Γράφει ο
Κοντοβουνίσιος Χρήστος
Διευθυντής Β’ Χειρουργικής Κλινικής ΥΓΕΙΑ
Adjunct Professor, Department of Surgery NYU Grossman School of Medicine, New York
Οι διαταραχές του πυελικού εδάφους αποτελούν ένα από τα πιο παρεξηγημένα και συχνά αποσιωπημένα προβλήματα υγείας. Πολλοί άνθρωποι, άνδρες και γυναίκες, αντιμετωπίζουν συμπτώματα όπως ακράτεια, διαρροές, δυσκολία στην κένωση, αίσθημα βάρους ή πρόπτωσης και αποφεύγουν να τα συζητήσουν ακόμη και με το γιατρό τους. Η ντροπή, η έλλειψη ενημέρωσης και η λανθασμένη πεποίθηση ότι «είναι φυσιολογικό» μετά από εγκυμοσύνη, ηλικία ή χειρουργείο, οδηγούν σε χρόνια ταλαιπωρία και καθυστέρηση στη διάγνωση. Όμως αυτά τα προβλήματα ούτε φυσιολογικά είναι, ούτε αναπόφευκτα, και το κυριότερο: αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά.
Μετά από πάνω από 15 χρόνια εξειδίκευσης στο Λονδίνο, όπου είχα την τιμή να ηγηθώ των υπηρεσιών Pelvic Floor σε ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της χώρας, το Chelsea & Westminster και ακαδημαϊκά στο Imperial College London, έχω δει χιλιάδες ασθενείς να αλλάζουν πραγματικά τη ζωή τους μέσα από σωστή διάγνωση και ολιστική θεραπεία. Σήμερα, στη Β’ Χειρουργική Κλινική του ΥΓΕΙΑ, συνεχίζουμε αυτήν ακριβώς την προσέγγιση: μια σύγχρονη, οργανωμένη και πολυεπιστημονική υπηρεσία Pelvic Floor, όπως ακριβώς λειτουργούν τα διεθνή πρότυπα κέντρα.
Τι είναι οι διαταραχές του πυελικού εδάφους;
Το πυελικό έδαφος είναι το «στήριγμα» της πυέλου – μια ομάδα μυών και συνδέσμων που κρατούν σταθερά και λειτουργικά την κύστη, το έντερο και (στις γυναίκες) τη μήτρα. Όταν αυτοί οι μύες εξασθενήσουν, τραυματιστούν ή χάσουν τον συντονισμό τους, εμφανίζονται συμπτώματα που μπορεί να επηρεάσουν την καθημερινότητα σε μεγάλο βαθμό.
Οι πιο συχνές καταστάσεις περιλαμβάνουν:
- Ακράτεια κοπράνων: ακούσια απώλεια αερίων ή κοπράνων.
- Έντονη επιτακτικότητα: ανάγκη για άμεση πρόσβαση σε τουαλέτα.
- Αποφρακτική δυσχεσία: δυσκολία να αδειάσει πλήρως το έντερο.
- Ορθοκήλη, πρόπτωση ορθού ή ενδοπρωκτικός εγκολεασμός.
- Σφιγκτηριακή βλάβη.
- Χρόνια δυσκοιλιότητα και αίσθημα πίεσης.
Η πραγματική διάσταση του προβλήματος – τι δείχνουν οι αριθμοί
Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι διαταραχές του πυελικού εδάφους είναι εξαιρετικά συχνές. Μελέτες δείχνουν ότι 25–40 % των γυναικών παρουσιάζουν κάποια μορφή δυσλειτουργίας. Η ακράτεια ούρων έχει αναφερθεί σε ποσοστά έως και 55 %, η ακράτεια κοπράνων επηρεάζει περίπου 10 %, ενώ πρόπτωση οργάνων καταγράφεται περίπου στο 14 %. Η αποφρακτική δυσχεσία και η δυσλειτουργία αφόδευσης εμφανίζονται σε περίπου 20–25 % των γυναικών. Παρά τη συχνότητά τους, μόλις μία στις τέσσερις αναζητά εξειδικευμένη βοήθεια.
Στην Ελλάδα η πραγματική επιδημιολογία παραμένει άγνωστη, όχι επειδή οι παθήσεις αυτές είναι λιγότερο συχνές, αλλά επειδή δεν καταγράφονται συστηματικά. Η έλλειψη κεντρικών, εξειδικευμένων και τυποποιημένων υπηρεσιών Pelvic Floor οδηγεί σε αποσπασματική αντιμετώπιση και περιορισμένη συλλογή δεδομένων. Αυτή η πραγματικότητα καθιστά ακόμη πιο αναγκαία τη δημιουργία οργανωμένων κέντρων με διεπιστημονικό χαρακτήρα.
Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η σωστή διάγνωση απαιτεί πρόσβαση σε εξειδικευμένες εξετάσεις:
- Πρωκτική μανομετρία
- Ενδοπρωκτικό υπερηχογράφημα
- Μαγνητική πυελικού εδάφους
- Δυναμική μελέτη αφόδευσης
Ποιες θεραπείες υπάρχουν;
Η θεραπεία είναι εξατομικευμένη και συνήθως περιλαμβάνει συνδυασμό μεθόδων.
Συντηρητικές λύσεις:
- Ρύθμιση διατροφής και κοπράνων
- Φυσικοθεραπεία πυελικού εδάφους
- Biofeedback
- Νευροδιέγερση
Χειρουργικές λύσεις:
- Αποκατάσταση σφιγκτήρα
- Διόρθωση ορθοκήλης ή πρόπτωσης
- Λαπαροσκοπικές και ρομποτικές τεχνικές
Η αξία μιας εξειδικευμένης ομάδας
Στη Β’ Χειρουργική Κλινική του ΥΓΕΙΑ λειτουργούμε με πολυεπιστημονικό μοντέλο όπως στα διεθνή κέντρα: χειρουργό με εξειδίκευση σε παθήσεις παχέος εντέρου, φυσικοθεραπευτή, διαιτολόγο, ουρογυναικολόγο και ψυχολόγο. Η συνεργασία όλων οδηγεί σε στοχευμένη, ολοκληρωμένη και αποτελεσματική θεραπεία.
Το μήνυμα προς κάθε ασθενή
Αν αντιμετωπίζετε συμπτώματα όπως διαρροιές, ακράτεια, έντονη επιτακτικότητα, δυσκολία στην κένωση ή αίσθημα πρόπτωσης, μην τα αγνοείτε. Δεν είναι φυσιολογικά ούτε αναπόφευκτα. Με τη σωστή ομάδα, αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά και η ποιότητα ζωής μπορεί πραγματικά να βελτιωθεί.
