Ο DAX δεν μένει πια εδώ
Shutterstock
Shutterstock

Ο DAX δεν μένει πια εδώ

Σημαντική ήταν η μείωση των κερδών των 40 εισηγμένων στον DAX το πρώτο τρίμηνο κατά περίπου 5%, φτάνοντας τα 29 δισεκατομμύρια ευρώ, σε αντίθεση με την εκτόξευση του δείκτη που αντικατοπτρίζει την πραγματική εικόνα της γερμανικής οικονομίας. Σύμφωνα με την Handelsblatt, η κερδοφορία των εταιρειών μειώθηκε για κάθε ευρώ κύκλου εργασιών, κατά μέσο όρο 5,8 σεντ καθαρού κέρδους από το προηγούμενο έτος στο 6,2%.

Τα πράγματα γίνονται χειρότερα, καθώς η ισχύς του ευρώ έρχεται αυτή τη φορά σε λάθος στιγμή. Στο παρελθόν, το κοινό νόμισμα συνήθως ανατιμούνταν όταν η οικονομία πήγαινε καλά και ως εκ τούτου κεφάλαια εισέρρεαν στη ζώνη του ευρώ. Αυτό προκαλούσε άνοδο του ευρώ.

Αντίθετα, το ευρώ σχεδόν πάντα έπεφτε όταν η οικονομία αποδυναμωνόταν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα μια αντιστάθμιση στα συναλλαγματικά κέρδη σε δύσκολες εποχές. Αυτή τη φορά είναι διαφορετικά, επειδή η ισχύς του ευρώ προκύπτει από την απώλεια εμπιστοσύνης στο δολάριο και έρχεται σε μια εποχή που η Γερμανία απειλείται με ένα τρίτο έτος ύφεσης μετά από ήδη δύο χρόνια ύφεσης.

Το ισχυρό ευρώ από ευκαιρία το μεγάλο πρόβλημα

Το ισχυρό ευρώ μπορεί να έχει ένα σημαντικό πλεονέκτημα σήμερα, καθώς οι πρώτες ύλες όπως το πετρέλαιο διαπραγματεύονται σε δολάρια. Η Γερμανία είναι μια χώρα με λίγες πρώτες ύλες και πρέπει να τις εισάγει και να πληρώνει για αυτές. Χάρη στην ισχυρή συναλλαγματική ισοτιμία του ευρώ, αυτό είναι πλέον φθηνότερο και ωφελεί τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τους καταναλωτές. Στον αντίποδα όμως, όταν οι πωλήσεις και των 40 εταιρειών του δείκτη DAX γίνονται εκτός Ε.Ε., τότε τα πράγματα αλλάζουν.

Μπορεί η ισοτιμία το 2024 να ήταν υποστηρικτική, όμως για το 2025 η εικόνα έχει  πάρει διαφορετική κατεύθυνση. Στα επόμενα τρίμηνα, η πίεση στους εταιρικούς ισολογισμούς αναμένεται να ενταθεί. Λόγω της δασμολογικής πολιτικής των ΗΠΑ, το ευρώ ενισχύεται διαρκώς έναντι του δολαρίου. Μέσα σε 15 εβδομάδες, το ευρώ έχει ενισχυθεί κατά 10% και διαμορφώνεται στα 1,12 δολάρια.

Αυτό μειώνει τα κέρδη των εταιρειών από τις διεθνείς τους δραστηριότητες. Σύμφωνα με υπολογισμούς της Handelsblatt, σχεδόν το 80% του κύκλου εργασιών τους προέρχεται από το εξωτερικό και πάνω από το 60% εκτός της ζώνης του ευρώ. Σε αυτές τις περιοχές, τα γερμανικά προϊόντα γίνονται ακριβότερα όταν το δολάριο υποχωρεί έναντι του ευρώ.

Ενώ στις αρχές του έτους οι αναλυτές προέβλεπαν αύξηση των κερδών κατά 10% το 2025, οι προβλέψεις πλέον έχουν μειωθεί στο 4%. Μια διάσπαση της πτωτικής γραμμής τάσης της ισοτιμίας, από τα υψηλά της, θα δημιουργήσει απλά «τεράστιο θέμα». 

Η ισχυροποίηση του ευρώ επηρεάζει όλους τους κλάδους

Οι περισσότερες εταιρείες αναγκάζονται να αναθεωρήσουν τις προβλέψεις τους, όσο το επιτρέπει η εικόνα της απρόβλεπτης επόμενης ημέρας. Η Infineon, για παράδειγμα, είχε αναθεωρήσει ανοδικά τις προβλέψεις της τον Φεβρουάριο λόγω της τότε αδυναμίας του ευρώ. Όμως, εξαιτίας της αβεβαιότητας που προκαλεί ο κλιμακούμενος εμπορικός πόλεμος του προέδρου Τραμπ και η πτώση του δολαρίου, η εταιρεία ημιαγωγών αναθεώρησε εκ νέου προς τα κάτω τις ετήσιες προβλέψεις της μόλις ένα τρίμηνο μετά. Η αρνητική επίδραση στους πωλήσεις υπολογίζεται πλέον στο 10%.

Η νέα πρόβλεψη βασίζεται σε συναλλαγματική ισοτιμία 1,125 δολάρια ανά ευρώ, αντί για 1,05. Όλοι σχεδόν οι κλάδοι πλήττονται, ακόμη και εταιρείες σε άνθιση, όπως η Rheinmetall. Τα όπλα πωλούνται σε δολάρια, ο ισολογισμός του ομίλου γίνεται σε ευρώ, και άρα επηρεάζεται αρνητικά από την αποδυνάμωση του δολαρίου.

Ένας χρηματιστής από τη Φρανκφούρτη σημειώνει: «Μια ανατίμηση 10% του ευρώ περιορίζει την αύξηση των κερδών των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων κατά 3-5 ποσοστιαίες μονάδες», εκτιμά ο επικεφαλής στρατηγικής επενδύσεων της Deutsche Bank, Ulrich Stephan.

Προηγούμενοι υπολογισμοί δείχνουν ότι τα EBITDA των εταιρειών του DAX μειώθηκαν κατά 20-30 δισ. ευρώ κάθε φορά που το ευρώ ανατιμήθηκε κατά 10%. Με βάση τις προβλέψεις EBITDA για φέτος (300 δισ. ευρώ), αυτό αντιστοιχεί σε μείωση 6,6-10%.«Η περιοριστική εμπορική πολιτική του προέδρου Τραμπ αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τα κέρδη του DAX», τονίζει ο αναλυτής Χύρκαμπ. 

Η αυτοκινητοβιομηχανία στο στόχαστρο

Ο πυρήνας της γερμανικής οικονομίας ακούει στο όνομα αυτοκινητοβιομηχανία. Χωρίς τις VW, BMW και Mercedes, οι υπόλοιπες εταιρείες του DAX αύξησαν τα κέρδη τους το πρώτο τρίμηνο, κατά 2 δισ. ευρώ. Παρόλο την ύφεση οι τρεις αυτοκινητοβιομηχανίες σημείωσαν συνολικά καθαρά κέρδη 5,8 δισ. Ευρώ, αρκετά μειωμένα από τα 9,2 δισ. Πέρυσι, αλλά σημαντικά για την εικόνα της γερμανικής οικονομίας.

Η BMW διατηρεί προς το παρόν την πρόβλεψή της για 11 δισ. ευρώ προ φόρων, αλλά αυτό υπόκειται στη μείωση των δασμών από τον Ιούλιο 2025. Ήδη έχει προβλέψει ζημιές 1 δισ. ευρώ με τα σημερινά δεδομένα.

Ωστόσο, σύμφωνα με τον οικονομικό διευθυντή Γουόλτερ Μερτλ, η πρόβλεψη αυτή υπόκειται στην προϋπόθεση ότι οι δασμοί εισαγωγής είναι «εν μέρει προσωρινοί και ότι οι μειώσεις των δασμών θα πραγματοποιηθούν από τον Ιούλιο του 2025». Η BMW έχει ήδη διαθέσει ένα δισεκατομμύριο ευρώ για να αντισταθμίσει τις απώλειες εσόδων λόγω των δασμών.

Η Daimler Truck μείωσε επίσης τις προοπτικές της αυτή την εβδομάδα, επικαλούμενη «την αβεβαιότητα της συνολικής οικονομικής κατάστασης στη Βόρεια Αμερική» και τις «μειωμένες προσδοκίες πωλήσεων» εκεί. Συνεπώς, οι πωλήσεις σε επίπεδο ομίλου αναμένεται να κυμανθούν μεταξύ 430.000 και 460.000 οχημάτων, σε σύγκριση με προηγούμενες εκτιμήσεις που ανέρχονταν σε 460.000 έως 480.000.

Ο κατασκευαστής φορτηγών αναμένει τώρα ότι τα προσαρμοσμένα κέρδη προ φόρων θα κυμανθούν μεταξύ μείον πέντε και συν πέντε τοις εκατό φέτος σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Η μέχρι στιγμής πρόβλεψη ήταν για ανάπτυξη μεταξύ 5% και 15%.

Παρόμοια εικόνα και στην Porsche, όπου ένα ευρώ πιο αδύναμο κατά δέκα σεντ είχε αυξήσει τα αποτελέσματα της κατά εκατοντάδες εκατομμύρια, έτσι και ένα ευρώ πιο ισχυρό κατά δέκα σεντ θα έχει αρνητική επίπτωση παρόμοιου μεγέθους.

Η Porsche πωλεί το 25% των οχημάτων της στις ΗΠΑ, αλλά παράγει μόνο στην Ευρώπη (τις χρυσές εποχές του 99 είχαμε την πρωτιά και εμείς σε αγορές οχημάτων στον θεσσαλικό κάμπο -άλλες εποχές άλλοι καιροί, άρα δεν υπάρχει ελπίδα και από εμάς). Οι αμερικανικοί δασμοί επιβαρύνουν επιπλέον. Η μετοχή της Porsche έχει χάσει 23% από τον Φεβρουάριο, όταν άρχισε να ενισχύεται το ευρώ.

Η ελπίδα στον Πάουελ

Η αποδυνάμωση του δολαρίου αντανακλά την αυξανόμενη αβεβαιότητα των επενδυτών σχετικά με την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ. Πολλοί επενδυτές αποσύρουν κεφάλαια από τις ΗΠΑ και τα κατευθύνουν προς τη ζώνη του ευρώ. Η υπεραπόδοση των χρηματιστηριακών δεικτών στην αρχή του πρώτου τριμήνου και η υπερβολική άνοδος τους ενίσχυσε την άποψη ότι «αυτήν τη φορά θα είναι αλλιώς». Το ανησυχητικό δεν είναι το επίπεδο της ανόδου των δεικτών, αλλά η ταχύτητα της ανόδου.

Είδαμε τον τελευταίο μήνα τις αγορές να επανέρχονται όχι γιατί άλλαξε κάτι, αλλά γιατί οι περισσότεροι δεν «έπιασαν το μαχαίρι» όταν έπεφτε! Οι εναλλαγές των διαθέσεων που στηρίζονται σε αψυχολόγητες κινήσεις πάντοτε οδηγούν σε εσφαλμένες αντιλήψεις για την πραγματική μεγάλη εικόνα. Ο αποσυντονισμός από το πραγματικό πρόβλημα που υπάρχει γύρω μας, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην επόμενη αψυχολόγητη κίνηση.

Η γερμανική οικονομία και δη η ευρωπαϊκή δείχνουν ότι θα μαζέψουν όλο το χρήμα, γιατί απλά κάποιοι το υποστηρίζουν σθεναρά. Αποτελώ την εξαίρεση, διότι πιστεύω ότι η σημαντική διαφορά που υπάρχει στην ενίσχυση του ευρώ είναι ότι το ευρώ ενισχύεται εν μέσω ύφεσης και όχι γιατί η ευρωπαϊκή οικονομία ανθίζει. Η ελπίδα διατήρησης της εμπόλεμης κατάστασης που θα σώσει τις ευρωπαϊκές οικονομίες μέσω πολεμικών δαπανών δε θα προσφέρει τίποτα πέρα από εντυπώσεις, καθώς τα βασικά δομικά θέματα αλλαγών του σχεδίου Ντράγκι, που έπρεπε να γίνουν χθες, θα αποτελέσουν το επόμενο στοίχημα.

Στο παρελθόν, το ισχυρό ευρώ πήγαζε από αυξημένες επενδύσεις λόγω θετικών προοπτικών. Σήμερα προκύπτει από απώλεια εμπιστοσύνης στο δολάριο και συμπίπτει με την προοπτική τρίτης συνεχόμενης χρονιάς ύφεσης για τη Γερμανία. Μοναδική ελπίδα αποτελεί ο πρόεδρος της FED που χθες τόνισε ότι «θα πάμε σε μεγάλη περίοδο υψηλών επιτοκίων». Παραταύτα, όμως, το ευρώ δεν υποχώρησε καθόλου μετά τις δηλώσεις. Έστω μια μικρή διολίσθηση, ενδεικτικό της «στοιχηματικής εικόνας» που επικρατεί και των στοιχημάτων στις αγορές παραγώγων, όπου οι αντίθετες θέσεις δεν είναι πάντοτε και ο δείκτης της πραγματικής εικόνας που κρύβεται πίσω από τις κινήσεις. Και αυτό αποτελεί  τον μεγαλύτερο κίνδυνο για τις αγορές και τη μεγαλύτερη παγίδα για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Η Ευρώπη πέφτει στην «παγίδα Τραμπ», όπως ολόκληρος ο πλανήτης. Υπενθυμίζεται ότι ο  Γερμανός ΥΠΕΞ Γιόχαν Βάντεφουλ συμφώνησε στην αύξηση του 5% των δαπανών προς το ΝΑΤΟ. Δήλωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να ικανοποιήσει το αίτημα Τραμπ για 5% του ΑΕΠ, κάτι που προκάλεσε έκπληξη αλλά όχι για όλους. Στο ίδιο μήκος κύματος και  ο Μαρκ Ρούτε, που εμφανίστηκε χθες αισιόδοξος ότι οι νατοϊκοί σύμμαχοι θα κατορθώσουν τελικά να ικανοποιήσουν το αίτημα του Αμερικανού προέδρου για αύξηση του νατοϊκού αυτού στόχου στη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στα τέλη Ιουνίου, στη Χάγη.

«Είμαστε στον σωστό δρόμο», ανέφερε χαρακτηριστικά ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ μετά την ολοκλήρωση της άτυπης συνόδου των υπουργών Εξωτερικών της Συμμαχίας, στην Αττάλεια της Τουρκίας, που επικεντρώθηκε σε αυτό το ζήτημα. 

«Η περιοριστική εμπορική πολιτική του Αμερικανού προέδρου Τραμπ αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για τις προβλέψεις κερδών του DAX», προειδοποιεί ο αναλυτής της Commerzbank, Αντρέας Χιούρκαμπ, ενώ ο DAX πλησιάζει τις 24000 μονάδες.

Οι αριθμοί ζωγραφίζουν απλά ένα ακόμη υψηλό, στη νέα πραγματικότητα των αγορών, που πιστεύουν ότι «αυτήν τη φορά θα είναι αλλιώς», με τον πρόεδρο Τραμπ να μας προετοιμάζει για την «τελευταία πράξη του δράματος», την «απορρύθμιση» του τραπεζικού και όχι μόνο συστήματος!