Η πινελιά της χάιδευε το τελάρο και απεικόνιζε έναν εαυτό που κάθε φορά επιθυμούσε να εκφραστεί – την ευθραυστότητα της ψυχής, τον διαμελισμό, το αμετάβατο του «πονώ» και τη δύναμη της θέλησης, αποτελώντας ένα τρόπον τινά υπόδειγμα για όσους τους έμελλε να ζουν με συνοδοιπόρο τον πόνο. Τα λόγια της κατευναστικά: «στο τέλος της ημέρας, μπορούμε να αντέξουμε πολλά περισσότερα απ’ ό,τι νομίζουμε ότι μπορούμε», όπως και ότι «τίποτα δεν είναι απόλυτο. Όλα αλλάζουν, κινούνται, τα πάντα περιστρέφονται, τα πάντα πετούν και φεύγουν μακριά».
Μένει η Τέχνη ως σταθερά, ως η μεγάλη αγκαλιά που απαλύνει τον πόνο μιας και οι πληγές δεν ηδύναντο να επουλωθούν. Η Τέχνη είναι φάρμακο που κάνει «–για λίγο– να μη νιώθεται η πληγή» (Κ. Π. Καβάφης). Μέσα από την Τέχνη αναμετριέται με τον εαυτό του και το πρόσωπο που δημιουργεί, η Τέχνη γίνεται καθρέφτης και η αυτοπροσωπογραφία το θέμα που ίσως ο καλλιτέχνης γνωρίζει καλύτερα. Με τα λόγια της Φρίντα Κάλο (1907-1954): «Είμαι η μούσα του εαυτού μου. Εγώ είμαι το θέμα που γνωρίζω καλύτερα. Το θέμα που θέλω να γνωρίζω καλύτερα. Γι’ αυτό ζωγραφίζω αυτοπροσωπογραφίες».
Η Φρίντα Κάλο ζωγραφίζει το «Πορτρέτο του πατέρα μου, Γκιγιέρμο Κάλο». Φωτογραφία της Γκιζέλ Φρόυντ, 1951. Diego Rivera & Frida Kahlo Archives. Bank of Mexico, Fiduciary in the Diego Rivera and Frida Kahlo Museum Trust
Πλην της ζωγραφικής, τα χέρια της Μεξικανής καλλιτέχνιδος καταπιάστηκαν με τη φωτογραφία, απαθανατίζοντας στιγμές. Στιγμές δικές της από διαφορετικές περιόδους και πρόσωπα στη ζωή της, πτυχές του προσωπικού της κόσμου. Έμειναν ανεξίτηλες στο χρόνο μέσα από περισσότερες από 6.000 φωτογραφίες οι οποίες για αρκετές δεκαετίες έμειναν μακριά από τα μάτια των ανθρώπων.
Οι φωτογραφίες αυτές, από κοινού με ορισμένα σχέδια, γράμματα, φάρμακα και ρούχα της Φρίντα Κάλο συνέθεσαν ένα αρχείο το οποίο παρέμεινε κλειστό για πέντε ολόκληρες δεκαετίες, κλειδωμένο σε ένα μπάνιο στην Casa Azul (Μπλε Σπίτι), την οικία της Κάλο και του συζύγου της, επίσης ζωγράφου, Ντιέγκο Ριβέρα (1886-1957), στο Μεξικό. Μετά τον θάνατο της Κάλο, το 1954, ο Ριβέρα είχε δωρίσει την οικία τους στον μεξικανικό λαό, προκειμένου να το μετατρέψουν σε μουσείο για τη ζωή και το έργο της.
Όπερ και εγένετο η αρχή αυτού που είναι σήμερα το Μουσείο Φρίντα Κάλο, με τον Ριβέρα να δίνει επίσης, για τις ανάγκες του μουσείου, τα έργα τέχνης και τα αντικείμενά της. Πλην εκείνου του προσωπικού της αρχείου, καθότι καθείς και καθεμία έχει ένα δικαίωμα στην ιδιωτικότητα· η ζωή ενός ανθρώπου δεν είναι παρά οι στιγμές του, και πολύτιμες για τον ίδιο και τα οικεία του πρόσωπα.
Η Φρίντα Κάλο φωτογραφημένη από τον Γκιγιέρμο Κάλο, 1932. Diego Rivera & Frida Kahlo Archives. Bank of Mexico, Fiduciary in the Diego Rivera and Frida Kahlo Museum Trust
Αποκαλυφθέν μόλις το 2003, το εν λόγω αρχείο διατήρησε ασφαλείς τις στιγμές της Φρίντα Κάλο, και είχε έρθει το πλήρωμα του χρόνου ώστε το κοινό που τη θαυμάζει, να εντρυφήσει στην καθημερινότητά της.
Επιλεγμένο μέρος αυτών των νεοαποκτηθέντων φωτογραφιών συνέθεσε την έκθεση με τίτλο «Frida Kahlo – Her Photos» που πρόκειται να παρουσιαστεί και στο MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, ως επόμενος προορισμός στη λίστα των είκοσι και πλέον πόλεων που έχει μέχρι στιγμής «ταξιδέψει», διεθνώς. Αποτελούμενη από 241 αδημοσίευτες φωτογραφίες, η έκθεση παρουσιάζει πτυχές του προσωπικού κόσμου της διεθνώς αναγνωρισμένης καλλιτέχνιδας από το Μεξικό και γίνεται γνωστή μια νέα προοπτική στην ταραχώδη ζωή μιας από τις πιο μυστηριώδεις και εμβληματικές μορφές της λατινοαμερικανικής τέχνης.
Η Φρίντα Κάλο στη Νέα Υόρκη, Ηνωμένες Πολιτείες. Φωτογραφία του Νίκολας Μάρεϊ, 1946. Diego Rivera & Frida Kahlo Archives. Bank of Mexico, Fiduciary in the Diego Rivera and Frida Kahlo Museum Trust
Την έκθεση –η οποία θα διαρκέσει από τις 3 Οκτωβρίου 2025 έως τις 4 Ιανουαρίου 2026– επιμελείται ο Πάμπλο Ορτίς Μοναστέριο, ένας από τους πιο αντιπροσωπευτικούς καλλιτέχνες της μεξικανικής σύγχρονης φωτογραφίας.
«Frida Kahlo – Her Photos», 3 Οκτωβρίου 2025 – 4 Ιανουαρίου 2026 στο MOMus-Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, Αποθήκη Α’, Προβλήτα Α’, Λιμάνι Θεσσαλονίκης. Μέρες & ώρες λειτουργίας: Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο, Κυριακή: 11:00-19:00, Πέμπτη: 11:00-20:00
Κεντρική φωτ.: Η Φρίντα Κάλο με ένα xoloitzcuintle στο Μπλε Σπίτι (Casa Azul). Φωτογραφία της Λόλα Αλβαρέζ Μπράβο, περ. 1944. Diego Rivera & Frida Kahlo Archives. Bank of Mexico, Fiduciary in the Diego Rivera and Frida Kahlo Museum Trust
