Είναι έτοιμο το Ιράν για το επόμενο βήμα;

Είναι έτοιμο το Ιράν για το επόμενο βήμα;

Του Γιώργου Παυλόπουλου

«Πάμε για πόλεμο αδερφέ!», φέρεται να φώναξε ένας από τους εκατοντάδες αλεξιπτωτιστές της 82ης ταξιαρχίας που έχουν ξεκινήσει ήδη από τη βάση του Φορτ Μπραγκ της Καλιφόρνια, προκειμένου να ενισχύσουν τις αμερικανικές δυνάμεις στη Μέση Ανατολή, με πρώτο σταθμό το Κουβέιτ. Κουβαλώντας τον ατομικό τους οπλισμό και ένα σάκο πλάτης βάρους 34 κιλών που περιέχει όλα τα απαραίτητα, οι στρατιώτες επιβιβάζονται στα μεταγωγικά αεροπλάνα τα οποία, στη συνέχεια, τους μεταφέρουν εκεί όπου θα αναμείνουν την τελική εντολή.

Πρόκειται, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters και άλλα διεθνή ΜΜΕ, για τη μεγαλύτερη και σημαντικότερη «ταχεία ανάπτυξη» στρατιωτικών μονάδων από την εποχή του σεισμού στην Αϊτή, το 2010 – κι αυτό, μαζί με την παραπάνω φράση, αποτυπώνει το κλίμα που έχει δημιουργηθεί, καθώς και το πόσο σοβαρός είναι ο κίνδυνος μιας γενικότερης ανάφλεξης σε μια ούτως ή άλλως εύφλεκτη περιοχή, που μοιάζει πλέον έτοιμη να εκραγεί μετά την δολοφονία του Κασέμ Σουλεϊμανί, την περασμένη Παρασκευή στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης.

Την ίδια στιγμή, ακόμη πιο πολεμικό κλίμα επικρατεί στην Τεχεράνη, όπως και σε πολλές πόλεις και στρατιωτικές εγκαταστάσεις του Ιράν, το οποίο – τι ειρωνεία, αλήθεια... – πληρώνει βαρύ φόρο αίματος προτού καν πατηθεί η σκανδάλη μετά το ποδοπάτημα στην κηδεία του Σουλειμανί που προκάλεσε το θάνατο 50 περίπου ανθρώπων.

Το συμβούλιο ασφαλείας της χώρας διεμήνυσε ότι διαθέτει 13 εναλλακτικά σχέδια για να χτυπήσει τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ (στον οποίο η Ουάσινγκτον αρνήθηκε να χορηγήσει βίζα για να μεταβεί στη Νέα Υόρκη και να παραστεί στη συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ) δήλωσε ότι η απάντηση της χώρας του στην δολοφονία του στρατηγού θα είναι «αναλογική».

Πώς θα απαντήσει το Ιράν;

Τι μπορεί να σημαίνει, όμως, αυτό; Αν προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε... τοις μετρητοίς τα λόγια του Ζαρίφ, συνυπολογίζοντας και τη θέση του Σουλεϊμανί στην πυραμίδα της εξουσίας, θα πρέπει να καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι το Ιράν πρόκειται σύντομα να επιχειρήσει να σκοτώσει τον αρχηγό της CIA ή ακόμη και τον αντιπρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών. Μάλιστα, εάν πιστέψουμε και αυτό που είχε δηλώσει σχετικά πρόσφατα ο ίδιος ο δολοφονηθείς, απευθυνόμενος στους Αμερικανούς – «είμαστε τόσο κοντά σας όσο δεν μπορείτε καν να φανταστείτε» – τότε πιθανώς θα πρέπει να περιμένουμε μια εντυπωσιακή εκδίκηση.

Το πιθανότερο, βεβαίως, είναι ότι κάτι τέτοιο δεν θα συμβεί. Και οι λόγοι γι' αυτό είναι πολλοί.

Για παράδειγμα, το Ιράν δεν διαθέτει ανάλογες δυνατότητες με τις ΗΠΑ ώστε να μπορεί να πλήττει όποτε και όπου θέλει, καθώς και όσο ψηλά θέλει στην ιεραρχία, πολύ περισσότερο τη στιγμή που η Ουάσινγκτον έχει αυξήσει τα μέτρα ασφαλείας γύρω από τους πιθανούς στόχους. Επίσης, η ηγεσία του γνωρίζει ότι δεν μπορεί να υπολογίζει στην ανοιχτή στήριξη των ισχυρών συμμάχων της χώρας στην περίπτωση που θελήσει να τα βάλει με τους Αμερικανούς, καθώς Ρωσία και Τουρκία (αλλά και Κίνα) μοιάζουν να προκρίνουν την οδό της διπλωματίας.

Όσο για μια ανοιχτή και κατά μέτωπο πολεμική σύγκρουση, ούτε λόγος να γίνεται. Κι αυτό διότι δεν πρέπει να υπάρχει αμφιβολία ότι, σε μια τέτοια περίπτωση, τα πλήγματα που θα δέχονταν οι ιρανικές ένοπλες δυνάμεις και στρατηγικές εγκαταστάσεις στη χώρα από την τρομακτική πολεμική μηχανή του Τραμπ θα ήταν συντριπτικά.

Αντίποινα και διαπραγμάτευση

Όλα τα παραπάνω, όμως, δεν σημαίνουν ότι ο κίνδυνος είναι ουσιαστικά μικρός και ο συναγερμός που έχει σημάνει τεχνητός. Πέρα από όλα τα άλλα, άλλωστε, είναι σαφές πως η ηγεσία του Ιράν είναι υποχρεωμένη να απαντήσει με κάποιο τρόπο, μιας και σε διαφορετική περίπτωση θα φανεί αδύναμη και ευάλωτη τόσο εκτός όσο και εντός συνόρων, κάτι που σίγουρα δεν επιθυμεί...

Όσο δε κι αν φαίνεται παράδοξο και αντισυμβατικό ως σκέψη, ακόμη και η Ουάσινγκτον γνωρίζει πως εάν δεν υπάρξουν κάποιας μορφής αντίποινα, το Ιράν δεν θα δεχθεί ποτέ να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και να συζητήσει τη συμφωνία η οποία θα του προταθεί.

Εκτός, βεβαίως, εάν επιλεγεί η οδός του πολέμου, με μια ολοκληρωτική επίθεση εναντίον του που θα το αναγκάσει σε πλήρη συνθηκολόγηση και αποδοχή ταπεινωτικών όρων. Το σενάριο αυτό δύσκολα αποτελεί βασική επιλογή για τον Τραμπ και τις ΗΠΑ. Ειδικά σε χρονιά προεδρικών εκλογών.