Ο Σεπτέμβριος έχει μακρά ιστορία ως ένας δύσκολος μήνας για την χρηματιστηριακή αγορά. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, με βάση τη μέση ποσοστιαία μεταβολή του S&P 500 από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα. Βέβαια, τις μεγαλύτερες πτώσεις τις είδαμε στην κρίση του 2000 και του 2008, όπου εξανεμίστηκαν πολλές περιουσίες. Στη μνήμη μου έχει χαραχτεί μόνο το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου, καθώς ήταν απρόσμενο και πρωτόγνωρο (μαύρος κύκνος), που μας έπιασε στον ύπνο! Στις προηγούμενες πτώσεις τα σημάδια της υπερβολής ήταν ορατά, οπότε δε μου έκανε εντύπωση η εφαρμογή του «νόμου της βαρύτητας»!
Μήπως τελικά η τελευταία κορύφωση του S&P 500 είχε επιτευχθεί την Πέμπτη 28 Αυγούστου, στις 6501,86 μονάδες; Αξίζει να σημειωθεί ότι η Nvidia ανακοίνωσε αξιόλογα κέρδη την Τετάρτη, ωστόσο η μετοχή σηματωρός της αγοράς ακολούθησε πτωτική πορεία την Πέμπτη και την Παρασκευή. Οι δείκτες της Wall Street έκλεισαν τον Αύγουστο με μια ακόμη μηνιαία άνοδο, υποστηριζόμενη από τα αυξανόμενα στοιχήματα ότι η Fed ετοιμάζεται να χαλαρώσει την πολιτική της για πρώτη φορά σε αυτόν τον κύκλο. Οι traders βλέπουν πλέον μια πιθανότητα 89% ότι η Fed θα μειώσει το βασικό της επιτόκιο κατά 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση στις 16-17 Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με στοιχεία της CME FedWatch.
Οι προσδοκίες ενισχύθηκαν μετά τη δήλωση του προέδρου της Fed, Jerome Powell, στο συνέδριο Jackson Hole ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής ήταν έτοιμοι να προσαρμόσουν την πολιτική τους εάν ο πληθωρισμός συνέχιζε να μετριάζεται και η αγορά εργασίας έδειχνε σημάδια ψύξης. Επίσης, ο διοικητής της Fed, Christopher Waller, δήλωσε επίσης την περασμένη εβδομάδα ότι υποστήριζε την έναρξη μειώσεων των επιτοκίων τον Σεπτέμβριο, ακολουθούμενη από περαιτέρω χαλάρωση τους επόμενους τρεις έως έξι μήνες.
Πληθωρισμός και ανεργία θα κρίνουν την κίνηση της FED
Τα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την περασμένη Παρασκευή έδειξαν ότι ο βασικός δείκτης τιμών PCE, ο προτιμώμενος δείκτης πληθωρισμού της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed), αυξήθηκε κατά 0,3% σε μηνιαία βάση, θέτοντας τον ετήσιο ρυθμό στο 2,9%, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων πέντε μηνών. Αυτό ήταν σύμφωνο με τις προσδοκίες των αναλυτών, υποδηλώνοντας ότι οι σαρωτικοί δασμοί του προέδρου Τραμπ δεν επηρεάζουν υπερβολικά τις τιμές καταναλωτή, παρά την πρόσφατη ανοδική έκπληξη στον πληθωρισμό των παραγωγών. Την άποψη μου την έχω αναλύσει για το «εσκεμμένο λάθος» των αναλυτών. Αναμένονται τα στοιχεία για την απασχόληση της Παρασκευής, τα οποία θα είναι μεταξύ των τελευταίων σημαντικών στοιχείων που θα δημοσιευτούν πριν από τη συνεδρίαση της Fed, και θα προετοιμάσουν τον δρόμο στον Πάουελ να συμβαδίσει αναγκαστικά με τα σχέδια του προέδρου, που πήρε όλη την FED με το μέρος του. Μια περαιτέρω επιβράδυνση στις προσλήψεις ή στην αύξηση των μισθών πιθανότατα θα ενίσχυε την υπόθεση για μια μείωση τον Σεπτέμβριο, ενώ μια ισχυρότερη από την αναμενόμενη εκτύπωση θα μπορούσε να περιπλέξει την απόφαση της Fed και να εξοργίσει περισσότερο τον πρόεδρο!
Η Ευρώπη στο μάτι του κυκλώνα
Εκτός ΗΠΑ, η Γαλλία οδεύει στα πρόθυρα μιας κρίσης χρέους που θα μπορούσε να ανατρέψει την κυβέρνηση, ενώ ο μεταποιητικός τομέας της Γερμανίας βυθίζεται σε ύφεση. Επίσης, η βιομηχανική παραγωγή της Γερμανίας μειώθηκε τον Ιούνιο στο χαμηλότερο επίπεδό της από την πανδημία του 2020, επεκτείνοντας τις περσινές μειώσεις εν μέσω εξασθένησης της εξωτερικής ζήτησης και αυξανόμενου ανταγωνισμού από την Κίνα. Στο μέτωπο του πολέμου της Ουκρανίας, θετική επίδραση στις ευρωπαϊκές αγορές έχει η συνέχεια του πολέμου, που ενδυναμώνει τις αμυντικές μετοχές και αντίστοιχα φουσκώνει τους δείκτες, ενώ η επίλυση του θέματος ενισχύει περισσότερο τις συμφωνίες του προέδρου Τραμπ με το restart της Ουκρανίας.
Τεχνικά οι δείκτες βρίσκονται ένα βήμα πριν την επόμενη μεγάλη κίνηση, που θα κρίνει εάν το σήμα αγοράς του S&P 500 που δόθηκε πριν δύο μήνες θα διατηρηθεί για αρκετό διάστημα ή θα αποτελέσει παγίδα για τους αισιόδοξους. Εάν όλα κριθούν από την κίνηση της FED στις 17 του μήνα, να τονίσω ότι η αμερικάνικη οικονομία δεν χρειάζεται μείωση του επιτοκίου, ειδικά με τον πληθωρισμό πιο κοντά στο 3,0% σε ετήσια βάση από τον στόχο της Fed για 2,0.
Ο Σεπτέμβριος πάντοτε φόβιζε και πάντοτε θα αποτελεί έναν μήνα ορόσημο για το κλείσιμο του έτους. Η ψυχολογία των επενδυτών που επανέρχονται από τις καλοκαιρινές διακοπές τους αποτελεί τον καταλύτη, καθώς το 90% των αγορών είναι ψυχολογία. Με τις ημερομηνίες κλειδί του Σεπτεμβρίου να πλησιάζουν, οι επενδυτές καλούνται και πάλι να επιβιώσουν και αυτόν τον μήνα με προσδοκίες και προεξοφλήσεις που θα διατηρήσουν τα κεκτημένα της τριετίας!