Η πρόληψη της πρώιμης έκθεσης ανηλίκων σε προϊόντα καπνού, νικοτίνης και αλκοόλ αποτέλεσε το κεντρικό θέμα ειδικής ενημερωτικής εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο κέντρο της Αθήνας, με αφορμή την παρουσίαση νέας εκστρατείας ενημέρωσης και την ανακοίνωση πιλοτικού προγράμματος ελέγχου ηλικίας με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης. Η πρωτοβουλία υλοποιείται με τη στήριξη της BAT Hellas και εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο ενίσχυσης των πολιτικών δημόσιας υγείας.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Υπουργός Υγείας κ. Άδωνις Γεωργιάδης, ο Υφυπουργός Υγείας κ. Δημήτρης Βαρτζόπουλος και εκπρόσωποι των μέσων ενημέρωσης.
Η εκστρατεία, με το μήνυμα «Νικοτίνη και Αλκοόλ κάτω των 18; Έφαγες Άκυρο!», στοχεύει στην ενίσχυση της συμμόρφωσης των σημείων πώλησης με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, καθώς και στην εκπαίδευση των εργαζομένων στην αλυσίδα διάθεσης, ώστε να περιοριστεί πλήρως η πρόσβαση ανηλίκων σε δυνητικά επιβλαβείς ουσίες.
Κατά την παρέμβασή του, ο Υπουργός Υγείας επισήμανε ότι η Πολιτεία έχει θεσπίσει σαφή όρια και αυστηρότερες κυρώσεις για την προστασία των ανηλίκων, υπογραμμίζοντας παράλληλα τη σημασία της αξιοποίησης σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων στον έλεγχο της εφαρμογής της νομοθεσίας. Όπως ανέφερε, η συνεργασία με φορείς του ιδιωτικού τομέα που επιδεικνύουν κοινωνική υπευθυνότητα μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά στις πολιτικές δημόσιας υγείας.
Ο Υφυπουργός Υγείας, κ. Δημήτρης Βαρτζόπουλος, αναφέρθηκε στη σημασία της επιστημονικής τεκμηρίωσης κατά τον σχεδιασμό πολιτικών, σημειώνοντας ότι τα ευρήματα της πρόσφατης πανελλαδικής έρευνας της Metron Analysis προσφέρουν κρίσιμα δεδομένα που συχνά ανατρέπουν στερεοτυπικές αντιλήψεις για τη χρήση προϊόντων νικοτίνης.

Στο πλαίσιο της εκδήλωσης παρουσιάστηκαν αναλυτικά τα αποτελέσματα της έρευνας, τα οποία καταδεικνύουν ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μεταβατική φάση όσον αφορά τις συνήθειες καπνίσματος. Ειδικότερα, καταγράφεται μείωση της χρήσης συμβατικών τσιγάρων από 36% το 2011 σε 26% σήμερα, χωρίς ωστόσο αντίστοιχη μείωση του επιπέδου εθισμού, καθώς τα δύο τρίτα των καπνιστών δηλώνουν εξάρτηση από τη νικοτίνη. Παράλληλα, σημαντικό ποσοστό καπνιστών έχει επιχειρήσει επανειλημμένα διακοπή, με κύρια κίνητρα την υγεία, τη φυσική κατάσταση και οικονομικούς λόγους.
Ως προς τα εναλλακτικά προϊόντα νικοτίνης, τα δεδομένα δείχνουν ότι περίπου ένας στους έξι Έλληνες χρησιμοποιεί ηλεκτρονικό ή θερμαινόμενο προϊόν, με τους περισσότερους χρήστες να δηλώνουν ότι η μετάβαση έγινε στο πλαίσιο προσπάθειας μείωσης ή διακοπής του συμβατικού καπνίσματος. Η έναρξη χρήσης σε ανήλικους μέσω ηλεκτρονικών προϊόντων παραμένει εξαιρετικά περιορισμένη, σύμφωνα με τα στοιχεία της έρευνας.
Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στο γεγονός ότι η συντριπτική πλειονότητα των χρηστών ξεκίνησε την έκθεση στη νικοτίνη μέσω συμβατικών τσιγάρων και σε νεαρή ηλικία, γεγονός που ενισχύει την επιστημονική συναίνεση για την ανάγκη εντατικοποίησης πρωτογενών δράσεων πρόληψης.
Τα ευρήματα αυτά, σύμφωνα με τους ειδικούς, επιβεβαιώνουν τη σημασία της πρόσφατης νομοθετικής παρέμβασης του Υπουργείου Υγείας για την πλήρη απαγόρευση πώλησης προϊόντων καπνού και αλκοόλ σε άτομα κάτω των 18 ετών, καθώς και για την αυστηροποίηση των ελέγχων και των κυρώσεων, ως κρίσιμων εργαλείων προστασίας της δημόσιας υγείας.
Σε εφαρμογή αυτής της στρατηγικής, η BAT Hellas ανακοίνωσε την πιλοτική εγκατάσταση της λύσης επαλήθευσης ηλικίας Yoti, βασισμένης στην τεχνητή νοημοσύνη, σε 100 σημεία πώλησης στην Αττική. Η τεχνολογία αυτή λειτουργεί συμπληρωματικά στον έλεγχο ταυτοτήτων και στοχεύει στη μείωση των σφαλμάτων και στην ταχύτερη διασφάλιση της ηλικιακής επάρκειας των καταναλωτών. Παράλληλα, σχεδιάζεται έρευνα πεδίου για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας του προγράμματος και επιπλέον δράσεις ενημέρωσης του κοινού.
Ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της BAT Hellas, κ. Jochen Hiller, τόνισε ότι η μετάβαση προς έναν κόσμο με μειωμένους κινδύνους για την υγεία προϋποθέτει καινοτομία, συνεργασία και υπεύθυνη στάση από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς. Υπογράμμισε επίσης ότι η συμμόρφωση με το ρυθμιστικό πλαίσιο και η ενεργός συμβολή στην προστασία των ανηλίκων αποτελεί θεμελιώδη υποχρέωση του κλάδου.
Από την πλευρά της, η Διευθύντρια Εταιρικών Σχέσεων και Επικοινωνίας της BAT Hellas, κ. Κατερίνα Σιπητάνου, επισήμανε ότι η χάραξη πολιτικής βασισμένης σε επιστημονικά δεδομένα και η αξιοποίηση της τεχνολογίας συνιστούν βασικούς άξονες για την αποτελεσματική πρόληψη και την προστασία της νέας γενιάς.
