Η μικρή στροφή Τραμπ σχετικά με τους δασμούς, μπορεί να έδωσε την απαιτούμενη ώθηση στις αγορές αλλά η σημαντική ζημιά ήδη έχει γίνει, όπως υποστηρίζουν οι περισσότεροι οικονομολόγοι. Συνεπώς, δε σβήνει τα σενάρια ύφεσης, με τα πρώτα σύννεφα να έχουν κάνει την εμφάνισή τους. Βέβαια, τα τελευταία χρόνια ύφεση και αγορές δεν πάνε παρέα, καθώς υπάρχουν διαφορετικοί κανόνες στον νέο κόσμο των αγορών.
Σύμφωνα με την πλειοψηφία 300 και πλέον οικονομολόγων που συμμετείχαν σε δημοσκόπηση του Reuters, οι κίνδυνοι η παγκόσμια οικονομία να βυθιστεί σε ύφεση φέτος είναι ιδιαίτερα υψηλοί, ενώ εκτιμούν ότι οι δασμοί του Ντόναλντ Τραμπ ήδη έχουν βλάψει το επιχειρηματικό κλίμα. Άρα μήπως θα ξαναπάμε για νέα υψηλά, στο μοτίβο των τελευταίων 17 ετών, καθώς όλοι θα φοβούνται την ύφεση, όλοι θα βγαίνουν short, οι insiders θα συνεχίσουν να πουλάνε και στο τέλος θα καταλήξουμε σε ένα τεράστιο κύμα FOMO που θα παρασύρει τα πάντα στο πέρασμα του. Μόλις πριν από τρεις μήνες, η ίδια ομάδα οικονομολόγων, που καλύπτουν σχεδόν 50 οικονομίες, ανέμενε ότι η παγκόσμια οικονομία θα αναπτυσσόταν με ισχυρό και σταθερό ρυθμό.
Τι βλέπουν δύο οίκοι
Σύμφωνα με την UBS «Ο Τραμπ έκανε πίσω, αλλά η ζημιά δε διορθώνεται πλήρως. Αν και έχουμε μια 90ήμερη αναστολή, δεν είναι σαφές ότι οι αμοιβαίοι δασμοί δε θα αυξηθούν ξανά», προσθέτει. Η UBS θεωρεί ότι η αβεβαιότητα θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομική δραστηριότητα και δεν «πιστεύει» στο ράλι των αγορών. «Ακόμη και οι μειωμένοι δασμοί υποδηλώνουν σοβαρό πλήγμα στην ανάπτυξη», σημειώνει. «Οι αυξήσεις τιμών και οι ελλείψεις πιθανόν θα γίνουν αισθητές από τα μέσα Ιουνίου και μετά» λέει ο Πωλ Ντόνοβαν, παγκόσμιος επικεφαλής οικονομολόγος της UBS global wealth management.
Ο αντίκτυπος της σαρωτικής ατζέντας των δασμών του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις τιμές θα μπορούσε να αρχίσει να φαίνεται από τον Μάιο, σύμφωνα με αναλυτές της Morgan Stanley. Γράφοντας σε ένα σημείωμα προς τους πελάτες, η χρηματιστηριακή εταιρεία επισήμανε ότι, παρά την πρόσφατη άνοδο των εισαγωγών το πρώτο τρίμηνο που τροφοδοτήθηκε από πολλές επιχειρήσεις που αγωνίζονται για να αποφύγουν τις εισφορές του Τραμπ, υπήρχαν ελάχιστες ενδείξεις αυτού του λεγόμενου «προπορευόμενου» για είδη όπως ρούχα και έπιπλα. Αυτή η τάση υποδηλώνει ότι αυτά τα τμήματα θα μπορούσαν να είναι ευάλωτα σε πληθωριστικές πιέσεις που προκαλούνται από τους δασμούς. Οι αναλυτές αναμένουν ότι ο δείκτης τιμών καταναλωτή των ΗΠΑ, που θα ανακοινωθεί την Τρίτη 13 Μαΐου, αυξήθηκε κατά 2,8%.
Στο μυαλό του Τραμπ
Σίγουρα όμως ο πρόεδρος Τραμπ έχει κάτι άλλο στο μυαλό του. Μπορεί αρχικά να τρομοκράτησε με τα υψηλά επίπεδα δασμών που έθεσε (απομένει να δούμε πόσο θα το πάει με την Κίνα). Στη συνέχεια παίρνει πίσω ένα μέρος, που φαίνεται ως θετική εξέλιξη, και μετά το πέρας των διαπραγματεύσεων προχωράει και στη γενικότερη απορρύθμιση του συστήματος, και στη μείωση της φορολογίας, που οι αγορές θα το εκλάβουν ως πολύ θετική εξέλιξη. Το αποτέλεσμα φυσικά θα είναι η βραχυχρόνια κορύφωση αλλά το μακροχρόνιο σκηνικό θα μας τρομοκρατήσει αρκετά!
Ήδη οι αγορές, ιδιαίτερα οι ευρωπαϊκές, που οι περισσότεροι αναλυτές τους θεωρούν ως ευκαιρία εισροών των εκροών της Wall Street, γράφουν νέα υψηλά εποχών. Η Ευρώπη καλύπτει το χαμένο έδαφος ή οι πρόσφατες αλλαγές στην ευρωπαϊκή οικονομική πολιτική, (αν και φαίνονται ικανές να αλλάξουν την Ε.Ε), δε θα πρέπει να μεγαλοποιούνται; Σίγουρα κατά ένα μέρος τα κίνητρα της Γερμανίας για την άμυνα και τις υποδομές θα δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη της μεγαλύτερης οικονομίας της ΕΕ, αλλά απαιτούνται επίσης κεφαλαιακές δαπάνες σε όλη την περιοχή. Ο ευρύτερος επανεξοπλισμός θα μπορούσε να δώσει ώθηση στη ζήτηση για αμυντικά συστήματα και όπλα αλλά τι θα συμβεί με την αύξησης της παραγωγικότητας, ιδιαίτερα αν δαπανηθούν λιγότερα για τεχνολογίες αιχμής, εκεί όπου οι Αμερικανοί και οι Κινέζοι ξεφεύγουν;
Ήδη το σχέδιο του Μάριο Ντράγκι για αύξηση της ευρωπαϊκής παραγωγικότητας από την επιτάχυνση των προσπαθειών για κεφαλαιακή και δημοσιονομική ένωση μέχρι την ευθυγράμμιση της γραφειοκρατίας αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια. Έπρεπε να γίνουν πολλά χθες! Η διαδικασία της μεταρρύθμισης είναι σταδιακή σε κανονικούς καιρούς. Στους σημερινούς καιρούς, υπό πίεση, δε νομίζω ότι θα υπάρξει αξιόλογη σχέση εμπιστοσύνης μεταξύ του επενδυτικού κοινού με τα 27 κράτη μέλη, που θέλουν πολύ μεγάλο χρόνο να λάβουν σημαντικές αποφάσεις που θα συμφωνούν και μεταξύ τους.
Η αναδιαμόρφωση στο παγκόσμιο εμπόριο μπορεί αρχικά να προκάλεσε σοκ στις χρηματοπιστωτικές αγορές, με τον Απρίλιο να τρομοκράτησε και να εξαΰλωσε πολλά χαρτοφυλάκια, εξαφανίζοντας τρισεκατομμύρια δολάρια σε χρηματιστηριακή αξία και κλονίζοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών στα αμερικανικά περιουσιακά στοιχεία, (συμπεριλαμβανομένου και του δολαρίου ως ασφαλούς καταφυγίου). Όμως, η επάνοδος των αγορών δείχνει ότι τίποτε δεν άλλαξε στην κανονικότητα που μάθαμε τα τελευταία χρόνια. Ως προεξοφλητικοί μηχανισμοί βλέπουν το αύριο με αισιοδοξία και την αναγέννηση μέσα από τις στάχτες του επόμενου ισχυρού «οικονομικού γίγαντα» του πλανήτη μας, που θα ακούει στο όνομα Ε.Ε. Είναι ικανή η ένωση μας να σηκώσει όλο αυτό το βάρος;
