Ως μία ενεργή μορφή έκφρασης και επανασύνδεσης εκλαμβάνεται ο χορός καλώντας χορευτές και κοινό σε μία εσωτερική αναμόχλευση. Τίθενται ερωτήματα όπως πώς συνδέεται η τέχνη του χορού με τις ανησυχίες και τις συνθήκες της εποχής, τί απασχολεί τις διάφορες γενιές καλλιτεχνών και πώς αυτό μετασχηματίζεται μέσα από τη χορογραφική τους πράξη. Αυτά θα τεθούν επί τάπητος και κατά το 31ο Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας το οποίο θα πραγματοποιηθεί στη μεσσηνιακή πρωτεύουσα, από τις 18 έως τις 27 Ιουλίου.
Έχοντας κλείσει ήδη τα 30 έτη «ζωής» του και διασχίζοντας την τέταρτη δεκαετία της ύπαρξής του, το φεστιβάλ επιστρέφει υπό νέα καλλιτεχνική διεύθυνση, της Τζένης Αργυρίου, με σημαντικές νέες συνεργασίες με πολιτιστικούς φορείς όπως η Εθνική Λυρική Σκηνή, με ενεργοποίηση νέων σημείων στην πόλη και αναθέσεις νέων έργων, κάνοντας παράλληλα μία αναδίφηση στην ιστορία του θεσμού.
Στην κορύφωση της επετειακής χρονιάς της ιστορικής διαδρομής του (1995-2025), το φεστιβάλ «μας παρακινεί να αναλογιστούμε τι έχει γίνει μέχρι τώρα για να επαναπροσδιορίσουμε τη θέση μας, να οραματιστούμε το μέλλον και να αναρωτηθούμε ποιος είναι ο ρόλος που πρέπει να έχει ένα φεστιβάλ χορού σήμερα, εν μέσω ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων, κοινωνικών κραδασμών, πολέμων, ατομικής και συλλογικής απομόνωσης και αποξένωσης από τη φύση», σημειώνει –μεταξύ άλλων– στο σημείωμά της, η καλλιτεχνική διευθύντρια του Φεστιβάλ, Τζένη Αργυρίου.
Όπως προσθέτει, «στον πυρήνα του Φεστιβάλ είναι ο χορός που μιλάει για την ανθρώπινη κατάσταση, που μας συνδέει με τα βαθιά κομμάτια του εαυτού μας και που μας βοηθάει να χτίσουμε γέφυρες κατανόησης και αλληλεγγύης. Ο παλμός του Φεστιβάλ χτίζεται μέσα από τη διαδοχή των έργων, αναπτύσσοντας σταδιακά ένα συλλογικό σώμα, που μας τροφοδοτεί την περιέργεια για ανακάλυψη, την επιθυμία για παρατήρηση, που διαστέλλει το χρόνο και μας καλεί να ταξιδέψουμε από τον κόσμο του ενός καλλιτέχνη στον άλλον, για να ξαναβρούμε τον εαυτό μας και να ξαναβρεθούμε με τους άλλους».
Η Τζένη Αργυρίου. Πηγή φωτ.: Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας
Στη νέα δεκαετία «ζωής» του, το Φεστιβάλ καταθέτει ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα που τιμά τον χορό καθώς και την αλληλεπίδρασή του με άλλες μορφές τέχνης. Περιλαμβάνει συνολικά 20 έργα μεγάλων Ελλήνων και ξένων χορογράφων από την Ελλάδα και το εξωτερικό: Γερμανία, Ιταλία, Γαλλία, Βέλγιο, Νορβηγία, Πορτογαλία, Μ. Βρετανία, Λίβανος, Ελβετία.
Μεταξύ αυτών, η Maguy Marin, μία από τις σημαντικότερες χορογράφους της εποχής μας, που, δέκα χρόνια μετά από την τελευταία παρουσίασή της στην Ελλάδα, έρχεται για πρώτη φορά στην Καλαμάτα με το «Μay Β», ένα από τα κλασικά αριστουργήματα του σύγχρονου χορού του 20ου αιώνα, o Χρήστος Παπαδόπουλος, που παρουσιάζει στην Καλαμάτα για πρώτη φορά το έργο «Mellowing» με την ομάδα Dance On Ensemble και ο Damien Jalet, ένας από τους πιο περιζήτητους χορογράφους στον κόσμο με το ολοκαίνουργιο έργο του «Thrice» με την ομάδα Nagelhus Schia Productions που θα παρουσιαστεί στην Καλαμάτα αμέσως μετά την πρεμιέρα του στη Νορβηγία τον Ιούνιο του 2025.
Από το έργο «Mellowing» του Χρήστου Παπαδόπουλου με την ομάδα Dance On Ensemble @Jubal Battisti
Στο Μέγαρο Χορού Καλαμάτας θα παρουσιαστούν 12 έργα, ενώ στις παράλληλες εκδηλώσεις περιλαμβάνονται έξι παραστάσεις χορού στην πόλη, οκτώ βραδιές χορού σε πόλεις της Περιφέρειας, μία περιοδική επετειακή έκθεση και δύο νέες ενότητες: το «Dancing on Screen», μια ενότητα αφιερωμένη στη σχέση του χορού με την κινούμενη εικόνα και τον κινηματογράφο και η ενότητα «Συναντήσεις εκτός Σκηνής» που περιλαμβάνει μια συζήτηση μεταξύ της ευρύτερης κοινότητας του χορού και του κοινού πάνω στο θέμα της ηλικίας στην τέχνη αλλά και στην κοινωνία.
Το πρόγραμμα της 31ης διοργάνωσης συνάδει με τις βασικές προτεραιότητες της νέας καλλιτεχνικής διευθύντριας, στις οποίες περιλαμβάνονται η ενεργοποίηση του Κέντρου Χορού Καλαμάτας και του Μεγάρου Χορού όλο τον χρόνο, διάλογος του χορού με άλλες τέχνες (μουσική, θέατρο, εικαστικά, κινηματογράφος, performance, η δημιουργία έργων που ενεργοποιούν το πλούσιο ιστορικό αρχείο του Φεστιβάλ, καθώς και η συνεργασία με φορείς.
Συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή
Ειδικότερα, το φετινό Φεστιβάλ διαμορφώνεται μέσα από συνέργειες με άλλους πολιτιστικούς φορείς, μορφωτικά ιδρύματα, δήμους, συλλόγους και οργανισμούς από την Ελλάδα και το εξωτερικό όπως η Εθνική Λυρική Σκηνή και η Ανώτερη Επαγγελματική της Σχολή, η Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, το Γαλλικό Ινστιτούτο, το Ινστιτούτο Goethe, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, η Κρατική Σχολή Ορχηστικής Τέχνης, το Qualco Foundation, το Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαίας Ολυμπίας, η Νέα Κινηματογραφική Λέσχη Καλαμάτας, οι Λέσχες Φιλίας του Δήμου Καλαμάτας, ο Σύλλογος Εστίασης Μεσσηνίας, το Κέντρο Φυσικής και Ιατρικής Αποκατάστασης Καλαμάτας.
Η συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή ξεκινά στο πλαίσιο του 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με την παρουσίαση δύο παραγωγών του Μπαλέτου και της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού. Εντός των επόμενων δύο ετών, θα υλοποιηθεί μια ευρύτερη στρατηγική συνεργασία του Δήμου Καλαμάτας με την Εθνική Λυρική Σκηνή, με ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα παραστατικών, εκπαιδευτικών και κοινωνικών δράσεων στο πλαίσιο της καλλιτεχνικής της εξωστρέφειας, η οποία υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).
Από το έργο «Future Cargo» του Μπαλέτου της ΕΛΣ σε συμπαραγωγή με το γνωστό Κέντρο Χορού The Place του Λονδίνου. Πρόκειται για παράσταση χορού επιστημονικής φαντασίας, που εκτυλίσσεται σε ένα φορτηγό μήκους 12 μέτρων. @HenryCurtis
Η συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή ξεκινά στο πλαίσιο του 31ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας με την παρουσίαση δύο παραγωγών του Μπαλέτου και της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού. Εντός των επόμενων δύο ετών, θα υλοποιηθεί μια ευρύτερη στρατηγική συνεργασία του Δήμου Καλαμάτας με την Εθνική Λυρική Σκηνή, με ένα πολυσυλλεκτικό πρόγραμμα παραστατικών, εκπαιδευτικών και κοινωνικών δράσεων στο πλαίσιο της καλλιτεχνικής της εξωστρέφειας, η οποία υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).
Η σημαντική αυτή συνεργασία θα κατοχυρωθεί επίσημα με ένα μνημόνιο συνεργασίας που θα υπογραφεί φέτος από την Εθνική Λυρική Σκηνή και τον Δήμο Καλαμάτας την ημέρα της έναρξης του Φεστιβάλ.
Χορός όλον τον χρόνο
Από το έργο «Thrice» του Damien Jalet με την ομάδα Nagelhus Schia Productions @JR
Στο μεταξύ, στόχος της Τζένης Αργυρίου είναι ένα Διεθνές Κέντρο Χορού που θα κινείται ταυτόχρονα σε τοπική, εθνική και διεθνή κλίμακα και θα λειτουργεί ως χώρος φιλοξενίας καλλιτεχνών από όλο τον κόσμο, με ιδιαίτερο προσανατολισμό στους Έλληνες δημιουργούς. Με αυτό τον γνώμονα έγινε ο σχεδιασμός των επετειακών δράσεων, αξιοποιώντας την επιπλέον επιχορήγηση των 70.000 ευρώ που παρείχε πέρσι το καλοκαίρι το υπουργείο Πολιτισμού στο Φεστιβάλ. Οι επετειακές αυτές δράσεις θα λειτουργήσουν ως πρότυπο για την ενεργοποίηση του Μεγάρου Χορού και του Διεθνούς Κέντρου Χορού όλο τον χρόνο.
Ανασκόπηση
Αρχής γενομένης από το 1995 οπότε και ξεκίνησε το Φεστιβάλ, η Καλαμάτα έγινε η πόλη του χορού και ένα απτό παράδειγμα του αντίκτυπου που μπορεί να έχει η περιφερειακή πολιτιστική πολιτική όταν εκτείνεται σε βάθος χρόνου, αποδεικνύοντας πως ο πολιτισμός είναι κρίσιμος για τη συνοχή, τη δημιουργία και τη φαντασία μιας κοινωνίας. Σύντομα, το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας έγινε σημείο αναφοράς τόσο στον ελληνικό όσο και στο διεθνή χάρτη του σύγχρονου χορού.
Μέχρι σήμερα έχουν παρουσιαστεί 322 παραστάσεις ξένων ομάδων και 136 ελληνικών, με χορογράφους που έχουν γράψει ιστορία στο παγκόσμιο στερέωμα του σύγχρονου χορού. Το Φεστιβάλ έχει φιλοξενήσει τις πρώτες εμφανίσεις 108 διεθνών ομάδων στην Ελλάδα και έχει πραγματοποιήσει ένα πλούσιο πρόγραμμα από παράλληλες εκδηλώσεις, σεμινάρια σύγχρονου χορού και διαλέξεις, με διεθνώς καταξιωμένους καλλιτέχνες και με χιλιάδες συμμετοχές.
Η γυναίκα που οραματίστηκε το Φεστιβάλ και καθόρισε επί 21 χρόνια το καλλιτεχνικό και διεθνές στίγμα του απαντά στο όνομα Βίκυ Μαραγκοπούλου, την οποία διαδέχθηκε επάξια για δύο χρόνια η Κατερίνα Κασιούμη, παραδίδοντας, με τη σειρά της, τη σκυτάλη στη Λίντα Καπετανέα, η οποία συνέχισε μέχρι και το 2024. Μέλλει να δούμε την πορεία του Φεστιβάλ στη νέα του δεκαετία.
Κεντρική φωτ.: Από το έργο «May B» της Maguy Marin @HerveDeroo. Πηγή φωτ.: Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας
