Richard Cantillon: Ο σημαντικότερος οικονομολόγος που (μάλλον) δεν γνωρίζετε

Richard Cantillon: Ο σημαντικότερος οικονομολόγος που (μάλλον) δεν γνωρίζετε

Του Jp Cortez

Ο Richard Cantillon είναι ο σημαντικότερος οικονομολόγος απ' αυτούς που δεν γνωρίζετε. Γεννήθηκε στην Ιρλανδία στα μέσα του 17ου αιώνα, και οι συνεισφορές του στην οικονομική σκέψη βρίσκονται στο σημαντικότερο έργο του με τίτλο "Essai sur la Nature du Commerce en General" (Δοκίμιο περί της γενικής φύσης του εμπορίου).

Το 1734, ο Καντιγιόν δολοφονήθηκε μυστηριωδώς από έναν δυσαρεστημένο πρώην υπάλληλό του, και το σπίτι του πυρπολήθηκε. Το Δοκίμιο, που γλίτωσε από τις φλόγες, δημοσιεύθηκε το 1755.

Το έργο του Καντιγιόν επηρέασε τον Άνταμ Σμιθ και άλλους διάσημους οικονομολόγους. Το Δοκίμιο περιλαμβάνει τις παρατηρήσεις του σχετικά με την παραγωγή και την κατανάλωση, το χρήμα και τον τόκο, το διεθνές εμπόριο και τους επιχειρηματικούς κύκλους, και τον πληθωρισμό.

Έχουμε μια βασική κατανάλωση του πληθωρισμού και των αποτελεσμάτων του. Με απλά λόγια, ο πληθωρισμός είναι μια αύξηση στην παροχή του χρήματος.

Μια αύξηση στην παροχή που δεν αντιστοιχεί σε αύξηση και στη ζήτηση για χρήμα αναγκαστικά οδηγεί σε τιμάριθμο, με όλες τις υπόλοιπες παραμέτρους σταθερές. Με άλλα λόγια, με όλες τις υπόλοιπες παραμέτρους σταθερές, οι τιμές αυξάνονται στον βαθμό που εισάγεται νέο χρήμα.

Αυτή όμως η επιγραμματική κατανόηση του πληθωρισμού περιγράφει μόνο τη μισή εικόνα. Μια λιγότερο γνωστή πτυχή αυτής της διαδικασίας είναι το πώς αυξάνεται η παροχή χρήματος. Το ποιο θα είναι το σημείο εισόδου του νέου χρήματος στην οικονομία έχει βαθιές συνεπαγωγές.

Οι συνέπειες του πληθωρισμού δεν είναι ομοιόμορφες σε όλη την οικονομία.

Ο Καντιγιόν γράφει: “Συμπεραίνω ότι αν διπλασιαστεί η ποσότητα του χρήματος σε ένα κράτος, οι τιμές των προϊόντων και των εμπορευμάτων δεν διπλασιάζονται πάντα. Το ποτάμι που διατρέχει μαιανδρικά τις όχθες του δεν κυλά με διπλή ταχύτητα όταν διπλασιάζεται η ποσότητα του νερού”. Ο νομισματικός πληθωρισμός δεν επηρεάζει τις τιμές αναλογικά ή διαμιάς, κι αυτό κάποιους ωφελεί και κάποιους βλάπτει.

Σε μια οικονομία που διέπεται από μια κεντρική τράπεζα, το σημείο εισόδου του χρήματος είναι οι μεγάλες εμπορικές τράπεζες. Μη εκλεγμένοι γραφειοκράτες, τραπεζίτες και άλλα μέλη του βαθέος κράτους είναι οι πρώτοι που απολαμβάνουν αυτό το “νέο χρήμα”.

Στα πρώτα στάδια της διάδοσης του νέου χρήματος στην οικονομία, οι τιμές δεν έχουν ακόμη προσαρμοστεί στην αύξηση της νομισματικής προσφοράς. Όσοι βρίσκονται στην κορυφή του νομισματικού μονοπωλίου λαμβάνουν και δαπανούν αυτό το νέο χρήμα σε χαμηλές τιμές.

Και μετά έρχεται η δεύτερη συνέπεια.

Μέχρι το νέο χρήμα να φτάσει τον μέσο καταναλωτή, οι τιμές έχουν αυξηθεί ώστε να αντανακλούν την αύξηση της νομισματικής προσφοράς. Όσοι δεν λάβουν το νέο χρήμα παρά μόνο στα αργότερα στάδια αυτής της διαδικασία αναγκαστικά θα δουν την αγοραστική δύναμη των εκδοθέντων από την κεντρική τράπεζα χαρτονομισμάτων τους να χάνεται μέσα στον πληθωρισμό.

Πολλοί πολιτικοί σήμερα δηλώνουν πως θέλουν να “διορθώσουν” την ανισότητα εισοδημάτων και πλούτου. Για να διορθώσουμε αυτά τα προβλήματα θα πρέπει να ξαναδιαβάσουμε το έργο του Καντιγιόν και να εξετάσουμε τα συστημικά προβλήματα ενός χρηματοπιστωτικού συστήματος που ωφελεί μόνο τους πλουσίους εις βάρος των φτωχών.

Οι πολιτικοί που ελπίζουν να  βοηθήσουν τον καθημερινό άνθρωπο, θα πρέπει να επιδιώκουν τον τερματισμό του νομισματικού μονοπωλίου των ελίτ και τις καταστροφικές συνέπειες που έχει το τύπωμα ψεύτικου χρήματος απ' αυτές.

--

Ο JP Cortez είναι Διευθυντής Πολιτικής της Sound Money Defense League.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στα αγγλικά στις 3 Ιανουαρίου 2018 και παρουσιάζεται στα ελληνικά με την άδεια του Foundation for Economic Education και τη συνεργασία του ΚΕΦΙΜ “Μάρκος Δραγούμης.