Παρά τη θεαματικά καλύτερη από κάθε πρόβλεψη πορεία της χώρας τα τελευταία χρόνια δεν είμαι ιδιαίτερα αισιόδοξος για το μέλλον, τόσο της Ελλάδα αλλά και γενικότερα. Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά...
Στην τελευταία δημοσκόπηση της Interview για την εφημερίδα Political, στο υποθετικό ερώτημα «αν αύριο είχαμε εκλογές και μόνον δύο πολιτικά κόμματα διεκδικούσαν την ψήφο σας, κόμμα Τσίπρα και κόμμα Καρυστιανού, εσείς ποιο θα επιλέγατε;», το 57% απαντά κανένα από τα δύο, το 25% κόμμα Καρυστιανού και το 16% κόμμα Τσίπρα.
Τουτέστιν ο ένας στους τέσσερις θεωρεί δόκιμο να παραδώσει τη διακυβέρνηση της χώρας σε κάποια που εκμεταλλεύεται για πολιτικάντικους καιροσκοπικούς λόγους το θάνατο του παιδιού της, η οποία δεν διαθέτει καμιά εμπειρία από τη διαχείριση ανθρώπων - εξουσίας και παραδέχεται δημόσια πως συμβουλεύεται «χαρτορίχτρες» και καθοδηγείται από κάποιον Αρχάγγελο στον Ουρανό...
Είναι προφανές πως μπροστά σε αυτό το φαινόμενο ο Τσίπρας από πλευράς γνώσης και εμπειρίας μοιάζει με συγχώνευση του Περικλή, του Ρούσβελτ, του Ντεγκόλ και του Τσώρτσιλ μαζί. Για τον Μητσοτάκη μη τα συζητάμε καθόλου.
Προχθές παρακολουθούσαν τη σατιρική εκπομπή του Μάνου Βουλαρίνου, στο Σκάι όπου ένας ρεπόρτερ ρωτούσε στο δρόμο περαστικούς για το πόσα εκατομμύρια έχει ένα δισεκατομμύριο. Από τους δέκα ανθρώπου διαφόρων ηλικιών που ρωτήθηκαν κανένας δεν απάντησε σωστά.
Θεωρείτε πιθανό πως αυτοί οι άνθρωποι πάνω από την κάλπη αντιλαμβάνονται τι κάνουν;
Υπάρχει μια διευρυνόμενη μερίδα στις κοινωνίες μας που πιστεύει πως μας ψεκάζουν, πως η Γη είναι επίπεδη και πως τα εμβόλια περισσότερο βλάπτουν παρά ωφελούν. Το κίνημα το αντιεμβολιαστών την περίοδο της πανδημίας είναι πρόσφατο.
Από την άλλη υπάρχουν πολλοί επιτήδειοι που προσπαθούν να επωφεληθούν από τους ηλίθιους και τους πουλάνε αυτό που θέλουν να ακούσουν.
Συχνά όπως συνέβη στην περίπτωση του Τράγκα με τα εμβόλια οι επιτήδειοι πιστεύουν τα ψέματα που πουλάνε για να πλουτίσουν και πέφτουν θύματα των συνεπειών τους.
Μην πάτε μακριά, στις ΗΠΑ, μπροστά στη διαλυτική λαίλαπα του woke και του ισλαμο-αριστερισμού οι ψεκασμένοι συνασπίστηκαν με τους καθυστερημένους και τους συντηρητικούς και εξέλεξαν ένα αντιφατικό συνονθύλευμα υπό την ηγεσία ενός κυκλοθυμικού «μπάρμπα».
Ζούμε σε περίεργες εποχές όπου η γνώση και η Τεχνολογία πραγματοποιούν απίστευτα άλματα καθημερινά αλλά ο μέσος άνθρωπος «εξ-ηλιθιώνεται» με απίστευτα ταχείς ρυθμούς.
Η αδυναμία του σύγχρονου ανθρώπου να συγκεντρωθεί σε ένα κείμενο μεγαλύτερο από ένα SMS δεν είναι απλώς θέμα τεμπελιάς ή έλλειψης παιδείας· είναι σύμπτωμα μιας βαθύτερης πολιτισμικής μετάλλαξης.
Ο ανθρώπινος νους έχει εκπαιδευτεί να λειτουργεί σε καθεστώς διαρκούς ειδοποίησης, αποσπασματικής πληροφορίας και στιγμιαίας ανταμοιβής. Οι λέξεις χάνουν το βάρος τους και οι προτάσεις την υπομονή που απαιτούν.
Η ψηφιακή οικονομία της προσοχής έχει μετατρέψει τη συγκέντρωση σε πολυτέλεια. Ό,τι δεν χωρά σε λίγες γραμμές, θεωρείται κουραστικό· ό,τι απαιτεί στοχασμό, βαφτίζεται «βαρύ». Έτσι όμως δεν χάνεται απλώς η σχέση με το διάβασμα, αλλά με τη σκέψη την ίδια. Η ανάγνωση μεγάλων κειμένων (βιβλίων ειδικά) είναι άσκηση πνευματικής αντοχής: σε μαθαίνει να συνδέεις έννοιες, να αντέχεις την αμφιβολία, να παρακολουθείς μια ιδέα μέχρι το τέλος της.
Όταν ο άνθρωπος συνηθίζει να καταναλώνει μόνο θραύσματα, αρχίζει και να σκέφτεται σε θραύσματα.
Η δημόσια συζήτηση γίνεται σύνθημα, το επιχείρημα γίνεται ατάκα και η γνώμη υποκαθιστά τη γνώση. Δεν είναι τυχαίο ότι σε μια εποχή υπερπληροφόρησης, η κατανόηση σπανίζει.
Όπως είναι κατανοητό όλα αυτά επιδρούν σε βαθιές πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές, οδεύουμε προς μια δημοκρατική δικτατορία των ηλιθίων...
Υ.Γ.: Η αδυναμία κατανόησης κειμένου στην Ελλάδα
1) Το φαινόμενο
Η Ελλάδα κατατάσσεται συστηματικά χαμηλά σε διεθνείς μετρήσεις κατανόησης γραπτού λόγου ενηλίκων και μαθητών. Το πρόβλημα δεν αφορά τον αναλφαβητισμό με τη στενή έννοια, αλλά τον λειτουργικό αναλφαβητισμό: την αδυναμία εξαγωγής νοήματος, συσχέτισης πληροφοριών και κριτικής επεξεργασίας ενός κειμένου μέτριας πολυπλοκότητας.
2) Ενδείξεις και δεδομένα
- Σε έρευνες τύπου PISA, οι Έλληνες μαθητές εμφανίζουν χαμηλές επιδόσεις στην κατανόηση κειμένου σε σχέση με τον μέσο όρο του ΟΟΣΑ.
- Έρευνες δεξιοτήτων ενηλίκων (PIAAC) δείχνουν ότι μεγάλο ποσοστό του ενεργού πληθυσμού δυσκολεύεται να κατανοήσει οδηγίες, άρθρα ή διοικητικά κείμενα.
- Το πρόβλημα παρατηρείται και σε πτυχιούχους, άρα δεν περιορίζεται στη βασική εκπαίδευση.
3) Δομικά αίτια
α) Εκπαιδευτικό σύστημα
Η διδασκαλία δίνει έμφαση στην αποστήθιση και όχι στην κατανόηση, στη σύνθεση και στην επιχειρηματολογία. Το κείμενο αντιμετωπίζεται ως υλικό εξέτασης και όχι ως εργαλείο σκέψης.
β) Ψηφιακό περιβάλλον
Η κυριαρχία σύντομων, αποσπασματικών μηνυμάτων (τίτλοι, posts, reels) έχει μειώσει τη δυνατότητα παρατεταμένης συγκέντρωσης και ανάγνωσης μεγάλων κειμένων.
γ) Γλωσσική φτώχεια δημόσιου λόγου
Ο δημόσιος διάλογος - πολιτικός, μιντιακός, ακόμη και θεσμικός - χαρακτηρίζεται συχνά από συνθήματα, υπαινιγμούς και συναισθηματική φόρτιση, όχι από σαφή δομή και λογική ακολουθία.
δ) Έλλειψη αναγνωστικής κουλτούρας
Η ανάγνωση δεν αποτελεί καθημερινή πρακτική για μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ούτε συνδέεται με κοινωνικό κύρος ή επαγγελματική ανέλιξη.
4) Κοινωνικές και οικονομικές συνέπειες
- Περιορισμένη κριτική σκέψη και αυξημένη ευαλωτότητα σε παραπληροφόρηση.
- Δυσκολία κατανόησης νόμων, συμβάσεων και δημόσιων πολιτικών.
- Χαμηλότερη παραγωγικότητα και αδυναμία προσαρμογής σε σύνθετα εργασιακά περιβάλλοντα.
- Υποβάθμιση της ποιότητας του δημοκρατικού διαλόγου.
5) Συμπέρασμα
Η αδυναμία κατανόησης κειμένου στην Ελλάδα αποτελεί δομικό πρόβλημα γνώσης και πολιτισμού, όχι απλώς εκπαιδευτική υστέρηση. Επηρεάζει άμεσα την οικονομία, τη δημοκρατία και την κοινωνική συνοχή. Η αντιμετώπισή του προϋποθέτει μακροχρόνια αλλαγή προτεραιοτήτων: από την απομνημόνευση στην κατανόηση, από το σύνθημα στο επιχείρημα, από την ταχύτητα στο βάθος.
📬🖊️ Επιστολές αναγνωστών
Περί της ηγεμονίας του Κυριάκου
Κύριε Στούπα Καλημέρα,
Εδώ και χρόνια, κυρίως μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία (σημείο καμπής για τη γεωπολιτική και πολιτική κατάσταση στην Ευρώπη και ευρύτερα στη Δύση) οι πάσης φύσεως φίλοι του Εγκληματία Παιδοκτόνου Πούτιν έχουν εξαπολύσει κάθε δυνατή επίθεση κατά των πολιτικών Ηγετών και των Κυβερνήσεων που από την πρώτη στιγμή στάθηκαν σθεναρά στο πλευρό της αμυνόμενης Ουκρανίας, αποφάσισαν και εφήρμοσαν αφενός σκληρές κυρώσεις στη Ρωσία, αφετέρου σημαντική στρατιωτική, οικονομική και πολιτική βοήθεια στην Ουκρανία.
Κάποιους εξ αυτών των ηγετών, όπως π.χ. τον πρώην Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, κατάφεραν με γελοίες αφορμές να τους «ξεπαστρέψουν». Και άλλους το ίδιο...
Εκείνος με τον οποίο τα έχουν βρει πραγματικά σκούρα, παρά τη λυσσαλέα επίθεση και τους πάμπολλους προθύμους εσωτερικούς γενίτσαρους και προδότες, είναι ο Κυριάκος Μητσοτάκης...
Δείτε τα σημεία της ιστορίας. Πότε δηλαδή άρχισαν να αλλάζουν στάση έναντι του Μητσοτάκη και της Κυβέρνησης ισχυροί οικονομικοί παράγοντες στην Ελλάδα που ελέγχουν και τη μερίδα του λέοντος στα ΜΜΕ, έχοντας ταυτόχρονα και ισχυρά οικονομικά συμφέροντα με τη Ρωσία (κυρίως στο πεδίο των ενεργειακών πόρων)… Από το 2022 και μετά. Μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία... Από τότε άρχισαν να βγάζουν από τη ναφθαλίνη και το χρονοντούλαπο και τους διάφορους αποτυχημένους «πρώην» (Καραμανλή Βούδα της Ραφήνας, Σαμαρά, εσχάτως δυστυχώς και τον Βενιζέλο), ώστε να επιτίθενται στον Κυριάκο, κυρίως ως προς την εξωτερική πολιτική, αυτή δηλαδή που καίει περισσότερο τους πουτινόφιλους και πουτινόδουλους...
Παρά ταύτα, και παρά τα αδιαμφισβήτητα λάθη και αυτογκόλ της ίδιας της Κυβέρνησης και στελεχών της, ο ελληνικός λαός (σε χρόνο πολιτικά «νεκρό» και χωρίς άμεσο εκλογικό διακύβευμα) σταθερά, αταλάντευτα και αδιαμφισβήτητα, σε όλες τις μετρήσεις κοινής γνώμης (και μάλιστα των όχι και τόσο φιλικών προς τον Μητσοτάκη ΜΜΕ) δίνει μια και μόνη εικόνα, τη μεγάλη εικόνα που έχει σημασία αυτή τη στιγμή και δεν είναι οι απόλυτοι αριθμοί των ερευνών (άνευ σημασίας με 20 και πλέον τοις εκατό «γκρίζα ζώνη»), αλλά η απόλυτη και πρωτόγνωρη στην ελληνική πολιτική ιστορία κυριαρχία του Μητσοτάκη και της ΝΔ με υπερδιπλάσια ποσοστά από τον όποιο κάθε φορά δεύτερο... Ο δε Κυριάκος, ως πρόσωπο, με τριπλάσια και τετραπλάσια ποσοστά από τον όποιο δεύτερο στην καταλληλότητα για πρωθυπουργός...
Έχοντας υπόψιν και το δημοσκοπικό περιβάλλον, υπό το οποίο διεξήχθησαν οι εκλογές του 2023 (λιγότερο ευνοϊκό για τη ΝΔ και πολύ περισσότερο ευνοϊκό για την τότε αξιωματική αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ υπό τον Τσίπρα) και το πώς αυτό τελικά μεταφράστηκε στις διπλές κάλπες εκείνου του έτους, τότε τα πορίσματα των τρεχουσών ερευνών μεταφράζονται όχι απλώς σε βέβαιη και με διαφορά πρωτιά (που δεν αμφισβητείται ούτε από τους πιο... ψεκασμένους πλέον), αλλά και σε αυτοδυναμία. Ίσως, ακόμη και από τις πρώτες εκλογές. Ιδιαίτερα όταν οι υπόλοιπες «εναλλακτικές» συγκροτούν ένα παρδαλό και ετερόκλητο «τσίρκο» θεομπαικτών χριστεμπόρων (π.χ. Βελόπουλος, Νατσιός), ψυχοπαθών εμμονικών (π.χ. Κωνσταντοπούλου), μια διαλυμένη και αλληλοσπαρασσόμενη στην «Ιθάκη» του Τσίπρα, Αριστερά και ένα απόλυτα διχασμένο και σχιζοφρενικό ΠΑΣΟΚ, οι μισοί ψηφοφόροι του οποίου βλέπουν προς τα δεξιότερα και οι άλλοι μισοί προς τα αριστερότερα...
Δείτε εδώ
P.A.
