Ο Ευάγγελος Αβέρωφ-Τοσίτσας υπήρξε μοναδικό φαινόμενο στη νεότερη ιστορία του τόπου. Πρωταγωνίστησε στην πολιτική ζωή, ενώ υπήρξε ιστορικός, λογοτέχνης, οικονομολόγος, οινοπαραγωγός, γεωργός, συλλέκτης έργων τέχνης, ευεργέτης. Όπως έγραψε ο Κωνσταντίνος Τσάτσος με το παράδειγμά του αναδείχθηκε σε «μια ιδιότυπη όσο και τιμητική εξαίρεση στη δημόσια ζωή μας. Ενώ δεν έγινε ποτέ πρωθυπουργός, επηρεάζει επί πενήντα σχεδόν χρόνια τα πολιτικά μας πράγματα περισσότερο από πολλούς πρωθυπουργούς».
Κι αν το ίχνος του στη δημόσια ζωή διατηρούν καταξιωμένοι στη συνείδηση του κόσμου πολιτικοί όπως ο πρόεδρος της Βουλής Κώστας Τασούλας, το όνομα «Αβέρωφ» στο Μέτσοβο σφράγισε τη ζωή του τόπου για πολλές ακόμη γενιές.
Ευάγγελος Αβέρωφ - Τοσίτσας. Πηγή φωτ.: Πινακοθήκη Αβέρωφ
Την προσωπικότητα του ανδρός τιμά το «Κατώγι», το περίφημο κρασί που κάνει γνωστό το χωριό στα πέρατα του κόσμου. Τον τιμά, όχι με επετειακές εκδηλώσεις που σπανίως ξεφεύγουν από τα συνήθη, αλλά με τρόπο που να μιλάει στις νεότερες γενιές: μέσα από μια ταινία με τον εύγλωττο τίτλο «Το πορτρέτο: Ο Γιώργος Ρόρρης ζωγραφίζει τον Ευάγγελο Αβέρωφ». Το μισάωρο κινηματογραφικό έργο παρακολουθεί τον γνωστό καλλιτέχνη να φιλοτεχνεί για δυόμιση περίπου μήνες την ολόσωμη φιγούρα του ευπατρίδη. Το μνημειακών διαστάσεων πορτρέτο εκτίθεται πλέον στην Πινακοθήκη που φέρει το όνομα του Αβέρωφ στο Μέτσοβο.
Το πορτρέτο του Ευάγγελου Αβέρωφ - Τοσίτσα στην Πινακοθήκη Μετσόβου. Πηγή φωτ.: Πινακοθήκη Αβέρωφ
Ήδη, συμπληρώσαμε 35 χρόνια από τότε που ιδρύθηκε η Πινακοθήκη. Ο Αβέρωφ την προίκισε με ένα πέτρινο κτίσμα, ριζωμένο στο χρώμα και την αισθητική της Ηπείρου, και με μια πολύτιμη συλλογή διακοσίων περίπου έργων από τους σημαντικότερους Έλληνες καλλιτέχνες. Τη συλλογή δεν έχουν πάψει να επεκτείνουν, ακόμη και σε πείσμα άνυδρων καιρών, τα παιδιά του παράλληλα με όσα οραματίστηκε. Θα θέλαμε κατάλογο για να καταγράψουμε αυτά που ο Αβέρωφ έβαλε σε ράγες. Νόημα, όμως, δίνει στην αρχή η συνέχεια, το εύρος της προοπτικής που ανοίγουν οι επιγενόμενοι δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για το μέλλον.
Την ιδέα της ταινίας είχε ο εγγονός του Αβέρωφ, Αλέξανδρος Ιωάννου, που εμφανίζεται στο ντοκιμαντέρ. Το νήμα της αφήγησης – και του πορτρέτου – κρατά ο Γιώργος Ρόρρης που μέσα από τα οικεία πρόσωπα του Αβέρωφ αναζητά την έκφραση, να μάθει ποιος ήταν ο απεικονιζόμενος. Έτσι, το ατελιέ του γίνεται κεντρικός χώρος δράσης του ντοκιμαντέρ, όπου περνάνε μνήμες και εικόνες από τη ζωή των Αβέρωφ (περισσότερα για την ταινία μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Ο Γιώργος Ρόρρης φιλοτεχνεί το πορτρέτο του Αβέρωφ. Από το ντοκιμαντέρ «Το πορτρέτο: Ο Γιώργος Ρόρρης ζωγραφίζει τον Ευάγγελο Αβέρωφ»
Ο Γιώργος Ρόρρης φιλοτεχνεί το πορτρέτο του Αβέρωφ. Από το ντοκιμαντέρ «Το πορτρέτο: Ο Γιώργος Ρόρρης ζωγραφίζει τον Ευάγγελο Αβέρωφ»
Το ντοκιμαντέρ είχε κάνει παγκόσμια πρεμιέρα τον Μάρτιο, στο πλαίσιο του 26ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Την Τετάρτη 10 Απριλίου πραγματοποιείται η επίσημη προβολή της ταινίας στην Τεχνόπολη.
«Το πορτρέτο: Ο Γιώργος Ρόρρης ζωγραφίζει τον Ευάγγελο Αβέρωφ» αποτελεί παραγωγή εταιρείας Κατώγι Αβέρωφ, με συντελεστές: Σκηνοθέτες: Αντώνης Συμεωνίδης – Καλλιόπη Αλεξιάδου, Σενάριο: Καλλιόπη Αλεξιάδου.
Κεντρική φωτ.: Ο Γιώργος Ρόρρης φιλοτεχνεί το πορτρέτο του Αβέρωφ. Από το ντοκιμαντέρ «Το πορτρέτο: Ο Γιώργος Ρόρρης ζωγραφίζει τον Ευάγγελο Αβέρωφ». Πηγή φωτ.: 26ο Διεθνές Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
