Θα μπορούσε να είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας αλλά δεν είναι. Η Ελλάδα έχει εισέρθει δυναμικά στη διαστημική επιχειρηματικότητα χρησιμοποιώντας δική της τεχνολογία αιχμής την οποία κατασκευάζουν Έλληνες επιστήμονες σε ελληνικό έδαφος. Πλέον δεν θα χρειάζεται να πληρώνει ξένους παρόχους διαστημικών υπηρεσιών για να λαμβάνει πληροφορίες που σχετίζονται με την προστασία του περιβάλλοντος και την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Όλα έγιναν με ταχύτητα ...φωτός. Το 2024 υπεγράφη η σύμβαση μεταξύ της βρετανικής OpenCosmos, του υπουργού Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρη Παπαστεργίου, και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ΕSA), για την απόκτηση επτά μικροδορυφόρων Παρατήρησης Γης εντός του 2026.
Αμέσως συστάθηκε η ελληνική Open Cosmos Aegean, η οποία «έστησε» εργοστάσιο στην Παλλήνη, πλήθος επιστημόνων επέστρεψαν για να απασχοληθούν με το project και σε συνεργασία με άλλους Έλληνες υπεργολάβους το 2026 θα λανσαριστούν οι επτά μικροδορυφόροι που θα είναι συναρμολογημένοι εξ ολοκλήρου στην Ελλάδα.
Το έργο χρηματοδοτείται από το «Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0» με στόχο η χώρα να έχει στη διάθεσή της δικά της δορυφορικά δεδομένα ώστε να προλαμβάνει και να παρακολουθεί την εξέλιξη φυσικών καταστροφών, να καταπολεμά τη ρύπανση των θαλασσών, να αυξάνει την αποδοτικότητα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής, να παρακολουθεί το περιβάλλον και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Η βοήθεια από ψηλά θα έχει να κάνει επίσης με την αντιμετώπιση πυρκαγιών, τον πολεοδομικό σχεδιασμό, την καταγραφή παράνομων μεταναστευτικών ροών κ.α.
Σε χθεσινή εκδήλωση στις εγκαταστάσεις στην Παλλήνη, ο Rafel Jordà Siquier, ιδρυτής και CEO της OpenCosmos τόνισε πως «με τις υποδομές μας στην Παλλήνη, τους ελληνικούς δορυφόρους που κατασκευάζουμε, και τη συμμετοχή της χώρας στο Open Constellation, η Ευρώπη αποκτά ένα νέο κέντρο παραγωγής και αξιοποίησης διαστημικής τεχνολογίας με ισχυρή διεθνή προοπτική».
Η τεχνολογία της Open Cosmos Aegean έτοιμη να «ταξιδέψει» στο εξωτερικό
Από την πλευρά της η κυρία Μαρία Καλαμά, Γενική Διευθύντρια της Open Cosmos Aegean επισήμανε τα εξής: «Η τεχνολογία φτιάχτηκε από το μηδέν εδώ στην Ελλάδα. Τώρα μπορούμε να την εξελίξουμε και να την εξάγουμε». Δήλωσε μάλιστα ότι αυτή τη στιγμή η εταιρεία πέρα από το πρόγραμμα των ελληνικών μικροδορυφόρων έχει δύο έργα υπό πρόταση για πολύ μεγάλους πελάτες από την Κεντρική Ασία και τη Μέση Ανατολή.
Η κυρία Καλαμά υπογράμμισε πως πλέον η Ελλάδα εκτός από τους δικούς της δορυφόρους, έχει τις υποδομές, την τεχνολογία αιχμής και την τεχνογνωσία που της επιτρέπουν να αναδειχθεί σε σημαντικό κόμβο εξαγωγής προηγμένων διαστημικών συστημάτων και υπηρεσιών για την ευρύτερη γεωγραφική περιοχή. «Όταν μπουν οι δορυφόροι σε τροχιά, θα μπορούμε να πουλάμε τα δεδομένα παγκοσμίως», τόνισε χαρακτηριστικά.
Η επένδυση της Open Cosmos στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή φτάνει τα 18 εκατ. ευρώ, έχοντας δημιουργήσει σύγχρονες εγκαταστάσεις και clean rooms που έχουν τη δυνατότητα να παράγουν μέχρι και 10 μικροδορυφόρους ανά έτος.
Στην παρουσίαση το παρών έδωσε και ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου ο οποίος δήλωσε ότι «η στρατηγική επιλογή να αυξήσουμε τη συμμετοχή της Ελλάδας στα προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης του ESA στα 66 εκατ. ευρώ ανά τριετία, αναβαθμίζει τις δυνατότητες συμμετοχής μας σε μεγαλύτερα και πιο απαιτητικά έργα, ενισχύει τον ρόλο της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό διαστημικό γίγνεσθαι και φυσικά δημιουργεί επιπλέον ευκαιρίες ανάπτυξης και εξειδικευμένες θέσεις εργασίας».
Η Open Cosmos Αegean υλοποιεί ένα τμήμα του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων, κατασκευάζοντας 7 δορυφόρους από τους συνολικά 13 του εθνικού προγράμματος.
Ο κ. Παπαστεργίου ανέφερε ότι πέντε δορυφόροι του Εθνικού Προγράμματος Μικροδορυφόρων έχουν τεθεί με επιτυχία σε τροχιά από την Παρασκευή, παρέχοντάς πολύτιμα δεδομένα ημέρα και νύχτα, υπό οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες. Ήδη το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης διαμοιράζει δορυφορικά δεδομένα που συμβάλλουν στην ασφάλεια και την άμυνα της χώρας στις υπηρεσίες του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας».
Η βρετανική startup OpenCosmos ιδρύθηκε το 2015 με στόχο να καταστήσει τις πληροφορίες από το Διάστημα διαθέσιμες σε όλους. Ήδη από το 2020 είναι κερδοφόρα, ενώ μεγάλα επενδυτικά funds έχουν επενδύσει σε αυτήν.
Όπως έγινε γνωστό, οι επτά δορυφόροι της OpenCosmos Aegean θα ενταχθούν στο OpenConstellation, το διεθνές συνεργατικό σμήνος της OpenCosmos που επιτρέπει σε κυβερνήσεις, ερευνητικά ιδρύματα και επιχειρήσεις να συμμετέχουν στην παρατήρηση της Γης με μικρότερο κόστος και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα.
