Πόσοι άνθρωποι μέσα στους αιώνες έχουν αγαπήσει, έχουν παρασυρθεί και μαγευτεί από τον κόσμο της ομηρικής Οδύσσειας; Πόσοι έχουν «χαθεί» μέσα σε αυτόν τον κόσμο που ταλαντεύεται ανάμεσα στην φαντασία και την πραγματικότητα; Πόσοι έχουν θαυμάσει, έχουν συγκλονιστεί και έχουν νιώσει στο πετσί τους τον πολυτάραχο βίο του πολύτροπου Οδυσσέα, μέσα από τις αφηγήσεις των τρομερών περιπετειών του μέχρι επιτέλους να γυρίσει στην πατρίδα του την Ιθάκη;
Στον δρόμο του συνάντησε θαλάσσια τέρατα, εκλιπούσες ψυχές, λωτοφάγους, Κύκλωπες, θεούς, ανθρωποφάγους, Σειρήνες. Σε όλους είναι γνωστές, επίσης, οι γυναίκες που στιγμάτισαν την πορεία του ταξιδιού του. Μια μάγισσα, μια νεράιδα και μια θνητή. Ποιες ήταν, όμως, πριν την άφιξη του ήρωα στα νησιά τους; Και τι απέγιναν αφότου έπλευσε μακριά τους; Πως ήταν η ζωή τους πριν και μετά τον Οδυσσέα; Εδώ επέλεξα να εξιστορήσω, τη ζωή μίας εξ αυτών. Της «θεόμορφης», όπως τη χαρακτηρίζει ο Όμηρος, νεράιδας.
Καλυψώ. Το όνομά της προέρχεται από το ρήμα «καλύπτω», «κρύβω». Ήταν Νύμφη της θάλασσας. Ίσως μία από τις Ωκεανίδες ή τις Νηρηίδες. Μια άλλη εκδοχή για την καταγωγή της, την θέλει κόρη του Τιτάνα Άτλαντα (που βαστούσε στους ώμους του τη Γη) και της Ωκεανίδας Πλειόνης. Αδελφές της ήταν οι Νύμφες που προστάτευαν τον κήπο με τα χρυσά μήλα, οι Εσπερίδες, οι Νύμφες που κατέληξαν να στολίζουν σαν αστερισμός τον νυχτερινό ουρανό, οι Πλειάδες και οι Νύμφες που έφερναν την βροχή, οι Υάδες. Η Καλυψώ, όμως, φαίνεται να ήταν αυτή που ξεχώριζε.
Πιο θαρραλέα και ανεξάρτητη απ’ όλες, μετακόμισε μόνη της σε ένα νησί παραδομένο στα ταραγμένα νερά, στο κέντρο της καταγάλανης Μεσογείου. Ένα μαγεμένο νησί. Την Ωγυγία. Σύμφωνα με κάποιους αρχαίους συγγραφείς, η Ωγυγία ίσως ταυτίζεται με τον Γαύλο (στα αρχαία ελληνικά), το σημερινό νησί Γκόζο (Gozo), το οποίο βρίσκεται δίπλα στη Μάλτα.
Η νεράιδα περπατούσε σε δάση από κέδρους, κυπαρίσσια και λεύκες. Μέσα σε απέραντα λιβάδια γεμάτα ολάνθιστα αγριολούλουδα, βιολέτες και σέλινο. Ο Όμηρος αναφέρει, ότι στο νησί περιτριγύριζαν γεράκια, κουκουβάγιες και θαλασσοπούλια. Και εκεί, δίπλα σε τέσσερεις όμορφες κρήνες με άφθονο νερό, ήταν ένα τεράστιο σπήλαιο, του οποίου η είσοδoς στολιζόταν από μια ψηλή και φουντωτή κληματαριά, γεμάτη ώριμα σταφύλια. Αυτή ήταν η κατοικία της καλλίκομης θεάς.
Η καθημερινότητά της φαίνεται να ήταν λίγο πληκτική. Η Καλυψώ περνούσε τόσες ώρες μέσα στο σπήλαιο, που θα μπορούσαμε να τη χαρακτηρίσουμε και σπιτόγατα. Αν και παντοδύναμη ως θεά, επιδιδόταν στις απλές ασχολίες κάθε θνητής αρχαίας Ελληνίδας. Δίπλα στην φωτιά αναμμένη από ξύλα κέδρου, που ευωδίαζε όλο το νησί, έκλωθε και ύφαινε στον αργαλειό της με τη χρυσή σαΐτα. Βοήθεια στις δουλειές του σπιτιού της πρόσφεραν οι υπηρέτριές της. Η μόνη και μόνιμη συντροφιά της, οι οποίες ήταν επίσης (για μαντέψτε) Νύμφες.
Έτσι περνούσαν, λοιπόν, οι μέρες, οι μήνες και οι εποχές στο απομονωμένο νησί της Ωγυγίας. Με τις Νύμφες και την κυρία τους να κάνουν περιπάτους στη φύση, να υφαίνουν ενώ εκείνη τραγουδούσε και να κάνουν τα δικά τους, αυστηρά γυναικεία, συμπόσια. Μέχρι τη στιγμή που ξεβράστηκε στο νησί ένας ναυαγός…
Στην χώρα του Ήλιου, τα ιερά βόδια του θεού κατασφάχτηκαν από τους πεινασμένους συντρόφους του Οδυσσέα, οι οποίοι παράκουσαν τις εντολές του. Διωγμένοι, έρμαια στο μένος του Δία και της φουρτουνιασμένης θάλασσας, πνίγηκαν όλοι χωρίς να προλάβουν να πατήσουν το πόδι τους στην πολυπόθητη πατρίδα. Μόνος έμεινε ο βασιλιάς της Ιθάκης να παραδέρνει πάνω στα ερείπια του πλοίου για μέρες, μέχρι που βρέθηκε στο μαγικό νησί της νεράιδας.
Ο Οδυσσέας, ήταν ο πρώτος θνητός άνδρας που έβλεπε η Καλυψώ. Σίγουρα δεν είχε την τέλεια κορμοστασιά, τα πανέμορφα χαρακτηριστικά και την λάμψη των θεών. Ήταν ηλιοκαμένος, βασανισμένος από αυτά που είχε περάσει και κουρασμένος από τις κακουχίες και τα ταξίδια στη θάλασσα. Ασκούσε, όμως, τη δική του γοητεία.
Η Καλυψώ τον πήρε στην σπηλιά της, τον φρόντισε και τελικά τον ερωτεύτηκε. Προσπάθησε να τον κάνει να ξεχάσει την Ιθάκη και να τον πείσει να μείνει μαζί της. Τον γοήτευε με την ομορφιά και την μελωδική φωνή της. Τον ήθελε για σύζυγό της και του υποσχέθηκε ότι θα τον έκανε αθάνατο. Εκείνος, όμως, αρνούνταν καθεμία από αυτές τις θελκτικές προτάσεις.
Παρασυρμένος από την πρωτοφανή και άλλου επιπέδου φιλοξενία της νύμφης, ο Οδυσσέας έμεινε στο νησί για επτά χρόνια. Παρά τις προσπάθειες της Καλυψώς, όμως, συνέχισε να θέλει να γυρίσει στον τόπο του και την Πηνελόπη. Κάθε μέρα πήγαινε στις ακτές και έκλαιγε από νοσταλγία. Η Καλυψώ δεν ήθελε να τον αφήσει να φύγει.
Στα χέρια της πήρε την κατάσταση η θεά Αθηνά, προστάτιδα του ήρωα, ζητώντας από τον πατέρα της να επέμβει. Ο Δίας έστειλε τον Ερμή, για να μεταφέρει τη διαταγή του να αφεθεί ο Οδυσσέας ελεύθερος. Η Καλυψώ, περήφανη όπως ήταν, πέταξε ένα καυστικό σχόλιο για τη ζήλεια των Ολύμπιων όταν κάποια θεά συνευρίσκεται με έναν θνητό, αλλά δεν μπορούσε να εναντιωθεί στον βασιλιά τους. Ανακοίνωσε στον Οδυσσέα ότι μπορούσε να φύγει. Του έδωσε γερά υλικά για να φτιάξει μια σχεδία, προμήθειες και ρούχα και του έδειξε ποια άστρα έπρεπε να ακολουθήσει για να μη χάσει τον δρόμο του.
Και έτσι, έμεινε και πάλι μόνη, νομίζοντας ότι ο Οδυσσέας της άφησε μόνο αναμνήσεις. Λίγο καιρό μετά, κατάλαβε ότι θα αποκτούσε κάποιον να της τον θυμίζει. Η νεράιδα θα γινόταν μητέρα. Στη μυθολογία, λέγεται ότι απέκτησε έναν γιο, τον Ναυσίνοο, ο οποίος μάλλον πήρε αυτό το όνομά για να δηλώνεται ότι οι γονείς του ήταν δεμένοι με την θάλασσα. Ο Ρωμαίος συγγραφέας Βιργίλιος απ’ την άλλη, έγραψε στην «Αινειάδα» (ένα από τα έργα του), ότι γιος της Καλυψώς ήταν ο Λατίνος, ιδρυτής και γεννήτορας των Λατίνων της Ιταλίας.
Έτσι η θεά, μεγαλώνοντας τον γιο της και συνεχίζοντας την καθημερινότητά της μαζί με τις άλλες Νύμφες στο μαγικό αυτό νησί της Μεσογείου, έμαθε να ζει χωρίς τον βασιλιά της Ιθάκης, αναπολώντας τα λίγα χρόνια που ξόδεψε μαζί του κατά τη διάρκεια της αθάνατης ζωής της.
Βιβλιογραφία:
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CF%85%CF%88%CF%8E#%CE%A0%CE%B7%CE%B3%CE%AD%CF%82
https://sites.google.com/site/hellasmythology/heroes/kalypso
https://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/anthology/literature/browse.html?text_id=14
https://users.sch.gr/ipap/Ellinikos%20Politismos/Yliko/OMHROS%20ODYSSEIA/Odysseia/Didaskontas-Odysseia08.htm
http://historyreport.gr/index.php/%CE%91%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%BF%CE%BD-%CE%B8%CF%81%CF%8D%CE%BB%CE%BF/171-2020-09-16-15-27-12/3439-%CE%9C%CE%B5-%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%9A%CE%B1%CE%BB%CF%85%CF%88%CF%8E-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%A9%CE%B3%CF%85%CE%B3%CE%AF%CE%B1