Τις τελευταίες εβδομάδες έχει παρατηρηθεί αύξηση του αριθμού των drones που εντοπίζονται γύρω από τα αεροδρόμια της Δανίας. Τα πιο πρόσφατα περιστατικά γύρω από τα αεροδρόμια Aalborg και Billund προκάλεσαν σημαντικές διαταραχές, καθώς εμποδίστηκαν οι προγραμματισμένες πτήσεις να προσγειωθούν ή να απογειωθούν.
Αυτά τα περιστατικά ακολουθούν πολλά άλλα, μεταξύ των οποίων και στο αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης. Πρόκειται για περιστατικά παρόμοια με αυτά που σημειώθηκαν γύρω από το αεροδρόμιο Gatwick του Λονδίνου το 2023, τα οποία προκάλεσαν επίσης εκτεταμένες διαταραχές.
Εκτός από τα drones που έχουν παρατηρηθεί γύρω από πολιτικά αεροδρόμια, έχουν επίσης παρατηρηθεί και γύρω από στρατιωτικές αεροπορικές βάσεις όπου σταθμεύουν τα μαχητικά αεροσκάφη F-16 και F-35 της Δανίας.
Οι πτήσεις πολιτικών drones είχαν απαγορευτεί για μια εβδομάδα πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κοπεγχάγη την 1η Οκτωβρίου.
Δεδομένων των εκτεταμένων διαταραχών που έχουν προκληθεί, τίθενται πλέον ερωτήματα σχετικά με το τι μπορεί να γίνει για την καταστολή ή την καταστροφή των drones και την πρόληψη μελλοντικών επιθέσεων. Υπάρχει επίσης κίνδυνος για τα πολιτικά αεροσκάφη από συγκρούσεις εν πτήσει με τα drones και πιθανότητα θανάτων και τραυματισμών πολιτών.
Η κυβέρνηση της Δανίας ισχυρίστηκε ότι αυτές οι πρόσφατες πτήσεις με drones πραγματοποιήθηκαν από κάποιον που προσπαθούσε να σπείρει τον φόβο στον πληθυσμό της χώρας. Υπήρξαν, επίσης, ισχυρισμοί ότι αποτελούν μέρος ευρύτερων ρωσικών υβριδικών επιχειρήσεων, οι οποίες στοχεύουν στην αποδιοργάνωση της άμυνας της χώρας.
Οι υποψίες για αυξημένη ρωσική δραστηριότητα ενισχύθηκαν από τον αυξανόμενο αριθμό εισβολών drones στον εναέριο χώρο αρκετών άλλων χωρών. Αυτό είναι κάτι που έχει αρνηθεί σθεναρά το Κρεμλίνο.
Λέιζερ, σφαίρες και πύραυλοι
Οι ουκρανικές δυνάμεις έχουν χρησιμοποιήσει αλιευτικά δίχτυα για να προσπαθήσουν να πιάσουν ρωσικά drones που έχουν αναπτυχθεί εναντίον των θέσεών τους. Ορισμένα drones έχουν ακόμη και σχεδιαστεί για να εκτοξεύουν δίχτυα σε μια προσπάθεια να πιάσουν άλλα drones.
Ένας άλλος τρόπος για να μειωθεί ή να εξαλειφθεί αυτή η σχετικά νέα απειλή είναι να καταρριφθούν άμεσα τα drones που βρίσκονται στον εναέριο χώρο των αεροδρομίων και των αεροπορικών βάσεων. Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να γίνει με μαχητικά αεροσκάφη, αλλά και με λέιζερ υψηλής ισχύος. Ωστόσο, αυτό δεν είναι τόσο απλό όσο ακούγεται.
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για την ανάληψη αυτής της δράσης είναι ότι συνήθως απαιτεί την ψήφιση νέας νομοθεσίας από τα εθνικά Κοινοβούλια. Ακόμη και με την έκτακτη νομοθεσία, αυτό μπορεί να πάρει χρόνο, πράγμα που σημαίνει ότι δεν αποτελεί την άμεση απάντηση στην απειλή που είναι σαφώς απαραίτητη. Παρόμοια νομοθεσία με αυτή που εξετάζεται από το Κοινοβούλιο της Δανίας ψηφίστηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2018.
Ωστόσο, η ψήφιση της νομοθεσίας δεν σημαίνει το τέλος των προκλήσεων. Δεδομένου του σχετικά μικρού μεγέθους των drones που προκαλούν την αναστάτωση, είναι συχνά πολύ δύσκολο να στοχευθούν με παραδοσιακά στρατιωτικά μέσα. Ακόμη και αν τα drones γίνει δυνατό να στοχευθούν, υπάρχει ένας επιπλέον κίνδυνος: Όταν ένα drone καταρρίπτεται, δεν υπάρχει σχεδόν κανένας έλεγχος της τροχιάς του καθώς πέφτει στη γη.
Μόλις καταστραφεί, μπορεί εύκολα να προσγειωθεί σε υποδομές του αεροδρομίου, σε ιδιωτική περιουσία ή, στη χειρότερη περίπτωση, σε ανθρώπους, προκαλώντας τραυματισμούς ή θάνατο.
Οι αποφάσεις σχετικά με το αν πρέπει να στοχευθούν τα drones που προκαλούν αυτή την αναστάτωση πρέπει επομένως να λαμβάνονται μετά από πολύ προσεκτική σκέψη και εξέταση. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες μέθοδοι, ενώ αναπτύσσονται νέες τεχνολογίες που ενδέχεται να προσφέρουν πιο αποτελεσματικές λύσεις στο μέλλον.
Τεχνολογία παρεμβολής
Αντί να χρησιμοποιούνται οι λεγόμενες κινητικές μέθοδοι για τη φυσική καταστροφή των drones που δημιουργούν αυτό το πρόβλημα, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί τεχνολογία παρεμβολής για να διακοπεί η επικοινωνία μεταξύ του drone και του χειριστή. Όπως και στην περίπτωση της κινητικής επίθεσης, αυτή η αντίδραση θέτει το πρόβλημα του τι θα συμβεί στο drone όταν το σήμα παρεμβληθεί και αυτό πέσει από τον ουρανό.
Ωστόσο, αυτή η προσέγγιση έχει πολλά πλεονεκτήματα. Το πρώτο και σημαντικότερο πλεονέκτημα είναι ότι η παρεμβολή μπορεί να λειτουργήσει σε σχετικά μεγάλες αποστάσεις. Αυτό αποθαρρύνει περαιτέρω επιθέσεις, καθώς, τουλάχιστον θεωρητικά, κανένα drone που πετάει δεν μπορεί να φτάσει σε επαρκή απόσταση για να προκαλέσει το επίπεδο διαταραχής που έχει παρατηρηθεί στη Δανία.
Επιπλέον, η απουσία φυσικής καταστροφής από την κινητική εμπλοκή σημαίνει ότι, τουλάχιστον θεωρητικά, το drone μπορεί να ανακτηθεί και να ανακαλυφθούν πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία του και το αν πρόκειται για πολιτικό ή στρατιωτικό μέσο.
Ωστόσο, η χρήση τεχνολογίας παρεμβολών για την αποτροπή της πτήσης drones γύρω από πολιτικά αεροδρόμια και στρατιωτικές αεροπορικές βάσεις έχει τα δικά της μειονεκτήματα. Η τεχνολογία παρεμβολών, όπως υπάρχει σήμερα, δεν μπορεί να στοχεύσει μεμονωμένα αεροσκάφη. Αυτό σημαίνει ότι οποιοδήποτε άλλο αεροσκάφος βρίσκεται στην περιοχή του αεροδρομίου ή της αεροπορικής βάσης όπου χρησιμοποιείται τεχνολογία παρεμβολών είναι επίσης ευάλωτο σε διαταραχές. Εξαιτίας αυτού, θα εξακολουθεί να απαιτείται το κλείσιμο του εναέριου χώρου για την εξάλειψη της απειλής των drones, αλλά αυτό θα πρέπει να γίνεται για πολύ μικρότερο χρονικό διάστημα από ό,τι απαιτείται σήμερα.
Υπάρχουν, ωστόσο, πιθανές μελλοντικές τεχνολογίες που θα μπορούσαν να ενσωματωθούν στην άμυνα των πολιτικών αεροδρομίων και των στρατιωτικών εναέριων χώρων. Μια τέτοια τεχνολογία αναπτύσσεται επί του παρόντος από το Βασιλικό Ναυτικό και έχει ονομαστεί DragonFire. Αυτή χρησιμοποιεί την ισχύ ενός λέιζερ μεγάλης εμβέλειας για να καταστρέψει φυσικά ένα drone στον ουρανό από αποστάσεις έως και τριών μιλίων.
Μια άλλη τεχνολογία που αναπτύσσεται από τον βρετανικό στρατό είναι η τεχνολογία παρεμβολής, η οποία μπορεί να κατευθυνθεί σε στόχους με μεγαλύτερη ακρίβεια από ό,τι είναι διαθέσιμη σήμερα εκτός του βρετανικού στρατού.
Αυτές οι νέες τεχνολογίες θα χρειαστούν χρόνο για να χρησιμοποιηθούν ευρέως σε πολιτικές εφαρμογές. Επομένως, το είδος των διαταραχών που έχουμε δει τελευταία θα συνεχιστεί πιθανώς στο εγγύς μέλλον.
* Ο Matthew Powell είναι Διδάσκων στις Στρατηγικές και Αεροπορικές Σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ. Το άρθρο του αναδημοσιεύεται αυτούσιο στο Liberal μέσω άδειας Creative Commons από τον ιστότοπο TheConversation.com.
