Το πρώτο διάγγελμα και η επόμενη μέρα για τη βρετανική μοναρχία
Κάρολος Γ΄

Το πρώτο διάγγελμα και η επόμενη μέρα για τη βρετανική μοναρχία

Αποφασισμένος να συνεχίσει στον ίδιο δρόμο που χάραξε η μητέρα του βασίλισσα Ελισάβετ εμφανίζεται ο Κάρολος Γ΄, ο οποίος θα ανακηρυχθεί επισήμως βασιλιάς του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρετανίας και της Βόρειας Ιρλανδίας, μετά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Διαδοχής στο Παλάτι του Αγίου Ιακώβου στο Λονδίνο, το πρωί του Σαββάτου.

Σημειώνεται ότι η στέψη του μονάρχη δεν λαμβάνει χώρα αμέσως μετά τον θάνατο του προκατόχου του θρόνου, προκειμένου να τηρηθεί μια περίοδος πένθους και να δοθεί η ευκαρία να διοργανωθεί η τελετή. Η Ελισάβετ, που έγινε βασίλισσα στις 6 Φεβρουαρίου του 1952, την ημέρα που πέθανε ο πατέρας της, στέφθηκε στις 2 Ιουνίου του 1953, δηλαδή 15 μήνες αργότερα μπροστά σε πάνω από 8.000 προσκεκλημένους στο Αββαείο του Ουέστμινστερ. Σύμφωνα πάντως με τους ειδικούς στα θέματα που αφορούν τη βρετανική μοναρχία, αναμένεται να προτιμήσει «μια πιο γρήγορη και πιο μικρή στέψη».

Στο πρώτο του διάγγελμα ο Κάρολος -που είναι ο γηραιότερος μονάρχης που αναλαμβάνει καθήκοντα στη βρετανική βασιλική ιστορία- και χρησιμοποιώντας προσωπικό τόνο, εξέφρασε τη δέσμευσή του ότι θα υπηρετήσει τις ίδιες αξίες με την εκλιπούσα βασίλισσα, πηγή έμπνευσης για τον ίδιο και για όλη τη βασιλική οικογένεια.

«Όπως έκανε η βασίλισσα με ακλόνητη αφοσίωση, δεσμεύομαι κι εγώ να τηρώ τις συνταγματικές αρχές», διαβεβαίωσε ο Κάρολος Γ’ και υποσχέθηκε: «Όποια κι αν είναι η καταγωγή ή οι πεποιθήσεις σας, θα προσπαθήσω να σας υπηρετήσω με πίστη, σεβασμό και αγάπη».

Όπως έκανε γνωστό, η σύζυγός του Καμίλα, «στη στοργική βοήθεια» της οποίας, όπως είπε, θα βασίζεται προκειμένου να φέρει εις πέρας τα καθήκοντά του, θα έχει πλέον τον τίτλο της βασιλικής συζύγου. Διάδοχος του θρόνου θα είναι πλέον ο πρωτότοκος γιος του Ουίλιαμ, που λαμβάνει και τον τίτλο του Πρίγκιπα της Ουαλίας, (ως είθισται για τον διάδοχο του βρετανικού θρόνου).

Ξεχωριστή αναφορά έκανε ο νέος μονάρχης και στον μικρότερο γιο του, τον δούκα του Σάσεξ και τη σύζυγό του. «Εκφράζω την αγάπη μου για τον πρίγκιπα Χάρι και τη Μέγκαν, καθώς συνεχίζουν να θεμελιώνουν τη ζωή τους στο εξωτερικό». 

Η συνάντηση με την Τρας

Πριν το διάγγελμά του, ο Κάρολος Γ΄ συναντήθηκε για πρώτη φορά με την πρωθυπουργό Λιζ Τρας, η οποία ανέλαβε πρόσφατα τα καθήκοντά της. Αναφερόμενος στον θάνατο της βασίλισσας, σε στιγμιότυπο που καταγράφηκε από τις τηλεοπτικές κάμερες, ο νέος μονάρχης είπε στην πρωθυπουργό του: «Η στιγμή που φοβόμουν, όπως ξέρω και για πολλούς άλλους ανθρώπους».

Νωρίτερα, έχοντας στο πλευρό του τη σύζυγό του Καμίλα, δέχθηκε δια χειραψίας τα συλλυπητήρια πολιτών επί περίπου 10 λεπτά. Μάλιστα, κοντοστάθηκε για λίγο προκειμένου να ατενίσει τις αναρίθμητες ανθοδέσμες που έχουν αφήσει επισκέπτες στην είσοδο του παλατιού.

«Δεν πρέπει να σας απασχολούμε πολύ», είπε επίσης ο βασιλιάς Κάρολος στην Λιζ Τρας, η οποία ανέλαβε την πρωθυπουργία την περασμένη Τρίτη. «Ήταν τόσο συγκινητικό το απόγευμα, όταν φθάσαμε. Τόσοι πολλοί άνθρωποι είχαν έρθει για να εκφράσουν τα συλλυπητήριά τους και να αφήσουν λίγα λουλούδια», συνέχισε.

«Ο Θεός σώζοι τον Βασιλέα»

Ο βρετανικός εθνικός ύμνος, με την αλλαγή στους στίχους («Ο Θεός να σώζει τον Βασιλιά» αντί για «Ο Θεός να σώζει τη Βασίλισσα»), ακούστηκε σήμερα για πρώτη φορά ύστερα από 70 χρόνια στον καθεδρικό ναό του Αγίου Παύλου στο Λονδίνο, παρουσία της πρωθυπουργού Λιζ Τρας.

Η νέα εκδοχή («God Save the King») αντικαθιστά το «God Save the Queen», τον ύμνο που ακουγόταν σε επίσημες εκδηλώσεις από την άνοδο της Ελισάβετ Β’ στον βρετανικό θρόνο (1952) μέχρι σήμερα.

Ο βασιλιάς Κάρολος Γ’ της Βρετανίας περιέγραψε τον θάνατο της μητέρας του, της Ελισάβετ Β’, ως τη στιγμή που φοβόταν, σε έναν σύντομο διάλογο που είχε νωρίτερα σήμερα με την πρωθυπουργό Λιζ Τρας, ο οποίος απαθανατίστηκε από τις τηλεοπτικές κάμερες. «Η στιγμή που φοβόμουν, όπως ξέρω και για πολλούς άλλους ανθρώπους», ακούστηκε να λέει ο Κάρολος Γ’ υποδεχόμενος την πρωθυπουργό Τρας στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, αναφερόμενος στον θάνατο της βασίλισσας.

Στο πρώτο του διάγγελμα προς το έθνος, ο νέος βασιλιάς Κάρολος Γ’ της Βρετανίας ευχαρίστησε τον κόσμο για τη συμμετοχή του στο πένθος για τη μητέρα του, ενώ δεσμεύτηκε πως θα ακολουθήσει το παράδειγμά της.

«Ο πράσινος βασιλιάς» και οι ιδέες του

Κάποιοι εκτιμούν ότι η διαδοχή της Ελισάβετ από τον Κάρολο θα εξασθενήσει τη βρετανική μοναρχία. Σύμφωνα με δημοσκόπηση την επομένη του εορτασμού του πλατινένιου Ιωβηλαίου, το 82% των Βρετανών δήλωνε ικανοποιημένο από την Ελισάβετ, το 61% συμπαθούσε τον Κάρολο, ενώ ο Ουίλιαμ συγκέντρωνε ποσοστό δημοφιλίας 73%.

Οι υπέρμαχοι του νέου βασιλιά, τονίζουν ότι είναι πανέτοιμος να αναλάβει τα καθήκοντά του, με στόχο να φέρει τον θρόνο πιο κοντά στο λαό, ότι εργαζόταν καθημερινά για τα ζητήματα του θρόνου, ότι υπήρξε από τους πρώτους που ενδιαφέρθηκαν έμπρακτα για την αντιμετώπιση των συνεπειών της Κλιματικής Αλλαγής και πως έχει επιδείξει τεράστιο φιλανθρωπικό έργο, μέσω του Ιδρύματός του (Prince’s Trust International). Γεγονός είναι πάντως, ότι με την «πράσινη» ατζέντα του, ο Κάρολος κατάφερε να εκσυγχρονίσει την εικόνα της βρετανικής μοναρχίας, κερδίζοντας τη συμπάθεια της παγκόσμιας κοινής γνώμης.

Σύμφωνα με τη «Daily Mail», ο Κάρολος μιλούσε για αντιστάθμιση της σχετικής σύντομης βασιλείας του με ένα εξάμηνο σπριντ δραστηριοτήτων μετά τη στέψη του. Έχει καταλήξει σε μια σειρά από ιδέες που δεν σχετίζονται με το συνηθισμένο του χόμπι (άλογα, αρχιτεκτονική και γεωργία). Αυτό που προτείνει, λέγεται από το περιβάλλον του, είναι ο εκσυγχρονισμός των τομέων της δημόσιας ζωής, όπως το σύστημα τιμών, ιδέες που δεν ενέχουν πολιτικό κίνδυνο και, όπως πιστεύει, θα έχουν παγκόσμια έγκριση.

Αυτές οι ιδέες περιλαμβάνουν την απόρριψη της ξεπερασμένης λέξης «Empire» (Αυτοκρατορία), για παράδειγμα, στο Τάγμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, και την αντικατάστασή της με τη λέξη «Excellence» (Αριστεία).

Μια άλλη, πιο προσωπική αλλαγή, θα ήταν η μετονομασία του Βασιλικού Βικτωριανού Τάγματος σε Βασιλικό Ελισαβετιανό Τάγμα. Κίνηση που θα αποτελούσε φόρο τιμής τόσο στη μητέρα του όσο και στην αγαπημένη του γιαγιά -τη βασιλομήτορα Ελισάβετ- που ήταν 102 ετών όταν πέθανε το 2002. Αισθάνεται επίσης εδώ και καιρό ότι η συνεισφορά των φιλάνθρωπους στους οποίους έχει βασιστεί σε μεγάλο βαθμό το φιλανθρωπικό του έργο -όχι χωρίς κάποιες διαμάχες τους τελευταίους μήνες- δεν έχει αναγνωριστεί επαρκώς με τιμές.

Μια άλλη από τις ιδέες του είναι να μετατρέψει τις τελετές απονομής περισσότερο σε μια γιορτή. Σύμφωνα με έναν φίλο του: «Ο Κάρολος θεωρεί κρίμα που αφού λάβουν μια τιμή στο παλάτι, μια μεγάλη μέρα στη ζωή οποιουδήποτε, οι παραλήπτες απλώς φεύγουν. Πόσο πιο κατάλληλο για όλους θα ήταν η περίσταση να σημαδευτεί από ένα πάρτι». Ποιος όμως θα πλήρωνε για τέτοια πάρτι, και θα μπορούσαν αυτές οι δαπάνες να οδηγήσουν τελικά σε λιγότερες τελετές απονομής και τιμές;

Όπως επισημαίνουν οι γνωρίζοντες, κανείς δεν περιμένει από τον Κάρολο να εγκαταλείψει τα μακροχρόνια ενδιαφέροντα και τις απόψεις του. Εξάλλου, θέματα για τα οποία έχει ασκήσει πίεση σε υπουργούς σε διάφορες κυβερνήσεις ανά τα χρόνια, συμπεριλαμβανομένων καίριων θεμάτων όπως το κυνήγι αλεπούδων, το NHS, ο ρόλος των σχολείων μέσης εκπαίδευσης, τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα και τα υγιεινά σχολικά γεύματα, είχαν πάντα μεγάλη απήχηση στο κοινό.

Το σίγουρο είναι πάντως ότι ο νέος μονάρχης δεν θα γνωστοποιήσει τις απόψεις του στην πρωθυπουργό κατά τις εβδομαδιαίες συναντήσεις τους. «Το να είναι βασιλιάς δεν μπορεί να σταματήσει τον Κάρολο να είναι παθιασμένος με αυτό στο οποίο πιστεύει. Είναι από τη φύση του, λομπίστας», είχε δηλώσει άτομο από το περιβάλλον του Καρόλου.

Politico: O Κάρολος είναι υπερβολικά «πολιτικός» για τις ΗΠΑ

Ως Πρίγκιπας της Ουαλίας ο Κάρολος δεν μάσησε ποτέ τα λόγια του για την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της. «Ο κόσμος βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού και πλέον χρειαζόμαστε παγκόσμια κινητοποίηση, σαν να ήμασταν σε πόλεμο, εάν θέλουμε να κερδίσουμε», είχε δηλώσει στη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (COP26) στη Γλασκώβη το Νοέμβριο του 2021.

Όπως τονίζεται σε άρθρο γνώμης στο «Politico», «πλέον ο Κάρολος ως βασιλιάς θα αναγκαστεί να περάσει το λεπτό όριο μεταξύ της πολιτικής της υπεράσπισης και του θρόνου. Το πώς χειρίζεται τα ακτιβιστικά του ένστικτα σίγουρα θα επηρεάσει τη δημοτικότητά του στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Κοινοπολιτεία. Αλλά θα έχει σημασία και για τις ΗΠΑ, όπου η απαλή, γλυκιά και απολίτικη διπλωματία της γοήτευε τους Αμερικανούς επί δεκαετίες.