Η Ουκρανία φαίνεται να βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι καθώς η νέα πρόταση του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου προκαλεί έντονες συζητήσεις και ανησυχίες. Το σχέδιο προβλέπει παραχωρήσεις εδαφών προς τη Ρωσία, σε αντάλλαγμα για αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας, θέτοντας στο επίκεντρο το ακανθώδες ζήτημα της κυριαρχίας των περιοχών που πλήττονται από τη σύγκρουση και των μελλοντικών εγγυήσεων ασφαλείας.
Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο με άμεση γνώση των συζητήσεων που επικαλείται το Axios, το νέο σχέδιο του Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία προβλέπει ότι η Ρωσία θα λάβει τμήματα της ανατολικής Ουκρανίας που δεν ελέγχει σήμερα, σε αντάλλαγμα για αμερικανική εγγύηση ασφάλειας προς την Ουκρανία και την Ευρώπη απέναντι σε μελλοντική ρωσική επιθετικότητα.
Η Ουκρανία και οι υποστηρικτές της θα θεωρούσαν αυτή την πρόταση τεράστια παραχώρηση προς τη Ρωσία.
Η άποψη του Λευκού Οίκου, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, είναι ότι η Ουκρανία ενδέχεται να χάσει αυτά τα εδάφη ούτως ή άλλως αν συνεχιστεί ο πόλεμος, και «για το λόγο αυτό συμφέρει την Ουκρανία να επιτύχει συμφωνία τώρα».
Όπως σχολιάζει το Axios, τα δύο πιο δύσκολα ζητήματα στις έως τώρα διαπραγματεύσεις αφορούν ποιος θα ελέγχει ποια εδάφη μετά το τέλος του πολέμου και πώς μπορεί η Ουκρανία να διασφαλιστεί ότι η Ρωσία δεν θα επαναλάβει τη σύγκρουση στο μέλλον.
Το σχέδιο Τραμπ 28 σημείων προβλέπει ότι η Ρωσία θα αποκτήσει πλήρη de facto έλεγχο των περιοχών Λουχάνσκ και Ντονέτσκ (συνολικά Ντονμπάς), παρά το γεγονός ότι η Ουκρανία εξακολουθεί να ελέγχει περίπου το 14,5% της περιοχής, σύμφωνα με την τελευταία ανάλυση του Ινστιτούτου Μελέτης Πολέμου.
Οι περιοχές του Ντονμπάς από τις οποίες η Ουκρανία θα αποχωρήσει θα θεωρούνται ζώνες αποστρατικοποίησης, με τη Ρωσία να μην μπορεί να τοποθετήσει στρατεύματα εκεί.
Στις άλλες δύο πληγείσες από τον πόλεμο περιοχές, Χερσώνα και Ζαπορίζια, οι τρέχουσες γραμμές ελέγχου θα παραμείνουν κατά κύριο λόγο αμετάβλητες, με τη Ρωσία να επιστρέφει κάποια εδάφη υπό διαπραγμάτευση.
Σύμφωνα με το σχέδιο, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες θα αναγνώριζαν την Κριμαία και το Ντονμπάς ως νόμιμα ρωσικά εδάφη, χωρίς όμως να ζητείται το ίδιο από την Ουκρανία.
Παράλληλα, η πρόταση προβλέπει περιορισμούς στο μέγεθος του ουκρανικού στρατού και στα βαλλιστικά όπλα μεγάλης εμβέλειας, σε αντάλλαγμα για αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας, ενώ επιβεβαιώνεται ότι περιλαμβάνει και εδαφικές παραχωρήσεις στο Ντονμπάς.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με το Axios, παρασκήνιο συμμετέχουν το Κατάρ και η Τουρκία, υποστηρίζοντας τη διαμεσολάβηση των ΗΠΑ, αξιοποιώντας την εμπειρία τους από την επίλυση της σύγκρουσης στη Γάζα.
Reuters: Το ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ για το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία
Νωρίτερα, σε αποκλειστικό ρεπορτάζ του Reuters αναφέρεται ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προτείνει στην Ουκρανία ένα σχέδιο ειρήνης που προβλέπει παραχώρηση εδαφών, μείωση στρατιωτικών δυνάμεων και παράδοση οπλικών συστημάτων, προκαλώντας ανησυχία στο Κίεβο καθώς οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν την προέλασή τους στην ανατολική χώρα και ο πρόεδρος Ζελένσκι αντιμετωπίζει πολιτική κρίση λόγω σκανδάλου διαφθοράς.
Οι ίδιες πηγές, που ζήτησαν να μην κατονομαστούν λόγω της ευαισθησίας του θέματος, ανέφεραν ότι οι προτάσεις περιλαμβάνουν επίσης μείωση του μεγέθους των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων, μεταξύ άλλων όρων. Η Ουάσινγκτον θέλει από το Κίεβο να αποδεχθεί τα βασικά σημεία του σχεδίου, πρόσθεσαν.
Ένα τέτοιο σχέδιο θα συνιστούσε σημαντικό πλήγμα για την Ουκρανία, η οποία αντιμετωπίζει νέες ρωσικές προελάσεις στην ανατολική χώρα, ενώ ο Ζελένσκι βρίσκεται αντιμέτωπος με σκάνδαλο διαφθοράς, που την Τετάρτη οδήγησε την ουκρανική βουλή στην παύση των υπουργών Ενέργειας και Δικαιοσύνης.
Ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να σχολιάσει. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ δεν είχε άμεσο σχόλιο.
Ανώτερος Ουκρανός αξιωματούχος είχε δηλώσει νωρίτερα στο Reuters ότι το Κίεβο έχει λάβει «σήματα» σχετικά με ένα σύνολο αμερικανικών προτάσεων για τον τερματισμό του πολέμου, τις οποίες η Ουάσινγκτον έχει συζητήσει με τη Μόσχα. Η Ουκρανία δεν έχει εμπλακεί στη διαμόρφωση των προτάσεων, πρόσθεσε η πηγή.
Ο Ζελένσκι, που την Τετάρτη είχε συνομιλίες στην Τουρκία με τον πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, αναμένεται να συναντηθεί την Πέμπτη με Αμερικανούς στρατιωτικούς αξιωματούχους στο Κίεβο.
Τα σημάδια νέας ώθησης από την κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου προκάλεσαν την Τετάρτη τη μεγαλύτερη άνοδο των ουκρανικών κρατικών ομολόγων εδώ και μήνες.
Καμία δια ζώσης συνομιλία δεν έχει πραγματοποιηθεί μεταξύ Κιέβου και Μόσχας μετά τη συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη τον Ιούλιο, ενώ οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν τον σχεδόν τετραετή πόλεμο, σκοτώνοντας 25 ανθρώπους σε νυχτερινές επιθέσεις.
Πηγή: Ukrainian Presidential Press Office via AP, File
FT: Τι προβλέπει η πρόταση Τραμπ για την Ουκρανία
Την ίδια ώρα, όπως αναφέρουν πηγές από τους Financial Times, η πρόταση προβλέπει τη μείωση στο μισό του ουκρανικού στρατού, την παράδοση ορισμένων όπλων και την παράδοση του Ντονμπάς.
Οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι ο Ζελένσκι είναι απογοητευμένος από τις προτάσεις του σχεδίου.
Μάλιστα, της σύνταξης του σχεδίου εμφανίζεται να ηγείται ο απεσταλμένος του Τραμπ για το Ουκρανικό, Στιβ Γουίτκοφ, ο οποίος φέρεται να το έχει συζητήσει εκτενώς με τον Ρώσο απεσταλμένο, Κιρίλ Ντμίτριεφ ενώ έχει προωθηθεί και στον σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Ζελένσκι, Ρουστέμ Ουμέροφ.
Η αντίδραση του Κρεμλίνου
Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο δήλωσε την Τετάρτη ότι οι επαφές με τις Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζονται, αλλά δεν υπάρχουν νέες εξελίξεις σχετικά με ένα πιθανό ειρηνευτικό σχέδιο για τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία.
Μετά από πληθώρα δημοσιευμάτων που ανέφεραν ότι οι ΗΠΑ έχουν καταρτίσει σχέδιο ειρήνης, το οποίο προτείνει την παραχώρηση ουκρανικών εδαφών, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, είπε σε δημοσιογράφους ότι δεν υπάρχει τίποτα νεότερο από όσα είχαν ανακοινωθεί μετά τη σύνοδο του Αυγούστου ανάμεσα στον Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Πεσκόφ ανέφερε ότι οι επαφές με τους Αμερικανούς συνεχίζονται, αλλά δεν έχει γίνει ακόμη επαρκής προετοιμασία ώστε να πραγματοποιηθεί νέα σύνοδος.
Πηγή: AP Photo/Jae C. Hong, File
Η Βρετανία στηρίζει την προσπάθεια Τραμπ για ειρήνη στην Ουκρανία
Η Βρετανία δήλωσε ότι συμμερίζεται τον στόχο του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία και κάλεσε τη Ρωσία να αποσύρει τις δυνάμεις της, μετά το δημοσίευμα του Reuters ότι η Ουάσινγκτον πιέζει το Κίεβο να αποδεχθεί ένα αμερικανικό ειρηνευτικό πλαίσιο.
Το σχέδιο προβλέπει την παραχώρηση εδαφών από την Ουκρανία και την παράδοση ορισμένων οπλικών συστημάτων.
«Η Ρωσία θα μπορούσε να το κάνει αυτό αύριο αποσύροντας τις δυνάμεις της και τερματίζοντας την παράνομη εισβολή της», δήλωσε εκπρόσωπος του βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών, προσθέτοντας ότι το Λονδίνο «συμμερίζεται την επιθυμία του προέδρου Τραμπ να μπει ένα τέλος σε αυτόν τον βάρβαρο πόλεμο».
Αμετάβλητες οι ρωσικές θέσεις
Οι προσπάθειες για αναζωπύρωση των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων φαίνεται να εντείνονται, αν και η Μόσχα δεν έχει δείξει καμία ένδειξη αλλαγής των όρων της.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έχει επανειλημμένα απαιτήσει από το Κίεβο να αποκηρύξει τα σχέδια ένταξης στο ΝΑΤΟ και να αποσύρει τα στρατεύματά του από τέσσερις ουκρανικές επαρχίες που η Μόσχα θεωρεί ρωσικό έδαφος. Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η Ρωσία εγκαταλείπει τις απαιτήσεις αυτές, ενώ η Ουκρανία δηλώνει ότι δεν πρόκειται να τις αποδεχθεί.
Οι ρωσικές δυνάμεις ελέγχουν περίπου το 19% της ουκρανικής επικράτειας και συνεχίζουν προέλαση, πραγματοποιώντας συχνές επιθέσεις κατά της ουκρανικής ενεργειακής υποδομής καθώς πλησιάζει ο χειμώνας.
Ο Ζελένσκι δήλωσε την Τρίτη ότι προετοιμάζει την «αναζωογόνηση των διαπραγματεύσεων» και ότι θα συζητήσει με τον Ερντογάν τρόπους επίτευξης μιας «δίκαιης ειρήνης» για την Ουκρανία.
«Κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να φέρουμε πιο κοντά το τέλος του πολέμου — αυτό αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα της Ουκρανίας», είπε.
Η Τουρκία, μέλος του ΝΑΤΟ που έχει διατηρήσει στενές σχέσεις τόσο με το Κίεβο όσο και με τη Μόσχα, φιλοξένησε τον πρώτο γύρο ειρηνευτικών συνομιλιών τις πρώτες εβδομάδες του πολέμου το 2022 — τις μόνες μέχρι φέτος, οπότε η κυβέρνηση Τραμπ δρομολόγησε νέα προσπάθεια τερματισμού των συγκρούσεων.
Το Κρεμλίνο δήλωσε ότι δεν θα συμμετάσχουν Ρώσοι εκπρόσωποι στις συνομιλίες της Τετάρτης στην Άγκυρα, αλλά ότι ο Πούτιν είναι ανοιχτός σε διαβουλεύσεις με τις ΗΠΑ και την Τουρκία για τα αποτελέσματα της συνάντησης.
Γη με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας;
Την Τετάρτη, το Axios μετέδωσε — επικαλούμενο Αμερικανό αξιωματούχο με άμεση γνώση του θέματος — ότι το νέο αμερικανικό σχέδιο προβλέπει η Ουκρανία να παραχωρήσει στη Μόσχα μέρος της ανατολικής Ουκρανίας που δεν ελέγχει επί του παρόντος, με αντάλλαγμα αμερικανική εγγύηση ασφάλειας για το Κίεβο και την Ευρώπη απέναντι σε μελλοντική ρωσική επιθετικότητα.
Ευρωπαίος διπλωμάτης σχολίασε στο Reuters ότι οι φερόμενες νέες αμερικανικές προτάσεις μπορεί να αποτελούν ακόμη μια προσπάθεια της κυβέρνησης Τραμπ «να στριμώξει το Κίεβο σε μια γωνία», προσθέτοντας όμως ότι δεν μπορεί να υπάρξει λύση που να μην λαμβάνει υπόψη τη στάση της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων συμμάχων της Ουάσινγκτον.
Πηγή: AP Photo/Vlad Kravchuk
Άλλος Ευρωπαίος διπλωμάτης σημείωσε ότι η ιδέα μείωσης του ουκρανικού στρατού μοιάζει περισσότερο με ρωσικό αίτημα παρά με σοβαρή αμερικανική πρόταση.
Αμερικανική αντιπροσωπεία υπό τον υπουργό Στρατού των ΗΠΑ, Νταν Ντρίσκολ, βρίσκεται στο Κίεβο σε «αποστολή συλλογής πληροφοριών», σύμφωνα με την αμερικανική πρεσβεία.
Στην αντιπροσωπεία συμμετέχει και ο αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Στρατού των ΗΠΑ, στρατηγός Ράντι Τζορτζ, ο οποίος μαζί με τον Ντρίσκολ θα συναντηθεί με τον Ζελένσκι την Πέμπτη, ανέφερε στο Reuters πρόσωπο με γνώση του προγράμματος.
