Η Ολένα, 19 ετών, και ο Μπόνταν, 22, χαμογελούν ευτυχισμένοι καθώς μπαίνουν στο δωμάτιο· είναι με χειροπέδες και συνοδεύονται από οπλισμένους πράκτορες της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU).
Σύμφωνα με το Politico, είναι η πρώτη φορά που το ζευγάρι βλέπει ο ένας τον άλλον εδώ και έναν μήνα· αμφότεροι κρατούνται σε κέντρο κράτησης έως τη διεξαγωγή της δίκης τους για κατηγορίες προδοσίας.
Και οι δύο παραδέχονται ότι συνεργάστηκαν με τη Ρωσία, ελπίζοντας πως θα λάμβαναν ποινή 15 ετών αντί να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους στη φυλακή.
Η υπηρεσία ασφαλείας, η SBU, κατηγόρησε την Ολένα και τον Μπόνταν ότι χρησιμοποίησαν κάμερες κατασκοπείας για να παρακολουθήσουν τις παραδόσεις δυτικών όπλων και ένα αστυνομικό τμήμα, καθώς και ότι προετοίμαζαν την αποκάλυψη θέσεων αντιαεροπορικής άμυνας στην περιοχή του Κιέβου και στην περιφέρεια Τσερνίχιβ. Συνελήφθησαν από πράκτορες της SBU.
Ο Μπόνταν και η Ολένα δεν είναι οι μόνοι. Η SBU έχει διερευνήσει περισσότερες από 24.000 υποθέσεις εγκλημάτων κατά της εθνικής ασφάλειας της Ουκρανίας από τον Φεβρουάριο του 2022, και πάνω από 4.100 υποθέσεις κρατικής προδοσίας, με περισσότερες από 2.300 να βρίσκονται αυτή τη στιγμή στα δικαστήρια, σύμφωνα με την υπηρεσία Τύπου της SBU.
Όπως περιγράφει η Ολένα, η ιστορία ξεκίνησε σχεδόν αθώα: με μια αγγελία σε κανάλι του Telegram με τίτλο «Jobs in Kyiv», που υποσχόταν «εύκολες δουλειές» και άμεση πληρωμή.
Οι πρώτες «αποστολές» έμοιαζαν ακίνδυνες: φωτογράφιση ραφιών σε σούπερ μάρκετ, καταγραφή τιμών και ωραρίων. Σιγά σιγά όμως, οι εντολές άλλαξαν. Τους ζητήθηκε να βάλουν κάμερα κοντά σε αστυνομικό τμήμα, κατόπιν σε σιδηροδρομική γραμμή απ’ όπου περνούν φορτία δυτικών όπλων. Η τελευταία εντολή ήταν η πιο επικίνδυνη: να εντοπίσουν και να καταγράψουν θέσεις αντιαεροπορικής άμυνας στην ευρύτερη περιοχή του Κιέβου.
Σύμφωνα με ανώνυμο αξιωματούχο της SBU, η ρωσική πλευρά καθορίζει την «αμοιβή» των στρατολογημένων πρακτόρων με βάση τη δυσκολία της αποστολής – από μερικές εκατοντάδες έως λίγες χιλιάδες γρίβνιες. Για την Ολένα και τον Μπόγκνταν, οι πληρωμές κυμαίνονταν μεταξύ 400 και 3.000 γρίβνιες (8–62 ευρώ) ανά «δουλειά».
Τέσσερα χρόνια μετά την εισβολή, στελέχη της SBU επισημαίνουν ότι η ιδεολογική προσήλωση στη Ρωσία έχει υποχωρήσει ως κίνητρο. Την θέση της έχει πάρει η ανάγκη για επιβίωση.
