Η ματαίωση της στρατιωτικής παρέλασης στη Θεσσαλονίκη, την 28η Οκτωβρίου του 2011, εν μέσω μνημονίων και επί προεδρίας Κάρολου Παπούλια και πρωθυπουργίας Γιώργου Παπανδρέου, ήταν ίσως η πρώτη φορά, που αντιδράσεις και κινητοποιήσεις έριξαν με τέτοιο τρόπο τη σκιά τους σε μια εθνική επέτειο.
Το κλίμα προφανώς δεν μπορεί να συγκριθεί, με την ένταση εκείνων των ημερών και κανένας παραλληλισμός δεν υπάρχει. Ωστόσο, αρκετά χρόνια μετά την πόλωση των μνημονιακών χρόνων, η μαθητική παρέλαση στην Αθήνα, προκαλεί προβληματισμό σε αρχές και πολιτική ηγεσία, υπό τον φόβο αντιδράσεων που θα στοχεύουν στην ακύρωση, στην πράξη, της τροπολογίας που δεν επιτρέπει την εκδήλωση διαμαρτυριών στο μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη.
Το βράδυ της Κυριακής, ο Πάνος Ρούτσι, πατέρας θύματος, μαζί με ομάδα αλληλέγγυων και παρουσία της προέδρου της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωής Κωνσταντοπούλου, βρέθηκαν στο χώρο όπου είναι γραμμένα τα ονόματα των 57 θυμάτων του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών, προκειμένου να τον καθαρίσουν. Η δράση ολοκληρώθηκε, με τον κ. Ρούτσι να δηλώνει ότι θα δίνει το παρών κάθε βράδυ στον ίδιο χώρο.
Η διευκρίνηση δια στόματος του κυβερνητικού εκπροσώπου, ότι “η παρουσία κανενός δεν απαγορεύεται”, αλλά ο νέος νόμος απαγορεύει διαμαρτυρίες και ενέργειες, που δεν έχουν σχέση με το μνημείο, καταδεικνύει ότι μάλλον στην κυβέρνηση δεν προτίθενται να μετατρέψουν το ζήτημα σε προσωπική αντιπαράθεση με τους συγγενείς των θυμάτων, αντιθέτως επιχειρείται να αποσυνδεθεί η νέα ρύθμιση από την τραγωδία. Ωστόσο, ο κ. Μαρινάκης έσπευσε να αποσαφηνίσει ότι η τροπολογία έχει ψηφιστεί, “ισχύει ό,τι αναφέρει λέξη προς λέξη”, όπως είπε, σημειώνοντας ότι κανείς δεν εξαιρείται, διευκρίνισε, όμως, ότι αυτό που απαγορεύεται είναι οι διαμαρτυρίες, που δεν σχετίζονται με το μνημείο, αφήνοντας εκ νέου αιχμές για την δράση “αλληλέγγυων”. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος μίλησε για σχέδιο της αστυνομίας, που θα ξεδιπλωθεί τις επόμενες ημέρες και θα είναι κάθε φορά ανάλογο με την περίπτωση, την οποία θα κληθεί να αντιμετωπίσει.
Όπως δείχνουν φωτογραφίες από την πλατεία Συντάγματος , οι εξέδρες των επισήμων έχουν στηθεί δεξιά και αριστερά από τα ονόματα των θυμάτων, που είναι γραμμένα στον χώρο μπροστά από το μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη. Η κυβέρνηση επιδιώκει να διατηρηθούν χαμηλοί τόνοι και να μην δοθεί απάντηση σε ενέργειες, που θα έχουν στόχο να πυροδοτήσουν το κλίμα, ωστόσο το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη βρίσκεται σε εγρήγορση και έχει ήδη καταρτίσει ειδικό σχέδιο για την αυριανή ημέρα. Κυβερνητικά στελέχη διαμηνύουν ότι, σε κάθε περίπτωση, δεν θα επιτραπεί σε κανέναν να εμποδίσει ή να διαλύσει τον εορτασμό της εθνικής επετείου.
Οι ισορροπίες στην αυριανή ημέρα είναι εξαιρετικά εύθραυστες κι αυτό αναγνωρίζεται από όλους στην κυβέρνηση. Οι χειρισμοί, που απαιτούνται είναι λεπτοί, καθώς στόχος από το Μέγαρο Μαξίμου είναι να δοθεί το μήνυμα ότι ο συγκεκριμένος νόμος δεν στρέφεται στη διαχείριση μόνο των αντιδράσεων για την τραγωδία των Τεμπών. Είναι χαρακτηριστικό ότι ερωτηθείς για παλαιότερες διαμαρτυρίας, όπως το 2002 συγγενών θυμάτων τρομοκρατίας ή τη συγκέντρωση του “Μένουμε Ευρώπη” πριν το δημοψήφισμα του 2015, ο Παύλος Μαρινάκης επανέλαβε ότι “οι συγκεντρώσεις που έγιναν στο παρελθόν, είτε έγιναν από δεξιά είτε από την αριστερά, πλέον δεν θα επιτρέπονται”, υπογραμμίζοντας ότι δεν θα υπάρξουν εξαιρέσεις.
Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση της Pulse, ο νέος νόμος “διχάζει” την κοινή γνώμη, με το 46% να συμφωνεί και μάλλον να συμφωνεί με την απαγόρευση διαμαρτυριών στο μνημείο και το 44% να διαφωνεί και μάλλον να διαφωνεί. Είναι σαφής, ωστόσο, η πολιτική προέλευση των ερωτηθέντων και της τοποθέτησής τους. Όσοι αυτοπροσδιορίζονται στο χώρο του κέντρου συμφωνούν σε ποσοστό 57%, στην κεντροδεξιά 72% και στην δεξιά 76%, ενώ όσοι αυτοπροσδιορίζονται στην κεντροαριστερά διαφωνούν σε ποσοστό 60% και στην αριστερά κατά 74%. Η “ακτινογραφία” των τοποθετήσεων κρίνεται από κυβερνητικά στελέχη ότι επιβεβαιώνει την πολιτική επιλογή, που έγινε, καθώς το εκλογικό ακροατήριο στο οποίο η κυβέρνηση απευθύνεται τάσσεται υπέρ της ρύθμισης.
