Στις πιέσεις που ασκούν οι ΗΠΑ στην Τουρκία για να σταματήσει να προμηθεύεται φυσικό αέριο από τη Ρωσία στέκεται το Reuters την Παρασκευή, «κάνοντας ταμείο» για τη συνάντηση που είχαν την Πέμπτη στον Λευκό Οίκο ο Ντόναλντ Τραμπ με τον Ταγίπ Ερντογάν.
Όπως αναφέρει το σχετικό δημοσίευμα, ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους μετά από δύο ώρες συνομιλιών με τον Ερντογάν ότι η συνάντησή τους ήταν «πολύ καταληκτική» σε διάφορα θέματα, αλλά δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με μια ανακοίνωση που, όπως είπε, θα γίνει αργότερα.
Ο Τραμπ πιέζει τις ευρωπαϊκές χώρες να σταματήσουν τις αγορές ρωσικού πετρελαίου σε αντάλλαγμα για τη συμφωνία του να επιβάλει σκληρές κυρώσεις στη Μόσχα, προκειμένου να στερήσει τη Ρωσία από τη χρηματοδότηση της εισβολής της στην Ουκρανία.
Απογοητευμένος από την άρνηση της Ρωσίας να σταματήσει τις εχθροπραξίες, ο Τραμπ αυτή την εβδομάδα σε μια σημαντική αλλαγή δήλωσε ότι είναι πιθανό η Ουκρανία να ανακτήσει όλα τα εδάφη που έχει χάσει από τη Ρωσία.
Όταν ρωτήθηκε αν η Τουρκία θα σταματήσει να αγοράζει ρωσικό πετρέλαιο, ο Τραμπ φάνηκε σίγουρος.
«Πιστεύω ότι θα το σταματήσει, ναι. Ξέρετε γιατί; Επειδή μπορεί να το αγοράσει από πολλούς άλλους», είπε ο Τραμπ για τον Ερντογάν.
Δύο άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η Ουγγαρία και η Σλοβακία, αγοράζουν επίσης ρωσικό πετρέλαιο. Ο Τραμπ φάνηκε να τις συγχωρεί, λέγοντας ότι έχουν περιορισμένη δυνατότητα να προμηθευτούν ενέργεια από αλλού.
Η Τουρκία επιθυμεί στενότερες σχέσεις με τις ΗΠΑ
Ο Ερντογάν ήρθε στο Λευκό Οίκο για την πρώτη του επίσκεψη σε περίπου έξι χρόνια, ζητώντας την έγκριση του Τραμπ για την άρση των αμερικανικών κυρώσεων, ώστε να επιτραπεί η αγορά μαχητικών F-35.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε τον Ερντογάν «πολύ σκληρό άνδρα» και είπε ότι παρέμειναν φίλοι ενώ ο προκάτοχός του, Τζο Μπάιντεν, ήταν στην εξουσία. Ο Μπάιντεν κράτησε την Τουρκία σε απόσταση, εν μέρει λόγω των στενών δεσμών που θεωρούσε ότι είχε το μέλος του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία.
Η Άγκυρα επιθυμεί να αξιοποιήσει τη φιλική προσωπική σχέση με τον Τραμπ για να προωθήσει τα εθνικά της συμφέροντα και να εκμεταλλευτεί την προθυμία της αμερικανικής κυβέρνησης να συνάψει συμφωνίες σε αντάλλαγμα για συμφωνίες όπλων και εμπορίου μεγάλης αξίας.
Όταν ο Τραμπ και ο Ερντογάν απάντησαν σε ερωτήσεις δημοσιογράφων κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους, ο Τραμπ φάνηκε πρόθυμος να συνάψει συμφωνία για την πώληση των F-35.
«Νομίζω ότι θα καταφέρει να αγοράσει ό,τι θέλει», είπε ο Τραμπ. Ο Τραμπ είπε επίσης ότι θα μπορούσε να άρει τις κυρώσεις κατά της Τουρκίας «πολύ σύντομα» και ότι «αν έχουμε μια καλή συνάντηση, σχεδόν αμέσως».
Ο Τραμπ και ο Ερντογάν – οι οποίοι θεωρούνται όλο και πιο αυταρχικοί από τους επικριτές τους στην πατρίδα τους – είχαν μια πολυτάραχη σχέση κατά τη διάρκεια της πρώτης θητείας του Ρεπουμπλικάνου προέδρου. Ωστόσο, από την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, τα συμφέροντά τους έχουν ευθυγραμμιστεί όσον αφορά τη Συρία – την πηγή της μεγαλύτερης διμερούς έντασης στο παρελθόν – όπου οι ΗΠΑ και η Τουρκία υποστηρίζουν πλέον σθεναρά την κεντρική κυβέρνηση.
Τα F-35
Η τάση θέρμανσης των σχέσεων έχει ανανεώσει τις ελπίδες της Τουρκίας ότι ο Τραμπ και ο Ερντογάν, οι οποίοι έχουν ανταλλάξει αμοιβαία επαίνους, μπορούν να βρουν έναν τρόπο να παρακάμψουν τις αμερικανικές κυρώσεις που επέβαλε ο ίδιος ο Τραμπ το 2020 λόγω της απόκτησης από την Τουρκία ρωσικών πυραυλικών συστημάτων S-400.
Αυτό, με τη σειρά του, θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για την Άγκυρα να αγοράσει τα προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη F-35 της Lockheed Martin, για τα οποία ήταν τόσο αγοραστής όσο και κατασκευαστής μέχρι που της απαγορεύτηκε λόγω των S-400.
Ο Ερντογάν είχε δηλώσει ότι η αμυντική βιομηχανία, συμπεριλαμβανομένου του θέματος των F-35 και των συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων για τα 40 αεροσκάφη F-16 που επιθυμεί επίσης η Άγκυρα, θα αποτελέσει το επίκεντρο της συνάντησης, μαζί με τους περιφερειακούς πολέμους, την ενέργεια και το εμπόριο.
Η Τουρκία, ο δεύτερος μεγαλύτερος στρατός του ΝΑΤΟ, επιθυμεί να ενισχύσει την αεροπορική της δύναμη για να αντιμετωπίσει τις αυξανόμενες απειλές που διαβλέπει στη Μέση Ανατολή, την Ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα, όπου συνορεύει με τη Ρωσία και την Ουκρανία.