Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από την Εθνική Λυρική Σκηνή, τον Αύγουστο του 1942, στο Θερινό θέατρο της πλατείας Κλαυθμώνος, με πρωταγωνίστρια τη Μαρία Καλογεροπούλου (μετέπειτα Κάλλας), η οποία μόλις στα δεκαεννιά της χρόνια έκανε το επαγγελματικό της ντεμπούτο με αυτόν τον πρωταγωνιστικό ρόλο: της Τόσκας από την ομώνυμη όπερα του Τζάκομο Πουτσίνι, η υποβλητική μουσική του οποίου υπογραμμίζει τα παράφορα πάθη στο έργο που συνέθεσε και πώς η Τόσκα ευθυγραμμίζεται στα ιδεώδη του βερισμού – του ιταλικού κινήματος του νατουραλισμού.
Σήμερα, η «Τόσκα» – μία από τις δημοφιλέστερες όπερες του ρεπερτορίου – «επιστρέφει» στην Εθνική Λυρική Σκηνή (Αίθουσα «Σταύρος Νιάρχος») από τις 27 Νοεμβρίου και για 10 παραστάσεις, σε σκηνοθεσία, σκηνικά και κοστούμια Νίκου Σ. Πετρόπουλου και αναβίωση σκηνοθεσίας Ίωνα Κεσούλη.
Με αυτή την όπερα εγκαινιάζεται το αφιέρωμα στον Ν. Πετρόπουλο, έναν πολύπλευρο καλλιτέχνη της όπερας, ο οποίος συνεργάζεται με την ΕΛΣ τις τελευταίες πέντε δεκαετίες και έχει υπογράψει ως σκηνογράφος, ενδυματολόγος ή/και σκηνοθέτης περισσότερες από είκοσι παραγωγές όπερας, οπερέτας και χοροδραμάτων, οι οποίες επαναλαμβάνονται με τεράστια επιτυχία τις τελευταίες πέντε δεκαετίες.
Εκτός από την «Τόσκα», στο πλαίσιο του αφιερώματος στον Πετρόπουλο αναβιώνει επίσης η «Τραβιάτα», η οποία τον περασμένο Σεπτέμβριο ταξίδεψε στην Κίνα και τον Ιούλιο του 2026 θα παρουσιαστεί στην Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος.
Η «Τόσκα»
Η ιστορία του έργου έχει ως εξής: Η Φλόρια Τόσκα, μια ντίβα της όπερας, είναι μια ερωτευμένη γυναίκα που ζηλεύει παθολογικά τον σύντροφό της. Ο Βαρόνος Σκάρπια, ένας σκοτεινός άνδρας με απόλυτη εξουσία, ηδονίζεται από τον πόνο των θυμάτων του. Ανάμεσα στους δύο βρίσκεται ο εραστής και αγνός πατριώτης Μάριο Καβαραντόσσι, ο οποίος οδηγείται στον θάνατο, όχι για τις ιδέες του, αλλά λόγω της σχέσης του με την Τόσκα, την οποία ποθεί ο Σκάρπια. Η μηχανή είναι καλά στημένη: απ’ τις παγίδες του Σκάρπια δεν θα ξεφύγει κανείς.
Τις παραστάσεις διευθύνει ο κορυφαίος Ιταλός αρχιμουσικός Πάολο Καρινιάνι, πρωταγωνιστούν οι διεθνείς σταρ της όπερας. Ειδικότερα, στον ρόλο του τίτλου θα κάνει το πολυαναμενόμενο ντεμπούτο της στην ΕΛΣ η διεθνής σταρ της όπερας, η περιζήτητη σοπράνο Αλεξάντρα Κούρζακ (27, 30/11 & 2, 7/12/2025), η οποία πρόσφατα αποθεώθηκε για την ερμηνεία της στην «Τόσκα» στη Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης, στο Βερολίνο, τη Βαρκελώνη και τη Βερόνα.
Τον ρόλο του τίτλου ερμηνεύει και η αγαπημένη του ελληνικού κοινού, με την επιτυχημένη διεθνή καριέρα και τους δεκάδες πρωταγωνιστικούς ρόλους, Τσέλια Κοστέα (20, 23, 27/12/2025 / 4, 7, 9/1/2026).
Η Τσέλια Κοστέα στον ρόλο της «Τόσκα». Φωτ.: Δ. Σακαλάκης, πηγή φωτ.: ΕΛΣ
Τον ρόλο του Μάριο Καβαραντόσσι ερμηνεύει ο διεθνώς καταξιωμένος Αργεντίνος τενόρος Μαρσέλο Πουέντε (27, 30/11 & 2, 20, 23, 27/12/2025 / 4, 7, 9/1/2026), γνωστός στο κοινό της ΕΛΣ από τον «Αντρέα Σενιέ», τον «Ντον Κάρλο» και τη «Δύναμη του πεπρωμένου».
Για μία μοναδική παράσταση στις 7 Δεκεμβρίου ντεμπουτάρει στην ΕΛΣ με τον ρόλο του Μάριο Καβαραντόσσι ο σούπερ σταρ της όπερας Ρομπέρτο Αλάνια, η δίχως προηγούμενο καριέρα του οποίου διαρκεί ήδη σχεδόν τέσσερις δεκαετίες.
Τον ρόλο του Σκάρπια θα ερμηνεύσουν δύο διεθνείς Έλληνες βαρύτονοι, ο Δημήτρης Πλατανιάς (27, 30/11 & 2, 7/12/2025 / 7, 9/1/2026) και ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος (20, 23, 27/12/2025 / 4/1/2026).
Το καστ συμπληρώνουν καταξιωμένοι και ανερχόμενοι μονωδοί της ΕΛΣ, όπως οι Πέτρος Μαγουλάς, Γιάννης Γιαννίσης, Γιώργος Παπαδημητρίου, Πέννυ Ρίζου και Γιάννης Καλύβας.
Τη Χορωδία της ΕΛΣ έχει προετοιμάσει ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος και την Παιδική Χορωδία της ΕΛΣ η Κωνσταντίνα Πιτσιάκου. Τους φωτισμούς σχεδίασε ο Χρήστος Τζιόγκας.
Υπενθυμίζεται ότι η «Τόσκα» του Νίκου Σ. Πετρόπουλου πρωτοπαρουσιάστηκε το 2007 στο Θέατρο Ολύμπια. Έπειτα από πρόσκληση του τότε Καλλιτεχνικού Διευθυντή της ΕΛΣ, Στέφανου Λαζαρίδη, ο Νίκος Σ. Πετρόπουλος μετέφερε τη δράση του έργου στην περίοδο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στη Ρώμη, όπου υπογραμμίζεται το στοιχείο της βίας και του σαδισμού. Στη Β΄ Πράξη ο εκβιασμός της πρωταγωνίστριας από τον Σκάρπια και η σκηνή κατά την οποία η Τόσκα τον δολοφονεί αποκτούν διαστάσεις θρίλερ. Η ασπρόμαυρη αισθητική της παραγωγής και οι υποβλητικοί φωτισμοί δίνουν στο θέαμα αέρα κινηματογραφικής ταινίας παραπέμποντας στις ταινίες του ιταλικού νεορεαλισμού.
«Τον Φεβρουάριο του 1944, σε μια Ρώμη παρωδία Ανοχύρωτης πόλης, γεμάτη πρόσφυγες, κατασκόπους, διπλούς πράκτορες, πληροφοριοδότες, συνεργάτες Γερμανών, δωσίλογους, βασανιστές, φυγάδες, μέσα στον πάταγο των συμμαχικών βομβαρδισμών, στη συνεχή μετακίνηση των γερμανικών στρατευμάτων και στον γενικό πανικό, η Τόσκα βρίσκει έναν ιδανικό ιστό για να μας οδηγήσει σε ένα ρεαλιστικό ιστορικό δράμα του 20ού αιώνα», αναφέρει ο Νίκος Σ. Πετρόπουλος.
Νίκος Σ. Πετρόπουλος: Ένας πολύπλευρος καλλιτέχνης
Την Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2025, μία ώρα πριν από την έναρξη της πρεμιέρας, στις 18:30, διοργανώνεται από την Τράπεζα Πειραιώς, χορηγό της παράστασης, και την Εθνική Λυρική Σκηνή, στην Αίθουσα VIP στον 1ο όροφο του φουαγέ της ΕΛΣ στο ΚΠΙΣΝ, ομιλία του Διευθυντή Καλλιτεχνικού Συντονισμού και Διανομών της ΕΛΣ Παναγή Παγουλάτου για τον Νίκο Σ. Πετρόπουλο, σκηνοθέτη της Τόσκας. Με αφορμή το αφιέρωμα της ΕΛΣ στον Νίκο Σ. Πετρόπουλο κατά τη σεζόν 2025/26, ο Παναγής Παγουλάτος θα παρουσιάσει ένα πορτρέτο του πολυπράγμονα και πολυσχιδούς σκηνοθέτη, σκηνογράφου και ενδυματολόγου, αλλά και αρχιτέκτονα, όπως τον γνώρισε στα είκοσι δύο χρόνια φιλίας και συνεργασίας τους στην Εθνική Λυρική Σκηνή.
Την ομιλία μπορούν να παρακολουθήσουν μέλη του Opera Club της ΕΛΣ, δηλώνοντας συμμετοχή στο operaclub.nationalopera.gr.
Όπερα • Αναβίωση, Αφιέρωμα στον Νίκο Σ. Πετρόπουλο, «Τόσκα» Τζάκομο Πουτσίνι. Στις 27, 30 Νοεμβρίου & 2, 7, 20, 23, 27 Δεκεμβρίου 2025 / 4, 7, 9 Ιανουαρίου 2026, ώρα έναρξης: 19:30 (Κυριακή: 18:30). Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος Εθνικής Λυρικής Σκηνής – ΚΠΙΣΝ
Τα εισιτήρια για τις εννέα πρώτες παραστάσεις έχουν εξαντληθεί. Πληροφορίες στα Ταμεία της ΕΛΣ (2130885700 | καθημερινά 9:00-21:00) και την www.ticketservices.gr. Τιμές εισιτηρίων για την επιπλέον παράσταση: €15, €20, €35, €55, €60, €65, €80, €100 • Φοιτητικό, παιδικό: €15 • Περιορισμένης ορατότητας: €10
Η παράσταση της 30ής Νοεμβρίου 2025 αφιερώνεται στον αείμνηστο Οδυσσέα Κυριακόπουλο, πρώην Πρόεδρο του Δ.Σ. της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, και πραγματοποιείται με τη στήριξη της Οικογένειας Κυριακοπούλου.
Επιμέλεια κειμένου: Νεκταρία Μαραγιάννη
Κεντρική φωτ.: Η Τσέλια Κοστέα στον ρόλο της «Τόσκα». Φωτ.: A. Σιμόπουλος, πηγή φωτ.: ΕΛΣ
