Η αντιπαράθεση στο αμερικανικό Κογκρέσο για το ζήτημα της οροφής χρέους των ΗΠΑ ρισκάρει να οδηγήσει τη χώρα σε αθέτηση πληρωμών την 1η Ιουνίου. Θα περίμενε κανείς ότι η αβεβαιότητα θα είχε ήδη προκαλέσει αναστάτωση στη χρηματιστηριακή αγορά.
Όμως, παρά το ότι η δραστηριότητα του hedging έχει αυξηθεί στα περιθώρια, δεν υπάρχουν σημάδια πανικού για το ενδεχόμενο να μην είναι σε θέση η κυβέρνηση των ΗΠΑ να πληρώσει όλους τους λογαριασμούς της από τον επόμενο μήνα.
Ο δείκτης S&P 500 γλίστρησε 0,3% την εβδομάδα που πέρασε, ενώ ο Nasdaq 100 σημείωσε κέρδη 0,6%. Το βαρόμετρο φόβου της Wall Street, o δείκτης μεταβλητότητας VIX, έχει επιστρέψει στα χαμηλά επίπεδα γύρω στις 17 μονάδες.
Ωστόσο, ο κίνδυνος είναι πραγματικός. Το κατέστησε σαφές η υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Janet Yellen την Παρασκευή. Αν το Κογκρέσο δεν αυξήσει το όριο χρέους η αμερικανική κυβέρνηση θα βρεθεί στη δυσάρεστη θέση να μην μπορεί να πληρώσει κάποια υποχρέωσή της.
Ο σχετικός εφησυχασμός στη χρηματιστηριακή αγορά έρχεται σε αντίθεση με την αγορά ομολόγων όπου υπάρχει νευρικότητα. Το κόστος των CDS (credit default swaps) που παρέχουν ασφάλιση σε κρατικά ομόλογα ΗΠΑ σε περίπτωση ενός «default» έχει ξεπεράσει το αντίστοιχο κόστος των CDS για ομόλογα χωρών όπως της Ελλάδας και της Βραζιλίας.
Αντίθετα, στο χρηματιστήριο καλάθι μετοχών της Citibank που περιλαμβάνει επιχειρήσεις περισσότερο εξαρτημένες από την κυβέρνηση των ΗΠΑ για τις πωλήσεις τους, μεταξύ τους της Boeing και της Raytheon Technologies, χάνει μόλις 1,8% αυτόν το μήνα έναντι απωλειών 0,9% του δείκτη S&P 500.
Οι σκεπτικιστές συγκρίνουν την τρέχουσα συγκυρία με την εμπειρία του 2011, τότε που η κυβέρνηση των ΗΠΑ πρόλαβε παρά τρίχα να αυξήσει το όριο χρέους, χάνοντας ωστόσο για πρώτη φορά την πιστοληπτική βαθμολόγηση ΑΑΑ.
Τότε, όπως και σήμερα το βαρόμετρο φόβου, ο δείκτης VIX έδειχνε ψύχραιμος, καθώς το αδιέξοδο στην αύξηση της οροφής χρέους κλιμακωνόταν και το κόστος των CDS εκτοξευόταν. Ομως, ο δείκτης VIX εκτινάχτηκε στις 48 μονάδες όταν ο οίκος Standard&Poor’s αφαίρεσε τη βαθμολογία ΑΑΑ από το χρέος των ΗΠΑ.
Το 2011 ο δείκτης S&P 500 δεν πάτωσε παρά δύο μήνες αργότερα μετά την αργοπορημένη συμφωνία να αυξηθεί το όριο χρέους. Τότε, η κρίση χρέους στην ευρωζώνη επιδείνωσε τις επιπτώσεις από την απώλεια της βαθμίδας ΑΑΑ. Σήμερα δεν υφίσταται τέτοιος κίνδυνος, αλλά δεν λείπουν οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η χρηματιστηριακή αγορά.
Οι ΗΠΑ βρίσκονται αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο ύφεσης μετά τον επιθετικότερο κύκλο νομισματικής σύσφιξης από την κεντρική τους τράπεζα, ενώ η κρίση στο τραπεζικό τους σύστημα «σιγοβράζει» ακόμα. Με τον πολλαπλασιαστή κερδών (Ρ/Ε) του στο 18,1, ο S&P 500 βρίσκεται σε επίπεδο αποτιμήσεων πάνω από τον μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας.