Βαθιά μέσα στην έρημο, ανάμεσα στον καυτό ήλιο και τους αέναους αμμόλοφους, μπορεί να εμφανιστούν στον ορίζοντα κάποιες μπλε μορφές. Στην αρχή μπορεί να φαντάζουν σαν οφθαλμαπάτη, σαν παραίσθηση από την ασφυκτική ζέστη. Δεν είναι, όμως, παιχνίδια του μυαλού. Είναι ένας λαός, που υπάρχει και επιβιώνει σε αυτά τα μέρη εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Στην άμμο της ερήμου Σαχάρα, περιπλανιούνται διάφοροι άνθρωποι εδώ και αιώνες. Παρά τις αντίξοες συνθήκες, κάποιοι από αυτούς κατάφεραν να την κάνουν σπίτι τους. Ένας από αυτούς τους λαούς, είναι οι Τουαρέγκ.
Περίπου 9.000 χρόνια πριν, διάφοροι ιθαγενείς της περιοχής, ζούσαν απομονωμένοι σε αυτό το εχθρικό περιβάλλον. Αυτοί οι ιθαγενείς, έγιναν αργότερα οι Βέρβεροι, οι οποίοι αναφέρονται αργότερα και σε διάφορες αρχαίες πηγές. Λόγω της γλώσσας τους και του αλφάβητού τους, των οποίων οι ρίζες είναι βερβερικές, οι Τουαρέγκ έχει ειπωθεί ότι κατάγονται από αυτούς ή όπως λέγονται σήμερα, τους «Amazigh».
Αυτοί οι άνθρωποι, γεννημένοι και μεγαλωμένοι στην αγκαλιά της ερήμου, ήταν οι απόλυτοι γνώστες των δύσκολων διαδρομών της, καθώς και ειδικοί στο να προσανατολίζονται με βάση τα αστέρια του νυχτερινού ουρανού. Γι’ αυτό, κατά την περίοδο του Μεσαίωνα, έγιναν οδηγοί των τεράστιων καραβανιών που έρχονταν από Δύση και Ανατολή και περνούσαν μέσα από την επικίνδυνη Σαχάρα.
Μέσω αυτού του ρόλου, αναπτύχθηκαν και έγιναν κύριοι του εμπορίου ανάμεσα στην Μεσόγειο και τις υποσαχάριες περιοχές. Συναλλάσσονταν με αλάτι, υφάσματα, μεταλλικά αντικείμενα, χρυσό και άλλα προϊόντα.
Συνέχισαν για πολύ καιρό την νομαδική ζωή τους, ταξιδεύοντας από τη μια πλευρά της ερήμου στην άλλη, με τις καμήλες και τις οικογένειές τους. Η σημερινή τους ονομασία, είναι προσαρμοσμένη στα γαλλικά και μάλλον προέρχεται από την αραβική λέξη «tawwareq», η οποία σημαίνει «οι άνθρωποι που έχουν εγκαταλειφθεί από τους θεούς». Στη γλώσσα τους, όμως, οι Τουαρέγκ αποκαλούν τους εαυτούς τους «Imajeghen», που σημαίνει «ευγενείς και ελεύθεροι».
Κατά τον 19ο αιώνα και την Αποικιοκρατία, οι Τουαρέγκ αντιστάθηκαν στους Ευρωπαίους κατακτητές. Εκείνοι δεν ήξεραν την έρημο, την ξηρασία και τις αμμοθύελλες. Έτσι, λόγω και των πολεμικών ικανοτήτων τους, η επικράτηση στην περιοχή τους κατέστη απίστευτα δύσκολη και κατάφεραν να παραμείνουν έως έναν βαθμό ανεξάρτητοι.
Στην συνέχεια, όμως, τα πράγματα δυσκόλεψαν για τον λαό της ερήμου. Άρχισαν να δημιουργούνται οργανωμένα κράτη, άρα και σύνορα. Η γη τους διαχωρίστηκε ανάμεσα στην Αλγερία, την Λιβύη, την Νιγηρία και το Μάλι. Έτσι, χωρίστηκαν και οι ίδιοι και άρχισαν να εγκαταλείπουν τον νομαδικό τρόπο ζωής.
Παρόλα αυτά, ποτέ δεν εγκατέλειψαν την Σαχάρα. Μέχρι σήμερα οι φυλές τους ζουν ανάμεσα στους αμμόλοφους. Ντύνονται με χιτώνες και τουρμπάνια, τα οποία συνήθως έχουν μια βαθιά μπλε απόχρωση. Πολλές φορές, όταν η έρημος καίει από την ζέστη, το χρώμα αυτό βάφει το σώμα τους, γι’ αυτό και πολλοί τους έχουν αποκαλέσει και «μπλε ανθρώπους».
Ενώ έχουν ασπαστεί πια το Ισλάμ, δεν ακολουθούν πλήρως τις διδαχές του. Οι γυναίκες δεν καλύπτουν το πρόσωπό τους, αλλά αφήνουν το κεφάλι τους ακάλυπτο για να φαίνεται η ομορφιά τους. Οι άνδρες, αντίθετα, υποχρεούται να καλύπτουν το πρόσωπο σε πολλές περιπτώσεις.
Είναι ακόμα οργανωμένοι σε φυλές και η κοινωνία τους είναι μητριαρχική. Μαθαίνουν από μικρή ηλικία τον βασικό κώδικα τιμής, ο οποίος περιλαμβάνει την γενναιότητα, την γενναιοδωρία και τον σεβασμό στους μεγαλύτερους. Αυτοί είναι που μεταδίδουν στις επόμενες γενιές τις αρχαίες παραδόσεις και τα έθιμά τους, τα οποία προσπαθούν με κάθε τρόπο να διατηρήσουν.
Άνδρες και γυναίκες, προσελκύουν ο ένας τον άλλον και ερωτεύονται γράφοντας ποίηση στην αρχαία αυτή γλώσσα, η οποία συνομιλεί ακόμα με τον πύρινο αέρα της Σαχάρα…
Βιβλιογραφία:
