Οι αφουγκραστές της κοινωνίας
Shutterstock
Shutterstock

Οι αφουγκραστές της κοινωνίας

Αναβιώνει ένα παλαιό είδος πολιτικού. Είναι αυτός που αφουγκράζεται την κοινωνία. Και πώς το κάνει αυτό; Έχει κάποια ικανότητα, κάποιο χάρισμα, που δεν το έχουν οι πολιτικοί του αντίπαλοι; Μήπως υπάρχει κάποιο όργανο που ονομάζεται αφουγκραστήρας, κατά το υγραντήρας, που μόνον αυτός κατέχει; Ή μήπως είναι απλώς ψώνιο που απευθύνεται σε άλλα ψώνια; 

Η απόσταση μεταξύ ενός χαρισματικού ανθρώπου και του ψώνιου μερικές φορές είναι πολύ μικρή. Η πολιτική είναι γεμάτη από ηγέτες που νομίζουν πως συνομιλούν με την Ιστορία, με το πεπρωμένο, με τον Ύψιστο. Πως είναι ταγμένοι σε μια υψηλή σωτηριολογική αποστολή, πως είναι προορισμένοι να αφήσουν το αποτύπωμά τους στην πορεία του Έθνους τους. Αν δεν γελοιοποιηθούν από τις εξελίξεις, συνήθως φέρνουν την καταστροφή. 

Φυσικά όλα αυτά γίνονται εν ονόματι του λαού. Ο χαρισματικός αποκωδικοποιεί τα μηνύματα που εκπέμπει η κοινωνία, τα επεξεργάζεται και τα μετατρέπει σε ιδεολογική και πολιτική πλατφόρμα. Αυτό λέει η λογική. Όμως, μια σύγχρονη κοινωνία δεν είναι ομογενοποιημένη σε κανένα επίπεδο. Είναι κατακερματισμένη σε πολλές νησίδες συμφερόντων, μικρών και μεγάλων. Συνεπώς αδυνατεί να εκπέμψει ένα ενιαίο μήνυμα. Όσοι υποστηρίζουν ότι το αφουγκράζονται είναι απλώς απατεώνες, στη χειρότερη περίπτωση, και ψώνια στην καλύτερη. 

Άλλωστε, μια μορφή λαϊκισμού είναι και η αδιαμεσολάβητη εκπροσώπηση της κοινωνίας. Ίσως αυτός είναι ο πιο επικίνδυνος λαϊκισμός καθώς παραπέμπει στην εκμηδένιση των θεσμών και των κάθε λογής ασφαλιστικών δικλίδων του πολιτικού συστήματος. Υπάρχει μόνο ένας θεσμός, ο ηγέτης, που είναι ο αυθεντικός εκφραστής της κοινωνίας. Που αφουγκράζεται τους παλμούς της, καθώς μόνο αυτός κατέχει το στηθοσκόπιο που τους μετρά. 

Γενικώς, όταν ακούτε για αφουγκραστές της κοινωνίας να είστε κουμπωμένοι, καθώς πέραν όλων των άλλων είναι και πολιτικά επικίνδυνοι. Διάβαζα τη θέση αριστερού πανεπιστημιακού, πως «δεν χαρίζει τη λέξη Δικαιοσύνη στην δικαστική εξουσία». Εξαιρετικά! Και ποιος την απονέμει; Ποιος είναι ο αυθεντικός εκφραστής της σε ένα δημοκρατικό πολίτευμα; Ή μήπως η Δικαιοσύνη είναι μια υπερβατική έννοια αποσπασμένη από την πραγματικότητα;

Φυσικά, μπορεί ο εν λόγω πανεπιστημιακός να είναι σε, θεωρητικό επίπεδο, κατά της διάκρισης των εξουσιών η οποία είναι παιδί της αστικής Επανάστασης, δηλαδή να έχει κατά νου άλλο πρότυπο πολιτικής οργάνωσης της κοινωνίας. Ή μήπως και εδώ υπεισέρχεται το «περί δικαίου αίσθημα», που σε τελική ανάλυση δεν είναι τίποτα άλλο από τον αφουγκρασμό της κοινωνίας. Δηλαδή, υπάρχουν οι αφουγκραστές που, ερμηνεύοντας αυτό το περί δικαίου αίσθημα, παρακάμπτουν τη δικαστική εξουσία και αυτοαναγορεύονται σε αποκλειστικούς εκφραστές του.

Αν κάτι μένει από αυτό το τσίρκο των αφουγκραστών της κοινωνίας είναι πως προσπαθούν να ψαρέψουν στα θολά νερά. Δημαγωγοί, λαϊκιστές, πωλούν φύκια για μεταξωτές κορδέλες. Δεν διαμορφώνουν πολιτικές συνειδήσεις, προσπαθούν, αφουγκραζόμενοι, να εκφράσουν τα μικρά και τα μεγάλα συμφέροντα. Είναι ουραγοί, δεν είναι ηγέτες.

Ένας πραγματικός ηγέτης καταθέτει τις πολιτικές του θέσεις που απορρέουν από τις ιδεολογικές του αρχές και προσπαθεί να πείσει όσο περισσότερους μπορεί. Οι ηγέτες πάνε μπροστά και οι κοινωνίες τους ακολουθούν.