Το Συμβούλιο του ΝΑΤΟ θα συνεδριάσει την Τρίτη για να συζητήσει την παραβίαση του εναερίου χώρου της Εσθονίας από τη Ρωσία, όπως δήλωσαν την Κυριακή στο Reuters δύο αξιωματούχοι, κάνοντας γνωστή την ημερομηνία που μέχρι τώρα είχε αναφερθεί μόνο ως «στις αρχές της επόμενης εβδομάδας».
Το Ταλίν δήλωσε ότι τρία ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη MiG-31 εισέβαλαν χωρίς άδεια στον εναέριο χώρο της Εσθονίας την Παρασκευή και παρέμειναν εκεί για συνολικά 12 λεπτά πριν αναγκαστούν να αποσυρθούν.
Η Εσθονία ζήτησε διαβουλεύσεις βάσει του άρθρου 4 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον μετά το περιστατικό, το οποίο χαρακτήρισε ως «άνευ προηγουμένου θρασύτητα».
Υπενθυμίζεται πως το άρθρο 4 ορίζει ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ θα διαβουλεύονται μεταξύ τους όποτε, κατά τη γνώμη οποιουδήποτε από αυτά, απειλείται το έδαφος, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από αυτά.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας αρνήθηκε ότι τα αεροσκάφη του παραβίασαν τον εναέριο χώρο της Εσθονίας, λέγοντας ότι πέταξαν πάνω από διεθνή ύδατα.
Με το κλίμα να είναι τεταμένο λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, η εισβολή έλαβε χώρα λίγο περισσότερο από μια εβδομάδα μετά την είσοδο περισσότερων από 20 ρωσικών drones στον εναέριο χώρο της Πολωνίας τη νύχτα της 9ης προς την 10η Σεπτεμβρίου.
Αυτό οδήγησε τα αεροσκάφη του ΝΑΤΟ να καταρρίψουν μερικά από αυτά και δυτικούς αξιωματούχους να δηλώσουν ότι η Ρωσία δοκίμαζε την ετοιμότητα και την αποφασιστικότητα της συμμαχίας.
CNN: Το ΝΑΤΟ καλείται να τρέξει πιο γρήγορα στην κούρσα των drones
Μετά τις παραβιάσεις στην Πολωνία, το βασικό ερώτημα στην Ευρώπη δεν είναι μόνο αν η Μόσχα έστειλε σκόπιμα σχεδόν δύο δωδεκάδες drones στον εναέριο χώρο του ΝΑΤΟ, αλλά και τι αποκαλύπτει η στρατιωτική απάντηση για τη μακροπρόθεσμη ικανότητα της Συμμαχίας να αντιμετωπίσει αυτή τη διαρκώς αυξανόμενη απειλή.
Πολωνικές αρχές ανέκτησαν θραύσματα drones τύπου Gerbera, κατασκευασμένα από κόντρα πλακέ και φελιζόλ, που χρησιμοποιούνται συχνά ως δολώματα. Η ουκρανική υπηρεσία πληροφοριών εκτιμά το κόστος παραγωγής τους περίπου στα 10.000 δολάρια το καθένα.
Τα αεροσκάφη του ΝΑΤΟ που απογειώθηκαν για να τα αναχαιτίσουν ήταν μαχητικά F-16 και F-35, αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων. Μια επίδειξη ισχύος, αλλά με κόστος δεκάδων χιλιάδων δολαρίων μόνο σε καύσιμα και συντήρηση.
«Η ασυμμετρία του κόστους δεν λειτουργεί υπέρ μας», είπε ο ερευνητής Ρόμπερτ Τόλαστ (RUSI). Το ΝΑΤΟ μπορεί να αντιμετωπίσει μεγάλες επιθέσεις drones, όπως απέδειξε τον Απρίλιο στην αποτροπή ιρανικής επίθεσης στο Ισραήλ, αλλά το κόστος άμυνας καθιστά αυτήν την προσέγγιση μη βιώσιμη.
Πολλοί στον τομέα της στρατιωτικής τεχνολογίας θεωρούν πως τα υπουργεία Άμυνας του ΝΑΤΟ προσαρμόζονται αργά. «Η τεχνολογία υπάρχει», λέει ο Γιοχάνες Πινλ της MARSS, βρετανικής εταιρείας drones. Το πρόβλημα είναι ότι τα συστήματα προμηθειών του ΝΑΤΟ «παραμένουν κολλημένα στη δεκαετία του ’80».
Με τον πόλεμο στην Ουκρανία ως πεδίο δοκιμών, υπάρχουν ενδείξεις αλλαγής. Η πορτογαλική startup Tekever πουλά drones αξίας άνω των 350 εκατ. δολαρίων στο Ηνωμένο Βασίλειο για την Ουκρανία. Η RAF ενσωματώνει το AR3 drone στο νέο της σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου StormShroud, ενώ η Tekever ανοίγει νέο εργοστάσιο 1.000 θέσεων εργασίας.
Ο νέος αρχηγός του βρετανικού Επιτελείου Άμυνας, Ρίτσαρντ Νάιττον, τονίζει ότι πρέπει να αλλάξει η σχέση με τη βιομηχανία ώστε να καινοτομεί με ρυθμούς πολέμου.
Το πρόσφατα μετονομασμένο Υπουργείο Πολέμου των ΗΠΑ προωθεί την κατάργηση γραφειοκρατίας και την εκχώρηση εξουσιών αγοράς drones απευθείας στους στρατιώτες.
Ωστόσο, παραμένει το πρόβλημα του όγκου: Η Ρωσία παράγει 5.500 drones τον μήνα, ενώ σε μία νύχτα του Σεπτεμβρίου εκτόξευσε πάνω από 800 drones εναντίον της Ουκρανίας.
Ο Τραμπ μετά τις πρωτοβουλίες του για Ουκρανία και Μέση Ανατολή, κάνει χώρο στους Ευρωπαίους
Την ίδια ώρα, όπως σημειώνει το ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, στα τέλη Αυγούστου, στελέχη του Πενταγώνου συναντήθηκαν με μια ομάδα Ευρωπαίων διπλωματών και τους μετέφεραν ότι οι ΗΠΑ σχεδίαζαν να διακόψουν μέρος της στρατιωτικής βοήθειας προς τη Λετονία, τη Λιθουανία και την Εσθονία, χώρες μέλη του ΝΑΤΟ που συνορεύουν με τη Ρωσία.
Σύμφωνα με το Reuters, ο αξιωματούχος του Πενταγώνου Ντέιβιντ Μπέικερ είπε στην ομάδα ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι λιγότερο εξαρτημένη από τις ΗΠΑ. Υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, ο αμερικανικός στρατός θα στρέψει την προσοχή του σε άλλες προτεραιότητες, όπως η άμυνα των ΗΠΑ.
Ορισμένοι Ευρωπαίοι διπλωμάτες ανησύχησαν ότι η κίνηση αυτή θα μπορούσε να ενθαρρύνει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν. Την Παρασκευή, φαίνεται ότι επιβεβαιώθηκαν.
Ρωσικά αεροσκάφη MiG-31 εισέβαλαν στον εναέριο χώρο της Εσθονίας για περίπου 12 λεπτά, σύμφωνα με την Εσθονία, πριν να εκδιωχθούν από ιταλικά F-35. Η Ρωσία αρνήθηκε ότι παραβίασε τον εναέριο χώρο της Εσθονίας, λέγοντας ότι τα αεροσκάφη της πέταξαν πάνω από διεθνή ύδατα.
Λίγες ώρες αργότερα, ρωσικά αεροσκάφη πέταξαν πάνω από μια πολωνική πλατφόρμα πετρελαίου, σύμφωνα με τη Βαρσοβία. Την περασμένη εβδομάδα, ρωσικά drones καταρρίφθηκαν στην Πολωνία.
Η αντίδραση των ΗΠΑ σε αυτά τα περιστατικά ήταν μέχρι στιγμής συγκρατημένη. Ο Τραμπ δεν αναφέρθηκε στην τελευταία εισβολή για αρκετές ώρες, πριν δηλώσει ότι θα μπορούσε να είναι «μεγάλο πρόβλημα». Μετά το περιστατικό της περασμένης εβδομάδας στην Πολωνία, δημοσίευσε ένα αινιγματικό μήνυμα στην εφαρμογή Truth Social: «Πάμε!».
Μετά από μήνες προτάσεων για την επίλυση ή τη μεσολάβηση σε μερικές από τις πιο δυσεπίλυτες συγκρούσεις στον κόσμο, ο Τραμπ έχει αποσυρθεί σε μεγάλο βαθμό από τη διπλωματία τις τελευταίες εβδομάδες. Αντ' αυτού, έχει επιτρέψει και σε ορισμένες περιπτώσεις έχει πιέσει τους συμμάχους να αναλάβουν την ηγεσία, με μόνο μακρινές υποσχέσεις για βοήθεια από τις ΗΠΑ.
Έχει στρέψει όλο και περισσότερο την προσοχή του σε εσωτερικά ζητήματα, όπως η καταπολέμηση του εγκλήματος, την αντιμετώπιση αυτού που αποκαλεί βίαιο αριστερό εξτρεμισμό και την αναθεώρηση ενός σημαντικού προγράμματος βίζας.