Πώς το μεγάλο deal αλλάζει τον τραπεζικό χάρτη
Shutterstock
Shutterstock
Alpha Bank, UniCredit

Πώς το μεγάλο deal αλλάζει τον τραπεζικό χάρτη

Το Mega Deal της UniCredit με την Alpha Bank, είναι αυτό που στις αγορές ονομάζουμε «Game Changer». Δηλαδή ένα γεγονός που αλλάζει όλο το παιχνίδι. Διότι δεν είναι λίγο πράγμα, η στρατηγική είσοδος της 1ης τράπεζας της Ιταλίας, της 14ης τράπεζας της Ευρώπης και της 34ης τράπεζας στον κόσμο στη χώρα μας. 

Ποια είναι η UniCredit; 

Είναι η μόνη τράπεζα με συστημική βαρύτητα στην Ιταλία, σύμφωνα με την έκθεση του Financial Stability Board (FSB) που είχε δημοσιευτεί το 2022. Οι τραπεζικές της ρίζες φτάνουν στο μακρινό 1870 στη Banca di Genova, για να καταλήξει στη σημερινή της μορφή μετά από διαρκείς συνενώσεις, συγχωνεύσεις απορροφήσεις και  εξαγορές με άξονα την Unicredito. Με τις Cassa di Risparmio di Verona, Vicenza, Belluno e Ancona (Cariverona Banca), Cassa di Risparmio della Marca Trivigiana  (Cassamarca), Rolo Banca, Banca CRT, Banca dell'Umbria, Cassa di Risparmio di Carpi, Cariverona Banca, Cassamarca, Cassa di Risparmio di Trento e Rovereto, Banca di Roma, Banco di Sicilia και Cassa di Risparmio di Trieste, να αποτελούν τμήματα του μετοχικού παζλ. Ωστόσο, η κορυφαία κίνηση, ήταν αυτή της συγχώνευσης με τη Credito Italiano το 1998.

Σήμερα μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων η UniCredit δραστηριοποιείται και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Με την Bank Austria στην Αυστρία, τη HypoVereinsbank στη Γερμανία, την UniCredit Bank Czech Republic and Slovakia στην Τσεχία και την Σλοβακία, την UniCredit Bank Hungary στην Ουγγαρία, την UniCredit Bank Romania στη Ρουμανία, την UniCredit Bank Serbia στη Σερβία, την UniCredit Bank Slovenia στη Σλοβενία, την UniCredit Bulbank στη Βουλγαρία, την UniCredit International Bank Luxembourg στο Λουξεμβούργο, την Zagrebačka Βanka στη Κροατία και τις UniCredit Bank Mostar και UniCredit Bank Banja Luka στη Βοσνία Ερζεγοβίνη. (Bosnia and Herzegovina. Παράλληλα στην Ιταλία διαθέτει ακόμα δυο θυγατρικές την UniCredit Corporate & Investment Banking και την UniCredit Leasing.

Πόσο μεγάλη είναι η UniCredit;

Η κεφαλαιοποίηση της UniCredit (UCG.MI) στο Χρηματιστήριο του Μιλάνου ανέρχεται στα $42,30 δισ. Δηλαδή είναι 14 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη κεφαλαιοποίηση της Alpha Bank στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Στο ακόλουθο γράφημα βλέπουμε την πορεία της μετοχής της UniCredit, από το 2006 μέχρι σήμερα. Είναι χαρακτηριστικό, πως η μετοχή της UniCredit είχε κτυπηθεί ιδιαίτερα από την ευρωπαϊκή κρίση του 2008, όταν είχε δει τη αποτίμηση της να καταρρέει από τα $130 δισ. στα $14 δισ. Ωστόσο η ιταλική τράπεζα κατάφερε να μετατρέψει την κρίση σε ευκαιρία, με αποτέλεσμα να αποτελεί σήμερα την 1η τράπεζα στη Ιταλία και την 14η στην Ευρώπη. 


Τι σημαίνει η στρατηγική είσοδος μιας μεγάλης ξένης τράπεζας για τη χώρα μας;

Πριν από αρκετό καιρό είχε δημοσιευτεί στο liberal το άρθρο «Γιατί δεν έρχεται ούτε μια ξένη τράπεζα στην Ελλάδα», , στο οποίο αναφερόμασταν στην αδυναμία της χώρας μας να προσελκύσει έναν στρατηγικό τραπεζικό επενδυτή. Ουσιαστικά τα τελευταία χρόνια, μόνο η JPMorgan που είναι η μεγαλύτερη τράπεζα των ΗΠΑ και η ακριβότερη τράπεζα στον κόσμο με όρους χρηματιστηριακής αποτίμησης, είχε κάνει τη εμφάνιση της στην Ελλάδα αγοράζοντας το 48% της Viva Wallet. 

Μέχρι και χθες, ενδιαφέρον για τις τράπεζες είχαν δείξει γνωστοί θεσμικοί επενδυτές και μεγάλα συνταξιοδοτικά ταμεία από το εξωτερικό. Κατά καιρούς, είχαν εμφανιστεί πληροφορίες σχετικές με την εκδήλωση αγοραστικού ενδιαφέροντος για τα προς πώληση «πακέτα μετοχών» του ΤΧΣ από το εξωτερικό. Έχουν αναφερθεί επενδυτές, όπως είναι η Reggeborgh Invest του Χένρι Χόλτερμαν, το Public Investment Fund (PIF) του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας, το ΙΟΝ Group, το Helikon Fund και άλλοι.

Ωστόσο, απουσίαζε μια ξένη τράπεζα που να ήθελε να  επενδύσει στο χώρο της επιχειρηματικής τραπεζικής, στο χώρο της επενδυτικής τραπεζικής και στο χώρο της λιανικής τραπεζικής. Μια τράπεζα που να πιστεύει ενεργά στο «turnaround story» της ελληνικής οικονομίας. Ειδικά σε μια περίοδο που η Ελλάδα αναπτύσσεται με ρυθμούς υψηλότερους από την υπόλοιπη Ευρώπη, που μετατρέπεται σε ένα ενεργειακό κόμβο, που λαμβάνει μια αναβαθμισμένη θέση στη νέα παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα, που βιώνει μια πρωτοφανή άνοδο του real estate και των ξενοδοχειακών επενδύσεων και που ξετυλίγει τεράστια έργα υποδομών.

Σήμερα η συμφωνηθείσα είσοδος της UniCredit στο μετοχικό κεφάλαιο της Alpha Bank, επισφραγίζει την επιτυχία της ελληνικής οικονομίας να περάσει στο «nvestment grade». Πιστοποιεί πως το ελληνικό αναπτυξιακό σχέδιο που κινητοποιεί ευρωπαϊκούς πόρους, ιδιωτικά κεφάλαια και τραπεζικές χρηματοδοτήσεις είναι αναγνωρίσιμο από το εξωτερικό. Αποδεικνύει ότι η UniCredit διακρίνει ένα παράθυρο ευκαιρίας για τη συμμετοχή της σε αυτό το αναπτυξιακό σκηνικό μέσω της συμμετοχής της στην Alpha Bank, αφού τα αποτελέσματα και η πορεία τη Alpha Bank και μέσα στο 2023 είναι θεαματικά. 

Γιατί η Alpha Bank, αποτελεί ευκαιρία για την UniCredit;

Κατ’ αρχάς, η διαδικασία της αποεπένδυσης του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας από το μετοχικό κεφάλαιο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών αποτελεί μιας πρώτης τάξης ευκαιρία να εισέλθει κάποιος μα ικανοποιητικό μετοχικό ποσοστό σε μια τράπεζα. Επομένως, εάν ένας στρατηγικός επενδυτής όπως η UniCredit θέλει να «μπει στην ελληνική αγορά», αγοράζοντας μετοχικό ποσοστό στην Alpha Bank παίρνει ίσως το καλύτερο κομμάτι της «καρδιάς» της ελληνικής οικονομίας που είναι το τραπεζικό σύστημα.

Διότι δεν υπάρχουν πολλές τράπεζες στην Ευρώπη που να αυξάνουν τα καθαρά τους έσοδα από τόκους κατά +48,5%, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του Α’ εξαμήνου 2023. Δεν υπάρχουν πολλές τράπεζες που να αυξάνουν τα κύρια λειτουργικά τους έσοδα κατά +30,5%. Που να διατηρούν σχεδόν αμετάβλητα τα επαναλαμβανόμενα λειτουργικά έξοδα. Που να παρουσιάζουν έναν Δείκτη Κεφαλαίων Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (CET-1) στο 13,4%. Και που να αυξάνουν τα καθαρά κέρδη που αναλογούν στους μετόχους (μετά από φόρους) κατά +26,8%. 

Στο ακόλουθο γράφημα βλέπουμε συνοπτικά όλα τα θεμελιώδη και βασικά στοιχεία της Alpha Bank όπως παρουσιάζονται στην ιστοσελίδα του ΤΧΣ.

Η είσοδος της UniCredit στην Alpha Bank είναι δεδομένη και θα γίνει οπωσδήποτε σε βάθος χρόνου, ανεξάρτητα από το αν τελικά το ΤΧΣ την επιλέξει για την πώληση των μετοχών που διαθέτει μέσω της διαγωνιστικής διαδικασίας. Μιας διαδικασίας που ξεκίνησε ήδη μετά από την πρόταση του ιταλικού τραπεζικού ομίλου και τη συμφωνία ανάμεσα στις διοικήσεις των δυο τραπεζών. Θα γίνει δηλαδή ούτως ή αλλιώς, με την αγορά έστω ενός ποσοστού 5% μέσω του ΧΑ σε διάστημα 24 μηνών, στην περίπτωση που ένας άλλος επενδυτής ή υπάρχων μέτοχος πετύχει να αποκτήσει αυτός το μερίδιο του ΤΧΣ, μέσω των διαδικασιών που προβλέπονται.

Βέβαια, δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που εκτιμούν ότι η οργανική κερδοφορία των τραπεζών βρίσκεται σε επίπεδα κορύφωσης, καθώς σύντομα θα ολοκληρωθεί ο κύκλος της ανοδικής επιτοκιακής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Και ότι οι τράπεζες θα κινηθούν με δυσκολίες το επόμενο χρονικό διάστημα. Όμως και έτσι να είναι, η είσοδος της UniCredit αποτελεί ένα τεράστιο «συν» τόσο για την Alpha Bank, όσο και για το σύνολο των τεσσάρων συστημικών τραπεζών.

Είναι ωφελημένο το ΤΧΣ;

To Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο προβλέπεται να πωλήσει τις συμμετοχές του στις συστημικές τράπεζες μέχρι το τέλος του 2025. Ως γνωστόν αποστολή του ΤΧΣ ήταν η διατήρηση της χρηματοπιστωτικής  σταθερότητας και η πρόοδος του τραπεζικού συστήματος όσον αφορά την αντιμετώπιση των κεφαλαιακών και όχι μόνο, αδυναμιών του παρελθόντος και την επίτευξη μιας βιώσιμης κερδοφορίας. Η αποεπένδυση του Ταμείου θα προσφέρει ευρύτερα οφέλη στην ελληνική οικονομία, ενισχύοντας τη ρευστότητα, την αποτελεσματικότητα και την ελκυστικότητα της ελληνικής κεφαλαιαγοράς. Δημιουργώντας παράλληλα περισσότερες ευκαιρίες για ξένες άμεσες επενδύσεις (FDI) στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο, με την επιστροφή των τραπεζών σε καθεστώς πλήρους ιδιωτικής ιδιοκτησίας.

Ήδη η αποεπένδυση του ΤΧΣ από την Eurobank ολοκληρώθηκε. Η αποεπένδυση από την Alpha Bank έχει πάρει τον δρόμο της. Και μένει η πώληση του 20% + 20% που κατέχει το ΤΧΣ στην Εθνική Τράπεζα και του 27% της Τράπεζας Πειραιώς.