Καθώς οι θερμοκρασίες το καλοκαίρι αγγίζουν συχνά ακραία επίπεδα, η θερμοπληξία αναδεικνύεται ως μια από τις πιο σοβαρές - και συχνά υποτιμημένες- απειλές για την ανθρώπινη υγεία. Είναι μια ιατρική κατάσταση που μπορεί να αποβεί θανατηφόρα αν δεν αναγνωριστεί και αντιμετωπιστεί άμεσα.
Τι είναι η θερμοπληξία;
Η θερμοπληξία (heatstroke) είναι η σοβαρότερη μορφή θερμικής εξάντλησης και αποτελεί επείγον ιατρικό περιστατικό. Προκαλείται όταν η θερμοκρασία του σώματος υπερβεί τους 40°C, λόγω αδυναμίας του οργανισμού να αποβάλει τη θερμότητα, κυρίως μέσω της εφίδρωσης.
Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε
Η θερμοπληξία εξελίσσεται ραγδαία και τα συμπτώματα μπορεί να επιδεινωθούν μέσα σε λίγα λεπτά. Προσοχή στα παρακάτω σημάδια:
- Υψηλή σωματική θερμοκρασία (> 40°C)
- Ξηρό, θερμό δέρμα (συνήθως χωρίς εφίδρωση)
- Πονοκέφαλος, ζάλη, σύγχυση
- Ναυτία, εμετός
- Ταχυκαρδία, ταχύπνοια
- Σπασμοί ή απώλεια συνείδησης
Όπως προειδοποιεί ο ειδικός παθολόγος δρ Μανώλης Βουτσαδάκης: «Η θερμοπληξία είναι μια εξαιρετικά επικίνδυνη κατάσταση. Αν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, μπορεί να οδηγήσει σε πολυοργανική ανεπάρκεια ή και θάνατο. Η ταχύτητα δράσης είναι κρίσιμη.»
Πρέπει να πάρετε παρακεταμόλη για τον πυρετό από θερμοπληξία;
Όχι. Η χρήση παρακεταμόλης (ακεταμινοφαίνης) για την αντιμετώπιση της υψηλής θερμοκρασίας από θερμοπληξία δεν είναι αποτελεσματική - και μπορεί να είναι και επικίνδυνη.
Αναποτελεσματικότητα: Η παρακεταμόλη δρα στον πυρετό που προκαλείται από λοιμώξεις (π.χ. ιώσεις, βακτήρια), αλλά δεν μειώνει τη θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος που αυξάνεται από τη θερμική καταπόνηση.
Πιθανή βλάβη: Μπορεί να καλύψει τα συμπτώματα, καθυστερώντας την έγκαιρη ιατρική φροντίδα και να οδηγήσει σε λανθασμένη αίσθηση ασφάλειας, ενώ η κατάσταση επιδεινώνεται.
Συμπέρασμα: Σε περίπτωση υποψίας θερμοπληξίας, μην χορηγείτε αντιπυρετικά. Επικεντρωθείτε στη δροσιστική φροντίδα και αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;
Αν και κανείς δεν είναι άτρωτος, ευάλωτες ομάδες είναι:
- Ηλικιωμένοι και βρέφη
- Άτομα με χρόνιες παθήσεις (καρδιαγγειακές, διαβήτη, αναπνευστικά)
- Εργαζόμενοι σε εξωτερικούς χώρους
- Άτομα με παχυσαρκία ή αφυδάτωση
- Όσοι λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα (αντιψυχωσικά, διουρητικά)
Πρόληψη: Το κλειδί για να μην κινδυνεύσουμε
- Αποφεύγουμε την έκθεση στον ήλιο τις ώρες αιχμής (11:00–17:00)
- Ντυνόμαστε με ελαφριά, ανοιχτόχρωμα ρούχα
- Ενυδατωνόμαστε συχνά – νερό κάθε 20 λεπτά
- Παραμένουμε σε σκιερά ή κλιματιζόμενα μέρη
- Δεν αμελούμε ηλικιωμένους, παιδιά και ευπαθείς γύρω μας
Πρώτες βοήθειες σε περίπτωση θερμοπληξίας
Αν παρατηρήσετε τα παραπάνω συμπτώματα:
- Καλέστε το ΕΚΑΒ (166)
- Μεταφέρετε το άτομο σε σκιερό και δροσερό μέρος
- Αφαιρέστε περιττά ρούχα
- Ψύξτε το σώμα με βρεγμένες πετσέτες, ανεμιστήρα ή ψεκασμό
- Μην δώσετε υγρά αν το άτομο δεν είναι πλήρως συνειδητό
Η θερμοπληξία είναι μια κατάσταση έκτακτης ανάγκης που απαιτεί άμεση και σωστή αντίδραση. Με την κατάλληλη πρόληψη και γνώση μπορούμε να προστατευθούμε, να προστατεύσουμε τους γύρω μας και κυρίως να σωθούν ζωές. «Η άγνοια κοστίζει. Η έγκαιρη αναγνώριση και σωστή αντιμετώπιση μπορεί να είναι σωτήρια», τονίζει ο δρ. Βουτσαδάκης.
