Η διαμάχη μεταξύ δύο πυρηνικών δυνάμεων, της Ινδίας και του Πακιστάν κλιμακώνεται ολοένα περισσότερο. Σύμφωνα με την πακιστανική κυβέρνηση το Νέο Δελχί φέρεται να ετοιμάζει στρατιωτικό χτύπημα εναντίον του Πακιστάν, αν και μέχρι στιγμής να έχει αποδείξει ότι πως υπάρχει εμπλοκή του τελευταίου στην επίθεση στο Κασμίρ. Ο Μόντι καλείται να επιλέξει στρατηγική αυτοσυγκράτησης, με το βλέμμα στην Κίνα.
Όπως αναφέρει η Deutsche Welle η όξυνση της διαμάχης μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν συνεχίζεται με αμείωτο ρυθμό, έπειτα από την τρομοκρατική επίθεση που έλαβε χώρα την περασμένη εβδομάδα στο Κασμίρ, όπου έχασαν τη ζωή τους 26 άνθρωποι. Πλέον δεν μοιάζει απίθανο το ενδεχόμενο ακόμη και ένοπλης σύρραξης μεταξύ των δύο κρατών.
Ο υπουργός Πληροφοριών του Πακιστάν, Αταουλάχ Ταράρ, ανέφερε πως το Ισλαμαμπάντ έχει «αξιόπιστες πληροφορίες» πως η Ινδία σχεδιάζει στρατιωτικό χτύπημα μέσα στις επόμενες 24 έως 36 ώρες. Λίγες ώρες νωρίτερα, την Τρίτη, ο Ινδός πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι φέρεται να εξουσιοδότησε τις ινδικές ένοπλες δυνάμεις να «απαντήσουν» για την επίθεση με όποιον τρόπο θεωρούν εκείνες κατάλληλο.
Ο Ταράρ κατηγόρησε ακόμη το Νέο Δελχί πως σκοπεύει να εργαλειοποιήσει την επίθεση των αυτονομιστών στο Κασμίρ ως «πρόσχημα» και με δικαιολογία τις «αβάσιμες και κατασκευασμένες κατηγορίες για πακιστανική εμπλοκή στο περιστατικό στο Παχαλγκάμ» να διεξάγει στρατιωτική επιχείρηση εναντίον του Πακιστάν.
Ο υπουργός Πληροφοριών προσέθεσε δε πως το Ισλαμαμπάντ προτίθεται να συνεργαστεί στα πλαίσια μίας «αξιόπιστης, διαφανούς και ανεξάρτητης έρευνας από μία ουδέτερη επιτροπή» για τη διερεύνηση της επίθεσης στο Παχαλγκάμ – μη διστάζοντας πάντως να τονίσει επιπλέον πως το Πακιστάν θα απαντήσει «αποφασιστικά» σε τυχόν επίθεση της Ινδίας.
Δεν αποκλείεται η Ινδία να επιτεθεί
Η επικεφαλής της υπηρεσίας της DW στο Νέο Δελχί, Σάντρα Πέτερσμαν, εκτιμά πάντως πως η πρόσφατη ιστορία της Ινδίας καταδεικνύει πως δεν αποκλείεται η χώρα να αποφασίσει εν τέλει να προβεί σε στρατιωτική επιχείρηση εναντίον του Πακιστάν.
Όπως εξηγεί η δημοσιογράφος, μετά από επιθέσεις εναντίον Ινδικών στρατευμάτων στην ινδική περιοχή του Κασμίρ το 2016 και το 2019 το Νέο Δελχί προέβη σε περιορισμένης έκτασης στρατιωτικά αντίποινα. Για παράδειγμα «το 2019 η ινδική πολεμική αεροπορία έπληξε ένα φερόμενο στρατόπεδο εκπαίδευσης τρομοκρατών στο Αμποταμπάντ του Πακιστάν, το οποίο βρίσκεται κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν».
Επομένως, «το ενδεχόμενο μίας στρατιωτικής αντίδρασης από την πλευρά της Ινδίας μετά την επίθεση σε βάρος αμάχων είναι πολύ πιθανό». Τα τελευταία χρόνια η Ινδία προσπαθεί επιπλέον να απομονώσει διπλωματικά το Πακιστάν, προκειμένου να ασκήσει ολοένα μεγαλύτερη πίεση στο Ισλαμαμπάντ.
Εξάλλου, η διαμάχη στο Κασμίρ αφορά και άλλα κράτη πέραν της Ινδίας και του Πακιστάν, όπως τονίζει η Πέτερσμαν. Έτσι, οι εδαφικές διεκδικήσεις της Κίνας στην ευρύτερη περιοχή θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην εμπλοκή και μίας τρίτης πυρηνικής δύναμης στη σύγκρουση.
Αντιδρώντας στην επίθεση στο Παχαλγκάμ η Ινδία διέταξε όλους τους Πακιστανούς υπηκόους να εγκαταλείψουν τη χώρα. Πολλοί Πακιστανοί συνεχίζουν να μετακινούνται προς το χερσαίο συνοριακό πέρασμα τις τελευταίες ώρες, παρ' ότι η διορία της ινδικής κυβέρνησης έληγε την Κυριακή.
Σε παρόμοια αντίμετρα προέβη και η πακιστανική κυβέρνηση, η οποία εξακολουθεί να αρνείται κάθε εμπλοκή στην επίθεση, ακυρώνοντας και αυτή της περισσότερες άδειες παραμονής για πολίτες της Ινδίας που ζουν στο Πακιστάν.
Το ρίσκο του Μόντι και οι αντιπαραθέσεις στο πεδίο
Στις 27 Απριλίου το ναυτικό της Ινδίας απάντησε με ασκήσεις πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς. Η Ινδία απέλασε αρκετούς Πακιστανούς διπλωμάτες και ανέστειλε τη «Συνθήκη των Υδάτων του Ινδού» (IWT), που υπεγράφη το 1960 μεταξύ των δύο χωρών. Η Ινδία και το Πακιστάν αντάλλαξαν πυρά κατά τη διάρκεια πολλών νυχτών. Περαιτέρω αντιπαράθεση φαίνεται πιθανή.
Το Economist σημειώνει ότι η πρώτη προϋπόθεση για την άσκηση αντιποίνων είναι οι αποδείξεις. Η τοπική αστυνομία αναζητά δύο Πακιστανούς και έναν Ινδό. Το Μέτωπο Αντίστασης (TRF), η ομάδα που ανέλαβε αρχικά την επίθεση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να αρνηθεί αργότερα την ευθύνη, ισχυριζόμενη ότι είχε χακαριστεί, ιδρύθηκε το 2019 μετά την ανάκληση του ημιαυτόνομου καθεστώτος του Τζαμού και Κασμίρ από την κυβέρνηση του Μόντι. Η TRF κηρύχθηκε τρομοκρατική ομάδα από την κυβέρνηση Μόντι το 2023.
Η κυβέρνηση του Μόντι ισχυρίζεται διασυνοριακή εμπλοκή από το Πακιστάν. Ορισμένοι κύκλοι των μυστικών υπηρεσιών της Ινδίας υποστηρίζουν ότι η TRF είναι βιτρίνα της Lashkar-e-Taiba (LeT), μιας ένοπλης ομάδας με έδρα το Πακιστάν που βρίσκεται πίσω από τις επιθέσεις στη Βομβάη το 2008, στις οποίες σκοτώθηκαν σχεδόν 170 άνθρωποι. Η LeT έχει πράγματι μακροχρόνιους δεσμούς με τις υπηρεσίες πληροφοριών του Πακιστάν, αλλά η Ινδία δεν έχει ακόμη παράσχει δημόσιες αποδείξεις για τη σύνδεσή της με την TRF.
Η δεύτερη προϋπόθεση είναι τα αντίποινα να προωθούν τους στόχους της Ινδίας. Μετά από παρόμοιες επιθέσεις το 2019 και το 2016, η Ινδία πραγματοποίησε αεροπορικές επιδρομές ή έστειλε χερσαία στρατεύματα στο υπό πακιστανική διοίκηση Κασμίρ.
Ωστόσο, ακόμη και αν η Ινδία σκοπεύει να περιορίσει μια στρατιωτική αντιπαράθεση, αυτή θα μπορούσε να κλιμακωθεί. Το Πακιστάν έχει ήδη καταρρίψει ένα ινδικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος.
Μέχρι η Ινδία να εξακριβώσει ποιος βρίσκεται πίσω από την επίθεση, θα πρέπει συνεπώς να επιδείξει αυτοσυγκράτηση. Στοχευμένα πλήγματα θα ήταν δικαιολογημένα, αλλά ευρύτερες επιθέσεις σε πακιστανικές στρατιωτικές βάσεις, χωρίς σαφείς αποδείξεις για τη συνενοχή του στρατού, ίσως να μην είναι. Η Ινδία έχει επίσης περισσότερες επιλογές που δεν περιορίζονται στον πόλεμο.
Ό,τι κι αν κάνει, ο Μόντι θα πρέπει να σκέφτεται μακροπρόθεσμα. Για την Ινδία, το Πακιστάν αποτελεί αντιπερισπασμό, καθώς αναλαμβάνει έναν πιο επεκτατικό ρόλο ως ηγέτιδα δύναμη στη Νότια Ασία. Ένας περιφερειακός πόλεμος θα ματαίωνε τα σχέδιά της να επωφεληθεί από την εμπορική διαμάχη μεταξύ Αμερικής και Κίνας.
Μακροπρόθεσμα, ο πραγματικός περιφερειακός αντίπαλος της Ινδίας δεν βρίσκεται στο Ισλαμαμπάντ, αλλά στο Πεκίνο.
