ο Ανιέλι. Ωστόσο, αργότερα έγινε γνωστό πως ήταν ο Εντβιν φαν ντερ Σαρ, CEO του Αγιαξ, εκείνος που αρχικά ζήτησε από τους 12 να κάνουν τηλεδιάσκεψη με την συμμετοχή της Π.Σ.Ζ. και της Μπάγερν Μονάχου. Οι δύο τελευταίες αποδέχθηκαν την πρόσκληση. Οχι και οι άλλες. Πλέον, ο Ολλανδός, ο οποίος συνέβαλλε στη διαμόρφωση του φορμάτ, είναι ο ισχυρότερος της ECA. Ο Ανιέλι παραιτήθηκε από τις θέσεις του στην ECA και στην UEFA, σύμφωνα με τους The Times, αφού πρώτα καθοδήγησε εκεί που τον συνέφερε τις διαπραγματεύσεις για τις αλλαγές στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, ώστε να κερδίσει χρόνο για το εγχείρημα που πραγματικά πίστευε.

Η Premier League επίσης νιώθει προδομένη. Δεν έχει περάσει πολύς καιρός από τότε που όλες οι ομάδες είχαν συμφωνήσει πως δεν θα έκαναν κάποια κίνηση που θα επηρέαζε το ακριβότερο πρωτάθλημα στον κόσμο. Στην Ισπανία, αρκετοί νιώθουν άσχημα και με την επιλογή του νέου προέδρου της Μπαρτσελόνα, Τζουάν Λαπόρτα. Αλλωστε για τα σχέδια του Πέρεθ δεν αμφέβαλλαν ποτέ. Τον Λαπόρτα έμοιαζε να μην τον ενδιαφέρει η Super League, αλλά να βρει την λύση με την UEFA. Η Μπάρτσα είναι μεταξύ των 12. Το παράξενο τόσο στην περίπτωσή της όσο και σ' αυτή της Ρεάλ Μαδρίτης; Μια τέτοια απόφαση δεν μπορούν να την πάρουν οι πρόεδροι τους, αλλά τα μέλη – ιδιοκτήτες. Αμφότεροι μπορεί να αντιμετωπίσουν νομικά προβλήματα με άλλα μέλη. Προβλήματα, πάντως, θα έχουν και οι άλλες δέκα. Ενώσεις οπαδών όλων των ομάδων έχουν ανιτδράσει αρνητικά στη δημιουργία της Super League.

Απουσιάζουν η Μπάγερν Μονάχου και οι γερμανικές που επίσης ανήκουν στα μέλη τους κατά πλειοψηφία. Ούτε και η Παρί Σεν Ζερμέν με τις γαλλικές τις ακολούθησαν. Οι παράγοντες της Π.Σ.Ζ. έβγαλαν προς τα έξω πως δεν τους ενδιαφέρει να κόψουν το δρόμο προς το Champions League σε ομάδες όπως ο Αγιαξ, η Αταλάντα, ή η Λέστερ και άλλες που επιδιώκουν να ανέβουν στην ιεραρχία. H ειρωνεία; Τόσες και τόσες φορές ο Πέρεθ, παράγοντες ομάδων της Premier League και των μεγάλων της Ιταλίας κατηγορούσαν την Π.Σ.Ζ. πως αλλοίωνε την αγορά... 

Οι αλλαγές που είχαν συμφωνηθεί

Τί αλλαγές έχει κατά νου η UEFA; Στο Champions League, οι ομάδες να γίνουν 36 από 32. Να υπάρχει μια κοινή βαθμολογία στην πρώτη φάση κι όχι οχτώ όμιλοι των τεσσάρων. Οι 36 ομάδες να χωρίζονται σε τέσσερα γκρουπ δυναμικότητας για να βγει το πρόγραμμα των δέκα αγωνιστικών για κάθε μια με πέντε ματς εντός έδρας και άλλα τόσα εκτός έδρας. Κάθε μια θα παίξει με δύο από το πρώτο γκρουπ, τρεις από το δεύτερο και το τρίτο και δύο από το τέταρτο. Οι οχτώ πρώτες θα περνούν απευθείας στους «16». Οσες καταλήγουν στις θέσεις 9-24 θα παίζουν μπαράζ για να πάρουν τα άλλα οχτώ εισιτήρια. Οσες τερματίζουν στις θέσεις 25-36 μένουν εκτός Ευρώπης, χωρίς να συνεχίσουν στο Europa League ή στο Europa Conference League. Οπότε η πρώτη φάση από 96 ματς πάει στα 180 με διάρκεια από τον Σεπτέμβριο ως τον Ιανουάριο με αγώνες και την Πέμπτη. Μια ομάδα για να πάρει το τρόπαιο τώρα χρειάζεται 13 ματς. Με το νέο φορμάτ θα θέλει 17 ή 19.

Ιδιο μοντέλο προβλέπεται για το Europa League και το Europa Conference League με έξι ή όχτώ ματς στην πρώτη φάση (τρία εντός – τρία εκτός ή τέσσερα και τέσσερα). Οσον αφορά στις θέσεις για το νέο Champions League παρά την αύξησή των ομάδων, πάλι έξι είναι τα εισιτήρια από τα προκριματικά. Η προκριματική διαδικασία δεν θα επηρεαζόταν σε μεγάλο βαθμό και στις άλλες δύο διοργανώσεις. Οι 30 φιξ θέσεις μοιράζονται ως εξής: Κάτοχος Champions League (1), κάτοχος Europa League (1), Αγγλία (4), Ισπανία (4), Γερμανία (4), Ιταλία (4), Γαλλία (3). Από εκεί και πέρα η 6η χώρα της κατάταξης της UEFA (φέτος η Ρωσία) θα έπαιρνε δύο και από μια οι χώρες που βρίσκονται στις θέσεις επτά ως δέκα (φέτος η Πορτογαλία, το Βέλγιο, η Ουκρανία και η Τουρκία). Οι υπόλοιπες τρεις θα χωρίζονταν με μια στην 11η χώρα (φέτος η Ολλανδία) και δύο στις «ιστορικές ομάδες» που δεν καταφέρνουν μέσω του πρωταθλήματός τους (αν ίσχυε τώρα το μέτρο θα το εκμεταλλεύονταν η Τσέλσι και η Λίβερπουλ).

Πώς θα επηρέαζαν αυτές οι αλλαγές τις ελληνικές ομάδες; Με δεδομένο πως βρίσκονται χαμηλά, ο δρόμος του πρωταθλητή για να παίξει στην πρώτη φάση του Champions League θα παρέμενε το ίδιο δύσκολος ή θα γινόταν ακόμη δυσκολότερος με δεδομένο πως η πρόβλεψη ήταν πως θα άνοιγε η ψαλίδα των μεγάλων με τους μικρούς. Από την άλλη, με τα χρηματικά έπαθλα ν' αυξάνονται όπως και τα εντός έδρας ματς υπάρχει η πιθανότητα αύξησης των εσόδων. Τέλος, με τα παραπάνω ματς και δίχως να προβλέπεται αλλαγή στον υπολογισμό της κατάταξης θα παρουσιάζονταν περισσότερες ευκαιρίες βελτίωσης της θέσης της χώρας στο ranking και ως εκ τούτου η δυνατότητα για περισσότερες ομάδες ή παραπάνω πιθανότητες συμμετοχής στους ομίλους.