Σήμερα, στην Ελλάδα, έχει διαμορφωθεί μία ευρύτατη φιλορωσική παράταξη με διαταξικά, διαπαραταξιακά και διαπολιτισμικά χαρακτηριστικά. Μία παράταξη που εκτείνεται από το ένα άκρο του πολιτικού φάσματος έως το άλλο. Με ψεκασμένους και πανεπιστημιακούς. Με πολιτικούς και δημόσιους λειτουργούς στο υψηλότερο επίπεδο και άλλους στη λάντζα του κιτρινισμού και της διαδικτυακής συκοφαντίας.
Η ρωσική παράταξη έχει τη μορφή δικτύου, είναι δαιδαλώδης, πολύμορφη και «πλουραλιστική». Τα σημεία πύκνωσής της είναι πολλά και ενίοτε ανταγωνιστικά μεταξύ τους. Ανάμεσα σε δεδηλωμένους ρωσόφιλους, όπως ο Κασιδιάρης, ο Βελόπουλος, ο Λαφαζάνης ή ο Βαρουφάκης, μπορεί να υπάρχουν τεράστιες ιδεολογικές και πολιτικές διαφορές, αλλά συναντιούνται σε ορισμένους κοινούς στόχους.
Με αφετηρία την ανοικτή ή συγκεκαλυμμένη υποστήριξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, στοχεύουν κατ’ εξοχήν στην υπονόμευση και αποσταθεροποίηση της Ευρωπαϊκής ‘Ένωσης και την αποσύνθεση της κοινωνικής και πολιτικής συνοχής της Ελλάδας.
Όπως όλοι γνωρίζουμε, η σημερινή Ρωσία, συνεχίζοντας την παράδοση της τσαρικής Οχράνα και της σοβιετικής KGB, διαθέτει ίσως τις αποτελεσματικότερες μυστικές υπηρεσίες και στρατηγικές παραπληροφόρησης στον κόσμο. H Ρωσία του Πούτιν, παρότι μοιάζει με μία χώρα του Τρίτου Κόσμου που εξάγει πρώτες ύλες – αέριο, πετρέλαιο και ορυκτά –, διατηρεί έναν ισχυρό στρατιωτικό και πυρηνικό βραχίονα. Προπαντός, διαθέτει έναν τεράστιο μηχανισμό προπαγάνδας και παραπληροφόρησης και πρωτοπορεί στις πρακτικές της χρήσης του διαδικτύου ως όπλο πολέμου.
Στην Ελλάδα, η ρωσική επιρροή ήταν ιδιαίτερα ισχυρή παραδοσιακά και είχε ενισχυθεί μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, μέσα από τη σοβιετόφιλη Αριστερά. Με τη δικτατορία και τη στήριξη των Αμερικανών στη χούντα και την Τουρκία, ιδιαίτερα στην Κύπρο, η σοβιετική επιρροή θα αρχίσει να επεκτείνεται και σε δυνάμεις προερχόμενες από το Κέντρο ή ακόμα και από τη Δεξιά. Ακόμα και πατριώτες αξιωματικοί και διπλωμάτες, απέναντι στα κατορθώματα του Κίσινγκερ και της CIA, θα αρχίσουν να διάκεινται ευνοϊκά προς τη Σοβιετική Ρωσία.
Και όλα αυτά θα επιταθούν με την έξοδο της Ελλάδας από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, και την φιλική προς το Ανατολικό Στρατόπεδο και τον Τρίτο Κόσμο, πολιτική του Ανδρέα Παπανδρέου – ας θυμηθούμε την στήριξη στον Γιαρουζέλσκι και την υποβάθμιση της καταστροφής του Τσερνόμπιλ.
Μέσα σε αυτό το έντονα αντιαμερικανικό κλίμα, οι Ρώσοι πράκτορες και οι φιλορώσοι πολιτικοί, διανοούμενοι, δημοσιογράφοι, κινούνταν σαν το ψάρι μέσα στο νερό, ιδιαίτερα στο εσωτερικό του «προοδευτικού» χώρου και στα πολυποίκιλα κινήματα ειρήνης.
Ωστόσο, η κατάρρευση του ανατολικού στρατοπέδου θα προκαλέσει την κατάρρευση της ρωσοφιλίας και αποσύνθεση των σοβιετικών δικτύων, τουλάχιστον για τη δεκαετία του 1990, όταν έμοιαζε πως είχαμε εισέλθει σε μία περίοδο απρόσκοπτης, αμερικανοκρατούμενης παγκοσμιοποίησης.
Όμως, στα τέλη της δεκαετίας του 1990, ο πρώην αξιωματικός της KGB Βλαντιμίρ Πούτιν πήρε τα ηνία της εξουσίας, περιστοιχιζόμενος από μια ομάδα παλαιών πρακτόρων. Τότε άρχισαν να ανασυγκροτούνται τα υπνώττοντα δίκτυα που διέθετε η σοβιετική Ρωσία σε ολόκληρο τον κόσμο, αλλά και στην Ελλάδα – με στόχο «να ξανακάνει τη Ρωσία μεγάλη και πάλι». Και καθώς δεν διέθετε την απαραίτητη «σκληρή» δύναμη, θα επενδύσει κατ’ εξοχήν στην «ήπια ισχύ».
Τώρα μάλιστα δεν διέθετε μόνο τα όπλα της αριστερής ιδεολογίας αλλά και εκείνα της Ορθοδοξίας – μέσω της οποίας θα προσεγγίσει και την θρησκευόμενη δεξιά και κεντροδεξιά. Η Ρωσία του Πούτιν εμφανίζεται πλέον ως ο ηγέτης της παγκόσμιας Ορθοδοξίας που καταγγέλλει την παρακμή και την έκπτωση των αξιών της Δύσης. Σε μοναστήρια – του Αγίου Όρους, και όχι μόνο –, οι ρωσόφιλοι «γέροντες» θα στηλιτεύουν την ηθική έκπτωση του Οικουμενικού Πατριαρχείου και της Εκκλησίας της Ελλάδας και θα συγκροτούν ευρύτατα δίκτυα κληρικών και λαϊκών.
Η ρωσική επιρροή, παράλληλα με τη δημιουργία νέων πολιτικών μορφωμάτων στην Αριστερά, επεκτείνεται και μέσα στα κόμματα εξουσίας, χρησιμοποιώντας το δέλεαρ της στήριξης σε πολιτικές φιλοδοξίες, ή ακόμα και εκβιασμούς.
Και τη μεγάλη ευκαιρία θα την προσφέρει η κρίση των μνημονίων. Μια και η «συλλογική Δύση» θα συμπεριφερθεί με αναλγησία στην Ελλάδα, ήταν πια καιρός το «ρωσικό κόμμα» να αρχίσει να διεκδικεί κάτι πολύ περισσότερο από απλή επιρροή. Ρωσόφιλα κόμματα ή δυνάμεις αναδύονται από όλα τα ιδεολογικά και πολιτικά αζιμούθια. Από τη Χρυσή Αυγή και τον Καμμένο έως τον Λαφαζάνη και τον Βαρουφάκη, ο στόχος γίνεται πλέον η έξοδος από το ευρώ και την Ευρωζώνη και το ταξίδι σε «νέες θάλασσες» και «νέα λιμάνια».
Πόσο μάλλον δε, που θα ακολουθήσει η ανάδυση του Τραμπ και του τραμπισμού μετά το 2014. Και όχι μόνο διότι οι κάποτε αδιαφανείς σχέσεις του Τραμπ με τη Ρωσία έχουν καταδειχτεί ήδη από τις αμερικανικές εκλογές του 2015, αλλά και διότι η τραμπική δεξιά χρησιμοποιεί το ίδιο ιδεολογικό οπλοστάσιο με τον Πούτιν: Την απαξίωση της επιστήμης και του ορθού λόγου, εξ ου και η αντιεμβολιαστική ροπή· τη χρησιμοποίηση αρνητικών φαινομένων, όπως οι woke αντιλήψεις και η μεταναστευτική χαλαρότητα, για να πλήξουν την ίδια τη δημοκρατία· τη συστηματική αντιευρωπαϊκή πολιτική, έτσι ώστε να μη δημιουργηθεί ένας ισχυρός, παγκόσμιας εμβέλειας, ευρωπαϊκός πόλος. Και σήμερα, προπαντός, με την προπαγάνδα εναντίον της ηρωικής αντίστασης των Ουκρανών και το κοινό μίσος για τον Ζελένσκι.
Γι’ αυτό δεν είναι πλέον εύκολο να διακρίνει κανείς ποιος είναι τραμπικός και ποιος ρωσόφιλος. Άλλωστε, αναρίθμητοι πολιτικοί και δημοσιογράφοι κρύβουν τη ρωσοφιλία τους πίσω από τη μάσκα του τραμπισμού.
Στήριγμα οικονομικό και επικοινωνιακό θα προσφέρουν επιχειρηματίες και εφοπλιστές που συναλλάσσονται ανοικτά ή υπόγεια με τους Ρώσους και κάποιοι εκφράζουν ανοικτά τα ρωσικά συμφέροντα. Θα ελέγχουν «συγκροτήματα» κίτρινου Τύπου, εβδομαδιαία πολιτικά και θρησκευτικά έντυπα, τηλεοπτικά κανάλια και πληθώρα διαδικτυακών καναλιών και ιστοσελίδων. Παράλληλα με έναν μεγάλο αριθμό εμφανών ή αφανών «αγωνιστών», θα πρωτοστατούν στον διαδικτυακό πόλεμο, κατασυκοφαντώντας τους αντιπάλους και προβάλλοντας τους ομοϊδεάτες.
Και όλα είναι χρήσιμα για τον «αγώνα», ξυλόλια, ΟΠΕΚΕΠΕ, ΕΛΤΑ, κ.ο.κ.
* Ο Γιώργος Καραμπελιάς είναι συγγραφέας, εκδότης του περιοδικού Άρδην
