H αγορά εργασίας τα τελευταία χρόνια περνάει μέσα από μια σειρά σημαντικών μεταβολών. Δεν πρόκειται για προσαρμογή στις σύγχρονες συνθήκες, αλλά για μια πολιτισμική και, κυρίως, τεχνολογική αλλαγή, που επηρεάζει την υπάρχουσα δομή του εργασιακού κόσμου αλλά και τις προσδοκίες των ανθρώπων.
Η ψηφιοποίηση των διαδικασιών, η αυτοματοποίηση, η ρομποτική διαμορφώνουν νέα δεδομένα και απαιτήσεις σε επίπεδο δεξιοτήτων, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες, αλλά και απειλές για παλαιότερα παραδοσιακά επαγγέλματα.
Επιπρόσθετα, η είσοδος στην αγορά εργασίας στελεχών από τις νεότερες γενιές δημιουργεί, σταδιακά, μια αλλαγή νοοτροπίας, καθώς οι νέοι εργαζόμενοι αναζητούν όχι απλά σταθερές αποδοχές, αλλά ουσία, στόχο και συμμετοχή.
Πάντως, οι τελευταίες έρευνες σε ευρωπαϊκό επίπεδο δείχνουν πως ένα σημαντικό ποσοστό των πολιτών εξακολουθεί να μην διαθέτει βασικές ψηφιακές δεξιότητες, γεγονός που λειτουργεί ανασταλτικά για τη μετάβαση σε ένα πιο τεχνολογικά εξελιγμένο και «πράσινο» μοντέλο απασχόλησης.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει προγραμματίσει σημαντικές επενδύσεις για το 2025, επιδιώκοντας να ενισχύσει το ανθρώπινο κεφάλαιο και να δημιουργήσει ένα πιο βιώσιμο και σύγχρονο παραγωγικό περιβάλλον.
Μέσω του προγράμματος Digital Europe, έχουν ήδη δεσμευθεί 1,3 δισ. ευρώ για δράσεις που αφορούν την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων, την προώθηση της τεχνητής νοημοσύνης, την ενδυνάμωση της κυβερνοασφάλειας και τη δημιουργία των κατάλληλων υποδομών. Οι επενδύσεις αυτές επικεντρώνονται όχι μόνο στην τεχνολογία, αλλά και στους εργαζόμενους που τη χρησιμοποιεί. Στόχος είναι να καταρτιστούν τόσο οι εργαζόμενοι όσο και οι άνεργοι, με πιστοποιήσιμα προγράμματα που θα τους επιτρέψουν να ενταχθούν, να παραμείνουν ή να εξελιχθούν στην αγορά εργασίας.
Παράλληλα, προωθείται η δημιουργία Ακαδημιών Ψηφιακών Δεξιοτήτων μέσα από το πρόγραμμα ELEVATE, οι οποίες προσφέρουν εξειδικευμένη εκπαίδευση σε τομείς όπως η ανάλυση δεδομένων, το cloud computing, η ασφάλεια δικτύων και η τεχνητή νοημοσύνη.
Επιπλέον, μέσω του Horizon Europe προγραμματίζεται η επένδυση 7,3 δισεκατομμυρίων ευρώ σε δράσεις έρευνας και καινοτομίας, με ιδιαίτερη έμφαση στη διασύνδεση των τεχνολογικών εξελίξεων με την ανάπτυξη των δεξιοτήτων.
Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων προγραμματίζει την επένδυση 70 δισεκατομμυρίων ευρώ για την περίοδο 2025–2027 σε τεχνολογικούς τομείς με έμφαση στην ψηφιοποίηση, τις πράσινες τεχνολογίες και την καινοτομία. Από το ποσό αυτό, 20 δισ.ευρώ θα διατεθούν μέσω ιδίων κεφαλαίων, 40 δισ. Ευρώ ως δάνεια και 10 δισ.ευρώ μέσω εγγυήσεων, καλύπτοντας όλο το φάσμα των επενδυτικών αναγκών από την έρευνα έως την εμπορική αξιοποίηση. Παράλληλα, η στρατηγική NextGenerationEU κατευθύνει το 20% των συνολικών κονδυλίων σε δράσεις ψηφιακής μετάβασης, που περιλαμβάνουν την εκπαίδευση, τη δημιουργία εργαλείων e-government και την ψηφιοποίηση του δημόσιου τομέα.
Αυτές οι επενδύσεις έρχονται σε μια εποχή όπου οι παραδοσιακές αντιλήψεις περί εργασίας υποχωρούν και αντικαθίστανται από μια πιο ολιστική προσέγγιση, στην οποία η ισορροπία προσωπικής και επαγγελματικής ζωής θεωρείται αδιαπραγμάτευτη. Η εργασία από το σπίτι, τα ευέλικτα ωράρια και η αμφίδρομη εμπιστοσύνη δεν είναι απλώς τάσεις, αλλά στοιχεία ωριμότητας και προσαρμοστικότητας μιας επιχείρησης.
Οι επιχειρήσεις και οι οργανισμοί που προσαρμόζονται σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, που εγκαταλείπουν τα αυστηρά ιεραρχικά μοντέλα και καλλιεργούν κουλτούρες συνεργασίας και εμπιστοσύνης, είναι εκείνοι που μπορούν να προσελκύσουν και να διατηρήσουν ταλαντούχους ανθρώπους.
Με βάση τα παραπάνω δεδομένα η επένδυση στον άνθρωπο δεν είναι πολυτέλεια. Είναι στρατηγική επιλογή. Και όπως δείχνει ο σχεδιασμός των ευρωπαϊκών πολιτικών για το 2025 και τα επόμενα χρόνια, ο δρόμος για την ανάπτυξη περνά μέσα από την ενίσχυση της δυναμικής του ανθρώπινου παράγοντα, του μόνου που παραμένει σταθερός σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.
