Το πρώτο μου αλφάβητο

Το πρώτο μου αλφάβητο

Η παραπάνω γνώριμη εικόνα ανακαλείται τις πρώτες ημέρες του Σεπτεμβρίου οπότε και ο τρύγος και η πτώση των φύλλων των δέντρων συμπορεύονται με το άνοιγμα της εξώπορτας του σχολείου και τον ήχο του κουδουνιού για τη νέα χρονιά. Ένας ήχος που σημάνει τη συγκέντρωση όλων των μαθητών στην τάξη, έπειτα το διάλειμμα που συνοδεύεται με το χαμόγελο καθώς ολόκληρη η ύπαρξη του παιδιού επιδίδεται στο παιχνίδι, στο προαύλιο.

Όλα μαζί τα παιδιά σε μία διαδικασία που είχε ξεκινήσει πριν από το πρώτο κουδούνι του σχολείου και μία διαδικασία που συνεχίζεται έπειτα από το κάθε τελευταίο κουδούνι της ημέρας που σημάνει το σχόλασμα και την επιστροφή στο σπίτι. Διότι, το παιχνίδι, είναι αιώνιο, και παίζοντας το παιδί μαθαίνει να συμβιώνει και να συμπορεύεται, να «χτίζει» πολιτισμό – το παιχνίδι έχει κανόνες, ομοίως και η κοινωνία διέπεται από νόμους.

Το ουσιαστικό παιχνίδι συνιστά γνώση, πρώτη μας –στο σχολείο– διδαχθείσα ύλη η αλφάβητος. Μπορεί, πλέον, να μην υπάρχει ως τίτλος στο εξώφυλλο των σχολικών βιβλίων, αλλά, θαρείς και η συναισθηματική ματιά έχει συνδεθεί με μία συγκεκριμένη εικόνα, κι έτσι επιστρέφει στο αναγνωστικό της κεντρικής φωτογραφίας, «Αλφαβητάριο Α’ Δημοτικού» των Ι.Κ. Γιαννέλη και Γ. Σακκά. Σε εικονογράφηση Κ. Γραμματόπουλου, το σχολικό εγχειρίδιο (έκδ. 1965), με ήρωες τον Μίμη και την Άννα, εισήγαγε μαθήτριες και μαθητές σε ποικίλα θέματα της καθημερινής ζωής του τόπου.

Ακόμη κι εάν η μνήμη δεν ανασύρει την εικονογράφηση στις σελίδες, δεν λησμονεί το εξώφυλλο, στο οποίο, δύο μαθητές βρισκόμενοι στο ύπαιθρο, κάτω από ένα δέντρο, διαβάζουν μαζί. Εικόνα και λέξη δημιουργούν κι άλλους συνειρμούς: η αλφάβητος αποτελεί τη θεμέλιο λίθο στο μονοπάτι της γνώσης ώστε το παιδί να μάθει να ονοματίζει τον περιβάλλοντα χώρο του, και με το πέρασμα του χρόνου να «ψηλώσει», ο κορμός του να γίνει γερός, να απλώσει τα κλαδιά του και να βγάλει καρπούς.

Το εξώφυλλο του σχολικού βιβλίου - λεπτομέρεια στην κεντρική φωτ. του παρόντος σημειώματος

Μόνο που το «ταξίδι» προς την κατάκτηση της γνώσης δεν είναι μοναχικό – εξ ου, θα μπορούσε να λεχθεί, και η παρουσία δύο παιδιών στο εξώφυλλο, όπου το κορίτσι κάτι δείχνει στο αγόρι. Μελετώντας και κατέχοντας την αλφάβητο μπορούν να ονοματίσουν τον άλλον άνθρωπο που έχουν δίπλα τους. Αν μη τι άλλο, το παιχνίδι και το σχολείο ενέχουν το μαζί, κι αυτό το μαζί, από όπου κι εάν ξεκινά και οποιαδήποτε κατάσταση κι εάν αφορά, δεν παύει να είναι παντοδύναμο.