Συνεχής η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ, πιθανό να τον δούμε και 4ο κόμμα
Ζ. Ζούπης (Opinion Poll)

Συνεχής η πτώση του ΣΥΡΙΖΑ, πιθανό να τον δούμε και 4ο κόμμα

Την ίδια στιγμή που η ακρίβεια παραμένει το βασικό πρόβλημα για τη κυβέρνηση, η αντιπολίτευση αδυνατεί να αποκομίσει κέρδη. Τη στασιμότητα στο ΠΑΣΟΚ αλλά και τη συνεχή πτώση του ΣΥΡΙΖΑ που μπορεί να χάσει ακόμη και τη 3η θέση από δύο κόμματα, αναλύει στο Liberal, μέσω των ευρημάτων της Opinion Poll, ο διευθυντής ερευνών της εταιρείας, Ζ. Ζούπης.

Μιλά για το βασικό αντίπαλο της κυβέρνησης που δεν είναι άλλος από την ακρίβεια, αναφέρεται στα σενάρια που της δίνουν ποσοστά 33% - 36% στις ευρωεκλογές, εξηγεί γιατί το μεγαλύτερο ποσοστό από τη φθορά της κυβέρνησης καταλήγει στην «γκρίζα» ζώνη, ενώ σαν πιο σημαντικό εύρημα χαρακτηρίζει αυτό για την καταλληλότητα των πολιτικών αρχηγών για Πρωθυπουργό. Ακόμη και στο κοινό της Κεντροαριστεράς, ο Κυρ. Μητσοτάκης συγκεντρώνει το 2ο υψηλότερο ποσοστό, πίσω από τον «Κανένα».

Συνέντευξη του Γιώργου Φιντικάκη

Πώς εξηγείται ότι η ΝΔ παραμένει τόσο υψηλά, παρά τα τόσα προβλήματα, όπως η ακρίβεια; 

Έχει τη σημασία του να πούμε ότι η έρευνα της Opinion Poll διεξήθη σε μια περίοδο φορτισμένη με πολλά θέματα στην επικαιρότητα. Συνέπεσε με τη συζήτηση στη Βουλή για το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, τις αγροτικές κινητοποιήσεις και τη συνάντηση των αγροτών με τον Πρωθυπουργό, τις αντιπαραθέσεις για τα μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά πανεπιστήμια, κι όλα αυτά με φόντο το πρόβλημα της ακρίβειας, το οποίο είναι σταθερά πρώτο στη λίστα που απασχολεί το μέσο νοικοκυριό.

Και παρ’ ότι η ΝΔ καταγράφει μια φθορά της τάξης του 2,4% έναντι της προηγούμενης μέτρησης της Opinion Poll το Δεκέμβριο, τόσο στην πρόθεση ψήφου που συγκεντρώνει 31,6%, όσο και στην εκτίμηση ψήφου (36,2%), δεν απειλείται παρά μόνο από τα προβλήματα.

Έχει τη σημασία του το γεγονός ότι δεν υπάρχει κάποιο κόμμα που να καρπώνεται το μεγαλύτερο τμήμα από τις απώλειες. Σε ποσοστό 80% καταλήγει στην απροσδιόριστη ψήφο, δηλαδή στη «γκρίζα» ζώνη. 

Ποια κόμματα «τσιμπάνε» έστω και αυτά τα μικρά ποσοστά;

Έχει ενδιαφέρον το εύρημα ότι ενώ θα περίμενε κανείς στην παρούσα συγκυρία να αποκομίζει οφέλη ένα κόμμα διαμαρτυρίας, όπως το ΚΚΕ, εντούτοις το βλέπουμε να έχει φρενάρει στην εκτίμηση ψήφου. Βρίσκεται στο 9,5% έναντι 9,2% το Δεκέμβριο. Δείχνει να το έχει επηρεάσει η θέση του για τα ομόφυλα ζευγάρια, αποτρέποντας σε πιο φιλελεύθερα αριστερά ακροατήρια να το προτιμήσουν.

Εκείνο που φαίνεται να «τσιμπάει» και μάλιστα 2 μονάδες είναι η Ελληνική Λύση, η οποία από 6,7% το Δεκέμβριο στην εκτίμηση ψήφου, βρίσκεται σήμερα στο 8,7%. Και αυτές οι δύο μονάδες φαίνεται να προέρχονται από διάφορους χώρους, όχι μόνο από τη ΝΔ, αλλά και από την Κεντροαριστερά. Αυτό χρήζει παρακολούθησης.

Αλλά σε κάθε περίπτωση, πάνω από το 80% των απωλειών της ΝΔ, δηλαδή αυτού του 2,4%, καταλήγει στη λεγόμενη αδιευκρίνιστη ψήφο. 

Τι μπορεί να μας δείχνει αυτό;

Αυτό μπορεί να μας δείχνει ότι οι δυσαρεστημένοι σήμερα ψηφοφόροι της ΝΔ είναι πιθανό να επανακάμψουν. Αν και τα μεγέθη δεν είναι συγκρίσιμα, εντούτοις σας θυμίζω ότι πέρυσι, μετά την τραγωδία των Τεμπών η κυβέρνηση βρέθηκε να χάνει 3- 4 μονάδες, εν συνεχεία ανέκαμψε και τελικά κέρδισε τις πρώτες εκλογές με ποσοστό 42%. 

Αν κάτι έχει πειραχτεί το τελευταίο διάστημα, αυτό είναι η συσπείρωση της ΝΔ που από 85% έχει υποχωρήσει στο 74%-75%. Τυχόν επανασυσπείρωση των δυνάμεων της θα την επαναφέρει στα ποσοστά που βρίσκονταν το Δεκέμβριο.

Η έρευνα στέλνει μηνύματα προς την κυβέρνηση, αλλά μάλλον στέλνει πιο σκληρά μηνύματα προς την αντιπολίτευση, η οποία δεν καταφέρνει να κερδίσει οφέλη από την όποια κυβερνητική φθορά. Καθώς διανύουμε το δεύτερο μήνα της νέας χρονιάς, συνεχίζουμε να βλέπουμε το ίδιο παγιωμένο πολιτικό σκηνικό των πολλών τελευταίων ετών.

Αυτό οφείλεται σε δύο λόγους. Αμφότεροι αφορούν τον Κυριάκο Μητσοτάκη ο οποίος παραμένει απόλυτος κυρίαρχος στο πολιτικό παιχνίδι. Toυ πιστώνουν οι πολίτες, όπως και στις προηγούμενες έρευνες ότι γνωρίζει τα θέματα, είναι αποφασιστικός και μπορεί να δώσει λύσεις στα μεγάλα πράγματι προβλήματα.

Στα μάτια ενός μεγάλου μέρους της κοινής γνώμης, όχι μόνο στο χώρο της Δεξιάς και της Κεντροδεξιάς, αυτός διασφαλίζει τη σταθερότητα και μια θετική προοπτική για τη χώρα. Κι αυτό, παρ’ ότι σε κρίσιμα για την ατζέντα με την οποία εξελέγη η κυβέρνηση, θέματα, όπως η αντιμετώπιση της ανομίας και η τάξη στα πανεπιστήμια, οι επιδόσεις του κυβερνητικού έργου υπολείπονται των προσδοκιών. Σίγουρα μετρά ακόμη πολύ το θετικό αποτύπωμα της περιόδου 2019-2023, ότι ανταπεξήλθε με επιτυχία και με επαρκή μέτρα στις κρίσεις της πρώτης κυβερνητικής του θητείας, (Covid, ελληνοτουρκικά, ενεργειακή κρίση, κλπ).

Ο δεύτερος λόγος της παντοδυναμίας Μητσοτάκη σχετίζεται με την αδυναμία των άλλων.

Η έρευνα της Opinion Poll αποτυπώνει ξανά το πρόβλημα θέσεων, στίγματος και πειθούς στο εκλογικό σώμα που συνεχίζουν να έχουν τόσο το σταθερά πλέον δεύτερο κόμμα σε όλες τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ΠΑΣΟΚ (13,1% στην πρόθεση ψήφου), όσο και ο τρίτος πλέον ΣΥΡΙΖΑ (10,5%), τον οποίο βρίσκουμε στις τελευταίες μας μετρήσεις σε μια συνεχή πτώση. 

Σε ό,τι αφορά το ΠΑΣΟΚ η έρευνα αποτυπώνει μια στασιμότητα, δείγμα του γεγονότος ότι δεν εμφανίζεται με λύσεις που να πείθουν, παρά βρίσκεται σε μια διαρκή ταλάντωση. Αδυνατεί να εκμεταλλευτεί τη συνεχή κατάρρευση του ΣΥΡΙΖΑ.

Στην εκτίμηση ψήφου, το είχαμε μετρήσει στο 12,3% τον Σεπτέμβριο, στο 16% τον Νοέμβριο, στο 15% τον Δεκέμβριο και πάλι στο 15% το βρίσκουμε και το Φεβρουάριο.

Είπατε στην αρχή της συζήτησης ότι η ΝΔ χάνει 2,4 μονάδες έναντι της μέτρησης του Δεκεμβρίου. Έχετε μετρήσει από που έρχονται αυτές οι απώλειες ; Είναι από το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, από τις αγροτικές κινητοποιήσεις, τις καταλήψεις στα πανεπιστήμια; 

Σίγουρα ένα τμήμα από τις 2,4 μονάδες οφείλεται στην υπόθεση με το γάμο των ομόφυλων ζευγαριών, επίπτωση βραχυχρόνια κατά την εκτίμηση μου, αφού δεν πρόκειται να παίξει ρόλο ενόψει των ευρωεκλογών.

Ίσως να έχουν επηρεάσει από και τα υπόλοιπα ζητήματα που αναφέρατε. Κοινή ωστόσο συνισταμένη όλων, είναι το θέμα της παρατεταμένης ακρίβειας. Η δυσαρέσκεια για την ακρίβεια αντανακλάται αυτόματα σε κάθε θέμα της επικαιρότητας. Το παρατηρούμε σταθερά τους τελευταίους μήνες. Αν εξέλειπε ο παράγοντας ακρίβεια, ίσως η απώλεια για τη ΝΔ να ήταν μικρότερη των 2,4 μονάδων.

Και η ακρίβεια συνδέεται άμεσα και με τη στήριξη που παρέχει η κοινή γνώμη στις αγροτικές κινητοποιήσεις. Τουλάχιστον έως τώρα, οι έρευνες καταγράφουν μια αρκετά μεγαλύτερη απ’ ότι στο παρελθόν στήριξη της κοινής γνώμης στα αγροτικά αιτήματα

Πού το αποδίδετε; Και με ποιο τρόπο συνδέεται με το θέμα η ακρίβεια;

Ένα μεγάλο τμήμα της κοινής γνώμης που πλήττεται από την ακρίβεια αισθάνεται αλληλεγγύη προς τους αγρότες, καθώς στα δικά της μάτια, επίσης πλήττονται από την ακρίβεια (των πρώτων υλών, κλπ).

Ένας δεύτερος λόγος για τη στήριξη που παρέχεται στις αγροτικές κινητοποιήσεις είναι ο συνειρμός που κάνουν πολλοί με τις καταστροφές στον κάμπο, οι οποίες κατά κύριο λόγο έπληξαν τους αγρότες.

Και υπάρχει και ένας τρίτος λόγος ότι μετρά θετικά στην κοινή γνώμη η επικοινωνιακή διαχείριση των κινητοποιήσεων που κάνουν μέχρι σήμερα οι ίδιοι οι αγρότες, αυτή η νέα ηλικιακή φουρνιά των εκπροσώπων τους και η οποία δεν θυμίζει παλαιότερες συμπεριφορές αγροτοσυνδικαλιστών.

Έτσι εξηγείται το γεγονός ότι ενώ ένα 50% των ερωτηθέντων θεωρεί ανεπαρκή τα μέτρα για τους αγρότες που ανακοίνωσε η κυβέρνηση, την ίδια στιγμή το 64% διαφωνεί με τον αποκλεισμό οδών ως μέτρο προώθησης των αγροτικών αιτημάτων.

Εάν βέβαια οι αγρότες οξύνουν την τακτική τους, οι Αθηναίοι βιώσουν σήμερα μια μεγάλη ταλαιπωρία στους δρόμους και ακόμη χειρότερα δούμε μπλόκα και αποκλεισμούς όπως παλαιότερα, τότε είναι μαθηματικά βέβαιο ότι η υποστήριξη της κοινής γνώμης θα μειωθεί απότομα.

Τι βλέπετε ενόψει ευρωεκλογών;

Αυτή τη στιγμή οι έρευνες δείχνουν ότι η ΝΔ θα μπορούσε να πάρει μεταξύ 33% και 36%, με μια μέση τιμή το 34%-35%. Δηλαδή πάνω από τα ποσοστά του 2019.

Η ιδιομορφία των ευρωεκλογών είναι ότι ο ψηφοφόρος γνωρίζει πως από την ψήφο του δεν κρίνεται η διακυβέρνηση της χώρας. Και δεν θα απέκλεια να συμβεί ό,τι και το 2019.

Τότε, η ΝΔ ενώ βρισκόταν σε τροχιά εξουσίας και πήρε 33% στις ευρωεκλογές, αλλά μετά από δύο μήνες απέσπασε 40% στις εθνικές εκλογές.

Τι είχε συμβεί σε εκείνες τις ευρωεκλογές; Το άθροισμα των κομμάτων με ποσοστά μέχρι 3%, είχε φτάσει το 21% του συνόλου των ψήφων.

Δηλαδή, η ψήφος διαμαρτυρίας δεν διοχετεύθηκε στα μεγάλα κόμματα, παρά στα μικρά. Εκτιμώ ότι το ίδιο φαινόμενο θα δούμε και στις φετινές ευρωεκλογές, δηλαδή να επιμερίζεται η διαμαρτυρία στους μικρούς.

Εάν δεν προκύψει κάτι το απρόοπτο, όπως όσα βλέπουμε να συμβαίνουν τα τελευταία χρόνια, τότε εύκολα η ΝΔ θα μπορούσε να αποσπάσει ακόμη και μεγαλύτερη επίδοση. Είναι πάντως πάρα πολύς ο χρόνος των τριών μηνών που μεσολαβεί μέχρι τότε.

Στην περίπτωση του ΣΥΡΙΖΑ, είπατε ότι τον μετράτε σε μια συνεχή πτώση. Βλέπετε αυτή να συνεχίζεται;

Στην πρόθεση ψήφου τον Δεκέμβριο, πάντα με αναγωγή επί των εγκύρων, ο ΣΥΡΙΖΑ βρισκόταν στο 11,8%.

Σε μια συγκυρία δηλαδή τόσο φορτισμένη, με τόσα πολλά ανοικτά θέματα, ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο δεν μπορεί να καρπωθεί τμήμα της κυβερνητικής φθοράς, αλλά και έχει απωλέσει 1,3 μονάδες τους δύο τελευταίους μήνες, έχοντας πέσει στο 10,5%.

Δίχως μάλιστα την αναγωγή επί των εγκύρων, τον μετράμε κάτω του 10%. Στο 9,8% για τις βουλευτικές και στο 9,2% για τις ευρωεκλογές.

Στη δε, εκτίμηση ψήφου, το Σεπτέμβριο τον είχαμε μετρήσει στο 17,3%, τον Νοέμβριο στο 14,7%, τον Δεκέμβριο στο 13,4% και τώρα τον Φεβρουάριο στο 12%.

Αυτό που καταγράφει η έρευνα είναι ότι η μόνιμη περιδίνηση στην οποία βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ -χαρακτηριστική η τελευταία υπόθεση με τα ερωτηματολόγια- του στοιχίζει δημοσκοπικά.

Η πτώση από τον Σεπτέμβριο μέχρι σήμερα είναι συνεχής. Και δεν θα απέκλεια, υπό κάποιες προϋποθέσεις, ο ΣΥΡΙΖΑ να δυσκολευτεί να κρατήσει ακόμη και αυτή την τρίτη θέση που κατέχει σήμερα, πίσω από το ΠΑΣΟΚ.

Βλέπετε δηλαδή και νέες ανατροπές στο πολιτικό σκηνικό;

Αν τους επόμενους μήνες υπάρξει μια σταθεροποίηση ή ελαφρά άνοδος του ΚΚΕ και η Ελληνική Λύση διατηρήσει τη σημερινή της δυναμική, μπορεί να έχουμε ανατροπές στις θέσεις 3,4 και 5 του πολιτικού συστήματος. Μην εκπλαγείτε αν τους επόμενους μήνες δούμε 3ο κόμμα το ΚΚΕ ή την Ελληνική Λύση.

Θα έλεγα ότι η πιο χαρακτηριστική καρτέλα για την αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και του ΠΑΣΟΚ, αποτυπώνεται στο ερώτημα «ποιον πολιτικό αρχηγό θεωρείτε καταλληλότερο για Πρωθυπουργό».

Γιατί είναι η πιο χαρακτηριστική καρτέλα;

Διότι πίσω από τον Κυριάκο Μητσοτάκη (36,9%), δεύτερος σε καταλληλότητα έρχεται ο «Κανένας» (29,4%).

Κυρίως όμως το ποσοστό του Μητσοτάκη είναι πάνω από το 31,6% που παίρνει η ΝΔ στην πρόθεση ψήφου. Αντίθετα, τα ποσοστά τόσο του Στ. Κασσελάκη, όσο και του Ν. Ανδρουλάκη ως προς την καταλληλότητα για Πρωθυπουργό, υπολείπονται πολύ εκείνων που εισπράττουν τα κόμματα τους στην πρόθεση ψήφου.

Τον Κασσελάκη θεωρεί καταλληλότερο ένα 7,2% (έναντι 10,5% που παίρνει ο ΣΥΡΙΖΑ στην πρόθεση ψήφου) και τον Ανδρουλάκη ένα 6,4% (έναντι 13,1% που εισπράττει το ΠΑΣΟΚ στην πρόθεση ψήφου).

Αυτό σημαίνει ότι ένα 40% με 50% των ψηφοφόρων αμφότερων των κόμματων δεν θεωρούν ότι ο αρχηγός του κόμματος το οποίο ψηφίζουν είναι κατάλληλος για Πρωθυπουργός.

Και δεν είναι τυχαίο ότι ο Κυρ. Μητσοτάκης, εμφανίζεται ανάμεσα στους ψηφοφόρους της Κεντροαριστεράς ως η δεύτερη επιλογή μετά τον «Κανένα», με τους άλλους αρχηγούς να ακολουθούν.

Στο χώρο αυτό, της Κεντροαριστεράς, ο «Κανένας» συγκεντρώνει το 35% των απαντήσεων, ο Μητσοτάκης το 28% και έπονται με 17%-18% ο Κασσελάκης και με 13%-14% ο Ανδρουλάκης.

Τι μας δείχνει ότι παρά την κατάσταση στον ΣΥΡΙΖΑ, εντούτοις ο Στ. Κασελάκης προηγείται στην καταλληλότητα του Ανδρουλάκη;

Δείχνει τα οφέλη που θα μπορούσε να αποκομίσει ο ΣΥΡΙΖΑ αν η κινητικότητα του κ. Κασσελάκη μετουσιώνονταν σε παραγωγή πολιτικής με συγκεκριμένες προτάσεις για τα μεγάλα θέματα, αντί για τα ήσσονος σημασίας που απασχολούν τελευταίως το κόμμα, όπως τα περίφημα ερωτηματολόγια.

Σκεφτείτε ότι ενώ το ΠΑΣΟΚ προηγείται κατά τρεις μονάδες του ΣΥΡΙΖΑ στην εκτίμηση ψήφου (15% έναντι 12%), εντούτοις ο Στ.Κασελάκης θεωρείται καταλληλότερος του Ν. Ανδρουλάκη. Το γεγονός αυτό δείχνει επίσης την απουσία αντανακλαστικών από το ΠΑΣΟΚ, την επαμφοτερίζουσα θέση του σε πολλά ζητήματα και την εμμονή του αρχηγού του στο θέμα των υποκλοπών, την οποία πληρώνει όλο το κόμμα.