Ιδιαίτερα ενθαρρυντική και ευθυγραμμισμένη με τα χρονοδιαγράμματα, χαρακτηρίζει ο Χρίστος Δήμας την πορεία των μεγάλων έργων, που βρίσκονται σε εξέλιξη σε ολόκληρη τη χώρα, σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση έχει να επιδείξει σημαντικά και μετρήσιμα αποτελέσματα στο πεδίο των υποδομών και των μεταφορών. Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών μιλά για τις παρεμβάσεις με στόχο την βελτίωση του κυκλοφοριακού στην Αττική, την ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς, ενώ θέτει ως στόχο τον συνολικό εκσυγχρονισμό της αεροναυτιλίας, στον απόηχο των κινητοποιήσεων των ελεγκτών εναέρια κυκλοφορίας και της συνολικής ανασυγκρότησης του σιδηρόδρομου.
Συνέντευξη στη Λίδα Μπόλα
Κύριε Υπουργέ θα αρχίσω με αυτό που αποτελεί πρώτο θέμα κάθε πρωί, την κίνηση στους δρόμους του λεκανοπεδίου. Έχετε μιλήσει για συνολική αναβάθμιση του συγκοινωνιακού δικτύου της πρωτεύουσας με στόχο να περιοριστεί η χρήση του Ι.Χ. ως στρατηγική του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Πώς θα γίνει αυτό και κυρίως πότε;
Το πρόβλημα της κυκλοφοριακής συμφόρησης απαιτεί έναν συνολικό σχεδιασμό και όχι αποσπασματικές λύσεις, γιατί ο στόχος είναι να διαμορφώσουμε συνθήκες βιώσιμης κινητικότητας. Πρόκειται για μια σύνθετη πρόκληση, την οποία καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε με υπευθυνότητα και σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουργεία και την τοπική αυτοδιοίκηση.
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών εστιάζει, πρώτα απ’ όλα, στην ενίσχυση των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς μέσα από μία σειρά επενδύσεων που αποσκοπούν στον περιορισμό της εξάρτησης από τα Ι.Χ., και φυσικά, στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Σε αυτή την κατεύθυνση, κατασκευάζεται η Γραμμή 4 του Μετρό, ανανεώνεται ο στόλος των λεωφορείων με οχήματα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, αναβαθμίζονται οι συρμοί της Γραμμής 1 (πρώην ΗΣΑΠ) και παράλληλα, εκσυγχρονίζονται οι υπηρεσίες με σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία.
Ενδεικτικά, το 2019 ο στόλος των λεωφορείων της Αθήνας είχε περισσότερα από 1.000 οχήματα να χρονολογούνται πριν από το 1999, ενώ στη Θεσσαλονίκη ο μέσος όρος ηλικίας τους άγγιζε τα 23 έτη.
Χάρη στις συντονισμένες προσπάθειες του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών και την αξιοποίηση ευρωπαϊκών πόρων που εξασφάλισε η Κυβέρνηση, έχουν, ήδη, παραληφθεί πάνω από 800 νέα λεωφορεία για την Αθήνα, καλύπτοντας πλέον τα 2/3 του στόλου.
Έως τις αρχές του 2026 θα έχουν παραληφθεί πάνω από 1.000 νέα λεωφορεία, ενώ έως το τέλος του 2027 θα ολοκληρωθεί η πλήρης ανανέωση του στόλου της Αθήνας.
Όσον αφορά τη Θεσσαλονίκη, έως το τέλος του 2025 θα έχουν παραληφθεί 450 νέα λεωφορεία, με ακόμη 110 να προστίθενται έως το 2027.
Η βελτίωση των συγκοινωνιακών υπηρεσιών είναι απαραίτητη για να καλυφθούν οι σημερινές, αλλά και οι μελλοντικές ανάγκες μετακίνησης του πληθυσμού της πρωτεύουσας, ανεξάρτητα από τις όποιες παρεμβάσεις μπορεί να γίνουν σε επίπεδο οδικών υποδομών.
Παρεμβάσεις στις κεντρικές οδικές αρτηρίες, όπως ο Κηφισός, μπορεί να υπάρξει; Υπάρχει κάποιος σχεδιασμός;
Για την κυκλοφοριακή συμφόρηση που λαμβάνει χώρα στον Κηφισό – και ιδιαίτερα τις ώρες αιχμής - δρομολογούμε δύο παρεμβάσεις, οι οποίες θα συμβάλλουν στον περιορισμό του προβλήματος.
Η πρώτη αφορά στον τριπλό κόμβο του Σκαραμαγκά, όπου αυτή την περίοδο εργαζόμαστε για να γίνει η προκήρυξη του διαγωνισμού μέσα στο φθινόπωρο.
Ο εν λόγω σχεδιασμός περιλαμβάνει τη σύνδεση της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω με την Εθνική Οδό Αθηνών – Κορίνθου, καθώς και παρεμβάσεις στους ανισόπεδους κόμβους Σκαραμαγκά, Σχιστού και Ναυπηγείων.
Το έργο αυτό, συνδυαστικά με την αναβάθμιση της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω, θα εκτρέψει μεγάλο όγκο κυκλοφορίας από τον Κηφισό, αποτρέποντας τη διέλευση βαρέων οχημάτων από τον αστικό ιστό.
Η δεύτερη δράση αφορά στον κόμβο της Μεταμόρφωσης, ένα σημείο όπου καθημερινά προκαλείται έντονο μποτιλιάρισμα γιατί τα οχήματα που κατευθύνονται από την Αττική Οδό προς την Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας συναντούν την κίνηση από Ελευσίνα και δύο λωρίδες καταλήγουν σε μία. Εκεί θα χωριστούν οι λωρίδες, έτσι ώστε πρώτα να εισέρχονται οι οδηγοί που έρχονται από Ελευσίνα και περίπου 150 μέτρα πιο κάτω, εκείνοι που έρχονται από το αεροδρόμιο. Το έργο αυτό προγραμματίζεται να γίνει εντός του 2026, καθώς δεν απαιτούνται απαλλοτριώσεις.
Τις τελευταίες ημέρες καταγράφηκαν και καθυστερήσεις στα αεροδρόμια, το αποδώσατε σε τεχνητούς περιορισμούς που εφαρμόστηκαν από τους Ελεγκτές Εναέριας Κυκλοφορίας. Το ερώτημα είναι αν υπάρχει θέμα ασφαλείας στις αερομεταφορές και αν τα αιτήματα των ελεγκτών πρέπει και μπορούν να ικανοποιηθούν.
Δεν υπήρξε καμία επίπτωση ως προς τους κανονισμούς που εγγυώνται την ασφάλεια των πτήσεων, η οποία βασίζεται σε ένα σύστημα που ακολουθούν όλοι οι εμπλεκόμενοι στο πτητικό έργο και υποστηρίζεται από τεχνολογικά συστήματα. Ζήτημα ασφάλειας δεν έθεσαν, άλλωστε, ούτε οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, οι οποίοι ως κρίσιμη ειδικότητα, είναι και οι άνθρωποι που εγγυώνται με την εξειδίκευσή τους την ασφαλή διεξαγωγή των πτήσεων. Το ζήτημα που ανέκυψε αφορούσε στη χωρητικότητα, δηλαδή στη μείωση του αριθμού των πτήσεων που εξυπηρετούσαν ανά ώρα οι ελεγκτές και είχε ως επίπτωση τις καθυστερήσεις στα αεροδρόμια, κυρίως στην Αθήνα. Πολλά από τα αιτήματα των ελεγκτών έχουν ήδη ικανοποιηθεί, όπως η εξασφάλιση του ειδικού μπόνους που τους καταβάλλεται από το Eurocontrol έως και το 2027 και η αυτοτελής φορολόγηση της αποζημίωσης που εισπράττουν για την απώλεια ειδικότητας, κάτι σαν εφάπαξ λίγο καιρό προτού συνταξιοδοτηθούν.
Το ουσιαστικό, όμως, είναι ότι η Κυβέρνηση έχει ήδη μεριμνήσει και προχωρά στην ενίσχυση του προσωπικού της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας σε νευραλγικές ειδικότητες πεδίου, ακριβώς γιατί προτεραιότητά μας είναι η διατήρηση και η περαιτέρω ενίσχυση του επιπέδου ασφάλειας των πτήσεων. Ήδη ορκίστηκαν και ξεκινούν εκπαίδευση 80 νέοι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας, ενώ το 2026 θα ακολουθήσουν ακόμη 72 από την ίδια δεξαμενή επιτυχόντων του σχετικού διαγωνισμού που διενεργήθηκε από το Α.Σ.Ε.Π..
Επιπλέον, ενισχύουμε κι άλλες κρίσιμες ειδικότητες πεδίου, καθώς βρίσκεται στο τελικό στάδιο η πρόσληψη 43 νέων επιστημόνων στον κλάδο ηλεκτρονικών ATSEP, η οποία επιδιώκεται να ολοκληρωθεί εντός του 2025. Για το 2026, προγραμματίζονται, επίσης, οι προσλήψεις 28 υπαλλήλων παροχής πληροφοριών πτήσης αεροδρομίων (AFISO) για τα περιφερειακά αεροδρόμια, καθώς και η πρόσληψη επιπλέον 44 ηλεκτρονικών ATSEP.
Παράλληλα, προχωράμε στο διοικητικό εκσυγχρονισμό της ΥΠΑ ώστε να αποκτήσει λειτουργική αυτοτέλεια, με νομοσχέδιο που βρίσκεται στο τελικό στάδιο της δημόσιας διαβούλευσης. Η μεταρρύθμιση αυτή είναι ένας από τους επτά πυλώνες του σχεδίου δράσης των 364 σημείων που έχουμε συμφωνήσει με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τη DG Move, την EASA και το Eurocontrol.
Σκοπός μας είναι ο συνολικός εκσυγχρονισμός της αεροναυτιλίας στη χώρα μας και γι’ αυτό προβλέπεται και η αναβάθμιση των τεχνολογικών συστημάτων, ώστε να παρέχονται υπηρεσίες υψηλότερου επιπέδου.
Σε ποια φάση υλοποίησης βρίσκονται τα μεγάλα έργα, όπως το Πάτρα-Πύργος, ο ΒΟΑΚ και η επέκταση του μετρό Θεσσαλονίκης;
Τη δεδομένη χρονική στιγμή η εικόνα της προόδου των εργασιών στα εν λόγω εμβληματικά έργα είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντική και ευθυγραμμισμένη με τα χρονοδιαγράμματα.
Ειδικότερα, όσον αφορά τον αυτοκινητόδρομο Πάτρα – Πύργος και δη το τμήμα των 10 χιλιομέτρων, έως το Μιντιλόγλι, αυτό αναμένεται να παραδοθεί στην κυκλοφορία, περίπου, στα τέλη Νοεμβρίου. Με την παράδοση του τελευταίου αυτού τμήματος, θα έχουμε έναν πλήρη, σύγχρονο και ασφαλή αυτοκινητόδρομο, ο οποίος θα συνδέει την Αθήνα με την Κόρινθο, την Πάτρα και τον Πύργο. Το έργο αυτό θα δώσει ώθηση και στην εμπορική και τουριστική δραστηριότητα στη Δυτική Ελλάδα.
Στην Κρήτη, προχωρούν κανονικά τα έργα στον ΒΟΑΚ, και συγκεκριμένα στα τμήματα Άγιος Νικόλαος – Νεάπολη και Νεάπολη – Χερσόνησος, ενώ έχει υπογραφεί η σύμβαση για το μεγαλύτερο τμήμα, Ηράκλειο – Χανιά, μήκους 157 χλμ., με προαίρεση την επέκταση έως την Κίσσαμο. Ταυτόχρονα, προχωρούν τα έργα στα προσωρινά μέτρα οδικής ασφάλειας σε υφιστάμενα τμήματα του ΒΟΑΚ, ώστε να περιοριστούν τα ατυχήματα μέχρι να γίνει ο καινούργιος δρόμος.
Άλλο ένα μεγάλο οδικό έργο που κατασκευάζεται είναι το τελευταίο τμήμα του Ε65, από την Καλαμπάκα μέχρι την Εγνατία Οδό, που εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί έως το β’ τρίμηνο του 2026.
Αναφορικά με την επέκταση του μετρό Θεσσαλονίκης προς την Καλαμαριά με 5 νέους σταθμούς, στόχος μας είναι το έργο να παραδοθεί στους πολίτες μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2026.
Για να επιτευχθεί η εν λόγω διασύνδεση θα χρειαστούν προσωρινές διακοπές στη λειτουργία της βασικής γραμμής, οι οποίες θα γίνουν με τρόπο που να επιβαρύνει όσο το δυνατόν λιγότερο το επιβατικό κοινό από τις 10 Νοεμβρίου έως τις 10 Δεκεμβρίου. Κατά το διάστημα αναστολής της λειτουργίας του Μετρό, το επιβατικό κοινό θα εξυπηρετείται με την προσθήκη μιας νέας γραμμής του ΟΑΣΘ και την πύκνωση των δρομολογίων τεσσάρων άλλων λεωφορειακών γραμμών.
Τα συγκεκριμένα έργα αποτελούν σύγχρονες υποδομές που εμπλουτίζουν τον χάρτη των στρατηγικών υποδομών της Ελλάδας.
Με τα έργα αυτά ολοκληρώνεται ο βασικός σχεδιασμός ή υπάρχουν ήδη σκέψεις για νέα έργα, που θα προσέθεταν ακόμη περισσότερο στον εκσυγχρονισμό της χώρας;
Το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών υλοποιεί πολύ μεγάλο πλήθος έργων σε όλη την επικράτεια και σε όλα τα πεδία αρμοδιότητας.
Στα οδικά έργα που κατασκευάζονται σήμερα συγκαταλέγονται η Υπερυψωμένη Οδός Ταχείας Κυκλοφορίας στη Θεσσαλονίκη, με ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2027, ενώ τα εργοτάξια δουλεύουν σε ακόμη τρία σημαντικά έργα, το Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη, η παράκαμψη Χαλκίδας και ο οδικός άξονας Μπράλος – Άμφισσα. Ταυτόχρονα, προχωρούν οι διαδικασίες για να εκκινήσει η κατασκευή των οδικών αξόνων Ιωάννινα – Κακαβιά, Δράμα – Αμφίπολη και Θεσσαλονίκη – Έδεσσα.
Ένας πολύ κρίσιμος τομέας είναι η διαχείριση των υδάτινων πόρων που αφορά φράγματα, αρδευτικά δίκτυα, έργα ύδρευσης και αντιπλημμυρικές παρεμβάσεις και το τελευταίο διάστημα έχουν δρομολογηθεί: τα φράγματα Μπραμιανών (Λασίθι), Ασωπού (Κορινθία) και Τσικνιά (Λέσβος). Δύο νέα έργα με ΣΔΙΤ που βρίσκονται σε ωρίμανση ώστε να ξεκινήσουν οι διαγωνιστικές διαδικασίες είναι το φράγμα του Ενιπέα στα Φάρσαλα και τα δύο φράγματα στον Ταυρωνίτη Χανίων.
Ταυτόχρονα, γίνονται μετά από δεκαετίες, εκτεταμένες παρεμβάσεις για την αναβάθμιση των κτιριακών υποδομών του δημοσίου, όπως το πρόγραμμα Μαριέττα Γιαννάκου, μέσω του οποίου ανακαινίσθηκαν 430 σχολεία σε όλη την Ελλάδα. Όπως ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός, η δωρεά της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών θα διευρυνθεί με επιπλέον 300 εκατ. ευρώ σε βάθος τριετίας ώστε να γίνουν εργασίες ανακαίνισης σε 2.500 σχολικές μονάδες σε όλη τη χώρα.
Αν και υπάρχει ειδικό χαρτοφυλάκιο για τους σιδηρόδρομους, θα ήθελα να σας ρωτήσω αν θα ολοκληρωθεί η αναμόρφωση του μέσα στα χρονοδιαγράμματα που έχετε θέσει και αν αυτή τη στιγμή έχει διασφαλιστεί η ασφαλής λειτουργία των τρένων.
Στόχος της Κυβέρνησης είναι η εξάλειψη των διαχρονικών παθογενειών που υπήρχαν στον σιδηρόδρομο και η συνολική του ανασυγκρότηση. Θεμελιώδες βήμα είναι η διοικητική μεταρρύθμιση με την ίδρυση της «Σιδηρόδρομοι Ελλάδος Α.Ε.», η οποία επιδιώκει να επιλύσει χρόνια ζητήματα, όπως οι επικαλύψεις αρμοδιοτήτων και η έλλειψη ευελιξίας στις προσλήψεις και την υλοποίηση έργων.
Με τη νέα δομή, τα έργα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης τίθενται υπό ενιαία ευθύνη, με σαφή χρονοδιαγράμματα και αξιολόγηση των στελεχών.
Όσον αφορά στην αναβάθμιση της γραμμής, υπενθυμίζεται ότι πριν λίγους μήνες υπογράφηκαν συμβάσεις συνολικού προϋπολογισμού 1,35 δισ. ευρώ για την αποκατάσταση του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου στη Θεσσαλία και τη Στερεά Ελλάδα, περιοχές που επλήγησαν από τις θεομηνίες Daniel και Elias, με σοβαρές ζημιές στις υποδομές και τα συστήματα που είχαν μόλις εγκατασταθεί.
Στα σιδηροδρομικά έργα, το χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης είναι μέσα στο επόμενο έτος. Στα οδικά, τα οποία αφορούν 1.007 αστοχίες που περιλαμβάνουν και γέφυρες είδους υποδομές, τα περισσότερα έργα θα είναι έτοιμα σε λιγότερο από 48 μήνες, όμως σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχουν τεχνικές δυσκολίες και απαιτούν περισσότερο χρόνο.
Το πιο σημαντικό είναι ότι αυτά τα έργα δεν θα περιοριστούν, απλώς, στην αποκατάσταση της προηγούμενης κατάστασης, αλλά θα ενισχύσουν σημαντικά τις υποδομές, καθιστώντας τες πιο ανθεκτικές απέναντι σε πιθανές μελλοντικές ακραίες καιρικές συνθήκες.
Οι μεταφορές αποτελούν βασικό στοιχείο της καθημερινότητας που η κυβέρνηση το θέτει ως κεντρικό διακύβευμα της τετραετίας. Όταν φτάσουμε στις εκλογές και η κυβέρνηση κριθεί για το έργο της στις μεταφορές, θεωρείτε ότι το πρόσημο από τους πολίτες θα είναι θετικό;
Η Κυβέρνηση έχει, σήμερα, να επιδείξει σημαντικά και μετρήσιμα αποτελέσματα στο πεδίο των υποδομών και των μεταφορών, τα οποία θα είναι περισσότερο ορατά στους πολίτες στο τέλος της τετραετίας.
Σε σχέση με το 2023, η Ελλάδα θα διαθέτει δύο νέους μεγάλους αυτοκινητόδρομους, Πάτρα – Πύργος και Ε65, τη σύνδεση της Αμβρακίας με το Άκτιο και τη Λευκάδα, ενώ ο ΒΟΑΚ και το Καστέλι θα έχουν προχωρήσει σημαντικά, όπως και τα υπόλοιπα οδικά έργα που κατασκευάζονται.
Στις συγκοινωνίες, ο στόλος των λεωφορείων θα έχει ανανεωθεί πλήρως το 2027 στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, η οποία απέκτησε Μετρό, μετά από πολλά χρόνια καθυστερήσεων και σε λίγους μήνες θα φτάνει μέχρι την Καλαμαριά. Από την έναρξη λειτουργίας, πέρυσι τον Δεκέμβριο, έχουν γίνει περισσότερες από 22 εκατομμύρια επικυρώσεις εισιτηρίων στο Μετρό της Θεσσαλονίκης.
Η αποκατάσταση της σιδηροδρομικής γραμμής αποτελεί σαφώς προτεραιότητα, με βασικό μέλημα να αποκατασταθούν οι εκτεταμένες ζημιές που προκλήθηκαν από την κακοκαιρία «Daniel» σε δεκάδες χιλιόμετρα του βασικού δικτύου και να αναταχθεί η γραμμή, με όλα τα σύγχρονα συστήματα υποστήριξης που απαιτούνται για το επίπεδο ασφάλειας που πρέπει να υπάρχει στη σιδηροδρομική κυκλοφορία.
Στην αεροναυτιλία, οι κρίσιμες υπηρεσίες ενισχύονται με προσωπικό που έλειπε χρόνια, ενώ ταυτόχρονα προχωρά ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός και η ΥΠΑ μετασχηματίζεται.
Είναι δεδομένο πως η οικονομική υστέρηση, επί πολλά χρόνια, είχε σοβαρές επιπτώσεις στις υποδομές και τα συστήματα μεταφορών, που απαιτούν - από τη φύση τους - υψηλά κόστη, διαρκή συντήρηση, επαρκές και εκπαιδευμένο προσωπικό, ώστε να προσφέρουν υπηρεσίες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πολιτών.
Αυτή είναι η προσπάθεια που καταβάλλουμε στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, με σχέδιο και επιμονή, προκειμένου να εκσυγχρονίσουμε τις δομές και τις υπηρεσίες σε όλα τα πεδία αρμοδιότητας και παράλληλα, να διαμορφώσουμε καλύτερες συνθήκες για το μέλλον.
Με επενδύσεις σε έργα που δίνουν ώθηση στην οικονομική δραστηριότητα, με συγκοινωνιακές παρεμβάσεις που προάγουν τη βιώσιμη αστική κινητικότητα, με πρωτοβουλίες που αξιοποιούν την τεχνολογία προς όφελος της κοινωνίας.